ނަބިއްޔާ صلى الله عليه وسلم އެކަލޭގެފާނުގެ އަނބިއަނބި ކަނބަލުންނަށް ވަފާތެރި ބޭކަލެއްގެ ކަމުގައި ވެވަޑައިގަންނެވިއެވެ: އެކަލޭގެފާނު އެކަނބަލުންގެ އެންމެހާ ޙައްޤުތަކަށް ރައްކާތެރިވެވަޑައިގަންނެވިއެވެ. އަދި އޭގެ އިތުރުން އެކަލޭގެފާނު ވެވަޑައިގެންނެވީ އެކަނބަލުން ނެތް ދުނިޔޭގައިވެސް
މުވާސަލާތީ ގޮތުން ޒަމާން މިހާ ކުރިއަރާފައި އަތްޖެހޭ ހިސާބަށް އަގުތައް އައިސްފައިވުމުގެ އިތުރުން ގެއިން ބޭރުގައި އުޅުނެއް ކަމަކު ކުޑަކުޑަ ހިނދުކޮޅެއްގެ ތެރޭގައި މެސެޖަކުން ނަމަވެސް ނުވަތަ އެނޫން ގޮތަކުން ނަމަވެސް ތިމާގެ އަމިއްލަ
އެކަލޭގެފާނުގެ ހުރިހާ އަނބިއަނބިކަނބަލުން ކޮންމެ ރެއަކު އެއްތަނަކަށް ޖަމާވެވަޑައިގެން ވަގުތު ހޭދަކުރައްވާ ކަމުގައި ވިއެވެ: ނަބިއްޔާ صلى الله عليه وسلم ގެ އެންމެހާ އަނބިއަނބިކަނބަލުން ކޮންމެ ރެއަކުވެސް އެރެއެއްގައި އެކަނބަލެއްގެ އަރިހުގައި
ހަމައެއާ އެކު، އެކަލޭގެފާނު އައު ކައިވެންޏެއް ކުރައްވާ ރޭތަކުގައިވެސް އެހެން ހުރިހާ އަނބިކަނބަލުންގެ އަރިހަށް ވަޑައިގެން ޒިޔާރަތްކުރައްވާ ކަމުގައިވިއެވެ. ޒައިނަބު ބިންތު ޖައިޝް رضي الله عنها އާ ކައިވެނި ބެއްލެވިރޭގެ ވަލީމާ ނިންމަވާލެއްވުމަށް
މީގެ އިތުރުން ނަބިއްޔާ صلى الله عليه وسلم އެކަލޭގެފާނުގެ އަހުލުވެރިންނަށް ވަގުތު ދެއްވާ މިންވަރު އެކަލޭގެފާނުގެ ދަތުރުފުޅުތަކުންވެސް ހާމަވެގެންދެއެވެ. ފަހެ އެކަލޭގެފާނު ދަތުރުފުޅެއްގައި ނިކުންނަވާ ކަމުގައިވާނަމަ އަނބީންގެ މެދުގައި ގުރުއަތުލައްވައެވެ. އަދި ގުރުއަތުން
އަލްއިމާމް އިބްނު ޙަޖަރު رحمه الله ވިދާޅުވިއެވެ: “ހެނދުނުގެ ކުރީކޮޅުގައި އެވަނީ ހަމައެކަނި ސަލާމްގޮވާލެއްވުމާއި ހެޔޮދުޢާކޮށްދިނުމެވެ. އަދި (ޢަޞުރުނަމާދު ނިމި) ހެނދުނުގެ ފަހުކޮޅުގައި އެވަނީ މަޖިލިސްކުރެއްވުމާއި މުނިއަވަސްފިލުއްވައި ދެއްވުމާއި ވާހަކަފުޅުދެއްކުމެވެ”. (ފަތްޙުލްބާރީ: 9/379) ޢާއިޝާ
ނަބިއްޔާ صلى الله عليه وسلم ކޮންމެ ދުވަހަކުވެސް އެކަލޭގެފާނުގެ އަނބިއަނބި ކަނބަލުންގެ އަރިހަށް ވެދެވަޑައިގެން މުނިއަވަސް ފިލުއްވައި ހެއްދެވިއެވެ: އެކަލޭގެފާނުގެ އެއްވެސް އަނިބިކަނބަލަކަށް އެކަލޭގެފާނާ ދިމާނުވެގެން ނުފެނިގެން އުޅެން ނުޖެހޭހާ ގިނައިން
