مادة التوحيد ٤ – ދެވަނަ ފަޞްލުގެ ޖަވާބުތައް
ޠާޣޫތުންނަށް ކާފަރުވުމަކީ ވާޖިބެކެވެ.
ޠާޣޫތުންނަށް ކާފަރުވުމަކީ ވާޖިބެކެވެ.
ފުރަތަމަ ފަޞްލުގެ ޖަވާބުތައް
ދަންނާށެވެ. ޠާޣޫތަށް ކާފިރުވެގެން މެނުވީ ﷲ ތަޢާލާއަށް އީމާންވެގެންހުރި މުއުމިނަކަށް ނުވެވޭނެއެވެ. ދަލީލަކީ ﷲ ތަޢާލާގެ އަންނަނިވި ވަޙީބަސްފުޅެވެ. ﴿لَا إِكْرَاهَ فِي الدِّينِ ۖ قَد تَّبَيَّنَ الرُّشْدُ مِنَ الْغَيِّ ۚ فَمَن يَكْفُرْ بِالطَّاغُوتِ وَيُؤْمِن
ޣައިބުގެ ޢިލްމު އެނގިވޮޑިގެންވަނީ ހަމައެކަނި ﷲއަށެވެ.
ދެވަނައީ (ދެވަނަ ޠާޣޫތަކީ): ﷲގެ ޙުކުމްތައް ބަދަލުކުރާ ޙާކިމާއެވެ. އެކަމުގެ ދަލީލަކީ ﷲ ތަޢާލާގެ އަންނަނިވި ބަސްފުޅެވެ. ﴿أَلَمْ تَرَ إِلَى الَّذِينَ يَزْعُمُونَ أَنَّهُمْ آمَنُوا بِمَا أُنزِلَ إِلَيْكَ وَمَا أُنزِلَ
الطُّغْيَانُ ގެ މާނައަކީ: ޙައްދުފަހަނައަޅައިދިޔުމެވެ.
ﷲއަށް އީމާންވުމުގެ މާނަ: އެއީ ހަމަކަށަވަރުން ﷲއަކީ ޙައްޤުގޮތުގައި އަޅުކަންވެވޭ ހަމައެކަނި އިލާހުކަމަށާއި، އަދި އެއިލާހު ފިޔަވާ އަޅުކަންވެވޭ ފަރާތްތަކަކީ ބާޠިލުގޮތުގައި އަޅުކަންވެވޭ ފަރާތްތަކެއްކަމުގައި އިޢުތިޤާދުކުރުމެވެ. އަދި އަޅުކަމުގެ އެންމެހާ ވައްތަރުތަކެއް އިޚްލާޞްތެރިކަމާއެކު އެއިލާހަށް
ޠާޣޫތުތަކަށް ކާފަރުވުން ޞައްޙަވާނީ ވަރަށް ގިނަ ކަންތައްތަކެއްގެ ޛަރީޢާއިންނެވެ.
ރަސޫލުބޭކަލުންނަކީ : ﷲ ތަޢާލާގެ ޝަރީޢަތް މީސްތަކުންނަށް ފޯރުކޮށްދެއްވުމަށް މީސްތަކުންގެ ގާތަށް ފޮނުއްވުނު ބޭކަލުންނެވެ.
ތިންވަނަ ބައި: تَوْحِيْدُ الأَسْمَاءِ وَالصِّفَاتِ تَوْحِيْدُ الأَسْمَاءِ وَالصِّفَاتِ އަކީ: ކީރިތި ޤުރުއާނާއި ޞައްޙަ ޙަދީޘްތަކުގައި ވާރިދުވެފައިވާ ﷲ ތަޢާލާގެ އެންމެހާ އިސްމުފުޅުތަކާއި ޞިފަފުޅުތަކަށް އީމާންވުމެވެ. އެއީ ﷲ ތަޢާލާ އެއިލާހުގެ ނަފްސުފުޅު ޞިފަކުރައްވާފައިވާ
އެއީ އަޅުތަކުން ކުރާ ޢަމަލުތަކުގައި ﷲ ތަޢާލާ އެއްކައުވަންތަކުރުމެވެ. މިޘާލަކަށް: ދުޢާކުރުމާއި، ނަދުރުބުނުމާއި. ޛަބަޙަކުރުމާއި، އުންމީދުކުރުމާއި(الرَّجَاء)، ބިރުގަތުމާއި (الخَوْف)، އުންމީދާއެކު އެދުމާއި (الرَّغْبَة)، ބިރުގަތުމާއެކު ދުރުހެލިވުމާއި(الرَّهَبَة)، ތައުބާވުމާއި ވާތްގަށްއެދުމާއި ރައްކާތެރިކަމަށް އެދުމާއި މާތްކޮށްހިތުމެވެ.
