ނަމާދުގެ ޘަވާބު ގިނަވެ އިތުރުވެގެން ދާނެކަމަށް އައިސްފައިވަނީ ހަމައެކަނި ފަރުޟުނަމާދުތަކެއްނޫނެވެ. ނުވަތަ ސުންނަތްނަމާދު އެކަންޏެއްވެސް ނޫނެވެ.
ފަހެ، ހަމަކަށަވަރުން ޢިއްޒަތްވަންތަ ﷲ ވަނީ މަތިވެރިވެގެންވާ މަތިވެރިކުރެއްވުމަކުން ހަތަރު ކަލިމައެއް ޚާއްޞަކުރައްވާފައެވެ. އަދި އެކަލިމަތަކުގެ ހައިބަތު ބަޔާންކުރައްވާފައެވެ. އަދި އެކަލިމަތަކުގެ ޤަދަރު އުފުއްލަވާފައެވެ. އަދި އެކަލިމަތަކުގެ މަތިވެރި މަޤާމު ބަޔާންކުރައްވާފައެވެ.
ކޮންމެ އިންސާނެއްގެވެސް ޢަމަލުތައް ލިޔުއްވޭ ފަތެއް ވެއެވެ. އޭގައި ލިޔުއްވައި ރެކޯޑު ނުކުރެވޭ އެއްވެސް ޢަމަލެއް ނުވެއެވެ. އެއީ ކިތައްމެ ކުޑަ ޢަމަލެއްކަމުގައި ވިޔަސް މެއެވެ. ނުވަތަ ކިތައްމެ ބޮޑު ޢަމަލެއް ކަމުގައި ވިޔަސް
ފަހެ ހަމަކަށަވަރުން އަންހެނުން އެކަނބަލުންގެ ފިރިންނާ އެކުގައި ސުވަރުގޭގައި ހިތްހަމަޖެހިގެން އުޅޭނެތެވެ. އަދި ސުވަރުގޭގައި ހުއްސަރިބައި އެކަކުވެސް ނޫޅޭނެތެވެ.
ޤުރުއާނުގައިވާ ކޮންމެ ސޫރަތެއްގެ ފެށުމުގައި ”بسم الله الرحمن الرحيم”މިފަދައިންއައިސްފައިވެއެވެ. ތައުބާ ސޫރަތް ފިޔަވައެވެ.
މައިންބަފައިންނަކީ އެބައިމީހުންގެ ދަރިންނަށް ނުހަނު ހެޔޮއެދޭ ބައެކެވެ.
ﷲ ސުބުޙާނަހޫ ވަތަޢާލާ އަޅުގަނޑުމެން އެންމެން ނަރަކައިގެ ވޭންދެނިވި ޢަދާބުން ސަލާމަތްކުރައްވާށިއެވެ!
މިބަޔާންކުރެވިފައިވާ ކަންތައްތަކަށް ރިޢާޔަތްކޮށް ބުނެވޭނީ، މިކަމުގައި ވަކި ޙުކުމެއް ކަނޑައަޅައިދޭ އެއްޗަކީ، ރޯދަވީއްލުމަށްޓަކައި ޖަމަޢަވެތިބޭބައެއްގެ ނިޔަތްކަމުގައެވެ.
މުސްލިމުންގެ މައްޗަށް ވާޖިބު ވެގެންވަނީ ކުޅިވަރާއި ސަކަރާތްޖެހުން ދޫކޮށްލުމެވެ. އަދި ﷲ ޢައްޒަ ވަ ޖައްލަ އަށް އަޅުކަންކުރުމަށް ކުރިމަތިލުމެވެ.
ﷲތަޢާލާ ކީރިތި ޤުރުއާނުގައި، އެތައްތަނެއްގައި މުއުމިނުންގެ ސިފަތައް ބަޔާންކުރައްވާފައިވެއެވެ.
