ދުޢާކުރުމާއި ﷲ އެއްކައުވަންތަކުރުމާ ދެމެދުގައިވާ ގުޅުން
އިންސާނަކަށް ލިބޭނެ އެންމެބޮޑު ނިޢުމަތަކީ ﷲ ސުބުޙާނަހޫ ވަތަޢާލާއީ އެއްކައުވަންތަ ފަރާތްތަކަމުގައި ޤަބޫލުކޮށް ކަށަވަރުކުރުމުގެ ނިޢުމަތެވެ.
އިންސާނަކަށް ލިބޭނެ އެންމެބޮޑު ނިޢުމަތަކީ ﷲ ސުބުޙާނަހޫ ވަތަޢާލާއީ އެއްކައުވަންތަ ފަރާތްތަކަމުގައި ޤަބޫލުކޮށް ކަށަވަރުކުރުމުގެ ނިޢުމަތެވެ.
الْقَاعِدَةُ الثَّانِيَةُ أَنَّهُمْ يَقُولُونَ: مَا دَعَوْنَاهُمْ وَتَوَجَّهْنَا إِلَيْهِمْ إِلا لِطَلَبِ الْقُرْبَةِ وَالشَّفَاعَةِ، فَدَلِيلُ الْقُرْبَةِ؛ قَوْلُهُ تَعَالَى: ﴿ وَالَّذِينَ اتَّخَذُوا مِن دُونِهِ أَوْلِيَآءَ مَا نَعْبُدُهُمْ إِلاَّ
الْقَاعِدَةُ الأُولَى أَنْ تَعْلَمَ أَنَّ الْكُفَّارَ الَّذِينَ قَاتَلَهُمْ رَسُولُ اللهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ مُقِرُّونَ بِأَنَّ اللهَ تَعَالَى هُوَ الْخَالِقُ، الْمُدَبِّرُ، وَأَنَّ ذَلِكَ لَمْ يُدْخِلْهُمْ
الحمد لله والصلاة والسلام على رسول الله. و بعد ތަޢާރަފު އަލްޤަވާޢިދުލް ޢަރްބަޢު (ހަތަރު ޤަވާޢިދު) އަކީ ޝައިޚުލް އިސްލާމްގެ މަތިވެރި ލަޤަބު އެރުވިގެންވާ އިސްލާމްދީނުގެ މުޖައްދިދު އިމާމު މުޙައްމަދު ބިން
ސުނަންތުގެ އަހުލުވެރިންގެ ބަސްފުޅުތަކުގެ ތެރޭގައި ﷲ ޢައްޒަވަޖައްލަ ވަނީ ޢަރުޝު ޚަލްޤުކުރައްވާފައެވެ. އަދި (ޢަރުޝުވަނީ) އެންމެހާ މަޚްލޫޤުންނަށްވުރެ މަތިވުމުގެގޮތުންނާއި، އުފުލިފައިވުމުގެ ގޮތުން ޚާއްޞަކުރައްވާފައެވެ.
މިހާހިސާބުން އެނގުން މުހިއްމު ކަމަކީ ޢަރުޝިއަކީ ކޮބައިބާއެވެ؟ އެއީ ކޮންތަނެއްބާއެވެ؟ އިސްތަވާވޮޑިގަތުމަކީ ކޮބައިބާއެވެ؟
ﷲ ސުބުޙާނަހޫ ވަތަޢާލާ ވޮޑިގެންވަނީ އެއިލާހުގެ ޛާތުފުޅާއިގެން އުޑުތަކުގެ މަތީގައިކަމަށް ދަލީލުކުރާ ވަރަށް ގިނަ ޙަދީޘްތައް ވާރިދުވެފައިވެއެވެ.
މިސުވާލަކީ އެނގުން މުހިއްމު، އަދި ﷲ ސުބުޙާނަހޫ ވަތަޢާލާގެ މަތިވެރިކުރުމުގެ ތެރެއިންވާ، އަދި ޤުރުއާނާއި ސުންނަތުގެ މަގަށް ރުޖޫޢަވުމުގެ ވަރަށް މުހިއްމު ސުވާލެކެވެ. އަޅަކަށް އެނގުން އެންމެ މުހިއްމު އެއްކަމަކީ އޭނާގެ ވެރިއިލާހު ވޮޑިގެންވާތަނެއް އެނގުމެވެ.
