ކީރިތި ޤުރުއާނަކީ ﷲ ތަޢާލާގެ ކަލާމްފުޅެވެ. މީސްތަކުން އުޅެންވީ ގޮތް ތަފުޞީލުކޮށް އެފޮތުގައިވަނީ ބަޔާންކުރެވިފައެވެ. އެފޮތަށް ފުރިހަމައަށް އީމާންވެ، ދީނީ ޢިލްމު ޙާޞިލުކޮށް އެޢިލްމާ އެއްގޮތަށް ޢަމަލުކުރާ މީހަކު ދުވަހަކުވެސް އަބާއްޖަވެރިވެގެން ނުދާނެއެވެ.
ޢުމްރާގެ އަޅުކަމަކީ ވަރަށް މަތިވެރިވެގެންވާ އަޅުކަމެކެވެ. މިއަޅުކަން އަދާކުރުމަށް ޤަޞްދުކޮށްފި މީހެއްގެ މައްޗަށް ލާޒިމެވެގެންވަނީ ކިރިތި ރަސޫލާ صلى الله عليه وسلم މިއަޅުކަން ކުރަން އުނގަންނަވާ ދެއްވި ގޮތް ދަސްކުރުމުވެ.
ކީރިތި ޤުރުއާނަކީ ﷲ ތަޢާލާގެ ކަލާމްފުޅެވެ. މީސްތަކުން އުޅެންވީ ގޮތް ތަފުޞީލުކޮށް އެފޮތުގައިވަނީ ބަޔާންކުރެވިފައެވެ. އެފޮތަށް ފުރިހަމައަށް އީމާންވެ، ދީނީ ޢިލްމު ޙާޞިލުކޮށް އެޢިލްމާ އެއްގޮތަށް ޢަމަލުކުރާ މީހަކު ދުވަހަކުވެސް އަބާއްޖަވެރިވެގެން ނުދާނެއެވެ.
ކީރިތި ޤުރުއާނަކީ ﷲ ތަޢާލާގެ ކަލާމްފުޅެވެ. މީސްތަކުން އުޅެންވީ ގޮތް ތަފުޞީލުކޮށް އެފޮތުގައިވަނީ ބަޔާންކުރެވިފައެވެ. އެފޮތަށް ފުރިހަމައަށް އީމާންވެ، ދީނީ ޢިލްމު ޙާޞިލުކޮށް އެޢިލްމާ އެއްގޮތަށް ޢަމަލުކުރާ މީހަކު ދުވަހަކުވެސް އަބާއްޖަވެރިވެގެން ނުދާނެއެވެ.
އަޅުގަނޑު ދެކޭގޮތުގައި މިއީ ޙަރާމް ކަމެކެވެ. ފަހެ އިންސާނާއަށް އޭނާގެ އަޚާއާ ބެހޭގޮތުން ޣީބަބުނުން ހުއްދަވެގެން ނުވެއެވެ. އެއީ އޭނާ ޢިލްމުވެރިއެއްކަމުގައި ނުވިކަމުގައި ވިޔަސްއެވެ.
އަދުގެ މުޖުތަމަޢުތަކުގައި އިސްލާމުންނާއި ކާފަރުން މަސްހުނިވެ އުޅޭ އުޅުމުގައި އިސްލާމުންގެ ތެރެއަށް ކާފަރުން ކުރަމުންދާ ވަރަށް ގިނަ ނޭދެވޭ ކަންތައްތަކުގެ އަޘަރުކޮށްފައިވެއެވެ. މިގޮތުން އެބައިމީހުންގެ ދީނީ ކަންތައްތަކާއި ނާތަހުޒީބީ ޢަމަލުތަށް އިސްލާމީ މުޖުތަމުތަތަކަށް ވަދެފައިވެއެވެ.
މިއީ ސުޢޫދީ ޢަރަބިއްޔާގެ މަޝްހޫރު ޢިލްމުވެރިއެއްކަމުގައިވާ ފަޟީލަތުއްޝައިޚް މުޙައްމަދު ޞާލިޙް އަލްމުނައްޖިދު حفظه الله ގެ ރިސާލާއެއްކަމަށްވާ (أريد أن أتوب ولكن…) ގެ ތަރުޖަމާއެވެ.
