مادة التوحيد ٦ (ف 1 ، د 9 – ކިޔަމަން ގަތުމުގައްޔާއި ލޯބިވުމުގައި ޝިރުކުކުރުން)
ކިޔަމަން ގަތުމުގައްޔާއި ލޯބިވުމުގައި ޝިރުކުކުރުން
ކިޔަމަން ގަތުމުގައްޔާއި ލޯބިވުމުގައި ޝިރުކުކުރުން
ދަންނާށެވެ. ތައުޙީދުގެ އިދިކޮޅަކީ ޝިރުކެވެ. ޝިރުކު ބެހިގެންވަނީ ދެ ބަޔަށެވެ. – ބޮޑު ޝިރުކު – ކުޑަ ޝިރުކު ފުރަތަމަ ބައި: ބޮޑު ޝިރުކު ބޮޑު ޝިރުކާ ބެހޭގޮތުން ﷲ ތަޢާލާ ވަޙީކުރެއްވިއެވެ.
މިޒަމާނުގެ މީހުންކުރަމުންދާ ޝިރުކުގެ ނުބައިކަން
ނަބިއްޔުންނަށާއި ޞާލިޙުންނަށާއި ގަސްގަހަށާ އަދި ހިލަތަކަށް އަޅުކަންކުރުމީ ޝިރުކުކުރުން
ﷲ ނޫން އެހެންފަރާތަކަށް އަދާކުރެވޭ ކޮންމެ އަޅުކަމަކީ މަގުފުރެދުމެއް
ޝަފާޢަތުގެ ވައްތަރުތައް
ބުދުތަކުގެ ކިބައިން ކުއްތަންވުމަށާއި ޝަފާޢަތަށް އެދުމަކީ ޝިރުކުކުރުން ދެވަނަ ޤަވާޢިދު އެބައިމީހުން ބުނެއެވެ. ކުއްތަންވުމާއި ޝަފާޢަތް އެދިގެން މެނުވީ އަހަރެމެން އެތަކެއްޗަށް ދުޢާ ދަންނަވައި އެތަކެތި ޤަޞްދުކޮށް ނުހަދަމެވެ. ކުއްތަންވުމުގެ ދަލީލަކީ
ހަމައެކަނި ތައުޙީދުއް ރުބޫބިއްޔާއަށް އިޤުރާރުވުމުން މުސްލިމަކަށް ނުވެވޭނެ ޝިރުކު އަޅުކަމުގެ ތެރެއަށް ވަދެ މަސްހުނިވުމުން އެއަޅުކަން ފަސާދަވާކަމާއި ޢަމަލުތައް ބާޠިލުވާކަމާއި އެޢަމަލުތައް ކުރާމީހާ ދާއިމީ ނަރަކަވަންތަވެރީންގެ ތެރެއިންވާކަން ތިބާއަށް އެނގުމުން، ދެން
ތައުޙީދުގެ މުހިންމުކަން ކަރީމުވަންތަ ﷲ، މަތިވެރިވެގެންވާ ޢަރުޝީގެ ރައްބުގެ ޙަޟްރަތުން އަހަރެން މި އެދެނީ ދުނިޔޭގައި އަދި އާޚިރަތުގައި ތިބާއަށް ވާގިވެރިވެވޮޑިގަތުމަށެވެ. އަދި ތިބާވީ ކޮންމެ ތަނެއްގައިމެ ތިބާއަކީ ބަރަކާތްލެއްވިގެންވާ މީހެއްކަމުގައި ލެއްވުމަށެވެ.
ފުރަތަމަ ފިލާވަޅު: ﷲ ފިޔަވާ ޙައްޤުގޮތުގައި އަޅުކަންވެވޭ އިލާހަކު ނުވާކަމަށް ހެކިވުން ފަހެ މިކަލިމައިން ޘާބިތުކުރަނީ ޙައްޤުވެގެން އަޅުކަންކުރެވޭ ހަމައެކަނި ފަރާތަކީ ﷲ ކަމެވެ. އަދި ނަފީކުރަނީ ﷲ ފިޔަވާ އަޅުކަންކުރެވޭ އެންމެހާ ފަރާތްތަކެވެ.
