ފާއިތުވި ނަމާދު ކުރުން
ފާއިތުވި ނަމާދު ނުކުރެވޭނެ ވަޤުތެއް ނޯވެއެވެ.
ފާއިތުވި ނަމާދު ކުރާ އިރު އަބަދުވެސް ކުރާނީ ތަރުތީބުންނެވެ.
ފާއިތުވި ނަމާދު ނުކުރެވޭނެ ވަޤުތެއް ނޯވެއެވެ.
ފާއިތުވި ނަމާދު ކުރާ އިރު އަބަދުވެސް ކުރާނީ ތަރުތީބުންނެވެ.
ޤަމަތް ދޭން ފެށުމާއެކު، ނުވަތަ ޤަމަތް ދެމުން ދަނިކޮށް، ނުވަތަ ޤަމަތް ދީ ނިމުމުންވެސް ތެދުވެވިދާނެއެވެ.
ރިސޯޓެއްގައި ރަލުގެ އެއްވެސް މުޢާމަލާތެއް ކުރަންޖެހޭ ފަރާތަކުން ހޯދާ ފައިސާ އަކީ އެ ހޯދުމުގައި ޙަރާމްކަން އެކުލެވިގެންވާ ފައިސާއެވެ. ޙަރާމް ފައިސާ ޢިލްމުވެރިން ދެބަޔަކަށް ބައްސަވައެވެ. އެއީ 1- އަޞްލުގައި އޭގެ ޒާތުގައިވެސް ޙަރާމްފައިސާ،
ކުޑަކަމުދިއުން ކޮންޓްރޯލު ނުކުރެވޭމީހާއާއި އިސްތިޙާޟާވާ އަންހެނާ އަދި މިސުވާލުގައި އެވާމީހާއަށް، ނަމާދު ވަގުތު ވަނުމުން އެފަދައިން ނަމާދު ކުރެވޭނެއެވެ.
1- ޝުކުރުގެ ސަޖިދަ ޝުކުރުގެ ސަޖިދައަކީ ނިޢުމަތެއް ލިބުމުގެ ސަބަބުން ނުވަތަ ދަތިކަމަކުން ސަލާމަތްވުމުގެ ސަބަބުން ނުވަތަ އުފާވެރި ޚަބަރެއް ލިބުމުން ކުރުން ސުންނަތް ވެގެންވާ ސަޖިދައެކެވެ. އޭގެ ދަލީލަކީ އަބޫ ބަކްރާ ރަޟިޔަﷲ
ފުރަތަމައީ: ބަލިމީހާގެ މައްޗަށް ވާޖިބުވެގެންވަނީ ފަރުޟު ނަމާދުތައް ކުރުމުގައި ކޮޅަށް ހުރުމެވެ. އެއީ ގުދަށް އޮވެގެންވިޔަސްމެއެވެ. ނުވަތަ ފާރުގައި ލެނގިގެން ނުވަތަ އަސާއެއްގެ އެހީ ބޭނުންވާނަމަ އެފަދައިންނެވެ. ދެވަނައީ: ފަހެ، ކޮޅަށް ހުންނަން
ޙަރާމް ގޮތުގައި ފައިސާ ހޯދުމަކީ ބޮޑު ފާފައެކެވެ. ޙަރާމްގޮތުގައި ހޯދާފައިވާ ފައިސާއިން ގެދޮރު ބިނާކޮށް، ސަވާރީތައް ގަނެ، އެފައިސާ އިންވެސްޓުކޮށް، ވިޔަފާރި ފަށާފައިވާނަމަ، އެންމެ ފުރަތަމަ ކުރަންޖެހޭނެ ކަމަކީ، އެކުރި ފާފައަށް ތައުބާވެ އިސްތިޣްފާރު
އިރު އޮއްސޭ ވަޤުތު ކުޑަކުދީން ބޭރަށް ނެރުމަކީ ނަބިއްޔާ ޞައްލަﷲ ޢަލައިހި ވަސައްލަމަ ނަހީކުރައްވާފައިވާ ކަމެކެވެ. ޖާބިރު ބިން ޢަބްދިﷲ ގެ ކިބައިން ރިވާވެގެން ވެއެވެ. ނަބިއްޔާ ޞައްލަﷲ ޢަލައިހި ވަސައްލަމަ ޙަދީޘްކުރެއްވިއެވެ. (
ފާތިޙާ ސޫރަތަށް ފަހު ކީރިތި ޤުރުއާން ކިޔެވުމުގައި ނަބިއްޔާ ޞައްލަﷲ ޢަލައިހި ވަސައްލަމަގެ ސުންނަތުން ޢާއްމުގޮތެއްގައި ޘާބިތުވަނީ މިގޮތެވެ. މިއީ ޢާއްމުކޮށެވެ. ބައެއް ޙާލަތްތަކުގައި މިޔާ ޚިލާފަށްވެސް ކަންތައް ކުރައްވާފައިވެއެވެ. 1- ފަތިސް ނަމާދާއި
