ޢައްމަފޮތުގެ ފުރަތަމަ ސޫރަތް ކީރިތި ޤުރުއާނުގެ އެންމެ ފަހު ފޮތް “جزء النبأ” ފެށިފައިވަނީ “އަންނަބައު” ސޫރަތުންނެވެ. މިސޫރަތުގެ ވަށަރޮނގު އެޅިފައިވާ موضوع އަލުން ދިރުއްވުމަކީ ހަމަ ޙަޤީޤަތުގައިވެސް ވާނެކަމެއްކަން ސާބިތުކޮށްދިނުން. މިސޫރަތުގައި އަލިއަޅުވައިލެވިފައިވާ
މިއީ 29 ޝައްވާލު 1439 ވީ ހުކުރު ދުވަހު މަސްޖިދުޙަރާމްގައި ދެއްވި ޚުޠުބާގެ ޚުލާޞާއެވެ.
ފަހެ އިންސާނާ ޤުރުއާން ދަސްކުރާށެވެ. އެހެނީ އެއީ ވަރަށް ބޮޑު ހެވެކެވެ. އަދި ހަނދުމަ ނުނެތޭނަކަމަށް އުންމީދުކުރާށެވެ.
ބޮޑަށް ބުރަވެވެނީ ޤުރުއާން ހަނދުމަ ނެތުމަކީ ބޮޑު ފާފައެއް ނޫންކަމުގައެވެ. އަދި ކިއެއް ހެއްޔެވެ. އެއީ ފާފައެއްވެސް ނޫނެވެ. އެހެނަސް އެއީ އަޅާއަށް ކުރިމަތިވާ މުޞީބާތެއް ނުވަތަ ޢުޤޫބާތެކެވެ.
الحمد لله والصلاة والسلام على رسول الله وعلى آله وصحبه أجمعين. ކޮންމެ މުސްލިމަކުވެސް ނަމާދުކުރާއިރު ކޮންމެ ދުވަހަކުވެސް ތަކުރާރުކޮށް ފާތިޙާ ސޫރަތް ކިޔަވައެވެ. އަދި ފާތިޙާ ސޫރަތް ކިޔަވާއިރު، އަޅާ
الحمد لله والصلاة والسلام على رسول الله وعلى آله وصحبه أجمعين. މިއީ ތަކުރާރުކޮށް އަޅުގަނޑުމެން ކޮންމެ މީހަކަށްވެސް އަޑުއިވޭ އާޔަތެކެވެ. އަޑުއަހާ އާޔަތެކެވެ. ކިޔާ އާޔަތެކެވެ. އަދި ހިތުންނާއި ބަލައިގެން
ރަސޫލާ ޞައްލަﷲ ޢަލައިޙި ވަސައްލަމް ހަދީސްކުރައްވާފައިވެއެވެ. «مَنْ قَرَأَ حَرْفًا مِنْ كِتَابِ اللَّهِ فَلَهُ بِهِ حَسَنَةٌ، وَالحَسَنَةُ بِعَشْرِ أَمْثَالِهَا، لَا أَقُولُ الم حَرْفٌ، وَلَكِنْ أَلِفٌ حَرْفٌ وَلَامٌ
އިޚްލާޞްތެރިވާށެވެ. ދުނިޔެވީ އެދުމެއްނެތި ޤުރުއާން ހިތުދަސްކުރަން މަސައްކަތްކުރާ މީހާއަށް މާތްﷲ ތައުފީޤްދެއްވާ، އެކަން ފަސޭހަކޮށްދެއްވާނެއެވެ. މިކަމުން ލިބޭ އުޚުރަވީ ޘަވާބާމެދު ވިސްނާ އެކަން ހަނދާނުގައި ބަހައްޓާނަމަ، އިޚްލާޞްތެރިވާން ފަސޭހަވާނެއެވެ. މިފަދަ ބައެއް ޙަދީޘްތައް މި
ކީރިތި ޤުރުއާން ހިތުދަސްކުރުމަކީ ޝަރުޢީ ޢިލްމު އުނގެނުމުގެ ފުރަތަމަ ފިޔަވަޅެވެ. ޝަރުޢީ ޢިލްމު އުނގެނޭ ދަރިވަރުންގެ އިތުރުން ޢާންމުންވެސް ކުޅަދާނަވީވަރަކުން ޤުރުއާން ހިތުދަސްކުރުމަށް އިސްލާމްދީނުގައިވަނީ ވަރަށް ބޮޑަށް ބާރުއަޅުއްވައިފައެވެ. ޤުރުއާނުން މިންވަރެއް ހިތުދަސްވެފައިނެތް މީހާގެ
ޢަރަބި ބަހުގައި ނަސްޚުގެ މާނައަކީ ފޮހެލުމެވެ. ނުވަތަ ބަދަލުކުރުމެވެ. [1] އަދި ޝަރުޢީ އިޞްޠިލާޙުގައި ނަސްޚަކީ: ޝަރުޢީ ޚިޠާބަކުން ޝަރުޢީ ޙުކުމެއް އުފުއްލެވުމެވެ. [2] ކީރިތި ޤުރުއާނުގެ އާޔަތްތައް މަންސޫޚުވުމުގައި އެކި ޙިކުމަތްތައް އޭގައި