ފުރަތަމަ ފަޞްލުގެ ޖަވާބުތައް
ﷲ ތަޢާލާ އެންމެހާ ރަސޫލުބޭކަލުން ފޮނުއްވީ އުފާވެރި ޚަބަރާއި ބިރުވެރި ޚަބަރު ދެއްވާ ބޭކަލުންތަކެއް ކަމުގައެވެ. އެކަމުގެ ދަލީލަކީ ﷲ ތަޢާލާގެ މި ވަޙީބަސްފުޅެވެ. ﴿رُسُلًا مُّبَشِّرِينَ وَمُنذِرِينَ لِئَلَّا يَكُونَ لِلنَّاسِ عَلَى
އަދި މީސްތަކުން މަރުވުމަށްފަހު އަލުން ދިރުއްވޭނެއެވެ. އެކަމުގެ ދަލީލަކީ ﷲ ތަޢާލާގެ މި ވަޙީބަސްފުޅެވެ. مِنْهَا خَلَقْنَاكُمْ وَفِيهَا نُعِيدُكُمْ وَمِنْهَا نُخْرِجُكُمْ تَارَةً أُخْرَىٰ ﴿٥٥﴾ ([1]) މާނައީ: “ތިމަންއިލާހު ތިޔަބައިމީހުން ހެއްދެވީ އެބިމުންނެވެ.
ދެންފަހެ، މަދީނާގައި ހަމަޖެހިވަޑައިގެންނެވުނު ހިނދު އިސްލާމްދީނުގައި ދެންހުރި އަޅުކަންތައް އަދާކުރުމަށް އަމުރުކުރެއްވުނެވެ. މިސާލަކަށް: ޒަކާތާއި ރޯދައާއި ޙައްޖާއި ބަންގިއާއި ޖިހާދާއި ހެޔޮކަންކަމަށް އަމުރުކުރުމާއި މުންކަރާތްތައް ނަހީކުރުން ފަދަ އެހެންވެސް އިސްލާމީ ޝަރީޢަތުގެ ކަންތައްތަކެވެ. މިކަމުގައި
ހިޖުރަކުރުމަކީ: ޝިރުކުގެ ރަށް ދޫކޮށް އިސްލާމުންގެ ރަށަކަށް ބަދަލުވުމެވެ. ޝިރުކުގެ ރަށުން އިސްލާމުންގެ ރަށަށް ހިޖުރަކުރުމަކީ މިއުންމަތުގެ މައްޗަށް ފަރުޟު ވެގެންވާ ކަމެކެވެ. އަދި އެއީ ޤިޔާމަތް ޤާއިމްވެއްޖައުމަށް ދާނދެން ދެމިއޮންނާނެކަމެކެވެ. އެކަމުގެ ދަލީލަކީ
މާތް ﷲ އެކަލޭގެފާނު ފޮނުއްވީ ޝިރުކުކުރުމުން އިންޛާރު ކުރެއްވުމަށާއި އެއިލާހުގެ އެއްކައުވަންތަކަމަށް ގޮވާލެއްވުމަށްޓަކައެވެ. މީގެ ދަލީލަކީ ﷲގެ ވަޙީބަސްފުޅެވެ. يَا أَيُّهَا الْمُدَّثِّرُ ﴿١﴾ قُمْ فَأَنذِرْ ﴿٢﴾ وَرَبَّكَ فَكَبِّرْ ﴿٣﴾ وَثِيَابَكَ فَطَهِّرْ ﴿٤﴾ وَالرُّجْزَ فَاهْجُرْ ﴿٥﴾ وَلَا تَمْنُن تَسْتَكْثِرُ ﴿٦﴾ وَلِرَبِّكَ فَاصْبِرْ ﴿٧﴾ ([1])
ކިޔަމަން ގަތުމުގައްޔާއި ލޯބިވުމުގައި ޝިރުކުކުރުން
ދަންނާށެވެ. ތައުޙީދުގެ އިދިކޮޅަކީ ޝިރުކެވެ. ޝިރުކު ބެހިގެންވަނީ ދެ ބަޔަށެވެ. – ބޮޑު ޝިރުކު – ކުޑަ ޝިރުކު ފުރަތަމަ ބައި: ބޮޑު ޝިރުކު ބޮޑު ޝިރުކާ ބެހޭގޮތުން ﷲ ތަޢާލާ ވަޙީކުރެއްވިއެވެ.
