23- ﷲ ސުބްޙާނަހޫ ވަތަޢާލާ، އަހަރެމެންގެ މައްޗަށް ފުރަތަމަ ވާޖިބުކުރެއްވި ކަމަކީ ކޮބާ؟ ޖަވާބު: އެއީ ޠާޣޫތަށް ކާފިރުވުމާއި، ﷲ އަށް އީމާންވުމެވެ. މިކަމުގެ ދަލީލަކީ ﷲ ސުބްޙާނަހޫ ވަތަޢާލާގެ މިބަސްފުޅެވެ. “لاَ إِكْرَاهَ
މިންވަރަށް އީމާންވުން މިއީ އީމާންކަމުގެ ރުކުންތަކުގެ ތެރެއިން 6 ވަނަ ރުކުނެވެ. މިންވަަރަށް އީމާންވުމޭ ބުނެވެވޭ ބަހުގެ މާނައަކީ ، ﷲ ސުބްޙާނަހު ވަތަޢާލާ ވަނީ އެއްމެ ކުރީއްސުރެ ކޮންމެ އެއްޗެއްގެ މިންވަރު ކަނޑައަޅުއްވާފައިކަމަށް
قَالَ الطَّحَاوِيُّ رحمه الله: “قَدِيمٌ بِلاَ ابْتِدَاءٍ، دَائِمٌ بِلاَ انْتِهَاءٍ”. ޠަޙާވީ ރަޙިމަހުﷲ ވިދާޅުވިއެވެ. “އެއިލާހީ ފެށުމެއްނުވާ ޤަދީމުވަންތަ އިލާހެވެ. އަދި ނިމުމެއްނުވާ ދާއިމުވަންތަ އިލާހެވެ.” _________________________________________________________________ ޝަރަޙަ: * އިމާމް
އަހުލުއް ސުންނާ ވަލްޖަމާޢަތް: އެއީ ރަސޫލުﷲ ސައްލަﷲ ޢަލައިހި ވަސައްލަމްގެ ސުންނަތުގައި ހިފުމަށް އެއްބައިވާ މީހުންނެވެ.
ލޮބުވެތި މުސްލިމް އަޚުންނާއި އުޚްތުންނޭވެ! އާދޭސްކޮށްފައި ބުނަމެވެ. ﷲއަށް ޝަރީކު ނުކުރާށެވެ. އެއީ އަޅުގަނޑުމެންގެ މަންޒިލާއި ހަމަޔަށް ވާޞިލުވުމަށްވާ ބޮޑު ހުރަހެކެވެ.
قَالَ الطَّحَاوِيُّ رحمه الله: “وَلاَ شَيْءَ مِثْلُهُ، وَلاَ شَيْءَ يُعْجِزُهُ، وَلاَ إِلَهَ غَيْرُهُ”. ޠަޙާވީ ރަޙިމަހުﷲ ވިދާޅުވިއެވެ. “އަދި އެއިލާހާ އެއްފަދަ ވެގެންވާ ހަމައެކައްޗެއްވެސް ނުވެއެވެ. އަދި އެއިލާހަށް ނުކުޅައްދާނެ
19– ﷲ ގެ މާނައަކީ ކޮބާ؟ ޖަވާބު: ﷲ ގެ މާނައަކީ އިލާހުވަންތަކެވެ. އެއީ ޢަރަބިބަހުގެ “އަލިހަ” “ޔަހްލައު” އިން ނެގިފައިވާ ކަލިމައެކެވެ. މާނައަކީ ހުރިހާ އެންމެންވެސް އެފަރާތަކަށް ބޭނުންވެގެންވާ ފަރާތް، އަދި ހުރިހާ
18- ކޮންމެ މުސްލިމަކު އުނގެނިގަތުން ޢަމަލުކުރުން ވާޖިބުވެގެންވާ ތިން ކަންތަކަކީ ކޮބާ؟ ޖަވާބު: ފުރަތަމަ ކަންތައް: އަހަރެމެން ހެއްދެވީ ﷲ ސުބްޙާނަހޫ ވަތަޢާލާކަމާއި އަހަރެމެންނަށް ރިޒްޤުދެއްވަނީ އެއިލާހުކަމާއި އަހަރެމެން ހެއްދެވުމަށްފަހު ހިތުހުރިހައި ގޮތަކަށް އުޅެން