﴿ثُمَّ لَتُسْأَلُنَّ يَوْمَئِذٍ عَنِ النَّعِيمِ﴾ މާނައީ: “ދެން އެދުވަހުން ހަމަކަށަވަރުން (ދުނިޔޭގައި ތިޔަބައިމީހުންނަށް ލިބުނު) ނިޢުމަތްތަކާމެދު ތިޔަބައިމީހުންނާ ސުވާލުކުރައްވާނެކަން ކަށަވަރެވެ.” އެބަހީ: އެމަތިވެރިވެގެންވާ މަޤާމުގައި އެހިނދުން ނިޢުމަތްތަކާމެދު ތިޔަބައިމީހުންނާ ސުވާލުވެވޭނެއެވެ. މިއާޔަތުގެ މުރާދާމެދު
ދެން އެއަށްފަހު ވަޙީކުރެއްވިއެވެ. لَتَرَوُنَّ الْجَحِيمَ ﴿٦﴾ ثُمَّ لَتَرَوُنَّهَا عَيْنَ الْيَقِينِ ﴿٧﴾ މާނައީ: ” ހަމަކަށަވަރުން، ތިޔަބައިމީހުން ނަރަކަ ދެކޭނެކަން ކަށަވަރެވެ. [6] ދެންހަމަ ޔަޤީންކަމުގެ ދުށުމުން، ތިޔަބައިމީހުން އެ ނަރަކަ ދެކޭނެކަން ކަށަވަރެވެ. [7]
އެއަށްފަހު އެއިލާހު ވަޙީކުރެއްވިއެވެ. كَلَّا سَوْفَ تَعْلَمُونَ﴿٣﴾ ثُمَّ كَلَّا سَوْفَ تَعْلَمُونَ ﴿٤﴾ މާނައީ: ” ހަމަހިލާ އެހެންނަކުން ނުވާނެއެވެ. ނިކަންހުރެ ތިޔަބައިމީހުންނަށް އެނގޭނެތެވެ. [3] ދެންވެސް، ހަމަހިލާ އެހެންނަކުން ނުވާނެއެވެ. ނިކަންހުރެ ތިޔަބައިމީހުންނަށް އެނގޭނެތެވެ.
﴿وَأَمَّا بِنِعْمَةِ رَبِّكَ فَحَدِّثْ ﴾ މާނައީ: “އަދި ދަންނާށެވެ! ކަލޭގެފާނުގެ ވެރިރައްބު ދެއްވި ނިޢުމަތުގެ ވާހަކައިން، ފަހެ، ކަލޭގެފާނު ވާހަކަ ދައްކަވައި އުޅުއްވާށެވެ!” ބަޔާންވެ ދިޔަ ތިން އާޔަތުގައި މާތް ﷲ ރަސޫލުﷲ
وَوَجَدَكَ ضَالًّا فَهَدَىٰ އާ ގުޅިފައިވަނީ މިއާޔަތެވެ. ﴿وَأَمَّا السَّائِلَ فَلَا تَنْهَرْ﴾ މާނައީ: :” އަދި ދަންނާށެވެ! ފަހެ، ކަމަކަށްއެދި އަންނަ މީހާޔަށް، ކަލޭގެފާނު އަޑުލައި ނަހައްދަވާށެވެ! “ ކަމަކަށް އެދި އަންނަ
﴿فَأَمَّا الْيَتِيمَ فَلَا تَقْهَرْ﴾ މާނައީ: “ދަންނާށެވެ! ފަހެ، ކަލޭގެފާނު، ޔަތީމު ކުއްޖާ ނިކަމެތިކޮށް ނުލައްވާށެވެ!” أَلَمْ يَجِدْكَ يَتِيمًا فَآوَىٰ ، ގުޅިފައިވަނީ މިއާޔަތެވެ. އެބަހީ: ފަހެ ކަލޭގެފާނު ޔަތީމަކުކަމުގައިވަނިކޮށް ﷲ ތަޢާލާ ކަލޭގެފާނަށް
ޢައްމަފޮތުގެ ފުރަތަމަ ސޫރަތް ކީރިތި ޤުރުއާނުގެ އެންމެ ފަހު ފޮތް “جزء النبأ” ފެށިފައިވަނީ “އަންނަބައު” ސޫރަތުންނެވެ. މިސޫރަތުގެ ވަށަރޮނގު އެޅިފައިވާ موضوع އަލުން ދިރުއްވުމަކީ ހަމަ ޙަޤީޤަތުގައިވެސް ވާނެކަމެއްކަން ސާބިތުކޮށްދިނުން. މިސޫރަތުގައި އަލިއަޅުވައިލެވިފައިވާ
މިއީ 29 ޝައްވާލު 1439 ވީ ހުކުރު ދުވަހު މަސްޖިދުޙަރާމްގައި ދެއްވި ޚުޠުބާގެ ޚުލާޞާއެވެ.