މިޒަމާނުގެ މީހުންކުރަމުންދާ ޝިރުކުގެ ނުބައިކަން
ނަބިއްޔުންނަށާއި ޞާލިޙުންނަށާއި ގަސްގަހަށާ އަދި ހިލަތަކަށް އަޅުކަންކުރުމީ ޝިރުކުކުރުން
ﷲ ނޫން އެހެންފަރާތަކަށް އަދާކުރެވޭ ކޮންމެ އަޅުކަމަކީ މަގުފުރެދުމެއް
ޝަފާޢަތުގެ ވައްތަރުތައް
ބުދުތަކުގެ ކިބައިން ކުއްތަންވުމަށާއި ޝަފާޢަތަށް އެދުމަކީ ޝިރުކުކުރުން ދެވަނަ ޤަވާޢިދު އެބައިމީހުން ބުނެއެވެ. ކުއްތަންވުމާއި ޝަފާޢަތް އެދިގެން މެނުވީ އަހަރެމެން އެތަކެއްޗަށް ދުޢާ ދަންނަވައި އެތަކެތި ޤަޞްދުކޮށް ނުހަދަމެވެ. ކުއްތަންވުމުގެ ދަލީލަކީ
ހަމައެކަނި ތައުޙީދުއް ރުބޫބިއްޔާއަށް އިޤުރާރުވުމުން މުސްލިމަކަށް ނުވެވޭނެ ޝިރުކު އަޅުކަމުގެ ތެރެއަށް ވަދެ މަސްހުނިވުމުން އެއަޅުކަން ފަސާދަވާކަމާއި ޢަމަލުތައް ބާޠިލުވާކަމާއި އެޢަމަލުތައް ކުރާމީހާ ދާއިމީ ނަރަކަވަންތަވެރީންގެ ތެރެއިންވާކަން ތިބާއަށް އެނގުމުން، ދެން
ތައުޙީދުގެ މުހިންމުކަން ކަރީމުވަންތަ ﷲ، މަތިވެރިވެގެންވާ ޢަރުޝީގެ ރައްބުގެ ޙަޟްރަތުން އަހަރެން މި އެދެނީ ދުނިޔޭގައި އަދި އާޚިރަތުގައި ތިބާއަށް ވާގިވެރިވެވޮޑިގަތުމަށެވެ. އަދި ތިބާވީ ކޮންމެ ތަނެއްގައިމެ ތިބާއަކީ ބަރަކާތްލެއްވިގެންވާ މީހެއްކަމުގައި ލެއްވުމަށެވެ.
ފުރަތަމަ ފިލާވަޅު: ﷲ ފިޔަވާ ޙައްޤުގޮތުގައި އަޅުކަންވެވޭ އިލާހަކު ނުވާކަމަށް ހެކިވުން ފަހެ މިކަލިމައިން ޘާބިތުކުރަނީ ޙައްޤުވެގެން އަޅުކަންކުރެވޭ ހަމައެކަނި ފަރާތަކީ ﷲ ކަމެވެ. އަދި ނަފީކުރަނީ ﷲ ފިޔަވާ އަޅުކަންކުރެވޭ އެންމެހާ ފަރާތްތަކެވެ.
