ފަތުވާ: އައްޔާމުއް ތަޝްރީޤުގައި ރޯދަހިފުން
އައްޔާމުއް ތަޝްރީޤަކީ އަޟްޙާ ޢީދުގެފަހުން އަންނަ ތިންދުވަހެވެ. އަޔާމުއް ތަޝްރީޤުގެ ނަމުން އެދުވަސްތަކަށް ނަންދީފައިވަނީ އެދުވަސްތަކުގައި މީސްތަކުން އެއްގަމުމަސް އަވީލާތީއެވެ.
އައްޔާމުއް ތަޝްރީޤަކީ އަޟްޙާ ޢީދުގެފަހުން އަންނަ ތިންދުވަހެވެ. އަޔާމުއް ތަޝްރީޤުގެ ނަމުން އެދުވަސްތަކަށް ނަންދީފައިވަނީ އެދުވަސްތަކުގައި މީސްތަކުން އެއްގަމުމަސް އަވީލާތީއެވެ.
ތަމައްތުޢު ޙައްޖާއި ޤިރާން ޙައްޖުގައި ކަތިލާ ހަދްޔު އަދި އުޟްޙިޔާގެ ގޮތުގައި ކަތިލާ ޖަނަވާރު ޛަބަހަކުރުމުގެ ދުވަސްތަކަކީ 4 ދުވަހެވެ:
އެންމެ މޮޅުއިތުރީ ތަމައްތުޢުކޮށް ޙައްޖުވުމެވެ. އެހެނީ ނަބިއްޔާ صلى الله عليه وسلم އެކަލޭގެފާނުގެ އަޞްޙާބުބޭކަލުންނަށް ޢުމްރާއަކާއެކު ތަމައްތުޢުކޮށް ޙައްޖުވުމަށް އަމުރުކުރެއްވިއެވެ.
މިކަމަކީ ހުއްދަކަމެއް ނޫނެވެ. އެއްވެސް ގޮތަކަށް މިކަންކުރުން އެކަށީގެންނުވެއެވެ. އެހެނީ އޭނާއަށް ކަޢުބާ ހުންނަގޮތް ބޯޑުގައި ކުރަހައިގެންވެސް ކިޔާދެވިދާނެއެވެ. އަދި ކަޢުބާ ވަށައިގެން ޠަވާފުކުރާގޮތް ބޯޑުގައި ދެއްކިދާނެއެވެ.
الحمد لله والصلاة والسلام على رسول الله وعلى آله وصحبه أجمعين. މިފޮތަކީ ދެމަފިރިންގެ ދެމެދުގައި މުޢާމަލާތުކުރަން އިސްލާމްދީނުގައި ބަޔާންކުރެވިފައިވާ ގޮތް އުނގަންނައިދިނުމުގެ ގޮތުން ލިޔެވިފައިވާ ފޮތެކެވެ. ބައެއް މީހުން ދީނުގެ
މިފޮތަކީ ﷲ ތަޢާލާ އެއްކައުވަންތަ ކުރާނެގޮތް ބަޔާންކޮށް، އައްޝައިޚް އަބޫ ބަކްރު އިބްރާހީމް ލިޔުއްވާފައިވާ ފޮތެކެވެ.
އިޙްރާމުގައި ހުންނައިރު އަންހެނާ ބޭނުން ހެދުމެއް އޭނާއަށް ލެވިދާނެއެވެ. އެއީ ހިލޭ ފިރިހެނުންގެ ކުރިމަތީ އޭނާގެ ޒީނަތްތެރިކަން ފާޅުނުކޮށެވެ.
ޙައްޖުގެ ޝަރުޠުތަކުގެ ތެރޭގައި ކުޅަދާނަކަން ލިބިފައިވުން ހިމެނިގެންވެއެވެ. ކުޅަދާނަކަމުގެ ތެރޭގައި މުދަލުގެ ގޮތުން ކުޅަދާނަކަންލިބުންވެސް ހިމެނިގެންވެއެވެ.
އެޕާޓީތަކުގެ ޢަމަލުތަކަށް ބަލަންޖެހޭނެއެވެ. ފަހެ އެބައިމީހުން ޙައްޤުގެ މަތީގައި ތިބެ ހެޔޮކަމަށް ގޮވާ، ހެޔޮ ކަންތައްތަކަށް އަމުރުކޮށް މުންކަރާތްތައް ނަހީކޮށް އަދި މީސްތަކުންނަށް ނޭނގޭ ކަންތައްތައް އުނގަންނައިދީ ހަދާނަމަ އެބައިމީހުންނާ ގުޅުމަކީ މައްސަލައެއްނޫނެވެ.