މުސްތަޙައްބުގެ ތަޢާރަފަކީ ކޮބާ؟ މުސްތަޙައްބުގެ ލުޣަވީ މާނައަކީ الدعاء إلى الفعل والحث إليه ކަމެއް ކުރުމަށް ގޮވާލުން، އަދި އެކަން ކުރުމަށް ބާރު އެޅުމެވެ. ޝަރުޢުގައި މުސްތަޙައްބު އަކީ ކަމެއް މުކައްލަފުގެ މައްޗަށް
ކުޑަކުދިން ބާލިޣުވުމުގެ ކުރީންވެސް ނަމާދަށް ލޯބި ޖެއްސުމަށާއި ނަމާދު ކުރުވުމަށް ހޭނުވުމަށް އިސްލާމްދީން ބާރުއަޅުއްވާފައިވެއެވެ. ނަބިއްޔާ ޞައްލަﷲ ޢަލައިހި ވަސައްލަމަ ޙަދީޘްކުރައްވާފައިވެއެވެ. ( مُرُوا أَوْلَادَكُمْ بِالصَّلَاةِ وَهُمْ أَبْنَاءُ سَبْعِ سِنِينَ ،
ހުކުރު ނަމާދުގެ ޚުޠުބާ ކިޔަން އިމާމާ މިންބަރަށް އަރަމުން ނުވަތަ އަރާފައި ކިޔާނެ ވަކި ޚާއްޞަ ދުޢާއެއް ސުންނަތުގައި ވާރިދުވެފައި ނުވެއެވެ. އަދި ދެ ޚުޠުބާ ދެމެދުގައި އިށީނދެ އިންނަ ވަޤުތު ކިޔާނެ ވަކި
ނަމާދުގައި އިމާމު މީހާއަށްވުރެ ކުރިން މައުމޫމުން ޙަރަކާތްކުރުމަކީ ޙަރާމް ކަމެކެވެ. ނަމާދުގައި އިމާމު މީހާއަށް ވުރެ ކުރިން މައުމޫމު ޙަރަކާތްކޮށްފި (އެކަމުގެ ޙުކުމް އެނގި ހުރުމާއެކު ޤަސްތުގައި) ނަމަ ނަމާދު ބާޠިލުވާނެއެވެ. އަނަސް ބިން
މިކަމާ މެދު ޢިލްމުވެރިގެ މެދުގައި އިޚްތިލާފު ހުއްޓެވެ. 1- ފުރަތަމަ ބަސްފުޅު: ކުރުން ސުންނަތް ވެގެންވަނީ ދެ ރަކްޢަތެވެ. އިބްނު ޢުމަރު ކަންތައްކުރެއްވީ މިފަދައިންނެވެ. މި ބޭކަލުންގެ ދަލީލަކީ، عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ
ކުޑަކުއްޖެއްގެ ޢައުރަގުނަވަނުގައި އަތްޖެހުމުން ވުޟޫގެއްލޭނެތޯ ނުވަތަ ނޫންތޯ މި މައްސަލައާމެދު ޢިލްމުވެރިންގެ މެދުގައި ޚިލާފުވެފައިވެއެވެ. 1- ބައެއް ޢިލްމުވެރިން ވިދާޅުވަނީ، ބޮޑެތިމީހުންގެ ޢައުރަގުނަވަނުގައި އަތްލުމުން ވުޟޫ ގެއްލޭ ބީދައިން ކުޑަކުއްޖާގެ ޢައުރަގުނަވަނުގައި އަތްލުމުންވެސް ވުޟޫ
ދެމަފިރިން ވަކިކުރުން އޮންނަނީ ދެގޮތަކަށެވެ. އެއީ ވަރިކުރުމާއި ފަސްޚުކުރުމެވެ. ވަރިކުރުމާއި ފަސްޚުކުރުމުގެ ތަފާތަކީ ވަރިއަކީ ފިރިމީހާގެ ފުށުން ދެމަފިރިންގެ ކައިވެނީގެ ގުޅުމަށް ނިމުމެއް ގެނައުމެވެ. ވަރީގެ ޚާއްޞަ މަޝްހޫރު ލަފުޒުތައް ވެއެވެ. ފަސްޚުކުރުމަކީ ކައިވެނީގެ
ފާއިތުވި ނަމާދު ނުކުރެވޭނެ ވަޤުތެއް ނޯވެއެވެ.