އެއިލާހު ނުރުއްސަވާކަމެއް އަދި އެއިލާހު ބޭނުންވެވޮޑިގެންނުވާކަމެއް އެއިލާހު އިރާދަކުރެއްވުމަކީ ކިހިނަކުންވާނޭކަމެއްހޭ މީހަކު ބުނެފިނަމަ އޭގެ ޖަވާބަކީ ކޮބާ؟
ޢަރަބި ބަހުގައި “ދުޢާ” މިލަފުޒު ބޭނުންކުރެވެނީ ކަމަކަށް އެދުމުގެ ފަށުވި ޢިބާރާތެއްގެ ގޮތުގައެވެ. އަދި ހަމައެހެންމެ، މިލަފުޒު ގިނައިން ބޭނުންކުރެވެނީ ޚާއްޞަ އެދުންތަކަށެވެ. އެއީ ދަށް ފަރާތަކުން މަތީ ފަރާތަކަށް ކަންތައް ތަކުގައި އެދޭ އިރުއެވެ.
މިކާއިނާތުގައި ވާހާ އެއްޗެއް ޚަލްޤުކުރެއްވީ ﷲ ތަޢާލާއެވެ. އެކަލާނގެއީ މަންމައަކާއި އަދި ބައްޕައަކާވެސް ނުލާ އަޅުގަނޑުމެންގެ ބަފާކަލުންކަމުގައިވާ އާދަމް عليه السلام ހެއްދެވި ފަރާތެވެ.
ޣައިބަށް އީމާންވުމަކީ ބުއްދިއާއި މިޒަމާނުގެ ޢިލްމީ ހޯދުންތަކުގެ އަލީގައި ޤަބޫލުކުރަންޖެހޭ ޙަޤީޤަތެކެވެ. ސަބަބަކީ ލޮލުގެ ފެނުން ދަށްކަމުން ހަމަލޮލަށް ނުފެންނަ ތަކެތި ވަޞީލަތްތަކެއްގެ ޛަރީއާއިން ފެނިދެއެވެ. އަދި އެއްގޮތަކަށްވެސް ނުފެންނަ ތަކެތި އެތަކެތީގެ އަސަރުތަކުން
އެބަސްތަކެއްގެ ސަބަބުން ﷲ އަހަރެންނަށް މަންފާކޮށްދެއްވަނިވި ބަސްތަކެއް ލިޔެދީބަލަ! އެންމެ ފުރަތަމަވެސް އަހަރެން ތިބާއަށް ވަޞިއްޔަތްކުރާނީ ﷲ ސުބްޙާނަހޫ ވަތަޢާލާގެ ޙަޟްރަތުން، މުޙައްމަދު ޞައްލަﷲ ޢަލައިހި ވަސައްލަމަ ގެނެސްދެއްވި ތަކެއްޗާމެދު ވިސްނާލުމަށެވެ. އެއީ ހަމަކަށަވަރުންވެސް
50- އަހަރެންނަށް ތިބާ ވަޞިއްޔަތްކުރަނީ ކޮންކަމަކަށް؟ އަހަރެން ތިބާއަށް ނަޞީޙަތްތެރިވަނީ ތައުޙީދުގެ ޢިލްމު ހޯދައިގަތުމަށެވެ. އެޢިލްމުގައި ތިބާ ފިޤުހުވެރިވުމަށެވެ. އަދި ތައުޙީދާބެހޭގޮތުން ލިޔެފައިވާ ފޮތްތައް މުޠާލިޢާކުރުމަށެވެ. އެކަމަކައިގެން ރަސޫލުން ފޮނުއްވުނު ތައުޙީދުގެ ޙަޤީޤަތް ހަމަކަށަވަރުންވެސް
އިމާމް ޝާފިޢީ ރަޙިމަހުﷲ ވިދާޅުވިއެވެ. ( ﷲ ގެ ރަސޫލާގެ (ޞައްޙަ)ސުންނަތެއް (ޙަދީޘެއް) އެމީހަކަށް އެނގުމަށްފަހުގައި، އެއްވެސް މީހެއްގެ ބަހަށް، އެ ސުންނަތް ދޫކޮށްލުން ހުއްދަނުވާނެ ކަމަށް ޢިލްމުވެރިންވަނީ އިޖްމާޢު ވެފައެވެ. )
އިންސާނާ މަރުވުމަށްފަހު އަލުން ދިރުއްވުމާއި ދޭތެރޭގައި ކަންތައް ވަނީ ކިހިނެތްތޯއެވެ؟ މިއީ ވަރަށް ގިނަ މީހުންގެ ހިތަށް އަރާނޭ ސުވާލެއް ކަމާއިމެދު ޝައްކެއްނެތެވެ.
