ޢީދު ނަމާދު
* ޢީދު ނަމާދުގައިވަނީ ދެ ރަކުޢަތެވެ.
ބައްލަވާ: مجموع فتاوى ورسائل فضيلة الشيخ محمد بن صالح العثيمين
މި ސަބަބުތަކަށްޓަކައި އަދި މީސްތަކުން އެއްވެ އުޅުމަކީ މި ވަބާ އަވަހަށް ފެތުރިގެން ހިނގައިދިއުމުގެ ސަބަބަކަށް ވެދާނެކަމަށްޓަކާ މީސްތަކުންނަށް އޮތީ ހުކުރު ދުވަހު އެބައިމީހުންގެ ގެތަކުގައި މެންދުރު ނަމާދުގެ ހަތަރު ރަކުޢަތް ކުރުމެވެ.
މިލިޔުމުގައި ވަރަށް ޚުލާޞާކޮށް އަލިއަޅުވާލާފައިވާނީ ކަށުނަމާދު ކުރާ ގޮތަށެވެ.
1- ޝުކުރުގެ ސަޖިދަ ޝުކުރުގެ ސަޖިދައަކީ ނިޢުމަތެއް ލިބުމުގެ ސަބަބުން ނުވަތަ ދަތިކަމަކުން ސަލާމަތްވުމުގެ ސަބަބުން ނުވަތަ އުފާވެރި ޚަބަރެއް ލިބުމުން ކުރުން ސުންނަތް ވެގެންވާ ސަޖިދައެކެވެ. އޭގެ ދަލީލަކީ އަބޫ ބަކްރާ ރަޟިޔަﷲ
ސުވާލު: އަންހެނުންގެ ނަމާދުގެ ތެރެއިން އެންމެ ޘަވާބު ބޮޑީ ގޭތެރޭގައި ކުރާ ނަމާދުކަމަށް ވީއިރު، ފިރިހެނުން ޖަމާޢަތުގައި ކުރާ ނަމާދާ އެއްވަރުގެ ޘަވާބެއް ހަމަ ގޭގައި ނަމާދުކުރާ އަންހެން މީހާ ނުވަތަ މިސްކިތުގައި ނަމާދުކުރާ
އެފަދަމީހަކަށްވެސް (އެބަހީ: ޢީދު ނަމާދަށް ޙާޟިރުވި މީހަކަށްވެސް) މޮޅުއިތުރު ފުރިހަމަ ގޮތަކީ އެދުވަހުގެ ހުކުރު ނަމާދަށްވެސް ޙާޟިރުވުމެވެ.
ވަރަށް މަދު ދުޢާއެއް މެނުވީ އަޅުގަނޑަށް ހިތުދަސްވެފައި ނުވެއެވެ. ފަހެ، ގަނޑެއްގައި ބައެއް ދުޢާތައް ލިޔެގެން އެގަނޑު ބަލައިގެން ނަމާދުގައާއި ނަމާދުން ބޭރުގައި ދުޢާކުރުން ހުއްދަވެގެންވޭ ހެއްޔެވެ؟ މީހަކަށް ދުޢާތައް ދަސްވެފައި ނުވާނަމަ، އެ
ނަމާދުގައި ހުރެ މީހަކު ކިނބިއްސެއް އަޅައިފިނަމަ އޭނާ الحمد لله ކިޔުން ޝަރުޢުވެގެންވެއެވެ.