ނަމަވެސް މިކަމުން ބައެއް ޢިލްމުވެރިން އިޘްތިސްނާކުރައްވާ ޙާލަތެއްވެއެވެ. އެއީ ހުކުރުދުވަހު މީހަކު މިސްކިތަށް ވަތްއިރު ބަންގިގޮވާމީހާ [ހުކުރުނަމާދަށްގޮވާ] ދެވަނަ ބަންގިގޮވަން ހުރިނަމައެވެ.
ބަންގީގެ ރެކޯޑިންގެއެއް ޖަހައިގެން ބަންގި ޞައްޙައެއް ނުވާނެއެވެ. އެހެނީ ބަންގިއަކީ އަޅުކަމެކެވެ.
އިސްލާމްދީނަކީ ފުރިހަމަ ދީނެކެވެ. އަދި ހުރިހާ ޒަމާނަކާ ތަނަކަށްވެސް އެކަށީގެންވާ ދީނެކެވެ. ރަސޫލާ صلى الله عليه وسلم އަވަހާރަވެވަޑައިގެންނެވިއިރު އެކަލޭގެފާނުވަނީ އުންމަތަށް ފައިދާހުރި އެންމެހާ ކަމެއް އުނގަންނަވާ ދެއްވާފައެވެ.
ދަޢުވަތު ސިލްސިލާގެ މިލީފްލެޓްއަކީވެސް ޢަޤީދާއާ ގުޅުން ހުރި ލީފްލެޓެކެވެ. އެހެނީ ދީނީ ކަންކަމުގައި އެންމެ ސަލާމަތްކަންބޮޑު އަދި ރައްކާތެރިކަން ބޮޑު މަގަކީ އެންމެ ހެޔޮ ޤަރުނުތަކުގެ ބޭކަލުން ހިންގެވި މަގެވެ.
‘الجرح والتعديل’ އަކީ ސަނަދާ ގުޅިފައިވާކަމެކެވެ. އަދި އެއީ ޙަދީޘް ޢިލްމުގެ ތެރެއިންވާކަމެކެވެ. އަދި އެކަމުގެ އަހުލުވެރިން މިހާރު ވަނީ މަރުވެފައެވެ. އެކަމުގެ އެއްވެސް މީހަކު މިހާރަކު ދިރިއެއް ނެތެވެ.
ދަޢުވަތު ސިލްސިލާގެ މިލީފްލެޓްއަކީ ޢަޤީދާއާ ގުޅުން ހުރި ލީފްލެޓެކެވެ. ﷲތަޢާލާގެ އިސްމުފުޅުތަކާއި ޞިފަފުޅުތައް ދެނެގަތުމަކީ ކޮންމެ މުސްލިމަކުވެސް ކުރަންޖެހޭނެ ކަމެކެވެ. އަދި މިކަން ކުރަންޖެހޭނީ ކީރިތި ޤުރުއާނާއި ޞައްޙަ ސުންނަތުގެ އަލީގައެވެ.
نواقض الإسلام މި ފޮތަކީ ޝައިޚުލް އިސްލާމްގެ މަތިވެރި ލަޤަބު އެރުވިގެންވާ އިސްލާމްދީނުގެ މުޖައްދިދު އިމާމު މުޙައްމަދު ބިން ޢަބްދުލް ވައްހާބު ރަޙިމަހުﷲ ލިޔުއްވާފައިވާ ކުރު ރިސާލާއެކެވެ.
މިއީ ޙަރާމްވެގެންވާކަމެކެވެ. އަދި [މިފަދައިން ކަންކުރުމަށް]ހުއްދަވެގެން ނުވެއެވެ. މިއަށް ކިޔަނީ عَطْف އެވެ. [ދިވެހިބަހުންނަމަ: އިސްތިރިއެވެ.]
ފަހެ މޮޅުއިތުރުގޮތަކީ ބޮލުގައި ފެންފުހުމަށްފަހު، އަތުގައި ދެންހުރި ތެތްކަމުން ކަންފަތުގައި ފުހުމެވެ.
