«أَحْصَاهَا» މާނައަކީ ކަރުދާސް ގަނޑެއްގައި އެ ނަންފުޅުތައް ލިޔުމަށް ފަހު ހިތުދަސްވަންދެން އެ އިސްމުފުޅުތައް ތަކުރާރުކުރުމެއް ނޫނެވެ. ނަމަވެސް އޭގެ މާނައަކީ:
ﷲ سبحانه وتعالى ގެ އިސްމުފުޅުތަކާއި ޞިފަފުޅުތަކުގައި ޞަޙާބީބޭކަލުންގެ މަންހަޖަކީ ﷲ ތަޢާލާގެ ފޮތުގައި އެއިލާހުގެ ޛާތުފުޅު ސިފަކުރައްވާފައިވާ ގޮތަށް އެއިލާހަށް އީމާންވުމެވެ. އަދި އެއިލާހުގެ ރަސޫލާ މުޙައްމަދު ﷺ އެކަލޭގެފާނުގެ ސުންނަތުގައި އެއިލާހު ޞިފަކުރައްވާފައިވާ ގޮތަށް އެއިލާހަށް އީމާންވުމެވެ.
ރަނގަޅު ގޮތަކީ އަދި ސުންނަތް ޖަމާޢަތުގެ ޢިލްމުވެރިންގެ ޢަޤީދާއަކީ: ﷲ ތަޢާލާ ވޮޑިގެންވަނީ ހަތް އުޑުގެ މަތީގައިވާ ޢަރުޝީގެ މަތީގައި އިސްތިވާވެ ވޮޑިގެންނެވެ.
ބައެއް މީހުން ޤަބޫލުކުރާ ގޮތުގައި އަލްވުޖޫދަކީ ހަމައެކަނި ﷲ ސުބްޙާނަހޫ ވަތަޢާލާއަށް ލިބިވޮޑިގެންވާ ޞިފަފުޅެކެވެ. އަދި އެބައިމީހުން ޤަބޫލު ކުރާ ގޮތުގައި މަޚްލޫޤުން ވުޖޫދުގައިވުމަކީ އެއިލާހުގެ ވުޖޫދުގެ ތެރޭގައި ހިމެނިގެންވާ ކަމެކެވެ. މިއީ ބައެއް ބާޠިލު ފިރުޤާތަކުން ޤަބޫލުކުރާ ވަޙްދަތުލް ވުޖޫދުގެ ޢަޤީދާއެވެ.
ﷲ ތަޢާލާއަށް އެއިލާހުގެ ޛާތުފުޅާ އެކަށީގެންވާގޮތުގައި ޢުލުއްވުއް ޛާތުގެ ޞިފަލިބިވޮޑިގެންވާކަން (އެބަހީ: އެންމެހާ މަޚްލޫޤުންނަށްވުރެ މަތީގައި ވޮޑިގެންވާކަން) ޤަބޫލުކުރުމީ އަހްލުއްސުންނަތުގެ ޢަޤީދާއެވެ. އަދި އެކަން އިންކާރުކުރުމީ އަހްލުއްސުންނަތުގެ ޢަޤީދާއާ ޚިލާފުކަމެކެވެ.
ފާފަފުއްސެވުމާއި އަފޫކުރެއްވުމާއި ގުޅުންހުރި އިސްމުފުޅުތައް
ތަވައްކަލުކުރުން
ރިޒްޤާއި ގުޅުންހުރި ބައެއް އ ިސްމުފުޅުތައް
އެހީއާއި މަދަދުދެއްވުމުގައި އެއިލާހު ދެމިވޮޑިގެންވާކަން ދަލާލަތުކޮށްދޭ ބައެއް އިސްމުފުޅުތައް އެހީއާއި މަދަދުދެއްވުމުގައި އެއިލާހު ދެމިވޮޑިގެންވާކަން އަންގައިދޭ ބައެއް އިސްމުފުޅުތަކުގެ ތެރޭގައި المَوْلَى ، النَّصِيرُ ، المُجِيبُ އަދި الفَتَّاحُ ހިމެނެއެވެ. المَوْلَى
އަލްއަޢުރާފް ސޫރަތުގެ 180ވަނަ އާޔަތުގައި މާތް ﷲ ވަޙީކުރައްވާފައިވެއެވެ. ﴿وَلِلَّـهِ الْأَسْمَاءُ الْحُسْنَىٰ فَادْعُوهُ بِهَا﴾ [سورة الأعراف 180] މާނައީ: “އެންމެ ރިވެތި އިސްމުފުޅުތައް މިލްކުވެގެންވަނީ ﷲ އަށެވެ. ފަހެ އެ އިސްމުފުޅުތަކުން
މިއީ 25 ޝަޢުބާން 1439 ވީ ހުކުރު ދުވަހު މަސްޖިދުއްނަބަވީގައި ދެއްވި ޚުޠުބާގެ ޚުލާޞާއެވެ.ޚުޠުބާ ދެއްވީ: الشيخ حسين بن عبد العزيز آل الشيخ –حفظه الله–ޚުޠުބާގެ ޚުލާޞާ:ފުރަތަމަ ޚުޠުބާ الحمدُ للهِ
ހަމަކަށަވަރުން ﷲއަށް ނުވަދިހަނުވަ އިސްމުފުޅުވެއެވެ. ސަތޭކަނުވެ އެންމެ އިސްމުފުޅެކެވެ. އެ އިސްމުފުޅުތައް ދަސްކޮށް، އެ އިސްމުފުޅުތަކަށް ދޭންޖެހޭ ޙައްޤުތައް ދީފިމީހަކު ސުވަރުގެ ވަދެއްޖެއެވެ.