ފުރަތަމަ ފަޞްލުގެ ޖަވާބުތައް
ﷲ ތަޢާލާ އެންމެހާ ރަސޫލުބޭކަލުން ފޮނުއްވީ އުފާވެރި ޚަބަރާއި ބިރުވެރި ޚަބަރު ދެއްވާ ބޭކަލުންތަކެއް ކަމުގައެވެ. އެކަމުގެ ދަލީލަކީ ﷲ ތަޢާލާގެ މި ވަޙީބަސްފުޅެވެ. ﴿رُسُلًا مُّبَشِّرِينَ وَمُنذِرِينَ لِئَلَّا يَكُونَ لِلنَّاسِ عَلَى
އަދި މީސްތަކުން މަރުވުމަށްފަހު އަލުން ދިރުއްވޭނެއެވެ. އެކަމުގެ ދަލީލަކީ ﷲ ތަޢާލާގެ މި ވަޙީބަސްފުޅެވެ. مِنْهَا خَلَقْنَاكُمْ وَفِيهَا نُعِيدُكُمْ وَمِنْهَا نُخْرِجُكُمْ تَارَةً أُخْرَىٰ ﴿٥٥﴾ ([1]) މާނައީ: “ތިމަންއިލާހު ތިޔަބައިމީހުން ހެއްދެވީ އެބިމުންނެވެ.
ދެންފަހެ، މަދީނާގައި ހަމަޖެހިވަޑައިގެންނެވުނު ހިނދު އިސްލާމްދީނުގައި ދެންހުރި އަޅުކަންތައް އަދާކުރުމަށް އަމުރުކުރެއްވުނެވެ. މިސާލަކަށް: ޒަކާތާއި ރޯދައާއި ޙައްޖާއި ބަންގިއާއި ޖިހާދާއި ހެޔޮކަންކަމަށް އަމުރުކުރުމާއި މުންކަރާތްތައް ނަހީކުރުން ފަދަ އެހެންވެސް އިސްލާމީ ޝަރީޢަތުގެ ކަންތައްތަކެވެ. މިކަމުގައި
ހިޖުރަކުރުމަކީ: ޝިރުކުގެ ރަށް ދޫކޮށް އިސްލާމުންގެ ރަށަކަށް ބަދަލުވުމެވެ. ޝިރުކުގެ ރަށުން އިސްލާމުންގެ ރަށަށް ހިޖުރަކުރުމަކީ މިއުންމަތުގެ މައްޗަށް ފަރުޟު ވެގެންވާ ކަމެކެވެ. އަދި އެއީ ޤިޔާމަތް ޤާއިމްވެއްޖައުމަށް ދާނދެން ދެމިއޮންނާނެކަމެކެވެ. އެކަމުގެ ދަލީލަކީ
މާތް ﷲ އެކަލޭގެފާނު ފޮނުއްވީ ޝިރުކުކުރުމުން އިންޛާރު ކުރެއްވުމަށާއި އެއިލާހުގެ އެއްކައުވަންތަކަމަށް ގޮވާލެއްވުމަށްޓަކައެވެ. މީގެ ދަލީލަކީ ﷲގެ ވަޙީބަސްފުޅެވެ. يَا أَيُّهَا الْمُدَّثِّرُ ﴿١﴾ قُمْ فَأَنذِرْ ﴿٢﴾ وَرَبَّكَ فَكَبِّرْ ﴿٣﴾ وَثِيَابَكَ فَطَهِّرْ ﴿٤﴾ وَالرُّجْزَ فَاهْجُرْ ﴿٥﴾ وَلَا تَمْنُن تَسْتَكْثِرُ ﴿٦﴾ وَلِرَبِّكَ فَاصْبِرْ ﴿٧﴾ ([1])