ހުކުރު ޚުޠުބާގައި އިމާމުމީހާ ދުޢާކުރުމުން އާމީން ކިޔުމަކީ ބިދުޢައެއް ހެއްޔެވެ؟ އެއީ ބިދުޢައެއް ނޫނެވެ. ޚުޠުބާގައި މުސްލިމުންނަށްޓަކައި ހެޔޮދުޢާކުރަން ފެށުމުން ޚުޠުބާކިޔާމީހާގެ ދުޢާއަށް އާމީން ކިޔުމަކީ މުސްތަޙައްބުވެގެންވާ ކަމެކެވެ. ނަމަވެސް ޖަމާޢީ ގޮތެއްގައި އަޑުހަރުކޮށް
ސުވާލު: މީހަކަށް އިސްތިސްޤާ ނަމާދު އެކަނި ހުރެ ކުރެވިދާނެތޯ ނުވަތަ މުދައްރިސަކަށް ކިޔަވާ ކުދިންތަކަކާ އެކު އިސްތިސްޤާ ނަމާދުމަދަރުސާގައި ކުރެވިދާނެތޯއެވެ؟ —————————— ޖަވާބު: ފިޤްހު ޢިލުމުވެރިންގެ ބަސްފުޅުތަކަށް ބަލާލާއިރު އިސްތިސްޤާ ނަމާދު އެކަނި ކުރުންވެސް
ސުވާލު: ޟުޙާ ނަމާދު ދާއިމީ ގޮތެއްގައި ކުރާނަމަ ކުރާނީ ކިތައް ރަކުޢަތް ހެއްޔެވެ؟ ރަސޫލުﷲ صلى الله عليه وسلم ކުރެއްވިފަދައިން އަށް ރަކުޢަތް ހެއްޔެވެ؟ އަދި އެ ނަމާދުގައި ކިޔަވަނީ ކޮން ސޫރަތްތަކެއް
ސުވާލު: ބައެއް މީހުން އެއްގަމާއި ކަނޑުގެ އެކި ހިސާބުތަކަށް (ރަށްރަށަށް) ހުކުރު ދުވަހުގައި ދަތުރު ދެއެވެ. އެމީހުންގެ ބަހަނާއަކީ ހުކުރުދުވަހު ނޫނީ އެމީހުންނަށް ދަތުރު ދާނޭ ހުސްވަޤުތު ނުލިބޭ ކަމެވެ. ޖަވާބު: الحمد لله
ސުވާލު: ހުކުރު ދުވަހެއްގައި ޚަޠީބު ޚުޠުބާ ދީ ނިމުމުން ޖަމާޢަތުގެ ނަމާދުކުރުމަށްޓަކައި ޚަޠީބު ނޫން މީހަކު އިސްކުރިއެވެ. މިކަމުގެ ޙުކުމަކީ ކޮބައިތޯއެވެ؟ ———————————————————————————- ޖަވާބު: ޚަޠީބަކީ ވަކި މީހަކު ކަމުގައި އަދި ނަމާދުކުރާ މީހަކީ
ގިނަ ޢިލްމުވެރިންގެ އަރިހުގައި ތަޙިއްޔަތުލް މަސްޖިދުގެ (މަސްޖިދު ސުންނަތުގެ) ދެރަކުޢަތަކީ ސުންނަތް ނަމާދެކެވެ. އަދި ބައެއް ޢިލްމުވެރިން މިކަމަށް އިޖުމާޢު ނަޤުލު ކުރައްވާފައި ވެއެވެ.
ނަމާދުގެ ސަފުތައް ސީދަލަށް ހެދުމަށް ރަސޫލުﷲ صلى الله عليه وسلم ނުހަނު ބާރު އަޅުއްވާފައިވެއެވެ. އަދި އެކި ޞީޣާތަކުން އެކަލޭގެފާނު صلى الله عليه وسلم އެފަދައިން އަމުރުކުރައްވާފައިވެއެވެ.
ބައްލަވާ: مجموع فتاوى ورسائل فضيلة الشيخ محمد بن صالح العثيمين
މި ސަބަބުތަކަށްޓަކައި އަދި މީސްތަކުން އެއްވެ އުޅުމަކީ މި ވަބާ އަވަހަށް ފެތުރިގެން ހިނގައިދިއުމުގެ ސަބަބަކަށް ވެދާނެކަމަށްޓަކާ މީސްތަކުންނަށް އޮތީ ހުކުރު ދުވަހު އެބައިމީހުންގެ ގެތަކުގައި މެންދުރު ނަމާދުގެ ހަތަރު ރަކުޢަތް ކުރުމެވެ.
މިލިޔުމުގައި ވަރަށް ޚުލާޞާކޮށް އަލިއަޅުވާލާފައިވާނީ ކަށުނަމާދު ކުރާ ގޮތަށެވެ.
1- ޝުކުރުގެ ސަޖިދަ ޝުކުރުގެ ސަޖިދައަކީ ނިޢުމަތެއް ލިބުމުގެ ސަބަބުން ނުވަތަ ދަތިކަމަކުން ސަލާމަތްވުމުގެ ސަބަބުން ނުވަތަ އުފާވެރި ޚަބަރެއް ލިބުމުން ކުރުން ސުންނަތް ވެގެންވާ ސަޖިދައެކެވެ. އޭގެ ދަލީލަކީ އަބޫ ބަކްރާ ރަޟިޔަﷲ
ސުވާލު: އަންހެނުންގެ ނަމާދުގެ ތެރެއިން އެންމެ ޘަވާބު ބޮޑީ ގޭތެރޭގައި ކުރާ ނަމާދުކަމަށް ވީއިރު، ފިރިހެނުން ޖަމާޢަތުގައި ކުރާ ނަމާދާ އެއްވަރުގެ ޘަވާބެއް ހަމަ ގޭގައި ނަމާދުކުރާ އަންހެން މީހާ ނުވަތަ މިސްކިތުގައި ނަމާދުކުރާ
އެފަދަމީހަކަށްވެސް (އެބަހީ: ޢީދު ނަމާދަށް ޙާޟިރުވި މީހަކަށްވެސް) މޮޅުއިތުރު ފުރިހަމަ ގޮތަކީ އެދުވަހުގެ ހުކުރު ނަމާދަށްވެސް ޙާޟިރުވުމެވެ.