އިސްލާމީ ޝަރީޢަތާ އެއްގޮތަށް ޙުކުމް ނުކުރާ ޤައުމުތަކުގައި އެޅެމުންދާ މުސްލިމުންގެ މައްޗަށް ވާޖިބުވެގެންވަނީ އެބައިމީހުންނަށް ވީ ވަރަކުން އިސްލާމީ ޝަރީޢަތާ އެއްގޮތަށް ޙުކުމްކުރުވުމަށް މަސައްކަތް ކުރުމެވެ.
ކާފަރު ދައުލަތެއްގައި އުޅެން ޖެހިފައިވާ މުސްލިމުންނަށް ޝަރުޢުކުރެވިގެންވަނީ އެބައިމީހުން އެއްބައިވަންތަވެ އެއްބަޔަކު އަނެއްބަޔަކާ ގުޅުންބާއްވާ ވާގިވެރިވުމެވެ.
ނިޔަފަތި ކެނޑުމާއި، ކިހިލިފަތުން އިސްތަށިއުފުރުމާއި ނުވަތަ ބޭހެއް ފަދަ އެއްޗެއް ބޭނުންކޮށްގެން އިސްތަށިތައް ފިލުވާލުމާއި، އަދި އައުރުގުނަވަނުގެ ވަށައިގެންވާ އިސްތަށި [ބޭލުމާއި] އެ އެންމެހާ ކަންތައްތައް ހައިޟު ނުވަތަ ނިފާސްކަމުގެ ދުވަސްވަރުގައި ކުރުމަކީ މައްސަލައެއް ނޫނެވެ.
ފިޠުރު ޢިދަށް ފަހު ވަގުތުން އެރޯދަތައް ހިފުން ލާޒިމުވެގެން ނުވެއެވެ.
.ނަބިއްޔާ صلى الله عليه وآله وسلم ގެ އަރިހުން ޛިކުރެއް ވާރިދުވެފައިވެއެވެ. އެއީ ހަމަކަށަވަރުން ރޯދަވިއްލުމަށްފަހު ކިޔުމަށެވެ. އެއީ އެޛިކުރު ޞައްޙަނަމައެވެ.
ލޮލަށް އަޅާ ދިޔާތިކިތަކަކުން ރޯދަ ގެއްލޭނެތޯ ނުވަތަ ނޫންތޯ ޢިލްމުވެރިންވަނީ ޚިލާފުވެވަޑައިގަންނަވާފައެވެ.
އަޅުަގަނޑުމެންގެ އިސްލާމީ މުޖުތަމަޢުތަކުގައި ދިރިއުޅެމުންދާ އިސްލާމުންގެ ތެރޭގައި ދީނަށް ލޯބިކުރާ މީހުންތަކެއްވެއެވެ.
އައްޔާމުއް ތަޝްރީޤަކީ އަޟްޙާ ޢީދުގެފަހުން އަންނަ ތިންދުވަހެވެ. އަޔާމުއް ތަޝްރީޤުގެ ނަމުން އެދުވަސްތަކަށް ނަންދީފައިވަނީ އެދުވަސްތަކުގައި މީސްތަކުން އެއްގަމުމަސް އަވީލާތީއެވެ.
ތަމައްތުޢު ޙައްޖާއި ޤިރާން ޙައްޖުގައި ކަތިލާ ހަދްޔު އަދި އުޟްޙިޔާގެ ގޮތުގައި ކަތިލާ ޖަނަވާރު ޛަބަހަކުރުމުގެ ދުވަސްތަކަކީ 4 ދުވަހެވެ:
އެންމެ މޮޅުއިތުރީ ތަމައްތުޢުކޮށް ޙައްޖުވުމެވެ. އެހެނީ ނަބިއްޔާ صلى الله عليه وسلم އެކަލޭގެފާނުގެ އަޞްޙާބުބޭކަލުންނަށް ޢުމްރާއަކާއެކު ތަމައްތުޢުކޮށް ޙައްޖުވުމަށް އަމުރުކުރެއްވިއެވެ.
މިކަމަކީ ހުއްދަކަމެއް ނޫނެވެ. އެއްވެސް ގޮތަކަށް މިކަންކުރުން އެކަށީގެންނުވެއެވެ. އެހެނީ އޭނާއަށް ކަޢުބާ ހުންނަގޮތް ބޯޑުގައި ކުރަހައިގެންވެސް ކިޔާދެވިދާނެއެވެ. އަދި ކަޢުބާ ވަށައިގެން ޠަވާފުކުރާގޮތް ބޯޑުގައި ދެއްކިދާނެއެވެ.