ފަހެ އިންސާނާ ޤުރުއާން ދަސްކުރާށެވެ. އެހެނީ އެއީ ވަރަށް ބޮޑު ހެވެކެވެ. އަދި ހަނދުމަ ނުނެތޭނަކަމަށް އުންމީދުކުރާށެވެ.
ބޮޑަށް ބުރަވެވެނީ ޤުރުއާން ހަނދުމަ ނެތުމަކީ ބޮޑު ފާފައެއް ނޫންކަމުގައެވެ. އަދި ކިއެއް ހެއްޔެވެ. އެއީ ފާފައެއްވެސް ނޫނެވެ. އެހެނަސް އެއީ އަޅާއަށް ކުރިމަތިވާ މުޞީބާތެއް ނުވަތަ ޢުޤޫބާތެކެވެ.
الحمد لله والصلاة والسلام على رسول الله وعلى آله وصحبه أجمعين. ކޮންމެ މުސްލިމަކުވެސް ނަމާދުކުރާއިރު ކޮންމެ ދުވަހަކުވެސް ތަކުރާރުކޮށް ފާތިޙާ ސޫރަތް ކިޔަވައެވެ. އަދި ފާތިޙާ ސޫރަތް ކިޔަވާއިރު، އަޅާ
الحمد لله والصلاة والسلام على رسول الله وعلى آله وصحبه أجمعين. މިއީ ތަކުރާރުކޮށް އަޅުގަނޑުމެން ކޮންމެ މީހަކަށްވެސް އަޑުއިވޭ އާޔަތެކެވެ. އަޑުއަހާ އާޔަތެކެވެ. ކިޔާ އާޔަތެކެވެ. އަދި ހިތުންނާއި ބަލައިގެން
ރަސޫލާ ޞައްލަﷲ ޢަލައިޙި ވަސައްލަމް ހަދީސްކުރައްވާފައިވެއެވެ. «مَنْ قَرَأَ حَرْفًا مِنْ كِتَابِ اللَّهِ فَلَهُ بِهِ حَسَنَةٌ، وَالحَسَنَةُ بِعَشْرِ أَمْثَالِهَا، لَا أَقُولُ الم حَرْفٌ، وَلَكِنْ أَلِفٌ حَرْفٌ وَلَامٌ
އިޚްލާޞްތެރިވާށެވެ. ދުނިޔެވީ އެދުމެއްނެތި ޤުރުއާން ހިތުދަސްކުރަން މަސައްކަތްކުރާ މީހާއަށް މާތްﷲ ތައުފީޤްދެއްވާ، އެކަން ފަސޭހަކޮށްދެއްވާނެއެވެ. މިކަމުން ލިބޭ އުޚުރަވީ ޘަވާބާމެދު ވިސްނާ އެކަން ހަނދާނުގައި ބަހައްޓާނަމަ، އިޚްލާޞްތެރިވާން ފަސޭހަވާނެއެވެ. މިފަދަ ބައެއް ޙަދީޘްތައް މި
ކީރިތި ޤުރުއާން ހިތުދަސްކުރުމަކީ ޝަރުޢީ ޢިލްމު އުނގެނުމުގެ ފުރަތަމަ ފިޔަވަޅެވެ. ޝަރުޢީ ޢިލްމު އުނގެނޭ ދަރިވަރުންގެ އިތުރުން ޢާންމުންވެސް ކުޅަދާނަވީވަރަކުން ޤުރުއާން ހިތުދަސްކުރުމަށް އިސްލާމްދީނުގައިވަނީ ވަރަށް ބޮޑަށް ބާރުއަޅުއްވައިފައެވެ. ޤުރުއާނުން މިންވަރެއް ހިތުދަސްވެފައިނެތް މީހާގެ
ޢަރަބި ބަހުގައި ނަސްޚުގެ މާނައަކީ ފޮހެލުމެވެ. ނުވަތަ ބަދަލުކުރުމެވެ. [1] އަދި ޝަރުޢީ އިޞްޠިލާޙުގައި ނަސްޚަކީ: ޝަރުޢީ ޚިޠާބަކުން ޝަރުޢީ ޙުކުމެއް އުފުއްލެވުމެވެ. [2] ކީރިތި ޤުރުއާނުގެ އާޔަތްތައް މަންސޫޚުވުމުގައި އެކި ޙިކުމަތްތައް އޭގައި