އިންސާނަކަށް ލިބޭނެ އެންމެބޮޑު ނިޢުމަތަކީ ﷲ ސުބުޙާނަހޫ ވަތަޢާލާއީ އެއްކައުވަންތަ ފަރާތްތަކަމުގައި ޤަބޫލުކޮށް ކަށަވަރުކުރުމުގެ ނިޢުމަތެވެ.
الْقَاعِدَةُ الثَّانِيَةُ أَنَّهُمْ يَقُولُونَ: مَا دَعَوْنَاهُمْ وَتَوَجَّهْنَا إِلَيْهِمْ إِلا لِطَلَبِ الْقُرْبَةِ وَالشَّفَاعَةِ، فَدَلِيلُ الْقُرْبَةِ؛ قَوْلُهُ تَعَالَى: ﴿ وَالَّذِينَ اتَّخَذُوا مِن دُونِهِ أَوْلِيَآءَ مَا نَعْبُدُهُمْ إِلاَّ
الْقَاعِدَةُ الأُولَى أَنْ تَعْلَمَ أَنَّ الْكُفَّارَ الَّذِينَ قَاتَلَهُمْ رَسُولُ اللهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ مُقِرُّونَ بِأَنَّ اللهَ تَعَالَى هُوَ الْخَالِقُ، الْمُدَبِّرُ، وَأَنَّ ذَلِكَ لَمْ يُدْخِلْهُمْ
الحمد لله والصلاة والسلام على رسول الله. و بعد ތަޢާރަފު އަލްޤަވާޢިދުލް ޢަރްބަޢު (ހަތަރު ޤަވާޢިދު) އަކީ ޝައިޚުލް އިސްލާމްގެ މަތިވެރި ލަޤަބު އެރުވިގެންވާ އިސްލާމްދީނުގެ މުޖައްދިދު އިމާމު މުޙައްމަދު ބިން
ސުނަންތުގެ އަހުލުވެރިންގެ ބަސްފުޅުތަކުގެ ތެރޭގައި ﷲ ޢައްޒަވަޖައްލަ ވަނީ ޢަރުޝު ޚަލްޤުކުރައްވާފައެވެ. އަދި (ޢަރުޝުވަނީ) އެންމެހާ މަޚްލޫޤުންނަށްވުރެ މަތިވުމުގެގޮތުންނާއި، އުފުލިފައިވުމުގެ ގޮތުން ޚާއްޞަކުރައްވާފައެވެ.
މިހާހިސާބުން އެނގުން މުހިއްމު ކަމަކީ ޢަރުޝިއަކީ ކޮބައިބާއެވެ؟ އެއީ ކޮންތަނެއްބާއެވެ؟ އިސްތަވާވޮޑިގަތުމަކީ ކޮބައިބާއެވެ؟
ﷲ ސުބުޙާނަހޫ ވަތަޢާލާ ވޮޑިގެންވަނީ އެއިލާހުގެ ޛާތުފުޅާއިގެން އުޑުތަކުގެ މަތީގައިކަމަށް ދަލީލުކުރާ ވަރަށް ގިނަ ޙަދީޘްތައް ވާރިދުވެފައިވެއެވެ.
މިސުވާލަކީ އެނގުން މުހިއްމު، އަދި ﷲ ސުބުޙާނަހޫ ވަތަޢާލާގެ މަތިވެރިކުރުމުގެ ތެރެއިންވާ، އަދި ޤުރުއާނާއި ސުންނަތުގެ މަގަށް ރުޖޫޢަވުމުގެ ވަރަށް މުހިއްމު ސުވާލެކެވެ. އަޅަކަށް އެނގުން އެންމެ މުހިއްމު އެއްކަމަކީ އޭނާގެ ވެރިއިލާހު ވޮޑިގެންވާތަނެއް އެނގުމެވެ.
