ފިޤުހާއި އޭގެ ޢިލްމުތައް

36ވަނަ ޤަވާޢިދު (ޖުމްލަ 189): لَا يَـمْتَنِعُ وُرُوْدُ اللَّفْظِ العَامِّ مَعَ اسْتِئْخَارِ الـمُخَصِّص عَنْهُ މި ޤަވާޢިދުގެ ތަރުޖަމާ: {ޢާއްމު ލަފްޒަށްވުރެ ޚާއްޞަކުރާ އެތި ފަސްވުމީ، ޢާއްމު ލަފްޒު ވާރިދުވުން މަނާކުރާނޭ

35ވަނަ ޤަވާޢިދު (ޖުމްލަ 189): التَّخْصِيْصُ لَا يُقْبَلُ إِلَّا بِدَلِيْلٍ މި ޤަވާޢިދުގެ ތަރުޖަމާ: {ދަލީލަކުން މެނުވީ ޚާއްޞަކުރުން ޤަބޫލެއް ނުކުރެވޭނެ} މި ޤަވާޢިދުގެ މުރާދު: ޚާއްޞަކުރެވިފައިވާކަން ދަލީލުކޮށްދޭ ދަލީލެއް ނެތި، ޤުރުއާނާއި

34ވަނަ ޤަވާޢިދު (ޖުމްލަ 189): الـخَاصُّ لَا يَـحْـتَمِلُ البَيَانَ މި ޤަވާޢިދުގެ ތަރުޖަމާ: {ޚާއްޞައިން ބަޔާނުގެ އިޙްތިމާލެއް ނުއުފެދޭ} މި ޤަވާޢިދުގެ މުރާދު: ޚާއްޞަ ލަފްޒަށް، އެ ލަފްޒު އިތުރަށް ބަޔާންކޮށްދީ އޭގެ

33ވަނަ ޤަވާޢިދު (ޖުމްލަ 189): الـخَاصُّ يَتَنَاوَلُ مَدْلُولَهُ قَطْعًا މި ޤަވާޢިދުގެ ތަރުޖަމާ: {ޚާއްޞައިން ދަލާލަތުކޮށްދޭ ކަންތަކަށް އެ އޮންނަނީ ޤަޠުޢީކޮށް} މި ޤަވާޢިދުގެ މުރާދު: ޝަރުޢީ ނައްޞެއްގައި ޚާއްޞަ ލަފްޒެއް ވާރިދުވެއްޖެނަމަ،

32ވަނަ ޤަވާޢިދު (ޖުމްލަ 189): الأَفْعَالُ لَا عُمُومَ لَـهَا މި ޤަވާޢިދުގެ ތަރުޖަމާ: {ޢަމަލުތަކަށް ޢާއްމުކަން ލިބިގެނެއް ނުވޭ} މި ޤަވާޢިދުގެ މުރާދު: ޢަމަލުތަކުގައި ޢާއްމުކަން އޮންނަކަމަށް ދަޢުވާކުރުން ޞައްޙައެއް ނޫނެވެ. އަދި

31ވަނަ ޤަވާޢިދު (ޖުމްލަ 189): الوَقَائِـعُ العَيْنِيَّةُ لَا عُمُومَ لَـهَا މި ޤަވާޢިދުގެ ތަރުޖަމާ: {ޢައިނިއްޔަ ހާދިސާތަކަށް ޢާއްމުކަން ލިބިގެނެއް ނުވޭ} މި ޤަވާޢިދުގެ މުރާދު: ވަކި މީހަކަށް ހާދިސާއެއް ހިނގުމުން، އެ

30ވަނަ ޤަވާޢިދު (ޖުމްލަ 189): نَفيُ الـمُسَاوَاةِ بَيْـنَ شَيْئَيْـنِ يَقْتَضِي العُمُومَ މި ޤަވާޢިދުގެ ތަރުޖަމާ: {ދެ އެއްޗެއްގެ މެދުގައި ހަމަހަމަކަން ނަފީކުރުމުން ޢާއްމުވުން ލާޒިމުކުރޭ} މި ޤަވާޢިދުގެ މުރާދު: ދެ އެއްޗެއްގެ

29ވަނަ ޤަވާޢިދު (ޖުމްލަ 189): الـمَجَازُ لَهُ عُمُومٌ މި ޤަވާޢިދުގެ ތަރުޖަމާ: {މަޖާޒަށް ޢާއްމުކަން ލިބިގެންވޭ} މި ޤަވާޢިދުގެ މުރާދު: ޙަޤީޤަތެކޭ އެއްގޮތަށް ހަމަ އެފަދައިން މަޖާޒަށް ވެސް ޢާއްމުކަން ކުރިމަތިވެއެވެ. ސަބަބަކީ،