ސުވާލު: އަންހެނުން އެކަނބަލުންގެ ޖަމާޢަތުގައި ނުވަތަ އެކަނި ނަމާދު ކުރާއިރު ބަންގި ގޮވައި ޤަމަތްދިނުމީ އެކަނބަލުންގެ މައްޗަށް ވާ ވާޖިބެއްތޯ ނުވަތަ ނޫންތޯ އޮޅުންފިލުވައި ދެވިދާނެ ހެއްޔެވެ؟ ޖަވާބު: ހުރިހާ ޙަމްދެއް ހުރީ ﷲ
ހިތާމައަކީ، ބައެއްމީހުންގެ ވިސްނުމުގައި ރަމަޟާންމަހަކީ، މުނިފޫހި ފުލުވުމާ ކުޅިވަރާ މަޖަލުގެ މަހެކެވެ.
މާޒީވެދިޔަ (ދުނިޔޭގެ) ދުވަސްތަކުގައި ތިޔަބައިމީހުން ކޮށްއުޅުނު ހެޔޮޢަމަލުތަކަށްޓަކައި، އުފަލާއަރާމުގަ މެދުކެނޑުމެއް ނުވާނެގޮތުގައި ކައިބޮއި އުޅޭށެވެ.”
މުޖުތަމަޢުގެ ހަމަޖެހުން، އެއެއްޗެއްގެ މަށްޗަށް ބިނާވެފައިވާ އެންމެ މުހިންމު އެއް އަސާސަކީ، މީސްތަކުންގެމެދުގައި އޮންނަ ލޯތްބާއި ކުލުނުވެރިކަމެވެ.
ބަހުގެ ގޮތުން ސުންނަތް: ޢަރަބި ބަހުގައި ލުޣަވީގޮތުން(ބަހުގެގޮތުން) ސުންނަތަކީ ކަމެއް އޮންނަ ގޮތެވެ. އަދި ސީރަތް އަދި އެއްޗެއް ރަނގަޅަށް ބެލެހެއްޓުމަށްވެސް ސުންނަތޭ ކިޔެއެވެ. އިޞްތިލާޙީގޮތުން ސުންނަތް: އިޞްތިލާޙީ ގޮތުން
الحمد لله رب العالمين. و الصلاة و السلام على نبينا محمد، و على آله و أصحابه أجمعين. أما بعد: “ދަރަޖައުފުލުމާއި ޢިއްޒަތްތެރިކަމާއި އަދި މަތިވެރިކަން(އިސްކަން) އެދޭ މީހާ،
ނަމާދުގެ ޘަވާބު ގިނަވެ އިތުރުވެގެން ދާނެކަމަށް އައިސްފައިވަނީ ހަމައެކަނި ފަރުޟުނަމާދުތަކެއްނޫނެވެ. ނުވަތަ ސުންނަތްނަމާދު އެކަންޏެއްވެސް ނޫނެވެ.
ފަހެ، ހަމަކަށަވަރުން ޢިއްޒަތްވަންތަ ﷲ ވަނީ މަތިވެރިވެގެންވާ މަތިވެރިކުރެއްވުމަކުން ހަތަރު ކަލިމައެއް ޚާއްޞަކުރައްވާފައެވެ. އަދި އެކަލިމަތަކުގެ ހައިބަތު ބަޔާންކުރައްވާފައެވެ. އަދި އެކަލިމަތަކުގެ ޤަދަރު އުފުއްލަވާފައެވެ. އަދި އެކަލިމަތަކުގެ މަތިވެރި މަޤާމު ބަޔާންކުރައްވާފައެވެ.
ކޮންމެ އިންސާނެއްގެވެސް ޢަމަލުތައް ލިޔުއްވޭ ފަތެއް ވެއެވެ. އޭގައި ލިޔުއްވައި ރެކޯޑު ނުކުރެވޭ އެއްވެސް ޢަމަލެއް ނުވެއެވެ. އެއީ ކިތައްމެ ކުޑަ ޢަމަލެއްކަމުގައި ވިޔަސް މެއެވެ. ނުވަތަ ކިތައްމެ ބޮޑު ޢަމަލެއް ކަމުގައި ވިޔަސް
ފަހެ ހަމަކަށަވަރުން އަންހެނުން އެކަނބަލުންގެ ފިރިންނާ އެކުގައި ސުވަރުގޭގައި ހިތްހަމަޖެހިގެން އުޅޭނެތެވެ. އަދި ސުވަރުގޭގައި ހުއްސަރިބައި އެކަކުވެސް ނޫޅޭނެތެވެ.