ފާއިތުވި ނަމާދު ކުރާ އިރު އަބަދުވެސް ކުރާނީ ތަރުތީބުންނެވެ.
ޤަމަތް ދޭން ފެށުމާއެކު، ނުވަތަ ޤަމަތް ދެމުން ދަނިކޮށް، ނުވަތަ ޤަމަތް ދީ ނިމުމުންވެސް ތެދުވެވިދާނެއެވެ.
ރިސޯޓެއްގައި ރަލުގެ އެއްވެސް މުޢާމަލާތެއް ކުރަންޖެހޭ ފަރާތަކުން ހޯދާ ފައިސާ އަކީ އެ ހޯދުމުގައި ޙަރާމްކަން އެކުލެވިގެންވާ ފައިސާއެވެ. ޙަރާމް ފައިސާ ޢިލްމުވެރިން ދެބަޔަކަށް ބައްސަވައެވެ. އެއީ 1- އަޞްލުގައި އޭގެ ޒާތުގައިވެސް ޙަރާމްފައިސާ،
ކުޑަކަމުދިއުން ކޮންޓްރޯލު ނުކުރެވޭމީހާއާއި އިސްތިޙާޟާވާ އަންހެނާ އަދި މިސުވާލުގައި އެވާމީހާއަށް، ނަމާދު ވަގުތު ވަނުމުން އެފަދައިން ނަމާދު ކުރެވޭނެއެވެ.
1- ޝުކުރުގެ ސަޖިދަ ޝުކުރުގެ ސަޖިދައަކީ ނިޢުމަތެއް ލިބުމުގެ ސަބަބުން ނުވަތަ ދަތިކަމަކުން ސަލާމަތްވުމުގެ ސަބަބުން ނުވަތަ އުފާވެރި ޚަބަރެއް ލިބުމުން ކުރުން ސުންނަތް ވެގެންވާ ސަޖިދައެކެވެ. އޭގެ ދަލީލަކީ އަބޫ ބަކްރާ ރަޟިޔަﷲ
ފުރަތަމައީ: ބަލިމީހާގެ މައްޗަށް ވާޖިބުވެގެންވަނީ ފަރުޟު ނަމާދުތައް ކުރުމުގައި ކޮޅަށް ހުރުމެވެ. އެއީ ގުދަށް އޮވެގެންވިޔަސްމެއެވެ. ނުވަތަ ފާރުގައި ލެނގިގެން ނުވަތަ އަސާއެއްގެ އެހީ ބޭނުންވާނަމަ އެފަދައިންނެވެ. ދެވަނައީ: ފަހެ، ކޮޅަށް ހުންނަން
ޙަރާމް ގޮތުގައި ފައިސާ ހޯދުމަކީ ބޮޑު ފާފައެކެވެ. ޙަރާމްގޮތުގައި ހޯދާފައިވާ ފައިސާއިން ގެދޮރު ބިނާކޮށް، ސަވާރީތައް ގަނެ، އެފައިސާ އިންވެސްޓުކޮށް، ވިޔަފާރި ފަށާފައިވާނަމަ، އެންމެ ފުރަތަމަ ކުރަންޖެހޭނެ ކަމަކީ، އެކުރި ފާފައަށް ތައުބާވެ އިސްތިޣްފާރު
އިރު އޮއްސޭ ވަޤުތު ކުޑަކުދީން ބޭރަށް ނެރުމަކީ ނަބިއްޔާ ޞައްލަﷲ ޢަލައިހި ވަސައްލަމަ ނަހީކުރައްވާފައިވާ ކަމެކެވެ. ޖާބިރު ބިން ޢަބްދިﷲ ގެ ކިބައިން ރިވާވެގެން ވެއެވެ. ނަބިއްޔާ ޞައްލަﷲ ޢަލައިހި ވަސައްލަމަ ޙަދީޘްކުރެއްވިއެވެ. (
ފާތިޙާ ސޫރަތަށް ފަހު ކީރިތި ޤުރުއާން ކިޔެވުމުގައި ނަބިއްޔާ ޞައްލަﷲ ޢަލައިހި ވަސައްލަމަގެ ސުންނަތުން ޢާއްމުގޮތެއްގައި ޘާބިތުވަނީ މިގޮތެވެ. މިއީ ޢާއްމުކޮށެވެ. ބައެއް ޙާލަތްތަކުގައި މިޔާ ޚިލާފަށްވެސް ކަންތައް ކުރައްވާފައިވެއެވެ. 1- ފަތިސް ނަމާދާއި