تَوْحِيْدُ الرُّبُوْبِيَّة އަކީ: ﷲ ތަޢާލާގެ ޢަމަލުފުޅުތަކުގައި އެއިލާހު އެއްކައުވަންތަކުރުމެވެ.
ތައުޙީދަކީ: އަޅުކަންކުރުމުގައި ﷲ ތަޢާލާ އެއްކައުވަންތަކުރުމެވެ.
އަޅުކަމަކީ: ﷲގެ ޙަޟްރަތުގައި ލޯބިވެވޮޑިގެންވާ އަދި ރުއްސަވާވޮޑިގެންވާ އެންމެހާ ކަންތައްތައް ހިމެނޭ ލަފްޒެކެވެ.
ތައުޙީދު (މާތް ﷲ އެއްކައުވަންތަކަން) އަކީ އިސްލާމްކަމުގެ ބިންގަލަށް ވާއިރު ކުޑަކުދިންނަށް މިބިންގާ ހެޔޮ ގޮތުގައި އަޅައިދިނުމަކީ މައިން ބަފައިންގެ ކޮނޑުގައި އެޅިފައިވާ ނުހަނު ބޮޑު މަސްއޫލިއްޔަތެކެވެ.
މިއީ مادة التوحيد ٣ ގެ ދެވަނަ ފަޞްލުގެ ފިލާވަޅުތަކުގެ ޖަވާބުތަކުގެ ނަމޫނާއެވެ.
ޠާޣޫތުންނަށް ކާފަރުވުމަކީ ވާޖިބެކެވެ.
ފުރަތަމަ ފަޞްލުގެ ޖަވާބުތައް
ދަންނާށެވެ. ޠާޣޫތަށް ކާފިރުވެގެން މެނުވީ ﷲ ތަޢާލާއަށް އީމާންވެގެންހުރި މުއުމިނަކަށް ނުވެވޭނެއެވެ. ދަލީލަކީ ﷲ ތަޢާލާގެ އަންނަނިވި ވަޙީބަސްފުޅެވެ. ﴿لَا إِكْرَاهَ فِي الدِّينِ ۖ قَد تَّبَيَّنَ الرُّشْدُ مِنَ الْغَيِّ ۚ فَمَن يَكْفُرْ بِالطَّاغُوتِ وَيُؤْمِن
ޣައިބުގެ ޢިލްމު އެނގިވޮޑިގެންވަނީ ހަމައެކަނި ﷲއަށެވެ.
ދެވަނައީ (ދެވަނަ ޠާޣޫތަކީ): ﷲގެ ޙުކުމްތައް ބަދަލުކުރާ ޙާކިމާއެވެ. އެކަމުގެ ދަލީލަކީ ﷲ ތަޢާލާގެ އަންނަނިވި ބަސްފުޅެވެ. ﴿أَلَمْ تَرَ إِلَى الَّذِينَ يَزْعُمُونَ أَنَّهُمْ آمَنُوا بِمَا أُنزِلَ إِلَيْكَ وَمَا أُنزِلَ
الطُّغْيَانُ ގެ މާނައަކީ: ޙައްދުފަހަނައަޅައިދިޔުމެވެ.