17- ﷲ ސުބްޙާނަހޫ ވަތަޢާލާ އަހަރެމެންނަށް ކުރައްވާފައިވާ އެންމެ މުހިއްމު އަމުރަކީ ކޮބާ؟ އަދި ﷲ ސުބްޙާނަހޫ ވަތަޢާލާ އަހަރެމެންނަށް ނަހީކުރައްވާފައިވާ އެންމެ ބޮޑު ކަމަކީ ކޮބާ؟ ޖަވާބު: ﷲ ސުބްޙާނަހޫ ވަތަޢާލާ އަހަރެމެންނަށް
قَالَ الطَّحَاوِيُّ رحمه الله: “وَلاَ شَيْءَ مِثْلُهُ، وَلاَ شَيْءَ يُعْجِزُهُ، وَلاَ إِلَهَ غَيْرُهُ”. ޠަޙާވީ ރަޙިމަހުﷲ ވިދާޅުވިއެވެ. “އަދި އެއިލާހާ އެއްފަދަ ވެގެންވާ ހަމައެކައްޗެއްވެސް ނުވެއެވެ. އަދި އެއިލާހަށް ނުކުޅައްދާނެ
އާޚިރަތް ދުވަހަށް އީމާންވުން އާޚިރަތް ދުވަހަކީ ޤިޔާމަތްދުވަހެވެ. އެއީ ހިސާބުބެއްލެވުމަށާއި ޖަޒާދެއްވުމަށް ﷲ ތަޢާލާ ދެވަނަފަހަރަށް މީސްތަކުން ދިރުއްވައި މަޙްޝަރުގެ މައިދާނަށް ފޮނުއްވާ ދުވަހެވެ. އެދުވަހަށް އާޚިރަތް ދުވަހޭ ކިޔުނީ އެއަށްފަހުގައި ދެން އެހެން
الله سبحانه وتعالى މިކައުނުގައިވާ ހުރިހާ އެއްޗެއް ހައްދަވައި މިދުނިޔޭގައި އަޅުގަނޑުމެން އިންސާނުން ލައްވާފައިމިވަނީ ފަހެ ކީއްވެތޯއެވެ؟ މިއީ އަޅުގަނޑުމެން މިހާރު ވަރަށް ފުންކޮށް ވިސްނަން ވެއްޖެ ކަމެކެވެ.
16– ﷲ ކިބައަށް އެކަނި މެނުވީ އަދާނުކުރެވޭ އަޅުކަންތަކުގެ ވައްތަރުތަކަކީ ކޮބާ؟ ޖަވާބު: އޭގެތެރޭގައި ހިމެނެނީ، ދުޢާކުރުމާއި، ވާތްގަށްއެދުމާއި، ސަލާމަތާއި ނަޞްރަށް އެދުމާއި ޛަބަޙަކުރުމާއި(ޤުރުބާންކުރުމާއި) ނަދުރުބުނުމާއި، ބިރުގަތުމާއި (އަލްޚައުފު)، އުއްމީދުކުރުމާއި، އިތުބާރުކުރުމާއި(ވަކީލުކުރުމާއި)، ތައުބާވުމާއި، ލޯބިވުމާއި،
އެހެންނަމަވެސް މިއަދު އަޅުގަނޑުމެންގެ ތެރެއިން ބައެއްމީހުން ދެކެމުންދަނީ ޝިރުކަކީ މޫނުމަތީގައި އެނބުރޭ މެއްސެއް ފޮޅާލުންފަދަ ކުޑަ ކަމެއްގެ ގޮތުގައެވެ
15- ތައުޙީދުއްރުބޫބިއްޔާއާ ތައުޙީދުލްއުލޫހިއްޔާގެ ދެމެދުގައިވާ ފަރަޤަކީ ކޮބާ؟ ޖަވާބު: ތައުޙީދުއްރުބޫބިއްޔާގެ ތެރޭގައި ހިމެނެނީ ﷲ ސުބްޙާނަހޫ ވަތަޢާލާ ކުރައްވަވާ ކަންތައްތަކެވެ. މިސާލަކީ އުފެއްދެވުމާއި، ރިޒްޤުދެއްވުމާއި، ދިރުއްވުމާއި މަރުގެންނެވުމާއި، ވާރޭ ވެއްސެވުމާއި، ގަސްގަހާގެހި ފެޅުއްވުމާއި، ކަންތައްތައް
13– މުޙައްމަދު ޞައްލަﷲ އަލައިހި ވަސައްލަމަ އަކީ ނަބީއެއްކަމުގެ ދަލީލަކީ ކޮބާ؟ ޖަވާބު: އެކަލޭގެފާނަކީ ނަބިއްޔެއްކަމުގެ ދަލީލަކީ ﷲ ސުބްޙާނަހޫ ވަތަޢާލާގެ މިބަސްފުޅެވެ. “مَا كَانَ مُحَمَّدٌ أَبَا أَحَدٍ مِنْ رِجَالِكُمْ وَلَكِنْ
