[vstrsnln_info]

މި ވެބްސައިޓުގައިވާ ލިޔުންތައް ނަކަލު ކުރާނަމަ މި ވެބްސައިޓަށާއި ލިޔުންތެރިއާއަށް ހަވާލާދެއްވާ!

މި ވެބްސައިޓުގައިވާ ލިޔުންތައް ނަކަލު ކުރާނަމަ މި ވެބްސައިޓަށާއި ލިޔުންތެރިއާއަށް ހަވާލާދެއްވާ!

އުޞޫލުލް ފިޤުހު

ނައްޞުތައް މާނަކުރުމާ ގުޅޭ އުޞޫލީ ޤަވާޢިދުތައް 136

145ވަނަ ޤަވާޢިދު (ޖުމްލަ 189): لَفْظَةُ “كَانَ” لَا يُلْزَمُ مِنْهَا الدَّوَامُ وَلَا التَّكْرَارُ މި ޤަވާޢިދުގެ ތަރުޖަމާ: {كَانَ ލަފްޒުން ދާއިމީކަމާއި ތަކުރާރުވުން ލާޒިމެއް ނުކުރޭ} މި ޤަވާޢިދުގެ މުރާދު: كَانَ

ނައްޞުތައް މާނަކުރުމާ ގުޅޭ އުޞޫލީ ޤަވާޢިދުތައް 135

144ވަނަ ޤަވާޢިދު (ޖުމްލަ 189): الـمُفَاعَلَةُ تَـجْرِي بَيْـنَ اثْنَيْـنِ غَالِبًا މި ޤަވާޢިދުގެ ތަރުޖަމާ: {الـمُفَاعَلَةُ ގިނަ ފަހަރަށް ހިނގާނީ ދެ މީހެއްގެ މެދުގައި} މި ޤަވާޢިދުގެ މުރާދު: صِيْغَةُ الـمُفَاعَلَةِ (مُفَاعَلَة

ނައްޞުތައް މާނަކުރުމާ ގުޅޭ އުޞޫލީ ޤަވާޢިދުތައް 134

143ވަނަ ޤަވާޢިދު (ޖުމްލަ 189): الفِعْلُ الـمُضَارِعُ عِنْدَ تَـجَرُّدِهِ عَنِ القَرَائِنِ يَكُونُ لِلْحَالِ މި ޤަވާޢިދުގެ ތަރުޖަމާ: {ޤަރީނާއެއް ނެތް ހިނދުގައި، الفِعْلُ الـمُضَارِعُ އޮންނަހުށީ އެ ވަގުތަށް} މި ޤަވާޢިދުގެ

ނައްޞުތައް މާނަކުރުމާ ގުޅޭ އުޞޫލީ ޤަވާޢިދުތައް 133

142ވަނަ ޤަވާޢިދު (ޖުމްލަ 189): صِيْغَةُ “أَفْعَلِ التَّفْضِيلِ” تَقْتَضِي الـمُشَارَكَةَ فِي أَصْلِ الـمَعْنَى މި ޤަވާޢިދުގެ ތަރުޖަމާ: {أَفْعَلُ التَّفْضِيْلِ ގެ ޞީޣާއިން ލާޒިމު ކުރަނީ، މާނައިގެ އަޞްލުގައި ބައިވެރިވުން} މި

ނައްޞުތައް މާނަކުރުމާ ގުޅޭ އުޞޫލީ ޤަވާޢިދުތައް 132

140ވަނަ ޤަވާޢިދު (ޖުމްލަ 189): الـمُقَدَّمُ فِي الذِّكْرِ مُقَدَّمٌ فِي الرُّتْبَةِ މި ޤަވާޢިދުގެ ތަރުޖަމާ: {ބަޔާންކުރުމުގައި އިސްކުރެވުނު އެތި، ދަރަޖައިގައި އިސްކުރެވިގެން ވޭ} މި ޤަވާޢިދުގެ މުރާދު: ވާހަކައިގެ ތެރޭގައި އެއްޗެހިތަކެއް

ނައްޞުތައް މާނަކުރުމާ ގުޅޭ އުޞޫލީ ޤަވާޢިދުތައް 131

138ވަނަ ޤަވާޢިދު (ޖުމްލަ 189): اِخْتِلَافُ الأَسَامِي دَلِيْلُ اخْتِلَافِ الـمَعَانِـي މި ޤަވާޢިދުގެ ތަރުޖަމާ: {ނަންތައް ތަފާތުވުމީ، މާނަތައް ތަފާތުވުމުގެ ދަލީލު} މި ޤަވާޢިދުގެ މުރާދު: އެއްޗެހިތައް އޭގެ ނަންތަކުން ތަފާތުވުމީ، އެ