الحمد لله رب العالمين ، والصلات والسلام والبركات على رسوله الذي أرسله رحمة للعالمين ، وعلى آله وصحبه ومن استن بسنته إلى يوم الدين. ނަބިއްޔާ
11. ޞަފިއްޔާ ބިންތު ޙުޔައްޔު ބުން އަޚްޠަބް رضي الله عنها: ރަސޫލުﷲ صلى الله عليه وسلم އެކަމަނާއާއި ކައިވެނި ބައްލަވައިގެންނެވީ ޚައިބަރު ހަނގުރާމައިގެ ފަހުން އެކަމަނާ މިނިވަންކުރެއްވުމަށް ފަހުގައެވެ. [رواه
9. އުންމު ޙަބީބާ ބިންތު އަބޫ ސުފްޔާން رضي الله عنهما: އުންމު ޙަބީބާގެ އަރިހުން ޢުރްވާ ރިވާކުރެއްވިކަމަށް އަބޫ ދާވޫދުގައި އައިސްފައިވެއެވެ. أَنَّهَا كَانَتْ تَحْتَ عُبَيْدِ اللَّهِ بْنِ جَحْشٍ
7. ޖުވައިރިޔާ ބިންތު އަލްޙާރިޘް رضي الله عنها: ބަނޫ އަލްމުޞްޠަލަޤު ހަނގުރާމައިގައި މުސްލިމުންގެ އަސީރެއްގެ ގޮތުގައި އެކަމަނާ ގެނެވުނެވެ. އެކަމަނާ މިނިވަންވެވަޑައިގެންނެވުމުގެ ކަންކަމުގައި އެހީތެރިވެދެއްވުން އެދި ނަބިއްޔާ صلى الله عليه
5. ޒައިނަބު ބިންތު ޚުޒައިމާ رضي الله عنها: ނަބިއްޔާ صلى الله عليه وسلم އެކަމަނާއާ ކައިވެނި ބައްލަވައިގެންނެވީ ހިޖުރައިގެ 31 މަސް ފަހުން، ރަމަޟާން މަހުގައެވެ. [طبقات ابن سعد
4. ޙަފްޞާ ބިންތު ޢުމަރު رضي الله عنهما: عن عَبْدَ اللَّهِ بْنَ عُمَرَ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُمَا: أَنَّ عُمَرَ بْنَ الخَطَّابِ، حِينَ تَأَيَّمَتْ حَفْصَةُ بِنْتُ عُمَرَ
2. ސައުދާ ބިންތު ޒަމްޢާ ބިން ޤައިސް رضي الله عنها: ނަބިއްޔާ صلى الله عليه وسلم އެކަމަނާއާ ކައިވެނި ބައްލަވައިގެންނެވީ ނަބީކަމައިގެން ފޮނުއްވުނުތާ ދިހަވަނައަށްވީ އަހަރުއެވެ. [طبقات ابن سعد
ޚަދީޖާ ބިންތު ޚުވައިލިދު رضي الله عنها:
އެކަލޭގެފާނުގެ ފޮތްތައް އިމާމު ޛަހަބީ މި މަޢޫޟޫގައި ލިޔުއްވާފައިވާ ވާހަކަތައް ކުރުގޮތަކަށް މިތަނުގައި ހިމަނާލާނަމެވެ. ابن الجوزي ވިދާޅުވިއެވެ. “އަމިއްލަ ފޮތްތަކެއް ލިޔުއްވުން އެއީ ރަނގަޅުކަމެއްކަމަށް އިމާމު އަޙްމަދު ދެކެވަޑައިނުގަންނަވައެވެ. އަދި އެކަލޭގެފާނުގެ ބަސްފުޅުތަކާއި މައްސަލަތަކާއިމެދު
