ޢުމުރާ ދަތުރުގައި ޙައިޟުވާ މީހާ ޙައިޟުވާނީ އަންނަނިވި ޙާލަތްތަކުގެ ތެރެއިން ޙާލަތެއްގައެވެ. 1- މީޤާތާ އަރާ ހަމަވުމުގެ ކުރިން ޙައިޟުވުން. (ޢުމުރާއަށް ނިޔަތް ގަތުމުގެ ކުރިން ޙައިޟުވުން) ނުވަތަ ޙައިޟުވެރިވެ ހުރެ ޢުމުރާއަށް ފުރަން
ޤުރުއާން ޙިފްޡުކުރުމަށްޓަކައި ނުވަތަ ޢިލްމީ މަޖިލީހެއްގައި ބައިވެރިވުމަށްޓަކައި ޙައިޟުވެރިޔާ މިސްކިތަށް ވަނުން ސުވާލު: ޙައިޟުވެރިޔަކު ޢިލްމީ މަޖިލިހަކަށް (ދަރުސްއަކަށް) ނުވަތަ ކީރިތި ޤުރުއާން ހިތުދަސްކުރާ ޙަލަޤާއަކަށް ޙާޟިރުވުމަށްޓަކައި މިސްކިތަށް ދާން ބޭނުންވެއެވެ.
ނަމާދުކުރުމާއި، ރޯދަހިފުމާއި، ޠަވާފުކުރުމާއި، މިސްކިތަށް ވަނުމާއި މުޞްޙަފުގައި ބީހުން ޙަރާމްވެގެންވާ ކަމާމެދު ހުރިހާ ޢިލްމުވެރިން އިއްތިފާޤުވެލައްވައެވެ. والله أعلم .
ޙައިޟުގެ ދުވަސްވަރު އަންހެންކަނބަލުން ޠާހިރުވެއްޖެމަށްދާނދެން ޖިމާޢުވުމަކީ ޙަރާމްކަމެއްކަމަށް ﷲ ތަޢާލާގެ ވަޙީބަސްފުޅުން ދަލީލުކުރެއެވެ. އެކަލާނގެ ވަޙީކުރެއްވިއެވެ. {وَلاَ تَقْرَبُوهُنَّ حتى يَطْهُرْنَ} މާނައީ: “އަދި އެކަނބަލުން طاهر ވެއްޖައުމަށްދާނދެން ތިޔަބައިމީހުން އެކަނބަލުންނާ ގާތްނުވާށެވެ!”
ތިންވަނަ ޙުކުމް: ޙައިޟުގެ އެންމެކުރު މުއްދަތާއި އެންމެ ދިގުމުއްދަތު ޙައިޟުގެ ދިގު މުއްދަތާއި ކުރުމުއްދަތާމެދު ޢިލްމުވެރިން ޚިޔާލުތަފާތުވެފައިވެއެވެ. ޢިލްމުވެރިންގެ ބަސްފުޅުތައް މިކަމުގައި ތަފާތެވެ. أبو حنيفة އާއި الثوري ވިދާޅުވިއެވެ. މަދުވެގެން ތިންދުވަހެވެ. ގިނަވެގެން
މާނައީ: “އަނބިމީހާ ޙައިޟުވެރިވެފައިވަނިކޮށް އޭނާއާ ޖިމާޢުވެއްޖެމީހާ، ދީނާރަކުން ނުވަތަ ދީނާރެއްގެ ދެބައިކުޅަ އެއްބައިން ޞަދަޤާތްކުރާށެވެ. ”
މިރަޢުޔަތުގެ ތެރެއިން އެންމެ ރާޖިޙްވެގެންވަނީ ދެވަނަ ރަޢުޔެވެ. އެއީ ابن جرير الطبري ވެސް ރާޖިޙްކުރައްވާފައިވާ ރަޢުޔެވެ. ފޫޅާއި ކަކުލާދެމެދު ނިވާކޮށްލުމުގައި ޢިއްލަތެއްވެއެވެ. އެއީ އެކަންކުރުމުގެ ތެރޭގައި ފަހަރެއްގައި ޖިމާޢުވެވިދާނެތީއެވެ. والله أعلم .