ނައްޞުތައް މާނަކުރުމާ ގުޅޭ އުޞޫލީ ޤަވާޢިދުތައް 130

137ވަނަ ޤަވާޢިދު (ޖުމްލަ 189): دَلَالَةُ الاِلْتِزَامِ حُجَّةٌ މި ޤަވާޢިދުގެ ތަރުޖަމާ: {دَلَالَـةُ الاِلْـتِـزَام އަކީ ޙުއްޖަތެއް} މި ޤަވާޢިދުގެ މުރާދު: دَلَالَـةُ الاِلْـتِـزَام އަކީ، ޝަރުޢީ ޙުކުމް ލިބިގަތުމަށް އޮތް މަގެއްގެ

ނައްޞުތައް މާނަކުރުމާ ގުޅޭ އުޞޫލީ ޤަވާޢިދުތައް 129

135ވަނަ ޤަވާޢިދު (ޖުމްލަ 189): الـحُكْمُ بِالـمُسْتَنْبَطِ مِنَ الـمُنَزَّلِ حُكْمٌ بِالـمُنَزَّلِ މި ޤަވާޢިދުގެ ތަރުޖަމާ: {ބާވައިލެއްވުނު އެތިން އިސްތިންބާޠު ކުރެވިފައިވާ އެތިން ނެގިފައިވާ ޙުކުމަކީ، ބާވައިލެއްވުނު އެތިން ނެގިފައިވާ ޙުކުމެއް} މި

ނައްޞުތައް މާނަކުރުމާ ގުޅޭ އުޞޫލީ ޤަވާޢިދުތައް 128

134ވަނަ ޤަވާޢިދު (ޖުމްލަ 189): مَا خَرَجَ جَوَابًا لِسُؤَالٍ لَا مَفْهُومَ لَهُ މި ޤަވާޢިދުގެ ތަރުޖަމާ: {ސުއާލެއްގެ ޖަވާބުގައި ނުކުތް އެތީގައި މަފްހޫމެއް ނުވޭ} މި ޤަވާޢިދުގެ މުރާދު: މިއީ، مَفْهُومُ

ނައްޞުތައް މާނަކުރުމާ ގުޅޭ އުޞޫލީ ޤަވާޢިދުތައް 127

133ވަނަ ޤަވާޢިދު (ޖުމްލަ 189): مَا خَرَجَ مَـخْرَجَ الغَالِبِ لَا مَفْهُومَ لَهُ މި ޤަވާޢިދުގެ ތަރުޖަމާ: {ގިނަ ފަހަރަށް ކަން އޮންނަ ގޮތަށް ނުކުތް އެތީގައި މަފްހޫމެއް ނުވޭ} މި ޤަވާޢިދުގެ

ނައްޞުތައް މާނަކުރުމާ ގުޅޭ އުޞޫލީ ޤަވާޢިދުތައް 126

132ވަނަ ޤަވާޢިދު (ޖުމްލަ 189): مَفْهُومُ اللَّقَبِ لَيْسَ بِـحُجَّةٍ މި ޤަވާޢިދުގެ ތަރުޖަމާ: {مَفْهُومُ اللَّقَبِ އަކީ ޙުއްޖަތެއް ނޫން} މި ޤަވާޢިދުގެ މުރާދު: ޙުކުމް ސާބިތު ކުރުމާއި ނަފީ ކުރުމުގައި مَفْهُومُ

ނައްޞުތައް މާނަކުރުމާ ގުޅޭ އުޞޫލީ ޤަވާޢިދުތައް 125

131ވަނަ ޤަވާޢިދު (ޖުމްލަ 189): مَفْهُومُ الزَّمَانِ وَالـمَكَانِ حُجَّةٌ މި ޤަވާޢިދުގެ ތަރުޖަމާ: {مَفْهُومُ الزَّمَانِ وَالـمَكَانِ އަކީ ޙުއްޖަތެއް} މި ޤަވާޢިދުގެ މުރާދު: ވަކި ޚާއްޞަ ޒަމާނަކާ ނުވަތަ ތަނަކާ ޙުކުމް