ނަބިއްޔާ صلى الله عليه وسلم އެކަލޭގެފާނުގެ އަނބިއަނބި ކަނބަލުންނަށް ވަފާތެރި ބޭކަލެއްގެ ކަމުގައި ވެވަޑައިގަންނެވިއެވެ: އެކަލޭގެފާނު އެކަނބަލުންގެ އެންމެހާ ޙައްޤުތަކަށް ރައްކާތެރިވެވަޑައިގަންނެވިއެވެ. އަދި އޭގެ އިތުރުން އެކަލޭގެފާނު ވެވަޑައިގެންނެވީ އެކަނބަލުން ނެތް ދުނިޔޭގައިވެސް
މުވާސަލާތީ ގޮތުން ޒަމާން މިހާ ކުރިއަރާފައި އަތްޖެހޭ ހިސާބަށް އަގުތައް އައިސްފައިވުމުގެ އިތުރުން ގެއިން ބޭރުގައި އުޅުނެއް ކަމަކު ކުޑަކުޑަ ހިނދުކޮޅެއްގެ ތެރޭގައި މެސެޖަކުން ނަމަވެސް ނުވަތަ އެނޫން ގޮތަކުން ނަމަވެސް ތިމާގެ އަމިއްލަ
އެކަލޭގެފާނުގެ ހުރިހާ އަނބިއަނބިކަނބަލުން ކޮންމެ ރެއަކު އެއްތަނަކަށް ޖަމާވެވަޑައިގެން ވަގުތު ހޭދަކުރައްވާ ކަމުގައި ވިއެވެ: ނަބިއްޔާ صلى الله عليه وسلم ގެ އެންމެހާ އަނބިއަނބިކަނބަލުން ކޮންމެ ރެއަކުވެސް އެރެއެއްގައި އެކަނބަލެއްގެ އަރިހުގައި
ހަމައެއާ އެކު، އެކަލޭގެފާނު އައު ކައިވެންޏެއް ކުރައްވާ ރޭތަކުގައިވެސް އެހެން ހުރިހާ އަނބިކަނބަލުންގެ އަރިހަށް ވަޑައިގެން ޒިޔާރަތްކުރައްވާ ކަމުގައިވިއެވެ. ޒައިނަބު ބިންތު ޖައިޝް رضي الله عنها އާ ކައިވެނި ބެއްލެވިރޭގެ ވަލީމާ ނިންމަވާލެއްވުމަށް
މީގެ އިތުރުން ނަބިއްޔާ صلى الله عليه وسلم އެކަލޭގެފާނުގެ އަހުލުވެރިންނަށް ވަގުތު ދެއްވާ މިންވަރު އެކަލޭގެފާނުގެ ދަތުރުފުޅުތަކުންވެސް ހާމަވެގެންދެއެވެ. ފަހެ އެކަލޭގެފާނު ދަތުރުފުޅެއްގައި ނިކުންނަވާ ކަމުގައިވާނަމަ އަނބީންގެ މެދުގައި ގުރުއަތުލައްވައެވެ. އަދި ގުރުއަތުން
އަލްއިމާމް އިބްނު ޙަޖަރު رحمه الله ވިދާޅުވިއެވެ: “ހެނދުނުގެ ކުރީކޮޅުގައި އެވަނީ ހަމައެކަނި ސަލާމްގޮވާލެއްވުމާއި ހެޔޮދުޢާކޮށްދިނުމެވެ. އަދި (ޢަޞުރުނަމާދު ނިމި) ހެނދުނުގެ ފަހުކޮޅުގައި އެވަނީ މަޖިލިސްކުރެއްވުމާއި މުނިއަވަސްފިލުއްވައި ދެއްވުމާއި ވާހަކަފުޅުދެއްކުމެވެ”. (ފަތްޙުލްބާރީ: 9/379) ޢާއިޝާ
ނަބިއްޔާ صلى الله عليه وسلم ކޮންމެ ދުވަހަކުވެސް އެކަލޭގެފާނުގެ އަނބިއަނބި ކަނބަލުންގެ އަރިހަށް ވެދެވަޑައިގެން މުނިއަވަސް ފިލުއްވައި ހެއްދެވިއެވެ: އެކަލޭގެފާނުގެ އެއްވެސް އަނިބިކަނބަލަކަށް އެކަލޭގެފާނާ ދިމާނުވެގެން ނުފެނިގެން އުޅެން ނުޖެހޭހާ ގިނައިން