23- ﷲ ސުބްޙާނަހޫ ވަތަޢާލާ، އަހަރެމެންގެ މައްޗަށް ފުރަތަމަ ވާޖިބުކުރެއްވި ކަމަކީ ކޮބާ؟ ޖަވާބު: އެއީ ޠާޣޫތަށް ކާފިރުވުމާއި، ﷲ އަށް އީމާންވުމެވެ. މިކަމުގެ ދަލީލަކީ ﷲ ސުބްޙާނަހޫ ވަތަޢާލާގެ މިބަސްފުޅެވެ. “لاَ إِكْرَاهَ
މިންވަރަށް އީމާންވުން މިއީ އީމާންކަމުގެ ރުކުންތަކުގެ ތެރެއިން 6 ވަނަ ރުކުނެވެ. މިންވަަރަށް އީމާންވުމޭ ބުނެވެވޭ ބަހުގެ މާނައަކީ ، ﷲ ސުބްޙާނަހު ވަތަޢާލާ ވަނީ އެއްމެ ކުރީއްސުރެ ކޮންމެ އެއްޗެއްގެ މިންވަރު ކަނޑައަޅުއްވާފައިކަމަށް
قَالَ الطَّحَاوِيُّ رحمه الله: “قَدِيمٌ بِلاَ ابْتِدَاءٍ، دَائِمٌ بِلاَ انْتِهَاءٍ”. ޠަޙާވީ ރަޙިމަހުﷲ ވިދާޅުވިއެވެ. “އެއިލާހީ ފެށުމެއްނުވާ ޤަދީމުވަންތަ އިލާހެވެ. އަދި ނިމުމެއްނުވާ ދާއިމުވަންތަ އިލާހެވެ.” _________________________________________________________________ ޝަރަޙަ: * އިމާމް
އަހުލުއް ސުންނާ ވަލްޖަމާޢަތް: އެއީ ރަސޫލުﷲ ސައްލަﷲ ޢަލައިހި ވަސައްލަމްގެ ސުންނަތުގައި ހިފުމަށް އެއްބައިވާ މީހުންނެވެ.
ލޮބުވެތި މުސްލިމް އަޚުންނާއި އުޚްތުންނޭވެ! އާދޭސްކޮށްފައި ބުނަމެވެ. ﷲއަށް ޝަރީކު ނުކުރާށެވެ. އެއީ އަޅުގަނޑުމެންގެ މަންޒިލާއި ހަމަޔަށް ވާޞިލުވުމަށްވާ ބޮޑު ހުރަހެކެވެ.
قَالَ الطَّحَاوِيُّ رحمه الله: “وَلاَ شَيْءَ مِثْلُهُ، وَلاَ شَيْءَ يُعْجِزُهُ، وَلاَ إِلَهَ غَيْرُهُ”. ޠަޙާވީ ރަޙިމަހުﷲ ވިދާޅުވިއެވެ. “އަދި އެއިލާހާ އެއްފަދަ ވެގެންވާ ހަމައެކައްޗެއްވެސް ނުވެއެވެ. އަދި އެއިލާހަށް ނުކުޅައްދާނެ
19– ﷲ ގެ މާނައަކީ ކޮބާ؟ ޖަވާބު: ﷲ ގެ މާނައަކީ އިލާހުވަންތަކެވެ. އެއީ ޢަރަބިބަހުގެ “އަލިހަ” “ޔަހްލައު” އިން ނެގިފައިވާ ކަލިމައެކެވެ. މާނައަކީ ހުރިހާ އެންމެންވެސް އެފަރާތަކަށް ބޭނުންވެގެންވާ ފަރާތް، އަދި ހުރިހާ
18- ކޮންމެ މުސްލިމަކު އުނގެނިގަތުން ޢަމަލުކުރުން ވާޖިބުވެގެންވާ ތިން ކަންތަކަކީ ކޮބާ؟ ޖަވާބު: ފުރަތަމަ ކަންތައް: އަހަރެމެން ހެއްދެވީ ﷲ ސުބްޙާނަހޫ ވަތަޢާލާކަމާއި އަހަރެމެންނަށް ރިޒްޤުދެއްވަނީ އެއިލާހުކަމާއި އަހަރެމެން ހެއްދެވުމަށްފަހު ހިތުހުރިހައި ގޮތަކަށް އުޅެން