ނައްޞުތައް މާނަކުރުމާ ގުޅޭ އުޞޫލީ ޤަވާޢިދުތައް 124

130ވަނަ ޤަވާޢިދު (ޖުމްލަ 189): مَفْهُومُ العَدَدِ حُجَّةٌ މި ޤަވާޢިދުގެ ތަރުޖަމާ: {مَفْهُومُ العَدَد އަކީ ޙުއްޖަތެއް} މި ޤަވާޢިދުގެ މުރާދު: ވަކި ޚާއްޞަ އަދަދަކަށް ޙުކުމް ޤައިދުކޮށް، އެ އަދަދާ ޙުކުމް

ނައްޞުތައް މާނަކުރުމާ ގުޅޭ އުޞޫލީ ޤަވާޢިދުތައް 123

129ވަނަ ޤަވާޢިދު (ޖުމްލަ 189): مَفْهُومُ الـحَصْرِ حُجَّةٌ މި ޤަވާޢިދުގެ ތަރުޖަމާ: {مَفْهُومُ الـحَصْر އަކީ ޙުއްޖަތެއް} މި ޤަވާޢިދުގެ މުރާދު: مَفْهُومُ الـحَصْر (ޙަޞްރުގެ މަފްހޫމް) އަކީ، އެއަށް ޢަމަލު ކުރެވޭނޭ

ނައްޞުތައް މާނަކުރުމާ ގުޅޭ އުޞޫލީ ޤަވާޢިދުތައް 122

128ވަނަ ޤަވާޢިދު (ޖުމްލަ 189): مَفْهُومُ الغَايَةِ حُجَّةٌ މި ޤަވާޢިދުގެ ތަރުޖަމާ: {مَفْهُومُ الغَايَة އަކީ ޙުއްޖަތެއް} މި ޤަވާޢިދުގެ މުރާދު: إِلَى ނުވަތަ حَتَّى ފަދަ ޙަރުފަކާ ޙުކުމް ގުޅުވައިލައި، އެފަދަ

ނައްޞުތައް މާނަކުރުމާ ގުޅޭ އުޞޫލީ ޤަވާޢިދުތައް 121

127ވަނަ ޤަވާޢިދު (ޖުމްލަ 189): مَفْهُومُ الصِّفَةِ حُجَّةٌ މި ޤަވާޢިދުގެ ތަރުޖަމާ: {مَفْهُومُ الصِّفَة އަކީ ޙުއްޖަތެއް} މި ޤަވާޢިދުގެ މުރާދު: مَفْهُومُ الصِّفَة (ސިފައިގެ މަފްހޫމް) އަކީ، އެއަށް ޢަމަލުކުރެވޭނޭ ޙުއްޖަތެކެވެ.

ނައްޞުތައް މާނަކުރުމާ ގުޅޭ އުޞޫލީ ޤަވާޢިދުތައް 136

145ވަނަ ޤަވާޢިދު (ޖުމްލަ 189): لَفْظَةُ “كَانَ” لَا يُلْزَمُ مِنْهَا الدَّوَامُ وَلَا التَّكْرَارُ މި ޤަވާޢިދުގެ ތަރުޖަމާ: {كَانَ ލަފްޒުން ދާއިމީކަމާއި ތަކުރާރުވުން ލާޒިމެއް ނުކުރޭ} މި ޤަވާޢިދުގެ މުރާދު: كَانَ

ނައްޞުތައް މާނަކުރުމާ ގުޅޭ އުޞޫލީ ޤަވާޢިދުތައް 135

144ވަނަ ޤަވާޢިދު (ޖުމްލަ 189): الـمُفَاعَلَةُ تَـجْرِي بَيْـنَ اثْنَيْـنِ غَالِبًا މި ޤަވާޢިދުގެ ތަރުޖަމާ: {الـمُفَاعَلَةُ ގިނަ ފަހަރަށް ހިނގާނީ ދެ މީހެއްގެ މެދުގައި} މި ޤަވާޢިދުގެ މުރާދު: صِيْغَةُ الـمُفَاعَلَةِ (مُفَاعَلَة

ނައްޞުތައް މާނަކުރުމާ ގުޅޭ އުޞޫލީ ޤަވާޢިދުތައް 134

143ވަނަ ޤަވާޢިދު (ޖުމްލަ 189): الفِعْلُ الـمُضَارِعُ عِنْدَ تَـجَرُّدِهِ عَنِ القَرَائِنِ يَكُونُ لِلْحَالِ މި ޤަވާޢިދުގެ ތަރުޖަމާ: {ޤަރީނާއެއް ނެތް ހިނދުގައި، الفِعْلُ الـمُضَارِعُ އޮންނަހުށީ އެ ވަގުތަށް} މި ޤަވާޢިދުގެ

