މިފޮތަކީ އަޅުގަނޑުމެންގެ ކޮންމެ އަޚަކާއި އުޚްތަކުވެސް ކިޔާލުން ވަރަށް މުހިއްމު ފޮތެކެވެ. އެހެނީ މިއަދު އަޅުގަނޑުމެންގެ އިސްލާމީ އުންމަތް މިވަނީ ބައިބައިވެ ކަފިކަފިވެފައެވެ.
އަޅުގަނޑު ބަލިވެއިނުމާއި ވިހެއުންދިމާވީ ބަރަކާތްތެރި ރަމަޟާން މަހާއެވެ. އޭގެ ސަބަބުން ގިނަ ދުވަސްތަކެއްގައިވަނީ ރޯދަ ނުހިފިއެވެ.
އަޅުގަނޑުގެ ސުވާލުމިވަނީ ޠަހާރަތާ ބެހެގޮތުންނެވެ. ޚާއްޞަގޮތެއްގައި ޖުނުބުން ހިނައިގަތުމާ ބެހޭގޮތުންނެވެ.
މިއީ ފަޟީލަތުއްޝައިޚް މުޙައްމަދު އިބްރާހީމް، ރޯދައާއި އޭގެ ޙުކުމްތަކާއިމެދު ލިޔުއްވާފައިވާ ތަފްޞީލީ ފިޤްހު ފޮތެކެވެ. މިފޮތުގައި ރޯދައާއި ގުޅުންހުރި ގިނަގުނަ ޙުކުމްތަކެއްވަނީ ބަޔާންކޮށްދެއްވާފައެވެ.
މި ފޮތަކީ ރޯދައިގެ ޙުކުމުތަކާއި ، އޭގެ ޙިކުމަތާއި ، ސުންނަތްތަކާއި ، އަދި މުހިއްމު ބައެއް އަދަބުތަކުގެ މައްޗަށް ވަރަށް ޚުލާޞާ ކުރު ގޮތަކަށް ލިޔެ ހިމަނާލެވިފައިވާ ފޮތެކެވެ.
އިސްރާއާއި މިޢުރާޖުގެ ރޭ ފާހަގަކުރުމުގެ ޙުކުމަކީ ކޮބައިތޯއެވެ؟ އަދި އެރެއަކީ ރަޖަބުމަހުގެ ހަތާވީސްވިލޭރޭ ތޯއެވެ؟
އަޅުގަނޑުމެން މިވާހަކަތަކުގައި ބަލާފައިވާނީ ކުދިންނަށް ހަމައެކަނި ވާހަކައެއް ހުށަހަޅާލަދިނުމުގެ އިތުރަށް، ކުއްޖާއަށް ދީނީ މަޢުލޫމާތުތަކާއި، އަޚްލާޤީ ރިވެތި އަދަބުތައް ކުއްޖާއަށް ވާހަކަތަކެއްގެ ސިފާގައި ފޯރުކޮށްދިނުމަށެވެ.
މިދަރުސް ތަކަކީ ސުޢޫދީ ޢަރަބިއްޔާގެ ކުރީގެ މުފްތީކަމަށްވާ ސަމާޙަތުއްޝައިޚް ޢަބްދުލްޢަޒީޒް ބިން ޢަބްދުﷲ ބިން ބާޒް (رحمه الله) ގެ ފޮތެއްކަމުގައިވާ (الدروس المهمة لعامة الأمة)، މިފޮތް ތަރުޖަމާކޮށް ތައްޔާރު ކުރެވޭ ދަރުސްތަކެކެވެ.
މިހާރަކަށް އައިސް އަޅުގަނޑުމެންގެ މުޖުތަމަޢުގެ ތެރޭގައި ތަފާތުގޮތްގޮތަށް ބުރުގާއަޅާ އުޚްތުން އުޅޭކަން ހިތާމައާއެކު ފާހަގަކޮށްލަންޖެހެއެވެ. ބައެއް އުޚްތުން ބުރުޤާ އަޅާ ގޮތަކީ އިސްލާމްދީނުގައިވާ ޢަވްރަނިވާކުރުމުގެ ގޮތްތަކާ ޚިލާފުގޮތްތަކެއްކަންވެސް ފާހަގަކޮށްލަންޖެހެއެވެ.
ރަޖަބުމަހު ރޯދަހިފުމުގައި ޙާއްޞަ މާތްކަމެއްވާކަމަށް ވާރިދުވެފައިވޭހެއްޔެވެ؟
ޙައިޟުވެރިންނާއި ނިފާސްވެރިން ޙައްޖުގެ އަޅުކަން އަދާކުރުމުގައި ކިޔުމަށް ވާރިދުވެފައިވާ ދުޢާތައް ކިޔުމަކީ މައްސަލައެއް ނޫނެވެ. އަދި ޞައްޙަ ގޮތަކީ އެބައިމީހުން ޤުރުއާން ކިޔެވުންވެސް މައްސަލައެއް ނެތްކަމެވެ.