އެއީ الأسماء والصفاتއަށް ދިނުން ޘާބިތުވެގެންވާ ޙައްޤެއް ދިނުމުންނާއި، އެއިސްމުފުޅުތަކާއި ޞިފަފުޅުތަކުގެ މާނަ ދެނެގަތުމުން އެއްކިބާވުމެވެ. ބަހުގެގޮތުން އިލްޙާދުގެ މާނައަކީ ލެނބުމެވެ.
ﷲ ގެ މަތިވެރިކަމާއެވެ. ޙަމްދުހުރީ އެއިލާހަށެވެ. އެއިލާހު ވަނީ އެއިލާހު ޞިފަކުރައްވާފައިވާ ފަދައިންނެވެ. އަދި އެއިލާހުގެ މަޚްލޫޤުން އެއިލާހަށް ޞިފަކުރާ ޞިފަކުރުންތަކުން އެއިލާހު ވަނީ މަތިވެރިވެ ވޮޑިގެންނެވެ.
ﷲ ސުބުޙާނަހޫ ވަތަޢާލާގެ އިސްމުފުޅުތަކުގައާއި ޞިފަފުޅުތަކުގައި މަޚްލޫޤުންނާ އެއްވައްތަރުވުމުން އެއިލާހު ހުސްޠާހިރުވެގެންވެއެވެ.
ﷲ ސުބުޙާނަހޫ ވަތަޢާލާ، އެއިލާހުގެ ނަފްސަށް ޞިފަކުރައްވާފައިވާ، އަދި އެއިލާހުގެ ރަސޫލާ އެއިލާހަށް ޞިފަކުރައްވާފައިވާ ކޮންމެ ޞިފަފުޅައަކަށް ތަޢުޠީލުކުރުމެއްނެތި، އަދި ތަޙްރީފުކުރުމެއްނެތި، އަދި ތަކްޔީފުކުރުމެއްނެތި، އަދި ތަޝްބީހަކުރުމެއްނެތި އީމާންވުމެވެ.
«أَحْصَاهَا» މާނައަކީ ކަރުދާސް ގަނޑެއްގައި އެ ނަންފުޅުތައް ލިޔުމަށް ފަހު ހިތުދަސްވަންދެން އެ އިސްމުފުޅުތައް ތަކުރާރުކުރުމެއް ނޫނެވެ. ނަމަވެސް އޭގެ މާނައަކީ:
ﷲ سبحانه وتعالى ގެ އިސްމުފުޅުތަކާއި ޞިފަފުޅުތަކުގައި ޞަޙާބީބޭކަލުންގެ މަންހަޖަކީ ﷲ ތަޢާލާގެ ފޮތުގައި އެއިލާހުގެ ޛާތުފުޅު ސިފަކުރައްވާފައިވާ ގޮތަށް އެއިލާހަށް އީމާންވުމެވެ. އަދި އެއިލާހުގެ ރަސޫލާ މުޙައްމަދު ﷺ އެކަލޭގެފާނުގެ ސުންނަތުގައި އެއިލާހު ޞިފަކުރައްވާފައިވާ ގޮތަށް އެއިލާހަށް އީމާންވުމެވެ.
ރަނގަޅު ގޮތަކީ އަދި ސުންނަތް ޖަމާޢަތުގެ ޢިލްމުވެރިންގެ ޢަޤީދާއަކީ: ﷲ ތަޢާލާ ވޮޑިގެންވަނީ ހަތް އުޑުގެ މަތީގައިވާ ޢަރުޝީގެ މަތީގައި އިސްތިވާވެ ވޮޑިގެންނެވެ.
ބައެއް މީހުން ޤަބޫލުކުރާ ގޮތުގައި އަލްވުޖޫދަކީ ހަމައެކަނި ﷲ ސުބްޙާނަހޫ ވަތަޢާލާއަށް ލިބިވޮޑިގެންވާ ޞިފަފުޅެކެވެ. އަދި އެބައިމީހުން ޤަބޫލު ކުރާ ގޮތުގައި މަޚްލޫޤުން ވުޖޫދުގައިވުމަކީ އެއިލާހުގެ ވުޖޫދުގެ ތެރޭގައި ހިމެނިގެންވާ ކަމެކެވެ. މިއީ ބައެއް ބާޠިލު ފިރުޤާތަކުން ޤަބޫލުކުރާ ވަޙްދަތުލް ވުޖޫދުގެ ޢަޤީދާއެވެ.