އެއިލާހު ނުރުއްސަވާކަމެއް އަދި އެއިލާހު ބޭނުންވެވޮޑިގެންނުވާކަމެއް އެއިލާހު އިރާދަކުރެއްވުމަކީ ކިހިނަކުންވާނޭކަމެއްހޭ މީހަކު ބުނެފިނަމަ އޭގެ ޖަވާބަކީ ކޮބާ؟
ޢަރަބި ބަހުގައި “ދުޢާ” މިލަފުޒު ބޭނުންކުރެވެނީ ކަމަކަށް އެދުމުގެ ފަށުވި ޢިބާރާތެއްގެ ގޮތުގައެވެ. އަދި ހަމައެހެންމެ، މިލަފުޒު ގިނައިން ބޭނުންކުރެވެނީ ޚާއްޞަ އެދުންތަކަށެވެ. އެއީ ދަށް ފަރާތަކުން މަތީ ފަރާތަކަށް ކަންތައް ތަކުގައި އެދޭ އިރުއެވެ.
މިކާއިނާތުގައި ވާހާ އެއްޗެއް ޚަލްޤުކުރެއްވީ ﷲ ތަޢާލާއެވެ. އެކަލާނގެއީ މަންމައަކާއި އަދި ބައްޕައަކާވެސް ނުލާ އަޅުގަނޑުމެންގެ ބަފާކަލުންކަމުގައިވާ އާދަމް عليه السلام ހެއްދެވި ފަރާތެވެ.
ޣައިބަށް އީމާންވުމަކީ ބުއްދިއާއި މިޒަމާނުގެ ޢިލްމީ ހޯދުންތަކުގެ އަލީގައި ޤަބޫލުކުރަންޖެހޭ ޙަޤީޤަތެކެވެ. ސަބަބަކީ ލޮލުގެ ފެނުން ދަށްކަމުން ހަމަލޮލަށް ނުފެންނަ ތަކެތި ވަޞީލަތްތަކެއްގެ ޛަރީއާއިން ފެނިދެއެވެ. އަދި އެއްގޮތަކަށްވެސް ނުފެންނަ ތަކެތި އެތަކެތީގެ އަސަރުތަކުން
އެބަސްތަކެއްގެ ސަބަބުން ﷲ އަހަރެންނަށް މަންފާކޮށްދެއްވަނިވި ބަސްތަކެއް ލިޔެދީބަލަ! އެންމެ ފުރަތަމަވެސް އަހަރެން ތިބާއަށް ވަޞިއްޔަތްކުރާނީ ﷲ ސުބްޙާނަހޫ ވަތަޢާލާގެ ޙަޟްރަތުން، މުޙައްމަދު ޞައްލަﷲ ޢަލައިހި ވަސައްލަމަ ގެނެސްދެއްވި ތަކެއްޗާމެދު ވިސްނާލުމަށެވެ. އެއީ ހަމަކަށަވަރުންވެސް
50- އަހަރެންނަށް ތިބާ ވަޞިއްޔަތްކުރަނީ ކޮންކަމަކަށް؟ އަހަރެން ތިބާއަށް ނަޞީޙަތްތެރިވަނީ ތައުޙީދުގެ ޢިލްމު ހޯދައިގަތުމަށެވެ. އެޢިލްމުގައި ތިބާ ފިޤުހުވެރިވުމަށެވެ. އަދި ތައުޙީދާބެހޭގޮތުން ލިޔެފައިވާ ފޮތްތައް މުޠާލިޢާކުރުމަށެވެ. އެކަމަކައިގެން ރަސޫލުން ފޮނުއްވުނު ތައުޙީދުގެ ޙަޤީޤަތް ހަމަކަށަވަރުންވެސް
އިމާމް ޝާފިޢީ ރަޙިމަހުﷲ ވިދާޅުވިއެވެ. ( ﷲ ގެ ރަސޫލާގެ (ޞައްޙަ)ސުންނަތެއް (ޙަދީޘެއް) އެމީހަކަށް އެނގުމަށްފަހުގައި، އެއްވެސް މީހެއްގެ ބަހަށް، އެ ސުންނަތް ދޫކޮށްލުން ހުއްދަނުވާނެ ކަމަށް ޢިލްމުވެރިންވަނީ އިޖްމާޢު ވެފައެވެ. )
އިންސާނާ މަރުވުމަށްފަހު އަލުން ދިރުއްވުމާއި ދޭތެރޭގައި ކަންތައް ވަނީ ކިހިނެތްތޯއެވެ؟ މިއީ ވަރަށް ގިނަ މީހުންގެ ހިތަށް އަރާނޭ ސުވާލެއް ކަމާއިމެދު ޝައްކެއްނެތެވެ.