17- ﷲ ސުބްޙާނަހޫ ވަތަޢާލާ އަހަރެމެންނަށް ކުރައްވާފައިވާ އެންމެ މުހިއްމު އަމުރަކީ ކޮބާ؟ އަދި ﷲ ސުބްޙާނަހޫ ވަތަޢާލާ އަހަރެމެންނަށް ނަހީކުރައްވާފައިވާ އެންމެ ބޮޑު ކަމަކީ ކޮބާ؟ ޖަވާބު: ﷲ ސުބްޙާނަހޫ ވަތަޢާލާ އަހަރެމެންނަށް
قَالَ الطَّحَاوِيُّ رحمه الله: “وَلاَ شَيْءَ مِثْلُهُ، وَلاَ شَيْءَ يُعْجِزُهُ، وَلاَ إِلَهَ غَيْرُهُ”. ޠަޙާވީ ރަޙިމަހުﷲ ވިދާޅުވިއެވެ. “އަދި އެއިލާހާ އެއްފަދަ ވެގެންވާ ހަމައެކައްޗެއްވެސް ނުވެއެވެ. އަދި އެއިލާހަށް ނުކުޅައްދާނެ
އާޚިރަތް ދުވަހަށް އީމާންވުން އާޚިރަތް ދުވަހަކީ ޤިޔާމަތްދުވަހެވެ. އެއީ ހިސާބުބެއްލެވުމަށާއި ޖަޒާދެއްވުމަށް ﷲ ތަޢާލާ ދެވަނަފަހަރަށް މީސްތަކުން ދިރުއްވައި މަޙްޝަރުގެ މައިދާނަށް ފޮނުއްވާ ދުވަހެވެ. އެދުވަހަށް އާޚިރަތް ދުވަހޭ ކިޔުނީ އެއަށްފަހުގައި ދެން އެހެން
الله سبحانه وتعالى މިކައުނުގައިވާ ހުރިހާ އެއްޗެއް ހައްދަވައި މިދުނިޔޭގައި އަޅުގަނޑުމެން އިންސާނުން ލައްވާފައިމިވަނީ ފަހެ ކީއްވެތޯއެވެ؟ މިއީ އަޅުގަނޑުމެން މިހާރު ވަރަށް ފުންކޮށް ވިސްނަން ވެއްޖެ ކަމެކެވެ.
16– ﷲ ކިބައަށް އެކަނި މެނުވީ އަދާނުކުރެވޭ އަޅުކަންތަކުގެ ވައްތަރުތަކަކީ ކޮބާ؟ ޖަވާބު: އޭގެތެރޭގައި ހިމެނެނީ، ދުޢާކުރުމާއި، ވާތްގަށްއެދުމާއި، ސަލާމަތާއި ނަޞްރަށް އެދުމާއި ޛަބަޙަކުރުމާއި(ޤުރުބާންކުރުމާއި) ނަދުރުބުނުމާއި، ބިރުގަތުމާއި (އަލްޚައުފު)، އުއްމީދުކުރުމާއި، އިތުބާރުކުރުމާއި(ވަކީލުކުރުމާއި)، ތައުބާވުމާއި، ލޯބިވުމާއި،
އެހެންނަމަވެސް މިއަދު އަޅުގަނޑުމެންގެ ތެރެއިން ބައެއްމީހުން ދެކެމުންދަނީ ޝިރުކަކީ މޫނުމަތީގައި އެނބުރޭ މެއްސެއް ފޮޅާލުންފަދަ ކުޑަ ކަމެއްގެ ގޮތުގައެވެ
15- ތައުޙީދުއްރުބޫބިއްޔާއާ ތައުޙީދުލްއުލޫހިއްޔާގެ ދެމެދުގައިވާ ފަރަޤަކީ ކޮބާ؟ ޖަވާބު: ތައުޙީދުއްރުބޫބިއްޔާގެ ތެރޭގައި ހިމެނެނީ ﷲ ސުބްޙާނަހޫ ވަތަޢާލާ ކުރައްވަވާ ކަންތައްތަކެވެ. މިސާލަކީ އުފެއްދެވުމާއި، ރިޒްޤުދެއްވުމާއި، ދިރުއްވުމާއި މަރުގެންނެވުމާއި، ވާރޭ ވެއްސެވުމާއި، ގަސްގަހާގެހި ފެޅުއްވުމާއި، ކަންތައްތައް
13– މުޙައްމަދު ޞައްލަﷲ އަލައިހި ވަސައްލަމަ އަކީ ނަބީއެއްކަމުގެ ދަލީލަކީ ކޮބާ؟ ޖަވާބު: އެކަލޭގެފާނަކީ ނަބިއްޔެއްކަމުގެ ދަލީލަކީ ﷲ ސުބްޙާނަހޫ ވަތަޢާލާގެ މިބަސްފުޅެވެ. “مَا كَانَ مُحَمَّدٌ أَبَا أَحَدٍ مِنْ رِجَالِكُمْ وَلَكِنْ