الحمد لله رب العالمين ، والصلات والسلام والبركات على رسوله الذي أرسله رحمة للعالمين ، وعلى آله وصحبه ومن استن بسنته إلى يوم الدين. ނަބިއްޔާ
11. ޞަފިއްޔާ ބިންތު ޙުޔައްޔު ބުން އަޚްޠަބް رضي الله عنها: ރަސޫލުﷲ صلى الله عليه وسلم އެކަމަނާއާއި ކައިވެނި ބައްލަވައިގެންނެވީ ޚައިބަރު ހަނގުރާމައިގެ ފަހުން އެކަމަނާ މިނިވަންކުރެއްވުމަށް ފަހުގައެވެ. [رواه
9. އުންމު ޙަބީބާ ބިންތު އަބޫ ސުފްޔާން رضي الله عنهما: އުންމު ޙަބީބާގެ އަރިހުން ޢުރްވާ ރިވާކުރެއްވިކަމަށް އަބޫ ދާވޫދުގައި އައިސްފައިވެއެވެ. أَنَّهَا كَانَتْ تَحْتَ عُبَيْدِ اللَّهِ بْنِ جَحْشٍ
7. ޖުވައިރިޔާ ބިންތު އަލްޙާރިޘް رضي الله عنها: ބަނޫ އަލްމުޞްޠަލަޤު ހަނގުރާމައިގައި މުސްލިމުންގެ އަސީރެއްގެ ގޮތުގައި އެކަމަނާ ގެނެވުނެވެ. އެކަމަނާ މިނިވަންވެވަޑައިގެންނެވުމުގެ ކަންކަމުގައި އެހީތެރިވެދެއްވުން އެދި ނަބިއްޔާ صلى الله عليه
5. ޒައިނަބު ބިންތު ޚުޒައިމާ رضي الله عنها: ނަބިއްޔާ صلى الله عليه وسلم އެކަމަނާއާ ކައިވެނި ބައްލަވައިގެންނެވީ ހިޖުރައިގެ 31 މަސް ފަހުން، ރަމަޟާން މަހުގައެވެ. [طبقات ابن سعد
4. ޙަފްޞާ ބިންތު ޢުމަރު رضي الله عنهما: عن عَبْدَ اللَّهِ بْنَ عُمَرَ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُمَا: أَنَّ عُمَرَ بْنَ الخَطَّابِ، حِينَ تَأَيَّمَتْ حَفْصَةُ بِنْتُ عُمَرَ
2. ސައުދާ ބިންތު ޒަމްޢާ ބިން ޤައިސް رضي الله عنها: ނަބިއްޔާ صلى الله عليه وسلم އެކަމަނާއާ ކައިވެނި ބައްލަވައިގެންނެވީ ނަބީކަމައިގެން ފޮނުއްވުނުތާ ދިހަވަނައަށްވީ އަހަރުއެވެ. [طبقات ابن سعد
ޚަދީޖާ ބިންތު ޚުވައިލިދު رضي الله عنها:
އެކަލޭގެފާނުގެ ފޮތްތައް އިމާމު ޛަހަބީ މި މަޢޫޟޫގައި ލިޔުއްވާފައިވާ ވާހަކަތައް ކުރުގޮތަކަށް މިތަނުގައި ހިމަނާލާނަމެވެ. ابن الجوزي ވިދާޅުވިއެވެ. “އަމިއްލަ ފޮތްތަކެއް ލިޔުއްވުން އެއީ ރަނގަޅުކަމެއްކަމަށް އިމާމު އަޙްމަދު ދެކެވަޑައިނުގަންނަވައެވެ. އަދި އެކަލޭގެފާނުގެ ބަސްފުޅުތަކާއި މައްސަލަތަކާއިމެދު