ﷲ ތަޢާލާއަށް އެއިލާހުގެ ޛާތުފުޅާ އެކަށީގެންވާގޮތުގައި ޢުލުއްވުއް ޛާތުގެ ޞިފަލިބިވޮޑިގެންވާކަން (އެބަހީ: އެންމެހާ މަޚްލޫޤުންނަށްވުރެ މަތީގައި ވޮޑިގެންވާކަން) ޤަބޫލުކުރުމީ އަހްލުއްސުންނަތުގެ ޢަޤީދާއެވެ. އަދި އެކަން އިންކާރުކުރުމީ އަހްލުއްސުންނަތުގެ ޢަޤީދާއާ ޚިލާފުކަމެކެވެ.
ފާފަފުއްސެވުމާއި އަފޫކުރެއްވުމާއި ގުޅުންހުރި އިސްމުފުޅުތައް
ތަވައްކަލުކުރުން
ރިޒްޤާއި ގުޅުންހުރި ބައެއް އ ިސްމުފުޅުތައް
އެހީއާއި މަދަދުދެއްވުމުގައި އެއިލާހު ދެމިވޮޑިގެންވާކަން ދަލާލަތުކޮށްދޭ ބައެއް އިސްމުފުޅުތައް އެހީއާއި މަދަދުދެއްވުމުގައި އެއިލާހު ދެމިވޮޑިގެންވާކަން އަންގައިދޭ ބައެއް އިސްމުފުޅުތަކުގެ ތެރޭގައި المَوْلَى ، النَّصِيرُ ، المُجِيبُ އަދި الفَتَّاحُ ހިމެނެއެވެ. المَوْلَى
އަލްއަޢުރާފް ސޫރަތުގެ 180ވަނަ އާޔަތުގައި މާތް ﷲ ވަޙީކުރައްވާފައިވެއެވެ. ﴿وَلِلَّـهِ الْأَسْمَاءُ الْحُسْنَىٰ فَادْعُوهُ بِهَا﴾ [سورة الأعراف 180] މާނައީ: “އެންމެ ރިވެތި އިސްމުފުޅުތައް މިލްކުވެގެންވަނީ ﷲ އަށެވެ. ފަހެ އެ އިސްމުފުޅުތަކުން
މިއީ 25 ޝަޢުބާން 1439 ވީ ހުކުރު ދުވަހު މަސްޖިދުއްނަބަވީގައި ދެއްވި ޚުޠުބާގެ ޚުލާޞާއެވެ.ޚުޠުބާ ދެއްވީ: الشيخ حسين بن عبد العزيز آل الشيخ –حفظه الله–ޚުޠުބާގެ ޚުލާޞާ:ފުރަތަމަ ޚުޠުބާ الحمدُ للهِ
ހަމަކަށަވަރުން ﷲއަށް ނުވަދިހަނުވަ އިސްމުފުޅުވެއެވެ. ސަތޭކަނުވެ އެންމެ އިސްމުފުޅެކެވެ. އެ އިސްމުފުޅުތައް ދަސްކޮށް، އެ އިސްމުފުޅުތަކަށް ދޭންޖެހޭ ޙައްޤުތައް ދީފިމީހަކު ސުވަރުގެ ވަދެއްޖެއެވެ.
އެއީ الأسماء والصفاتއަށް ދިނުން ޘާބިތުވެގެންވާ ޙައްޤެއް ދިނުމުންނާއި، އެއިސްމުފުޅުތަކާއި ޞިފަފުޅުތަކުގެ މާނަ ދެނެގަތުމުން އެއްކިބާވުމެވެ. ބަހުގެގޮތުން އިލްޙާދުގެ މާނައަކީ ލެނބުމެވެ.
ﷲ ގެ މަތިވެރިކަމާއެވެ. ޙަމްދުހުރީ އެއިލާހަށެވެ. އެއިލާހު ވަނީ އެއިލާހު ޞިފަކުރައްވާފައިވާ ފަދައިންނެވެ. އަދި އެއިލާހުގެ މަޚްލޫޤުން އެއިލާހަށް ޞިފަކުރާ ޞިފަކުރުންތަކުން އެއިލާހު ވަނީ މަތިވެރިވެ ވޮޑިގެންނެވެ.
ﷲ ސުބުޙާނަހޫ ވަތަޢާލާގެ އިސްމުފުޅުތަކުގައާއި ޞިފަފުޅުތަކުގައި މަޚްލޫޤުންނާ އެއްވައްތަރުވުމުން އެއިލާހު ހުސްޠާހިރުވެގެންވެއެވެ.
ﷲ ސުބުޙާނަހޫ ވަތަޢާލާ، އެއިލާހުގެ ނަފްސަށް ޞިފަކުރައްވާފައިވާ، އަދި އެއިލާހުގެ ރަސޫލާ އެއިލާހަށް ޞިފަކުރައްވާފައިވާ ކޮންމެ ޞިފަފުޅައަކަށް ތަޢުޠީލުކުރުމެއްނެތި، އަދި ތަޙްރީފުކުރުމެއްނެތި، އަދި ތަކްޔީފުކުރުމެއްނެތި، އަދި ތަޝްބީހަކުރުމެއްނެތި އީމާންވުމެވެ.