الحمد لله والصلاة والسلام على رسول الله وعلى آله وصحبه أجمعين. މިފޮތަކީ ދެމަފިރިންގެ ދެމެދުގައި މުޢާމަލާތުކުރަން އިސްލާމްދީނުގައި ބަޔާންކުރެވިފައިވާ ގޮތް އުނގަންނައިދިނުމުގެ ގޮތުން ލިޔެވިފައިވާ ފޮތެކެވެ. ބައެއް މީހުން ދީނުގެ
މިފޮތަކީ ﷲ ތަޢާލާ އެއްކައުވަންތަ ކުރާނެގޮތް ބަޔާންކޮށް، އައްޝައިޚް އަބޫ ބަކްރު އިބްރާހީމް ލިޔުއްވާފައިވާ ފޮތެކެވެ.
އިޙްރާމުގައި ހުންނައިރު އަންހެނާ ބޭނުން ހެދުމެއް އޭނާއަށް ލެވިދާނެއެވެ. އެއީ ހިލޭ ފިރިހެނުންގެ ކުރިމަތީ އޭނާގެ ޒީނަތްތެރިކަން ފާޅުނުކޮށެވެ.
ޙައްޖުގެ ޝަރުޠުތަކުގެ ތެރޭގައި ކުޅަދާނަކަން ލިބިފައިވުން ހިމެނިގެންވެއެވެ. ކުޅަދާނަކަމުގެ ތެރޭގައި މުދަލުގެ ގޮތުން ކުޅަދާނަކަންލިބުންވެސް ހިމެނިގެންވެއެވެ.
އެޕާޓީތަކުގެ ޢަމަލުތަކަށް ބަލަންޖެހޭނެއެވެ. ފަހެ އެބައިމީހުން ޙައްޤުގެ މަތީގައި ތިބެ ހެޔޮކަމަށް ގޮވާ، ހެޔޮ ކަންތައްތަކަށް އަމުރުކޮށް މުންކަރާތްތައް ނަހީކޮށް އަދި މީސްތަކުންނަށް ނޭނގޭ ކަންތައްތައް އުނގަންނައިދީ ހަދާނަމަ އެބައިމީހުންނާ ގުޅުމަކީ މައްސަލައެއްނޫނެވެ.
އިސްލާމީ ޝަރީޢަތާ އެއްގޮތަށް ޙުކުމް ނުކުރާ ޤައުމުތަކުގައި އެޅެމުންދާ މުސްލިމުންގެ މައްޗަށް ވާޖިބުވެގެންވަނީ އެބައިމީހުންނަށް ވީ ވަރަކުން އިސްލާމީ ޝަރީޢަތާ އެއްގޮތަށް ޙުކުމްކުރުވުމަށް މަސައްކަތް ކުރުމެވެ.
ކާފަރު ދައުލަތެއްގައި އުޅެން ޖެހިފައިވާ މުސްލިމުންނަށް ޝަރުޢުކުރެވިގެންވަނީ އެބައިމީހުން އެއްބައިވަންތަވެ އެއްބަޔަކު އަނެއްބަޔަކާ ގުޅުންބާއްވާ ވާގިވެރިވުމެވެ.
ނިޔަފަތި ކެނޑުމާއި، ކިހިލިފަތުން އިސްތަށިއުފުރުމާއި ނުވަތަ ބޭހެއް ފަދަ އެއްޗެއް ބޭނުންކޮށްގެން އިސްތަށިތައް ފިލުވާލުމާއި، އަދި އައުރުގުނަވަނުގެ ވަށައިގެންވާ އިސްތަށި [ބޭލުމާއި] އެ އެންމެހާ ކަންތައްތައް ހައިޟު ނުވަތަ ނިފާސްކަމުގެ ދުވަސްވަރުގައި ކުރުމަކީ މައްސަލައެއް ނޫނެވެ.
ފިޠުރު ޢިދަށް ފަހު ވަގުތުން އެރޯދަތައް ހިފުން ލާޒިމުވެގެން ނުވެއެވެ.
.ނަބިއްޔާ صلى الله عليه وآله وسلم ގެ އަރިހުން ޛިކުރެއް ވާރިދުވެފައިވެއެވެ. އެއީ ހަމަކަށަވަރުން ރޯދަވިއްލުމަށްފަހު ކިޔުމަށެވެ. އެއީ އެޛިކުރު ޞައްޙަނަމައެވެ.
ލޮލަށް އަޅާ ދިޔާތިކިތަކަކުން ރޯދަ ގެއްލޭނެތޯ ނުވަތަ ނޫންތޯ ޢިލްމުވެރިންވަނީ ޚިލާފުވެވަޑައިގަންނަވާފައެވެ.
އަޅުަގަނޑުމެންގެ އިސްލާމީ މުޖުތަމަޢުތަކުގައި ދިރިއުޅެމުންދާ އިސްލާމުންގެ ތެރޭގައި ދީނަށް ލޯބިކުރާ މީހުންތަކެއްވެއެވެ.