ޤުރުއާނުގައިވާ ކޮންމެ ސޫރަތެއްގެ ފެށުމުގައި ”بسم الله الرحمن الرحيم”މިފަދައިންއައިސްފައިވެއެވެ. ތައުބާ ސޫރަތް ފިޔަވައެވެ.
މައިންބަފައިންނަކީ އެބައިމީހުންގެ ދަރިންނަށް ނުހަނު ހެޔޮއެދޭ ބައެކެވެ.
ﷲ ސުބުޙާނަހޫ ވަތަޢާލާ އަޅުގަނޑުމެން އެންމެން ނަރަކައިގެ ވޭންދެނިވި ޢަދާބުން ސަލާމަތްކުރައްވާށިއެވެ!
މިބަޔާންކުރެވިފައިވާ ކަންތައްތަކަށް ރިޢާޔަތްކޮށް ބުނެވޭނީ، މިކަމުގައި ވަކި ޙުކުމެއް ކަނޑައަޅައިދޭ އެއްޗަކީ، ރޯދަވީއްލުމަށްޓަކައި ޖަމަޢަވެތިބޭބައެއްގެ ނިޔަތްކަމުގައެވެ.
މުސްލިމުންގެ މައްޗަށް ވާޖިބު ވެގެންވަނީ ކުޅިވަރާއި ސަކަރާތްޖެހުން ދޫކޮށްލުމެވެ. އަދި ﷲ ޢައްޒަ ވަ ޖައްލަ އަށް އަޅުކަންކުރުމަށް ކުރިމަތިލުމެވެ.
ﷲތަޢާލާ ކީރިތި ޤުރުއާނުގައި، އެތައްތަނެއްގައި މުއުމިނުންގެ ސިފަތައް ބަޔާންކުރައްވާފައިވެއެވެ.
ސުވާލު: އަންހެނުން އެކަނބަލުންގެ ޖަމާޢަތުގައި ނުވަތަ އެކަނި ނަމާދު ކުރާއިރު ބަންގި ގޮވައި ޤަމަތްދިނުމީ އެކަނބަލުންގެ މައްޗަށް ވާ ވާޖިބެއްތޯ ނުވަތަ ނޫންތޯ އޮޅުންފިލުވައި ދެވިދާނެ ހެއްޔެވެ؟ ޖަވާބު: ހުރިހާ ޙަމްދެއް ހުރީ ﷲ
ހިތާމައަކީ، ބައެއްމީހުންގެ ވިސްނުމުގައި ރަމަޟާންމަހަކީ، މުނިފޫހި ފުލުވުމާ ކުޅިވަރާ މަޖަލުގެ މަހެކެވެ.
މާޒީވެދިޔަ (ދުނިޔޭގެ) ދުވަސްތަކުގައި ތިޔަބައިމީހުން ކޮށްއުޅުނު ހެޔޮޢަމަލުތަކަށްޓަކައި، އުފަލާއަރާމުގަ މެދުކެނޑުމެއް ނުވާނެގޮތުގައި ކައިބޮއި އުޅޭށެވެ.”
މުޖުތަމަޢުގެ ހަމަޖެހުން، އެއެއްޗެއްގެ މަށްޗަށް ބިނާވެފައިވާ އެންމެ މުހިންމު އެއް އަސާސަކީ، މީސްތަކުންގެމެދުގައި އޮންނަ ލޯތްބާއި ކުލުނުވެރިކަމެވެ.
ބަހުގެ ގޮތުން ސުންނަތް: ޢަރަބި ބަހުގައި ލުޣަވީގޮތުން(ބަހުގެގޮތުން) ސުންނަތަކީ ކަމެއް އޮންނަ ގޮތެވެ. އަދި ސީރަތް އަދި އެއްޗެއް ރަނގަޅަށް ބެލެހެއްޓުމަށްވެސް ސުންނަތޭ ކިޔެއެވެ. އިޞްތިލާޙީގޮތުން ސުންނަތް: އިޞްތިލާޙީ ގޮތުން
الحمد لله رب العالمين. و الصلاة و السلام على نبينا محمد، و على آله و أصحابه أجمعين. أما بعد: “ދަރަޖައުފުލުމާއި ޢިއްޒަތްތެރިކަމާއި އަދި މަތިވެރިކަން(އިސްކަން) އެދޭ މީހާ،