ނައްޞުތައް މާނަކުރުމާ ގުޅޭ އުޞޫލީ ޤަވާޢިދުތައް 133

142ވަނަ ޤަވާޢިދު (ޖުމްލަ 189): صِيْغَةُ “أَفْعَلِ التَّفْضِيلِ” تَقْتَضِي الـمُشَارَكَةَ فِي أَصْلِ الـمَعْنَى މި ޤަވާޢިދުގެ ތަރުޖަމާ: {أَفْعَلُ التَّفْضِيْلِ ގެ ޞީޣާއިން ލާޒިމު ކުރަނީ، މާނައިގެ އަޞްލުގައި ބައިވެރިވުން} މި

ނައްޞުތައް މާނަކުރުމާ ގުޅޭ އުޞޫލީ ޤަވާޢިދުތައް 132

140ވަނަ ޤަވާޢިދު (ޖުމްލަ 189): الـمُقَدَّمُ فِي الذِّكْرِ مُقَدَّمٌ فِي الرُّتْبَةِ މި ޤަވާޢިދުގެ ތަރުޖަމާ: {ބަޔާންކުރުމުގައި އިސްކުރެވުނު އެތި، ދަރަޖައިގައި އިސްކުރެވިގެން ވޭ} މި ޤަވާޢިދުގެ މުރާދު: ވާހަކައިގެ ތެރޭގައި އެއްޗެހިތަކެއް

ނައްޞުތައް މާނަކުރުމާ ގުޅޭ އުޞޫލީ ޤަވާޢިދުތައް 131

138ވަނަ ޤަވާޢިދު (ޖުމްލަ 189): اِخْتِلَافُ الأَسَامِي دَلِيْلُ اخْتِلَافِ الـمَعَانِـي މި ޤަވާޢިދުގެ ތަރުޖަމާ: {ނަންތައް ތަފާތުވުމީ، މާނަތައް ތަފާތުވުމުގެ ދަލީލު} މި ޤަވާޢިދުގެ މުރާދު: އެއްޗެހިތައް އޭގެ ނަންތަކުން ތަފާތުވުމީ، އެ

ނައްޞުތައް މާނަކުރުމާ ގުޅޭ އުޞޫލީ ޤަވާޢިދުތައް 130

137ވަނަ ޤަވާޢިދު (ޖުމްލަ 189): دَلَالَةُ الاِلْتِزَامِ حُجَّةٌ މި ޤަވާޢިދުގެ ތަރުޖަމާ: {دَلَالَـةُ الاِلْـتِـزَام އަކީ ޙުއްޖަތެއް} މި ޤަވާޢިދުގެ މުރާދު: دَلَالَـةُ الاِلْـتِـزَام އަކީ، ޝަރުޢީ ޙުކުމް ލިބިގަތުމަށް އޮތް މަގެއްގެ

ނައްޞުތައް މާނަކުރުމާ ގުޅޭ އުޞޫލީ ޤަވާޢިދުތައް 129

135ވަނަ ޤަވާޢިދު (ޖުމްލަ 189): الـحُكْمُ بِالـمُسْتَنْبَطِ مِنَ الـمُنَزَّلِ حُكْمٌ بِالـمُنَزَّلِ މި ޤަވާޢިދުގެ ތަރުޖަމާ: {ބާވައިލެއްވުނު އެތިން އިސްތިންބާޠު ކުރެވިފައިވާ އެތިން ނެގިފައިވާ ޙުކުމަކީ، ބާވައިލެއްވުނު އެތިން ނެގިފައިވާ ޙުކުމެއް} މި

ނައްޞުތައް މާނަކުރުމާ ގުޅޭ އުޞޫލީ ޤަވާޢިދުތައް 128

134ވަނަ ޤަވާޢިދު (ޖުމްލަ 189): مَا خَرَجَ جَوَابًا لِسُؤَالٍ لَا مَفْهُومَ لَهُ މި ޤަވާޢިދުގެ ތަރުޖަމާ: {ސުއާލެއްގެ ޖަވާބުގައި ނުކުތް އެތީގައި މަފްހޫމެއް ނުވޭ} މި ޤަވާޢިދުގެ މުރާދު: މިއީ، مَفْهُومُ