މުސްތަޙައްބުގެ ތަޢާރަފަކީ ކޮބާ؟ މުސްތަޙައްބުގެ ލުޣަވީ މާނައަކީ الدعاء إلى الفعل والحث إليه ކަމެއް ކުރުމަށް ގޮވާލުން، އަދި އެކަން ކުރުމަށް ބާރު އެޅުމެވެ. ޝަރުޢުގައި މުސްތަޙައްބު އަކީ ކަމެއް މުކައްލަފުގެ މައްޗަށް
ކުޑަކުދިން ބާލިޣުވުމުގެ ކުރީންވެސް ނަމާދަށް ލޯބި ޖެއްސުމަށާއި ނަމާދު ކުރުވުމަށް ހޭނުވުމަށް އިސްލާމްދީން ބާރުއަޅުއްވާފައިވެއެވެ. ނަބިއްޔާ ޞައްލަﷲ ޢަލައިހި ވަސައްލަމަ ޙަދީޘްކުރައްވާފައިވެއެވެ. ( مُرُوا أَوْلَادَكُمْ بِالصَّلَاةِ وَهُمْ أَبْنَاءُ سَبْعِ سِنِينَ ،
ހުކުރު ނަމާދުގެ ޚުޠުބާ ކިޔަން އިމާމާ މިންބަރަށް އަރަމުން ނުވަތަ އަރާފައި ކިޔާނެ ވަކި ޚާއްޞަ ދުޢާއެއް ސުންނަތުގައި ވާރިދުވެފައި ނުވެއެވެ. އަދި ދެ ޚުޠުބާ ދެމެދުގައި އިށީނދެ އިންނަ ވަޤުތު ކިޔާނެ ވަކި
ނަމާދުގައި އިމާމު މީހާއަށްވުރެ ކުރިން މައުމޫމުން ޙަރަކާތްކުރުމަކީ ޙަރާމް ކަމެކެވެ. ނަމާދުގައި އިމާމު މީހާއަށް ވުރެ ކުރިން މައުމޫމު ޙަރަކާތްކޮށްފި (އެކަމުގެ ޙުކުމް އެނގި ހުރުމާއެކު ޤަސްތުގައި) ނަމަ ނަމާދު ބާޠިލުވާނެއެވެ. އަނަސް ބިން
މިކަމާ މެދު ޢިލްމުވެރިގެ މެދުގައި އިޚްތިލާފު ހުއްޓެވެ. 1- ފުރަތަމަ ބަސްފުޅު: ކުރުން ސުންނަތް ވެގެންވަނީ ދެ ރަކްޢަތެވެ. އިބްނު ޢުމަރު ކަންތައްކުރެއްވީ މިފަދައިންނެވެ. މި ބޭކަލުންގެ ދަލީލަކީ، عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ
ކުޑަކުއްޖެއްގެ ޢައުރަގުނަވަނުގައި އަތްޖެހުމުން ވުޟޫގެއްލޭނެތޯ ނުވަތަ ނޫންތޯ މި މައްސަލައާމެދު ޢިލްމުވެރިންގެ މެދުގައި ޚިލާފުވެފައިވެއެވެ. 1- ބައެއް ޢިލްމުވެރިން ވިދާޅުވަނީ، ބޮޑެތިމީހުންގެ ޢައުރަގުނަވަނުގައި އަތްލުމުން ވުޟޫ ގެއްލޭ ބީދައިން ކުޑަކުއްޖާގެ ޢައުރަގުނަވަނުގައި އަތްލުމުންވެސް ވުޟޫ
ދެމަފިރިން ވަކިކުރުން އޮންނަނީ ދެގޮތަކަށެވެ. އެއީ ވަރިކުރުމާއި ފަސްޚުކުރުމެވެ. ވަރިކުރުމާއި ފަސްޚުކުރުމުގެ ތަފާތަކީ ވަރިއަކީ ފިރިމީހާގެ ފުށުން ދެމަފިރިންގެ ކައިވެނީގެ ގުޅުމަށް ނިމުމެއް ގެނައުމެވެ. ވަރީގެ ޚާއްޞަ މަޝްހޫރު ލަފުޒުތައް ވެއެވެ. ފަސްޚުކުރުމަކީ ކައިވެނީގެ