ކީރިތި ޤުރުއާނަކީ ﷲ ތަޢާލާގެ ކަލާމްފުޅެވެ. މީސްތަކުން އުޅެންވީ ގޮތް ތަފުޞީލުކޮށް އެފޮތުގައިވަނީ ބަޔާންކުރެވިފައެވެ. އެފޮތަށް ފުރިހަމައަށް އީމާންވެ، ދީނީ ޢިލްމު ޙާޞިލުކޮށް އެޢިލްމާ އެއްގޮތަށް ޢަމަލުކުރާ މީހަކު ދުވަހަކުވެސް އަބާއްޖަވެރިވެގެން ނުދާނެއެވެ.
ޢުމްރާގެ އަޅުކަމަކީ ވަރަށް މަތިވެރިވެގެންވާ އަޅުކަމެކެވެ. މިއަޅުކަން އަދާކުރުމަށް ޤަޞްދުކޮށްފި މީހެއްގެ މައްޗަށް ލާޒިމެވެގެންވަނީ ކިރިތި ރަސޫލާ صلى الله عليه وسلم މިއަޅުކަން ކުރަން އުނގަންނަވާ ދެއްވި ގޮތް ދަސްކުރުމުވެ.
ކީރިތި ޤުރުއާނަކީ ﷲ ތަޢާލާގެ ކަލާމްފުޅެވެ. މީސްތަކުން އުޅެންވީ ގޮތް ތަފުޞީލުކޮށް އެފޮތުގައިވަނީ ބަޔާންކުރެވިފައެވެ. އެފޮތަށް ފުރިހަމައަށް އީމާންވެ، ދީނީ ޢިލްމު ޙާޞިލުކޮށް އެޢިލްމާ އެއްގޮތަށް ޢަމަލުކުރާ މީހަކު ދުވަހަކުވެސް އަބާއްޖަވެރިވެގެން ނުދާނެއެވެ.
ކީރިތި ޤުރުއާނަކީ ﷲ ތަޢާލާގެ ކަލާމްފުޅެވެ. މީސްތަކުން އުޅެންވީ ގޮތް ތަފުޞީލުކޮށް އެފޮތުގައިވަނީ ބަޔާންކުރެވިފައެވެ. އެފޮތަށް ފުރިހަމައަށް އީމާންވެ، ދީނީ ޢިލްމު ޙާޞިލުކޮށް އެޢިލްމާ އެއްގޮތަށް ޢަމަލުކުރާ މީހަކު ދުވަހަކުވެސް އަބާއްޖަވެރިވެގެން ނުދާނެއެވެ.
އަޅުގަނޑު ދެކޭގޮތުގައި މިއީ ޙަރާމް ކަމެކެވެ. ފަހެ އިންސާނާއަށް އޭނާގެ އަޚާއާ ބެހޭގޮތުން ޣީބަބުނުން ހުއްދަވެގެން ނުވެއެވެ. އެއީ އޭނާ ޢިލްމުވެރިއެއްކަމުގައި ނުވިކަމުގައި ވިޔަސްއެވެ.
އަދުގެ މުޖުތަމަޢުތަކުގައި އިސްލާމުންނާއި ކާފަރުން މަސްހުނިވެ އުޅޭ އުޅުމުގައި އިސްލާމުންގެ ތެރެއަށް ކާފަރުން ކުރަމުންދާ ވަރަށް ގިނަ ނޭދެވޭ ކަންތައްތަކުގެ އަޘަރުކޮށްފައިވެއެވެ. މިގޮތުން އެބައިމީހުންގެ ދީނީ ކަންތައްތަކާއި ނާތަހުޒީބީ ޢަމަލުތަށް އިސްލާމީ މުޖުތަމުތަތަކަށް ވަދެފައިވެއެވެ.
މިއީ ސުޢޫދީ ޢަރަބިއްޔާގެ މަޝްހޫރު ޢިލްމުވެރިއެއްކަމުގައިވާ ފަޟީލަތުއްޝައިޚް މުޙައްމަދު ޞާލިޙް އަލްމުނައްޖިދު حفظه الله ގެ ރިސާލާއެއްކަމަށްވާ (أريد أن أتوب ولكن…) ގެ ތަރުޖަމާއެވެ.