﴿ثُمَّ لَتُسْأَلُنَّ يَوْمَئِذٍ عَنِ النَّعِيمِ﴾ މާނައީ: “ދެން އެދުވަހުން ހަމަކަށަވަރުން (ދުނިޔޭގައި ތިޔަބައިމީހުންނަށް ލިބުނު) ނިޢުމަތްތަކާމެދު ތިޔަބައިމީހުންނާ ސުވާލުކުރައްވާނެކަން ކަށަވަރެވެ.” އެބަހީ: އެމަތިވެރިވެގެންވާ މަޤާމުގައި އެހިނދުން ނިޢުމަތްތަކާމެދު ތިޔަބައިމީހުންނާ ސުވާލުވެވޭނެއެވެ. މިއާޔަތުގެ މުރާދާމެދު
ދެން އެއަށްފަހު ވަޙީކުރެއްވިއެވެ. لَتَرَوُنَّ الْجَحِيمَ ﴿٦﴾ ثُمَّ لَتَرَوُنَّهَا عَيْنَ الْيَقِينِ ﴿٧﴾ މާނައީ: ” ހަމަކަށަވަރުން، ތިޔަބައިމީހުން ނަރަކަ ދެކޭނެކަން ކަށަވަރެވެ. [6] ދެންހަމަ ޔަޤީންކަމުގެ ދުށުމުން، ތިޔަބައިމީހުން އެ ނަރަކަ ދެކޭނެކަން ކަށަވަރެވެ. [7]
އެއަށްފަހު އެއިލާހު ވަޙީކުރެއްވިއެވެ. كَلَّا سَوْفَ تَعْلَمُونَ﴿٣﴾ ثُمَّ كَلَّا سَوْفَ تَعْلَمُونَ ﴿٤﴾ މާނައީ: ” ހަމަހިލާ އެހެންނަކުން ނުވާނެއެވެ. ނިކަންހުރެ ތިޔަބައިމީހުންނަށް އެނގޭނެތެވެ. [3] ދެންވެސް، ހަމަހިލާ އެހެންނަކުން ނުވާނެއެވެ. ނިކަންހުރެ ތިޔަބައިމީހުންނަށް އެނގޭނެތެވެ.
﴿وَأَمَّا بِنِعْمَةِ رَبِّكَ فَحَدِّثْ ﴾ މާނައީ: “އަދި ދަންނާށެވެ! ކަލޭގެފާނުގެ ވެރިރައްބު ދެއްވި ނިޢުމަތުގެ ވާހަކައިން، ފަހެ، ކަލޭގެފާނު ވާހަކަ ދައްކަވައި އުޅުއްވާށެވެ!” ބަޔާންވެ ދިޔަ ތިން އާޔަތުގައި މާތް ﷲ ރަސޫލުﷲ
وَوَجَدَكَ ضَالًّا فَهَدَىٰ އާ ގުޅިފައިވަނީ މިއާޔަތެވެ. ﴿وَأَمَّا السَّائِلَ فَلَا تَنْهَرْ﴾ މާނައީ: :” އަދި ދަންނާށެވެ! ފަހެ، ކަމަކަށްއެދި އަންނަ މީހާޔަށް، ކަލޭގެފާނު އަޑުލައި ނަހައްދަވާށެވެ! “ ކަމަކަށް އެދި އަންނަ
﴿فَأَمَّا الْيَتِيمَ فَلَا تَقْهَرْ﴾ މާނައީ: “ދަންނާށެވެ! ފަހެ، ކަލޭގެފާނު، ޔަތީމު ކުއްޖާ ނިކަމެތިކޮށް ނުލައްވާށެވެ!” أَلَمْ يَجِدْكَ يَتِيمًا فَآوَىٰ ، ގުޅިފައިވަނީ މިއާޔަތެވެ. އެބަހީ: ފަހެ ކަލޭގެފާނު ޔަތީމަކުކަމުގައިވަނިކޮށް ﷲ ތަޢާލާ ކަލޭގެފާނަށް