28ވަނަ ޤަވާޢިދު (ޖުމްލަ 189): الـمَفهُومُ لَهُ عُمُومٌ މި ޤަވާޢިދުގެ ތަރުޖަމާ: {މަފްހޫމަށް ޢާއްމުކަން ލިބިގެންވޭ} މި ޤަވާޢިދުގެ މުރާދު: ޢިބާރާތުގެ މަފްހޫމަށް ޢާއްމުކަމެއް ލިބިގެންވެއެވެ. އެއީ، އެ ޢިބާރާތުގެ މަންޠޫޤުގައިވާ މިންވަރުގެ

27ވަނަ ޤަވާޢިދު (ޖުމްލަ 189): الاِسْتِثْنَاءُ عَقِبَ الـجُمَلِ الـمُتَعَاطفَةِ عَائِدٌ إِلَى الـجَمِيْعِ مَا لَـمْ يَـمْنَعْ مَانِـعٌ މި ޤަވާޢިދުގެ ތަރުޖަމާ: {ގުޅިގެން އައިސްފައިވާ ޖުމްލަތަކަކަށްފަހު އަންނަ އިސްތިސްނާ، މަނާކުރާނޭ ހުރަހެއް

26ވަނަ ޤަވާޢިދު (ޖުމްލަ 189): الاِسْتِثْنَاءُ مِعْيَارُ العُمُومِ މި ޤަވާޢިދުގެ ތަރުޖަމާ: {އިސްތިސްނާއަކީ ޢާއްމުކަމުގެ މިންގަނޑު} މި ޤަވާޢިދުގެ މުރާދު: ޢާއްމުކަން ދެނެގަތުމަށްޓަކައި ސަލާމަތްތެރި މިންގަނޑަކަށް ބޭނުންޖެހިފައިވެއެވެ. އެގޮތުން، އިސްތިސްނާއަކީ ޢާއްމުކަން ދެނެގަނެވޭނޭ

25ވަނަ ޤަވާޢިދު (ޖުމްލަ 189): خُصُوصُ السَّببِ لَا يَجُوزُ إخْرَاجُه عَن العُمُومِ މި ޤަވާޢިދުގެ ތަރުޖަމާ: {ސަބަބުގެ ޚާއްޞަކަން ޢާއްމުކަމުގެ ތެރެއިން ނެރެލުން ހުއްދަވެގެން ނުވޭ} މި ޤަވާޢިދުގެ މުރާދު: މީހަކު

24ވަނަ ޤަވާޢިދު (ޖުމްލަ 189): العِبْرَةُ بِعُمُومِ اللَّفظِ لَا بِـخُصُوصِ السَّبَبِ މި ޤަވާޢިދުގެ ތަރުޖަމާ: {ބަރޯސާވެވޭނީ ލަފްޒުގެ ޢާއްމުކަމަށް، ސަބަބުގެ ޚާއްޞަކަމަކަށް ނޫން} މި ޤަވާޢިދުގެ މުރާދު: މީހަކު ކުރި ސުއާލެއް

23ވަނަ ޤަވާޢިދު (ޖުމްލަ 189): الصُّورَةُ النَّادِرَةُ تَدْخُلُ تَـحْـتَ العُمُومِ މި ޤަވާޢިދުގެ ތަރުޖަމާ: {ނާދިރު ހާލަތް ޢާއްމުކަމުގެ ތެރެއަށް ވަދެގެންދޭ} މި ޤަވާޢިދުގެ މުރާދު: ﷲ ތަޢާލާގެ ވަޙީބަސްފުޅުގައި ނުވަތަ އެ

22ވަނަ ޤަވާޢިދު (ޖުމްލަ 189): أَقَلُّ الـجَمْعِ الـمُطْلَقِ ثَلَاثَةٌ މި ޤަވާޢިދުގެ ތަރުޖަމާ: {މުޠުލަޤު ޖަމްޢުގެ އެންމެ މަދު މިންވަރަކީ ތިނެއް} މި ޤަވާޢިދުގެ މުރާދު: ޤުރުއާނުން ނުވަތަ ސުންނަތުން ނުވަތަ މީސްތަކުންގެ

21ވަނަ ޤަވާޢިދު (ޖުމްލަ 189): الـمُتَكَلِّمُ دَاخِلٌ في عُمُومِ كَلَامِهِ މި ޤަވާޢިދުގެ ތަރުޖަމާ: {ވާހަކަދައްކާމީހާ އޭނާގެ ވާހަކައިގެ ޢާއްމުކަމުގެ ތެރެއަށް ވަދެގެންދޭ} މި ޤަވާޢިދުގެ މުރާދު: ވާހަކަދައްކާމީހާ އޭނާގެ އެންގުމުގައި ޢާއްމު