އެފަދަ ބޭހެއް ބޭނުންކުރުމުން، ޑޮކްޓަރުންނާއި އަދި އެކަމުގެ ޢިލްމު ލިބިފައިހުރި ކަމުގެ އަހުލުވެރިންގެ ތެރެއިން އިތުބާރުހުރި ފަރާތަކުން، އެ އަންހެން މީހާއަށާއި އޭނާގެ ދަރިމައިވުމުގެ ނިޒާމަށް ގެއްލުމެއް ނުލިބޭނެކަމަށް އިޤުރާރުވާނަމަ، އެފަދަ ބޭހެއް ބޭނުންކުރުމަކީ
سبب النزول (ބާވައިލެއްވުނު ސަބަބު)
ދެން އެއަށްފަހުގައި އެކަލާނގެ އެވަނީ، ޖިމާޢުވުން ހުއްދަކުރައްވާފައިވާ ގޮތްގޮތްނޫން އެހެންގޮތްގޮތަށް އެކަންކުރުން ނަޙީކުރައްވާފައެވެ
الْمَحِيضِ: الْمَحِيضِ އަކީ مصدر ميمي އެކެވެ. ޙައިޟްއަކީ السيلان (އޮހޮރިގެން ދިއުމެވެ. ނުވަތަ ދެމިގެން ދިޔުމެވެ. ނުވަތަ ފައިބާގެންދިޔުމެވެ.)
އެއީ ހުއްދަކަމެކެވެ. މައްޔިތަކު ހިނަވާ މީހާއީ ޠަހާރަތުގެ މަތީގައި ހުރި މީހަކަށްވުމަކީ އެހިނެއިން ޞައްޙަވާ ޝަރުޠެއް ނޫނެވެ.
ސުވާލު:ވިހެއުމުގެދެދުވަސް ނުވަތަ ތިންދުވަސްކުރިން މާބަނޑު އަންހެނާގެފަރުޖުން ނުކުންނަ ދިޔާތަކެތީގެ ޙުކުމަކީ ކޮބައިހެއްޔެވެ؟އެއީ ފެން ގޮތަށް ހުންނަ އެއްޗެކެވެ. ބައެއް މީހުން އެއަށް [ ماء الجنين ]އެމްނިއޮޓިކް ފުލުއިޑް އޭވެސް ކިޔައެވެ. އެ އަންނަނަމަ
ޝައްކުވެ އެ ދެގޮތުންކުރެ ގޮތެއް ޔަޤީންނުވާނަމަ ދަންނައެވެ. ފަހެ މިކަމުގައި އަޞްލަކީ ރޯދަ ޞައްޙަނުވާކަމުގެ ދަލީލެއް ޘާބިތުވެއްޖައުމަށް ދާންދެން ރޯދަ ޞައްޙަވުމެވެ.
އަންހެނާގެ މައްޗަށްވަނީ ﷲ ތަޢާލާ އޭނާގެ މައްޗަށް ނިޔާކަނޑައަޅުއްވާފައިވާ ގޮތާމެދު ރުހުމެވެ. ޙައްޖަތުލްވަދާޢު ކުރެއްވި އަހަރު ނަބިއްޔާ صلى الله عليه وسلم އުއްމުލް މުއުމިނީން ޢާއިޝާ رضي الله عنها ގެ އަރިހަށް ވެދެވަޑައިގެންނެވިއިރު އެކަމަނާ ކީރިތި ކުރައްވަން އިންނެވިއެވެ. އޭރު އެކަމަނާވަނީ ޢުމްރާއަކަށް އިޙުރާމް ބަންނަވާފައެވެ.
ޙައިޟުވެރިންނާއި ނިފާސްވެރިންނަށް ޠަވާފުލްވަދާޢުއެއް ނުވެއެވެ.