ހޮޑަކީ ޠާހިރު އެއްޗެއް ނުވަތަ ނަޖިހެއްކަމާމެދު ތަފާތު ރައުޔުތަކެއްވެއެވެ.
ހިޖުރައިން ތިންވަނަ ޤަރުނުގައި ލިޔުއްވުނު ފޮތްތަކުގެ ތެރެއިން، ޖަމާކުރުމާއި، ތަރުތީބާއި، ޞައްޙަކަން ބޮޑުކަމާއި، އެންމެ ފައިދާބޮޑުވުމާއި، މަޢުލޫމާތު މުއްސަނދިވުން ފަދަ ގޮތްގޮތުންބަލާއިރު އެންމެ މުހިއްމު ފޮތްތަކީ “ކުތުބުއްސިއްތާ’ ނަމުން މަޝްހޫރުވެފައިވާ ހަފޮތެވެ.
އިސްތިޚާރާކުރާށޭ ނުވަތަ އިސްތިޚާރާނަމާދުކުރާށޭ ބުނުމުން އެއީ ކޮންކަމެއްކަން މިއަދު ވަރަށް ގިނަބަޔަކަށް ނޭނގެއެވެ. އެހެނީ މިއަދު ގިނަބަޔަކު އިސްތިޚާރާނަމާދުކުރާކަމަށް ފާހަގަކުރެވެނީ ކައިވެނި ކުރުމުގެކުރީން އެކަންޏެވެ.
މިލީފްލެޓަކީ، އިސްލާމްދީނުގައި މައިންބަފައިނަށް ދެވިފައިވާ ޤަދަރު އަންގައިދީ، އެދެމީހުންނާމެދު އަޅުގަނޑުމެންގެ މައްޗަށްވާ ޙައްޤުތައް ދެނެގަނެ، އެދެމީހުންނަށް ހެޔޮކޮށްހިތުމަށް ނަޞޭޙަތްތެރިވުމުގެ ގޮތުން އެކުލަވާލެވިފައިވާ ލީފްލެޓެކެވެ.
ދިސަލަފިއްޔާ “ދަޢުވަތު ސިލްސިލާ” ގެ ދެވަނަ ޢަދަދަށް މަރުޙަބާ ދަންނަވަމެވެ. މިޢަދަދުގައި އަލިއަޅުވާލެވިފައިވާނީ ތަޥްޙީދުގެ މަތިވެރިކަލިމަ “لا إله إلّا الله” ގެ މާނައިގެ ކުރުތަޢާރަފަކަށާއި، ރުކުންތަކަށާއި، ޝަރުޠުތަކަށެވެ.
މިފޮތަކީ އަޅުގަނޑުމެންގެ ކޮންމެ އަޚަކާއި އުޚްތަކުވެސް ކިޔާލުން ވަރަށް މުހިއްމު ފޮތެކެވެ. އެހެނީ މިއަދު އަޅުގަނޑުމެންގެ އިސްލާމީ އުންމަތް މިވަނީ ބައިބައިވެ ކަފިކަފިވެފައެވެ.
އަޅުގަނޑު ބަލިވެއިނުމާއި ވިހެއުންދިމާވީ ބަރަކާތްތެރި ރަމަޟާން މަހާއެވެ. އޭގެ ސަބަބުން ގިނަ ދުވަސްތަކެއްގައިވަނީ ރޯދަ ނުހިފިއެވެ.
އަޅުގަނޑުގެ ސުވާލުމިވަނީ ޠަހާރަތާ ބެހެގޮތުންނެވެ. ޚާއްޞަގޮތެއްގައި ޖުނުބުން ހިނައިގަތުމާ ބެހޭގޮތުންނެވެ.
މިއީ ފަޟީލަތުއްޝައިޚް މުޙައްމަދު އިބްރާހީމް، ރޯދައާއި އޭގެ ޙުކުމްތަކާއިމެދު ލިޔުއްވާފައިވާ ތަފްޞީލީ ފިޤްހު ފޮތެކެވެ. މިފޮތުގައި ރޯދައާއި ގުޅުންހުރި ގިނަގުނަ ޙުކުމްތަކެއްވަނީ ބަޔާންކޮށްދެއްވާފައެވެ.
މި ފޮތަކީ ރޯދައިގެ ޙުކުމުތަކާއި ، އޭގެ ޙިކުމަތާއި ، ސުންނަތްތަކާއި ، އަދި މުހިއްމު ބައެއް އަދަބުތަކުގެ މައްޗަށް ވަރަށް ޚުލާޞާ ކުރު ގޮތަކަށް ލިޔެ ހިމަނާލެވިފައިވާ ފޮތެކެވެ.
އިސްރާއާއި މިޢުރާޖުގެ ރޭ ފާހަގަކުރުމުގެ ޙުކުމަކީ ކޮބައިތޯއެވެ؟ އަދި އެރެއަކީ ރަޖަބުމަހުގެ ހަތާވީސްވިލޭރޭ ތޯއެވެ؟
އަޅުގަނޑުމެން މިވާހަކަތަކުގައި ބަލާފައިވާނީ ކުދިންނަށް ހަމައެކަނި ވާހަކައެއް ހުށަހަޅާލަދިނުމުގެ އިތުރަށް، ކުއްޖާއަށް ދީނީ މަޢުލޫމާތުތަކާއި، އަޚްލާޤީ ރިވެތި އަދަބުތައް ކުއްޖާއަށް ވާހަކަތަކެއްގެ ސިފާގައި ފޯރުކޮށްދިނުމަށެވެ.
