ސުވާލު 1: – ތައުޙީދު ތަޙްޤީޤުކުރުމަކީ (އެބަހީ: ޤާއިމްކުރުމަކީ) ކޮބައިކަން ބަޔާންކޮށްދޭށެވެ؟
– އަދި ތައުޙީދު ތަޙްޤީޤުކުރާ މީހަކަށް ހުރި ޖަޒާއަކީ ކޮބައިކަން ބަޔާންކޮށްދޭށެވެ؟
ޖަވާބު:
– ތައުޙީދު ތަޙްޤީޤުކުރުމަކީ (އެބަހީ: ޤާއިމްކުރުމަކީ) އެންމެހާ ޝިރުކާއި، ބިދުޢައާ އަދި ފާފަތަކުން ތައުޙީދު ޚަލާޞްކޮށް ސާފުކޮށް އެކަންކަމުން ދުރުހެލިވުމެވެ. އަދި ތައުޙީދު އުނގެނުމާއި އޭގެ ޙަޤީޤަތް ހޯދުމާ އަދި ޢިލްމާއި ޢަމަލާއެކު ތައުޙީދާއިގެން ޤާއިމްވުމެވެ. (އެބަހީ: ތައުޙީދުގެ މާނަ އެނގި އެއާ އެއްގޮތަށް ޢަމަލު ކުރުމެވެ.)
– ތައުޙީދު ތަޙްޤީޤުކުރާ މީހަކަށް ހުރި ޖަޒާއަކީ އެއްވެސް ހިސާބަކާއި ޢަޛާބަކާއި ނުލާ ސުވަރުގެ ވަދެވުމެވެ.
ﷲ ތަޢާލާ ވަޙީކުރެއްވިއެވެ.
﴿إِنَّ إِبْرَاهِيمَ كَانَ أُمَّةً قَانِتًا لِلَّهِ حَنِيفًا وَلَمْ يَكُ مِنَ الْمُشْرِكِينَ﴾ [سورة النحل 120]
މާނައީ: “ހަމަކަށަވަރުން އިބްރާހީމްގެފާނީ ﷲ އަށް، ކިޔަމަންތެރިވެ ވަޑައިގެން،ޝިރުކުން އެއްކިބާވެ، ތައުޙީދުގެމަތީ ހުންނެވި، އުންމަތެއްކަމުގައިވިއެވެ. (އެބަހީ: އިމާމެއްކަމުގައިވިއެވެ.) އަދި މުޝްރިކުންގެ ތެރެއިން އެކަލޭގެފާނު ވެވަޑައިނުގަންނަވައެވެ.”
ސުވާލު 2:
– މިއާޔަތް ޝަރަޙަ ކޮށްދޭށެވެ.
– އަދި އަންނަނިވި ބަސްތަކުގެ މާނަ ބަޔާންކޮށްދޭށެވެ؟ أُمَّةً ، قَانِتًا ، حَنِيفًا
– އަދި މިއާޔަތް މިބާބާ (އެބަހީ: ޙަޤީޤީ މުވައްޙިދުން އެއްވެސް ހިސާބަކާނުލާ ސުވަރުގެ ވަންނާނެކަން ނަންގަތް ބާބާ) މުނާޞިބުވަނީ ކިހިނެއްކަން ބަޔާންކޮށްދޭށެވެ؟
ޖަވާބު:
– ﷲ ތަޢާލާ އިބްރާހީމް އަލްޚަލީލް عليه السلام ސިފަކުރައްވާފައިވާ ސިފަތަކަކީ އެއީ ތައުޙީދު ތަޙްޤީޤުކުރުމުގެ އެންމެ މަތީ ދަރަޖައިގެ ސިފަތަކެކެވެ. (އެސިފަތައް ތިރީގައި ބަޔާންކުރެފައި އެވަނީއެވެ.)
– أُمَّةً: އެކަލޭގެފާނަކީ (އިބްރާހީމް عليه السلام އަކީ) އުއްމަތެކެވެ. އެބަހީ: ތަބާބެވޭ އިމާމެކެވެ. އަދި މީސްތަކުންނަށް ހެޔޮގޮތް ބަޔާންކޮށްދެއްވި ބޭކަލެކެވެ.
قَانِتًا: އެކަލޭގެފާނަކީ ﷲ ގެ އަމުރުފުޅުތަކަށް ކިޔަމަންތެރިވި ބޭކަލެކެވެ. އެބަހީ: ﷲ އަށް ކިޔަމަންތެރިވުމުގައި ދެމިހުންނެވި ބޭކަލެކެވެ.
حَنِيفًا: އެކަލޭގެފާނަކީ ބާޠިލު މަގުން އެއްކިބާވެ، ސީދާމަގުގައި ހުންނެވި ބޭކަލެކެވެ. އެބަހީ:ﷲ ގެ މަގަށް ކުރިމަތިލައްވާ އަދި ﷲ ފިޔަވާ އަޅުކަންކުރެވޭ އެހެން ފަރާތްތަކާ ދުރުހެލިވެވަޑައިގެންނެވިއެވެ.
އަދި އެކަލޭގެފާނަކީ މުޝްރިކުންގެ ތެރެއިން ވެވަޑައިގަންވާ ބޭކަލެއް ނޫނެވެ. އެއީ އެކަލޭގެފާނުގެ އިޙްލާޞްތެރިކަމާއި، ތެދުވެރިކަމުގެ ފުރިހަމަކަމާ އަދި ޝިރުކާ ދުރުހެލިވެވަޑައިގެންނެވިލެއް ބޮޑުކަމުންނެވެ.
– މިއާޔަތް މިބާބާ (އެބަހީ: ޙަޤީޤީ މުވައްޙިދުން އެއްވެސް ހިސާބަކާނުލާ ސުވަރުގެ ވަންނާނެކަން ނަންގަތް ބާބާ) މުނާޞިބުވަނީ:
* ﷲ ތަޢާލާ، އިބްރާހީމް عليه السلام ސިފަކުރައްވާފައިވާ ސިފަތަކަކީ އެއީ ތައުޙީދު ތަޙްޤީޤުކުރުމުގެ އެންމެ މަތީ ސިފަތަކެވެ. ފަހެ، އިބްރާހީމްގެފާނަށް ތަބާވާ ކޮންމެ މީހެއް އެއްވެސް ޙިސާބެއް އަދި ޢަޛާބެއް ނެތި ސުވަރުގެ ވަންނާނެއެވެ.
* * * *
– އަލްޖާމިޢުލް ފަރީދް (ޝައިޚް ޢަބްދު ﷲ ބުން ޖާރު ﷲ ބުން އިބްރާހީމް އަލް ޖާރު ﷲ) –
މިފޮތަކީ ސުވާލާއި ޖަވާބުގެ އުސްލޫބަށް ކިތާބުއްތައުޙީދު ކިޔަވާ ދިނުމަށް ތައްޔާރުކުރެވިފައިވާ ފޮތެކެވެ.
