[vstrsnln_info]

މި ވެބްސައިޓުގައިވާ ލިޔުންތައް ނަކަލު ކުރާނަމަ މި ވެބްސައިޓަށާއި ލިޔުންތެރިއާއަށް ހަވާލާދެއްވާ!

މި ވެބްސައިޓުގައިވާ ލިޔުންތައް ނަކަލު ކުރާނަމަ މި ވެބްސައިޓަށާއި ލިޔުންތެރިއާއަށް ހަވާލާދެއްވާ!

އިސްލާމީ ޝަރީޢަތުގައި ހެކި (البَيِّنَةُ) – 7

ހެކިބަސް ދޭ މީހާގެ ކިބައިގައި ހުންނަންވާނެ ޝަރުޠުތައް:

 

އިމާމު ޝާފިޢީ (ނޔވ 204) ވިދާޅު ވިއެވެ. “ﷲ ތަޢާލާ ވަޙީކުރައްވާފައި ވެއެވެ. ﴿وَأَشْهِدُوا ذَوَيْ عَدْلٍ مِنكُم﴾[1] [މާނައީ: “އަދި ތިޔަބައިމީހުންގެ ތެރެއިން ޢަދުލުވެރި ދެ މީހުން ހެކިކުރާށެވެ!”]، ﴿مِمَّن تَرْضَوْنَ مِنَ الشُّهَدَاء﴾[2] [މާނައީ: ” ހެކިން ކުރެ ތިޔަބައިމީހުން ރުހޭ މީހުންނެވެ.”] މިފަދައިން މި އާޔަތްތަކުގައި އައިސްފައިވާ ބަސްފުޅުގެ މުރާދަކީ [ހެކި ދޭ މީހުންނަކީ] ބާލިޣުވެފައިވާ، މިނިވަން، މުސްލިމުން ކުރެ އެ ބަޔަކާ މެދު ރުހިގެންވާ މީހުންކަމުގައި ވުމެވެ.”[3]

އެހެންކަމުން ހެކިބަސް ދޭ މީހާއަކީ ބާލިޣުވެ ބުއްދި ސަލާމަތުން ހުރި މިނިވަން ޢަދުލުވެރި މުސްލިމެއްކަމުގައި ވާން ޖެހޭނެއެވެ. [4] އަދި ހެކިބަސް ދޭ މީހާއަކީ މުރޫއަތްތެރި ޣައިރު މުއްތަހަމެއްކަމުގައި ވުމަކީ ވެސް ޝަރުޠުވެގެންވާ ކަންކަމެވެ. [5]

 


 

[1] ޠަލާޤު ސޫރަތުގެ 6ވަނަ އާޔަތް

[2] ބަޤަރާ ސޫރަތުގެ 282ވަނަ އާޔަތް

[3] مُخْتَصَر المُزَنِي (ޞ 413)، دَار المَعْرِفَة – بَيْرُوت، 1990.

[4] الحَاوِي الكَبِير لِلْمَاوَرْدِي (17/58)، دَار الْكُتُب الْعِلْمِيَّة – بَيْرُوت، 1419.

[5] مِنْهَاجُ الطَّالِبِين لِلنَّوَوِي (ޞ 345)، دَارُ الفِكْر، 1425. بِدَايَةُ الْمُجْتَهِد لِابْن رُشْدٍ الحَفِيد (4/245)، دَارُ الحَدِيث – القاهرة، 1425. مُنْتَهَىٰ الإِرَادَات لِابْن النَّجَّار (5/359 – 360)، مُؤَسَّسَةُ الرِّسَالَة – بَيْرُوت، 1419.

 

އިސްލާމީ ޝަރީޢަތުގައި ހެކި (البَيِّنَةُ)