މިދަރުސް ތަކަކީ ސުޢޫދީ ޢަރަބިއްޔާގެ ކުރީގެ މުފްތީކަމަށްވާ ސަމާޙަތުއްޝައިޚް ޢަބްދުލްޢަޒީޒް ބިން ޢަބްދުﷲ ބިން ބާޒް (رحمه الله) ގެ ފޮތެއްކަމުގައިވާ (الدروس المهمة لعامة الأمة)، މިފޮތް ތަރުޖަމާކޮށް ތައްޔާރު ކުރެވޭ ދަރުސްތަކެކެވެ.
މިހާރަކަށް އައިސް އަޅުގަނޑުމެންގެ މުޖުތަމަޢުގެ ތެރޭގައި ތަފާތުގޮތްގޮތަށް ބުރުގާއަޅާ އުޚްތުން އުޅޭކަން ހިތާމައާއެކު ފާހަގަކޮށްލަންޖެހެއެވެ. ބައެއް އުޚްތުން ބުރުޤާ އަޅާ ގޮތަކީ އިސްލާމްދީނުގައިވާ ޢަވްރަނިވާކުރުމުގެ ގޮތްތަކާ ޚިލާފުގޮތްތަކެއްކަންވެސް ފާހަގަކޮށްލަންޖެހެއެވެ.
ރަޖަބުމަހު ރޯދަހިފުމުގައި ޙާއްޞަ މާތްކަމެއްވާކަމަށް ވާރިދުވެފައިވޭހެއްޔެވެ؟
ޙައިޟުވެރިންނާއި ނިފާސްވެރިން ޙައްޖުގެ އަޅުކަން އަދާކުރުމުގައި ކިޔުމަށް ވާރިދުވެފައިވާ ދުޢާތައް ކިޔުމަކީ މައްސަލައެއް ނޫނެވެ. އަދި ޞައްޙަ ގޮތަކީ އެބައިމީހުން ޤުރުއާން ކިޔެވުންވެސް މައްސަލައެއް ނެތްކަމެވެ.
ހޮޑަކީ ޠާހިރު އެއްޗެއް ނުވަތަ ނަޖިހެއްކަމާމެދު ތަފާތު ރައުޔުތަކެއްވެއެވެ.
ހިޖުރައިން ތިންވަނަ ޤަރުނުގައި ލިޔުއްވުނު ފޮތްތަކުގެ ތެރެއިން، ޖަމާކުރުމާއި، ތަރުތީބާއި، ޞައްޙަކަން ބޮޑުކަމާއި، އެންމެ ފައިދާބޮޑުވުމާއި، މަޢުލޫމާތު މުއްސަނދިވުން ފަދަ ގޮތްގޮތުންބަލާއިރު އެންމެ މުހިއްމު ފޮތްތަކީ “ކުތުބުއްސިއްތާ’ ނަމުން މަޝްހޫރުވެފައިވާ ހަފޮތެވެ.
އިސްތިޚާރާކުރާށޭ ނުވަތަ އިސްތިޚާރާނަމާދުކުރާށޭ ބުނުމުން އެއީ ކޮންކަމެއްކަން މިއަދު ވަރަށް ގިނަބަޔަކަށް ނޭނގެއެވެ. އެހެނީ މިއަދު ގިނަބަޔަކު އިސްތިޚާރާނަމާދުކުރާކަމަށް ފާހަގަކުރެވެނީ ކައިވެނި ކުރުމުގެކުރީން އެކަންޏެވެ.
މިލީފްލެޓަކީ، އިސްލާމްދީނުގައި މައިންބަފައިނަށް ދެވިފައިވާ ޤަދަރު އަންގައިދީ، އެދެމީހުންނާމެދު އަޅުގަނޑުމެންގެ މައްޗަށްވާ ޙައްޤުތައް ދެނެގަނެ، އެދެމީހުންނަށް ހެޔޮކޮށްހިތުމަށް ނަޞޭޙަތްތެރިވުމުގެ ގޮތުން އެކުލަވާލެވިފައިވާ ލީފްލެޓެކެވެ.
ދިސަލަފިއްޔާ “ދަޢުވަތު ސިލްސިލާ” ގެ ދެވަނަ ޢަދަދަށް މަރުޙަބާ ދަންނަވަމެވެ. މިޢަދަދުގައި އަލިއަޅުވާލެވިފައިވާނީ ތަޥްޙީދުގެ މަތިވެރިކަލިމަ “لا إله إلّا الله” ގެ މާނައިގެ ކުރުތަޢާރަފަކަށާއި، ރުކުންތަކަށާއި، ޝަރުޠުތަކަށެވެ.