ޢުމުރާ ދަތުރުގައި ޙައިޟުވާ މީހާ ޙައިޟުވާނީ އަންނަނިވި ޙާލަތްތަކުގެ ތެރެއިން ޙާލަތެއްގައެވެ. 1- މީޤާތާ އަރާ ހަމަވުމުގެ ކުރިން ޙައިޟުވުން. (ޢުމުރާއަށް ނިޔަތް ގަތުމުގެ ކުރިން ޙައިޟުވުން) ނުވަތަ ޙައިޟުވެރިވެ ހުރެ ޢުމުރާއަށް ފުރަން
ޤުރުއާން ޙިފްޡުކުރުމަށްޓަކައި ނުވަތަ ޢިލްމީ މަޖިލީހެއްގައި ބައިވެރިވުމަށްޓަކައި ޙައިޟުވެރިޔާ މިސްކިތަށް ވަނުން ސުވާލު: ޙައިޟުވެރިޔަކު ޢިލްމީ މަޖިލިހަކަށް (ދަރުސްއަކަށް) ނުވަތަ ކީރިތި ޤުރުއާން ހިތުދަސްކުރާ ޙަލަޤާއަކަށް ޙާޟިރުވުމަށްޓަކައި މިސްކިތަށް ދާން ބޭނުންވެއެވެ.
ނަމާދުކުރުމާއި، ރޯދަހިފުމާއި، ޠަވާފުކުރުމާއި، މިސްކިތަށް ވަނުމާއި މުޞްޙަފުގައި ބީހުން ޙަރާމްވެގެންވާ ކަމާމެދު ހުރިހާ ޢިލްމުވެރިން އިއްތިފާޤުވެލައްވައެވެ. والله أعلم .
ޙައިޟުގެ ދުވަސްވަރު އަންހެންކަނބަލުން ޠާހިރުވެއްޖެމަށްދާނދެން ޖިމާޢުވުމަކީ ޙަރާމްކަމެއްކަމަށް ﷲ ތަޢާލާގެ ވަޙީބަސްފުޅުން ދަލީލުކުރެއެވެ. އެކަލާނގެ ވަޙީކުރެއްވިއެވެ. {وَلاَ تَقْرَبُوهُنَّ حتى يَطْهُرْنَ} މާނައީ: “އަދި އެކަނބަލުން طاهر ވެއްޖައުމަށްދާނދެން ތިޔަބައިމީހުން އެކަނބަލުންނާ ގާތްނުވާށެވެ!”
ތިންވަނަ ޙުކުމް: ޙައިޟުގެ އެންމެކުރު މުއްދަތާއި އެންމެ ދިގުމުއްދަތު ޙައިޟުގެ ދިގު މުއްދަތާއި ކުރުމުއްދަތާމެދު ޢިލްމުވެރިން ޚިޔާލުތަފާތުވެފައިވެއެވެ. ޢިލްމުވެރިންގެ ބަސްފުޅުތައް މިކަމުގައި ތަފާތެވެ. أبو حنيفة އާއި الثوري ވިދާޅުވިއެވެ. މަދުވެގެން ތިންދުވަހެވެ. ގިނަވެގެން
މާނައީ: “އަނބިމީހާ ޙައިޟުވެރިވެފައިވަނިކޮށް އޭނާއާ ޖިމާޢުވެއްޖެމީހާ، ދީނާރަކުން ނުވަތަ ދީނާރެއްގެ ދެބައިކުޅަ އެއްބައިން ޞަދަޤާތްކުރާށެވެ. ”
މިރަޢުޔަތުގެ ތެރެއިން އެންމެ ރާޖިޙްވެގެންވަނީ ދެވަނަ ރަޢުޔެވެ. އެއީ ابن جرير الطبري ވެސް ރާޖިޙްކުރައްވާފައިވާ ރަޢުޔެވެ. ފޫޅާއި ކަކުލާދެމެދު ނިވާކޮށްލުމުގައި ޢިއްލަތެއްވެއެވެ. އެއީ އެކަންކުރުމުގެ ތެރޭގައި ފަހަރެއްގައި ޖިމާޢުވެވިދާނެތީއެވެ. والله أعلم .