ނައްޞުތައް މާނަކުރުމާ ގުޅޭ އުޞޫލީ ޤަވާޢިދުތައް 127

133ވަނަ ޤަވާޢިދު (ޖުމްލަ 189): مَا خَرَجَ مَـخْرَجَ الغَالِبِ لَا مَفْهُومَ لَهُ މި ޤަވާޢިދުގެ ތަރުޖަމާ: {ގިނަ ފަހަރަށް ކަން އޮންނަ ގޮތަށް ނުކުތް އެތީގައި މަފްހޫމެއް ނުވޭ} މި ޤަވާޢިދުގެ

ނައްޞުތައް މާނަކުރުމާ ގުޅޭ އުޞޫލީ ޤަވާޢިދުތައް 126

132ވަނަ ޤަވާޢިދު (ޖުމްލަ 189): مَفْهُومُ اللَّقَبِ لَيْسَ بِـحُجَّةٍ މި ޤަވާޢިދުގެ ތަރުޖަމާ: {مَفْهُومُ اللَّقَبِ އަކީ ޙުއްޖަތެއް ނޫން} މި ޤަވާޢިދުގެ މުރާދު: ޙުކުމް ސާބިތު ކުރުމާއި ނަފީ ކުރުމުގައި مَفْهُومُ

ނައްޞުތައް މާނަކުރުމާ ގުޅޭ އުޞޫލީ ޤަވާޢިދުތައް 125

131ވަނަ ޤަވާޢިދު (ޖުމްލަ 189): مَفْهُومُ الزَّمَانِ وَالـمَكَانِ حُجَّةٌ މި ޤަވާޢިދުގެ ތަރުޖަމާ: {مَفْهُومُ الزَّمَانِ وَالـمَكَانِ އަކީ ޙުއްޖަތެއް} މި ޤަވާޢިދުގެ މުރާދު: ވަކި ޚާއްޞަ ޒަމާނަކާ ނުވަތަ ތަނަކާ ޙުކުމް

ނައްޞުތައް މާނަކުރުމާ ގުޅޭ އުޞޫލީ ޤަވާޢިދުތައް 124

130ވަނަ ޤަވާޢިދު (ޖުމްލަ 189): مَفْهُومُ العَدَدِ حُجَّةٌ މި ޤަވާޢިދުގެ ތަރުޖަމާ: {مَفْهُومُ العَدَد އަކީ ޙުއްޖަތެއް} މި ޤަވާޢިދުގެ މުރާދު: ވަކި ޚާއްޞަ އަދަދަކަށް ޙުކުމް ޤައިދުކޮށް، އެ އަދަދާ ޙުކުމް

ނައްޞުތައް މާނަކުރުމާ ގުޅޭ އުޞޫލީ ޤަވާޢިދުތައް 123

129ވަނަ ޤަވާޢިދު (ޖުމްލަ 189): مَفْهُومُ الـحَصْرِ حُجَّةٌ މި ޤަވާޢިދުގެ ތަރުޖަމާ: {مَفْهُومُ الـحَصْر އަކީ ޙުއްޖަތެއް} މި ޤަވާޢިދުގެ މުރާދު: مَفْهُومُ الـحَصْر (ޙަޞްރުގެ މަފްހޫމް) އަކީ، އެއަށް ޢަމަލު ކުރެވޭނޭ

ނައްޞުތައް މާނަކުރުމާ ގުޅޭ އުޞޫލީ ޤަވާޢިދުތައް 122

128ވަނަ ޤަވާޢިދު (ޖުމްލަ 189): مَفْهُومُ الغَايَةِ حُجَّةٌ މި ޤަވާޢިދުގެ ތަރުޖަމާ: {مَفْهُومُ الغَايَة އަކީ ޙުއްޖަތެއް} މި ޤަވާޢިދުގެ މުރާދު: إِلَى ނުވަތަ حَتَّى ފަދަ ޙަރުފަކާ ޙުކުމް ގުޅުވައިލައި، އެފަދަ

ނައްޞުތައް މާނަކުރުމާ ގުޅޭ އުޞޫލީ ޤަވާޢިދުތައް 121

127ވަނަ ޤަވާޢިދު (ޖުމްލަ 189): مَفْهُومُ الصِّفَةِ حُجَّةٌ މި ޤަވާޢިދުގެ ތަރުޖަމާ: {مَفْهُومُ الصِّفَة އަކީ ޙުއްޖަތެއް} މި ޤަވާޢިދުގެ މުރާދު: مَفْهُومُ الصِّفَة (ސިފައިގެ މަފްހޫމް) އަކީ، އެއަށް ޢަމަލުކުރެވޭނޭ ޙުއްޖަތެކެވެ.