ނަމަވެސް މިކަމުން ބައެއް ޢިލްމުވެރިން އިޘްތިސްނާކުރައްވާ ޙާލަތެއްވެއެވެ. އެއީ ހުކުރުދުވަހު މީހަކު މިސްކިތަށް ވަތްއިރު ބަންގިގޮވާމީހާ [ހުކުރުނަމާދަށްގޮވާ] ދެވަނަ ބަންގިގޮވަން ހުރިނަމައެވެ.
ބަންގީގެ ރެކޯޑިންގެއެއް ޖަހައިގެން ބަންގި ޞައްޙައެއް ނުވާނެއެވެ. އެހެނީ ބަންގިއަކީ އަޅުކަމެކެވެ.
އިސްލާމްދީނަކީ ފުރިހަމަ ދީނެކެވެ. އަދި ހުރިހާ ޒަމާނަކާ ތަނަކަށްވެސް އެކަށީގެންވާ ދީނެކެވެ. ރަސޫލާ صلى الله عليه وسلم އަވަހާރަވެވަޑައިގެންނެވިއިރު އެކަލޭގެފާނުވަނީ އުންމަތަށް ފައިދާހުރި އެންމެހާ ކަމެއް އުނގަންނަވާ ދެއްވާފައެވެ.
ދަޢުވަތު ސިލްސިލާގެ މިލީފްލެޓްއަކީވެސް ޢަޤީދާއާ ގުޅުން ހުރި ލީފްލެޓެކެވެ. އެހެނީ ދީނީ ކަންކަމުގައި އެންމެ ސަލާމަތްކަންބޮޑު އަދި ރައްކާތެރިކަން ބޮޑު މަގަކީ އެންމެ ހެޔޮ ޤަރުނުތަކުގެ ބޭކަލުން ހިންގެވި މަގެވެ.
‘الجرح والتعديل’ އަކީ ސަނަދާ ގުޅިފައިވާކަމެކެވެ. އަދި އެއީ ޙަދީޘް ޢިލްމުގެ ތެރެއިންވާކަމެކެވެ. އަދި އެކަމުގެ އަހުލުވެރިން މިހާރު ވަނީ މަރުވެފައެވެ. އެކަމުގެ އެއްވެސް މީހަކު މިހާރަކު ދިރިއެއް ނެތެވެ.
ދަޢުވަތު ސިލްސިލާގެ މިލީފްލެޓްއަކީ ޢަޤީދާއާ ގުޅުން ހުރި ލީފްލެޓެކެވެ. ﷲތަޢާލާގެ އިސްމުފުޅުތަކާއި ޞިފަފުޅުތައް ދެނެގަތުމަކީ ކޮންމެ މުސްލިމަކުވެސް ކުރަންޖެހޭނެ ކަމެކެވެ. އަދި މިކަން ކުރަންޖެހޭނީ ކީރިތި ޤުރުއާނާއި ޞައްޙަ ސުންނަތުގެ އަލީގައެވެ.
نواقض الإسلام މި ފޮތަކީ ޝައިޚުލް އިސްލާމްގެ މަތިވެރި ލަޤަބު އެރުވިގެންވާ އިސްލާމްދީނުގެ މުޖައްދިދު އިމާމު މުޙައްމަދު ބިން ޢަބްދުލް ވައްހާބު ރަޙިމަހުﷲ ލިޔުއްވާފައިވާ ކުރު ރިސާލާއެކެވެ.
މިއީ ޙަރާމްވެގެންވާކަމެކެވެ. އަދި [މިފަދައިން ކަންކުރުމަށް]ހުއްދަވެގެން ނުވެއެވެ. މިއަށް ކިޔަނީ عَطْف އެވެ. [ދިވެހިބަހުންނަމަ: އިސްތިރިއެވެ.]
ފަހެ މޮޅުއިތުރުގޮތަކީ ބޮލުގައި ފެންފުހުމަށްފަހު، އަތުގައި ދެންހުރި ތެތްކަމުން ކަންފަތުގައި ފުހުމެވެ.