އެފަދަ ބޭހެއް ބޭނުންކުރުމުން، ޑޮކްޓަރުންނާއި އަދި އެކަމުގެ ޢިލްމު ލިބިފައިހުރި ކަމުގެ އަހުލުވެރިންގެ ތެރެއިން އިތުބާރުހުރި ފަރާތަކުން، އެ އަންހެން މީހާއަށާއި އޭނާގެ ދަރިމައިވުމުގެ ނިޒާމަށް ގެއްލުމެއް ނުލިބޭނެކަމަށް އިޤުރާރުވާނަމަ، އެފަދަ ބޭހެއް ބޭނުންކުރުމަކީ
سبب النزول (ބާވައިލެއްވުނު ސަބަބު)
ދެން އެއަށްފަހުގައި އެކަލާނގެ އެވަނީ، ޖިމާޢުވުން ހުއްދަކުރައްވާފައިވާ ގޮތްގޮތްނޫން އެހެންގޮތްގޮތަށް އެކަންކުރުން ނަޙީކުރައްވާފައެވެ
الْمَحِيضِ: الْمَحِيضِ އަކީ مصدر ميمي އެކެވެ. ޙައިޟްއަކީ السيلان (އޮހޮރިގެން ދިއުމެވެ. ނުވަތަ ދެމިގެން ދިޔުމެވެ. ނުވަތަ ފައިބާގެންދިޔުމެވެ.)
އެއީ ހުއްދަކަމެކެވެ. މައްޔިތަކު ހިނަވާ މީހާއީ ޠަހާރަތުގެ މަތީގައި ހުރި މީހަކަށްވުމަކީ އެހިނެއިން ޞައްޙަވާ ޝަރުޠެއް ނޫނެވެ.
ސުވާލު:ވިހެއުމުގެދެދުވަސް ނުވަތަ ތިންދުވަސްކުރިން މާބަނޑު އަންހެނާގެފަރުޖުން ނުކުންނަ ދިޔާތަކެތީގެ ޙުކުމަކީ ކޮބައިހެއްޔެވެ؟އެއީ ފެން ގޮތަށް ހުންނަ އެއްޗެކެވެ. ބައެއް މީހުން އެއަށް [ ماء الجنين ]އެމްނިއޮޓިކް ފުލުއިޑް އޭވެސް ކިޔައެވެ. އެ އަންނަނަމަ
ޝައްކުވެ އެ ދެގޮތުންކުރެ ގޮތެއް ޔަޤީންނުވާނަމަ ދަންނައެވެ. ފަހެ މިކަމުގައި އަޞްލަކީ ރޯދަ ޞައްޙަނުވާކަމުގެ ދަލީލެއް ޘާބިތުވެއްޖައުމަށް ދާންދެން ރޯދަ ޞައްޙަވުމެވެ.
އަންހެނާގެ މައްޗަށްވަނީ ﷲ ތަޢާލާ އޭނާގެ މައްޗަށް ނިޔާކަނޑައަޅުއްވާފައިވާ ގޮތާމެދު ރުހުމެވެ. ޙައްޖަތުލްވަދާޢު ކުރެއްވި އަހަރު ނަބިއްޔާ صلى الله عليه وسلم އުއްމުލް މުއުމިނީން ޢާއިޝާ رضي الله عنها ގެ އަރިހަށް ވެދެވަޑައިގެންނެވިއިރު އެކަމަނާ ކީރިތި ކުރައްވަން އިންނެވިއެވެ. އޭރު އެކަމަނާވަނީ ޢުމްރާއަކަށް އިޙުރާމް ބަންނަވާފައެވެ.
ޙައިޟުވެރިންނާއި ނިފާސްވެރިންނަށް ޠަވާފުލްވަދާޢުއެއް ނުވެއެވެ.