ﷲއަށް އީމާންވުމުގެ މާނަ: އެއީ ހަމަކަށަވަރުން ﷲއަކީ ޙައްޤުގޮތުގައި އަޅުކަންވެވޭ ހަމައެކަނި އިލާހުކަމަށާއި، އަދި އެއިލާހު ފިޔަވާ އަޅުކަންވެވޭ ފަރާތްތަކަކީ ބާޠިލުގޮތުގައި އަޅުކަންވެވޭ ފަރާތްތަކެއްކަމުގައި އިޢުތިޤާދުކުރުމެވެ. އަދި އަޅުކަމުގެ އެންމެހާ ވައްތަރުތަކެއް އިޚްލާޞްތެރިކަމާއެކު އެއިލާހަށް
ޠާޣޫތުތަކަށް ކާފަރުވުން ޞައްޙަވާނީ ވަރަށް ގިނަ ކަންތައްތަކެއްގެ ޛަރީޢާއިންނެވެ.
ރަސޫލުބޭކަލުންނަކީ : ﷲ ތަޢާލާގެ ޝަރީޢަތް މީސްތަކުންނަށް ފޯރުކޮށްދެއްވުމަށް މީސްތަކުންގެ ގާތަށް ފޮނުއްވުނު ބޭކަލުންނެވެ.
ތިންވަނަ ބައި: تَوْحِيْدُ الأَسْمَاءِ وَالصِّفَاتِ تَوْحِيْدُ الأَسْمَاءِ وَالصِّفَاتِ އަކީ: ކީރިތި ޤުރުއާނާއި ޞައްޙަ ޙަދީޘްތަކުގައި ވާރިދުވެފައިވާ ﷲ ތަޢާލާގެ އެންމެހާ އިސްމުފުޅުތަކާއި ޞިފަފުޅުތަކަށް އީމާންވުމެވެ. އެއީ ﷲ ތަޢާލާ އެއިލާހުގެ ނަފްސުފުޅު ޞިފަކުރައްވާފައިވާ
އެއީ އަޅުތަކުން ކުރާ ޢަމަލުތަކުގައި ﷲ ތަޢާލާ އެއްކައުވަންތަކުރުމެވެ. މިޘާލަކަށް: ދުޢާކުރުމާއި، ނަދުރުބުނުމާއި. ޛަބަޙަކުރުމާއި، އުންމީދުކުރުމާއި(الرَّجَاء)، ބިރުގަތުމާއި (الخَوْف)، އުންމީދާއެކު އެދުމާއި (الرَّغْبَة)، ބިރުގަތުމާއެކު ދުރުހެލިވުމާއި(الرَّهَبَة)، ތައުބާވުމާއި ވާތްގަށްއެދުމާއި ރައްކާތެރިކަމަށް އެދުމާއި މާތްކޮށްހިތުމެވެ.
تَوْحِيْدُ الرُّبُوْبِيَّة އަކީ: ﷲ ތަޢާލާގެ ޢަމަލުފުޅުތަކުގައި އެއިލާހު އެއްކައުވަންތަކުރުމެވެ.
ތައުޙީދަކީ: އަޅުކަންކުރުމުގައި ﷲ ތަޢާލާ އެއްކައުވަންތަކުރުމެވެ.
އަޅުކަމަކީ: ﷲގެ ޙަޟްރަތުގައި ލޯބިވެވޮޑިގެންވާ އަދި ރުއްސަވާވޮޑިގެންވާ އެންމެހާ ކަންތައްތައް ހިމެނޭ ލަފްޒެކެވެ.
ތައުޙީދު (މާތް ﷲ އެއްކައުވަންތަކަން) އަކީ އިސްލާމްކަމުގެ ބިންގަލަށް ވާއިރު ކުޑަކުދިންނަށް މިބިންގާ ހެޔޮ ގޮތުގައި އަޅައިދިނުމަކީ މައިން ބަފައިންގެ ކޮނޑުގައި އެޅިފައިވާ ނުހަނު ބޮޑު މަސްއޫލިއްޔަތެކެވެ.
މިއީ مادة التوحيد ٣ ގެ ދެވަނަ ފަޞްލުގެ ފިލާވަޅުތަކުގެ ޖަވާބުތަކުގެ ނަމޫނާއެވެ.