ވަރަށް މަދު ދުޢާއެއް މެނުވީ އަޅުގަނޑަށް ހިތުދަސްވެފައި ނުވެއެވެ. ފަހެ، ގަނޑެއްގައި ބައެއް ދުޢާތައް ލިޔެގެން އެގަނޑު ބަލައިގެން ނަމާދުގައާއި ނަމާދުން ބޭރުގައި ދުޢާކުރުން ހުއްދަވެގެންވޭ ހެއްޔެވެ؟ މީހަކަށް ދުޢާތައް ދަސްވެފައި ނުވާނަމަ، އެ
ނަމާދުގައި ހުރެ މީހަކު ކިނބިއްސެއް އަޅައިފިނަމަ އޭނާ الحمد لله ކިޔުން ޝަރުޢުވެގެންވެއެވެ.
ހުކުރު ޚުޠުބާގައި އިމާމުމީހާ ދުޢާކުރުމުން އާމީން ކިޔުމަކީ ބިދުޢައެއް ހެއްޔެވެ؟ އެއީ ބިދުޢައެއް ނޫނެވެ. ޚުޠުބާގައި މުސްލިމުންނަށްޓަކައި ހެޔޮދުޢާކުރަން ފެށުމުން ޚުޠުބާކިޔާމީހާގެ ދުޢާއަށް އާމީން ކިޔުމަކީ މުސްތަޙައްބުވެގެންވާ ކަމެކެވެ. ނަމަވެސް ޖަމާޢީ ގޮތެއްގައި އަޑުހަރުކޮށް
ސުވާލު: މީހަކަށް އިސްތިސްޤާ ނަމާދު އެކަނި ހުރެ ކުރެވިދާނެތޯ ނުވަތަ މުދައްރިސަކަށް ކިޔަވާ ކުދިންތަކަކާ އެކު އިސްތިސްޤާ ނަމާދުމަދަރުސާގައި ކުރެވިދާނެތޯއެވެ؟ —————————— ޖަވާބު: ފިޤްހު ޢިލުމުވެރިންގެ ބަސްފުޅުތަކަށް ބަލާލާއިރު އިސްތިސްޤާ ނަމާދު އެކަނި ކުރުންވެސް
ސުވާލު: ޟުޙާ ނަމާދު ދާއިމީ ގޮތެއްގައި ކުރާނަމަ ކުރާނީ ކިތައް ރަކުޢަތް ހެއްޔެވެ؟ ރަސޫލުﷲ صلى الله عليه وسلم ކުރެއްވިފަދައިން އަށް ރަކުޢަތް ހެއްޔެވެ؟ އަދި އެ ނަމާދުގައި ކިޔަވަނީ ކޮން ސޫރަތްތަކެއް
ސުވާލު: ބައެއް މީހުން އެއްގަމާއި ކަނޑުގެ އެކި ހިސާބުތަކަށް (ރަށްރަށަށް) ހުކުރު ދުވަހުގައި ދަތުރު ދެއެވެ. އެމީހުންގެ ބަހަނާއަކީ ހުކުރުދުވަހު ނޫނީ އެމީހުންނަށް ދަތުރު ދާނޭ ހުސްވަޤުތު ނުލިބޭ ކަމެވެ. ޖަވާބު: الحمد لله
ސުވާލު: ހުކުރު ދުވަހެއްގައި ޚަޠީބު ޚުޠުބާ ދީ ނިމުމުން ޖަމާޢަތުގެ ނަމާދުކުރުމަށްޓަކައި ޚަޠީބު ނޫން މީހަކު އިސްކުރިއެވެ. މިކަމުގެ ޙުކުމަކީ ކޮބައިތޯއެވެ؟ ———————————————————————————- ޖަވާބު: ޚަޠީބަކީ ވަކި މީހަކު ކަމުގައި އަދި ނަމާދުކުރާ މީހަކީ
ގިނަ ޢިލްމުވެރިންގެ އަރިހުގައި ތަޙިއްޔަތުލް މަސްޖިދުގެ (މަސްޖިދު ސުންނަތުގެ) ދެރަކުޢަތަކީ ސުންނަތް ނަމާދެކެވެ. އަދި ބައެއް ޢިލްމުވެރިން މިކަމަށް އިޖުމާޢު ނަޤުލު ކުރައްވާފައި ވެއެވެ.
ނަމާދުގެ ސަފުތައް ސީދަލަށް ހެދުމަށް ރަސޫލުﷲ صلى الله عليه وسلم ނުހަނު ބާރު އަޅުއްވާފައިވެއެވެ. އަދި އެކި ޞީޣާތަކުން އެކަލޭގެފާނު صلى الله عليه وسلم އެފަދައިން އަމުރުކުރައްވާފައިވެއެވެ.