ދެދަތްޕިލައިގެ ދެމެދުގައިވާ އެއްޗަކީ ދުލެވެ. ދުލަކީ ﷲ ޞުބުހާނަހޫ ވަތަޢާލާ އިންސާނުންނަށް ދެއްވި ނިޢުމަތްތަކުގެ ތެރެއިން ވަރަށް އަގުބޮޑު ނިޢުމަތެކެވެ. އަދި އިންސާނާ ކިބައިގައި ލައްވާފައިވާ ގުނަވަންތަކުގެ ތެރެއިން އެންމެ މުހިއްމު އެއް ގުނަވަނެކެވެ.
އަލް ޙަވްޟަކީ ޤިޔާމަތްދުވަހު ކީރިތި ރަސޫލުﷲ صلى الله عليه وسلم އަށް ސުވަރުގެއިން ދެއްވާނެ ކަމަށް ބަޔާންވެފައިވާ ކައުޘަރޭ ނަމަކަށް ކިޔާ ފެންއާރުން އޮހެމުން އަންނަ ފެނުން ހެދިފައިވާ، މަޙުޝަރުގެ މައިދާނުގައި، އޮންނަ
ﷲ ތަޢާލާ ކީރިތި ޤުރުއާނުގައި ރަސޫލުﷲ صلى الله عليه وسلم އާއި މުޚާތަބު ކުރައްވައި ވަޙީ ކުރައްވާފައިވަނީ يَا أَيُّهَا الْمُزَّمِّلُ ﴿١﴾ قُمِ اللَّيْلَ إِلَّا قَلِيلًا ﴿٢﴾ نِّصْفَهُ أَوِ انقُصْ مِنْهُ قَلِيلًا ﴿٣﴾ أَوْ زِدْ
ﷲ ސުބުހާނަހޫވަތަޢާލާ އަލް ވާޤިޢާ ސޫރުތުގައި ވަހީކުރަށް ވަނީ وَالسَّابِقُونَ السَّابِقُونَ (10) :“އަދި ކުރިއަރައި ދިޔަމީހުންނަކީ ކުރިއަރައި ދިޔަމީހުންނެވެ.” أُولَئِكَ الْمُقَرَّبُونَ (11) “ކުއްތަންކުރެވިގެންވާ ބަޔަކީ އެބައިމީހުންނެވެ.” ކުއްތަން ކުރެވިގެންވަނީކޮންތާކުތޯއެވެ ..އެބައިމީހުންނަކީ
މުސްކުޅި އަންހެނަކު ކުރެން އޭނާގެ މޫނުމަތިން ފާޅުވަމުންދާ އުފާވެރިކަމާއި ރީތިކާމާއި ބެހޭގޮތުން ސުވާލުކުރެވުނެވެ. ކަނބުލޭގެ ރީތިކަމަށްޓަކައި ބޭނުންކުރަނީ ކޮންއެއްޗެއްހެއްޔެވެ. އެއަންހެންމީހާ ޖަވާބުގައި ބުންޏެވެ. ” އަހަރެން ތުންފަތުގައި ބޭނުންކުރަނީ ޙައްޤެވެ. އަޑަށް ބޭނުންކުރަނީ ޛިކުރެވެ.
ތަޢާރަފު : މުޢުޖިޒާތް އައިސްފައިވަނީ ޢަރަބި ބަހުގެ ޢަޖަޒަ ނުވަތަ އަޢްޖަޒަ މި ދެ މަސްދަރުންނެވެ. އޭގެ މާނައަކީ ނުކުޅެދުމެވެ. މިގޮތުން މުޢުޖިޒާތުގެ ލުޣަވީ މާނައަކީ މީހާގެ ނުކުޅެދޭކަން
ތިމަން ބޭކަލުން އެމީހުންނާއި ވަކިވީ އެމީހުން ނަމާދު ކުރަން ތިއްބައެވެ. އަދި އެމީހުންގާތަށް އައީވެސް އެމީހުން ނަމާދު ކުރަން ތިއްބައެވެ.
އޭނާގެ 25 ވަނަ އުފަންދުވަސް ފާހަކަ ކުރީ ވަރަށް ކުލަގަދަކޮށްވެ.
ނަމަވެސް އޭނާ އެއުފަންދުވަސް ފާހަގަ ކޮށްނިމުމަށްފަހު ގެއަށްގެންދެވުނީ އޭނާގެ ފުރާނަ ނެތް ހަށިގަނޑެވެ.
ދެދަތްޕިލައިގެ ދެމެދުގައިވާ އެއްޗަކީ ދުލެވެ. ދުލަކީ ﷲ ޞުބުހާނަހޫ ވަތަޢާލާ އިންސާނުންނަށް ދެއްވި ނިޢުމަތްތަކުގެ ތެރެއިން ވަރަށް އަގުބޮޑު ނިޢުމަތެކެވެ. އަދި އިންސާނާ ކިބައިގައި ލައްވާފައިވާ ގުނަވަންތަކުގެ ތެރެއިން އެންމެ މުހިއްމު އެއް ގުނަވަނެކެވެ.
އަލް ޙަވްޟަކީ ޤިޔާމަތްދުވަހު ކީރިތި ރަސޫލުﷲ صلى الله عليه وسلم އަށް ސުވަރުގެއިން ދެއްވާނެ ކަމަށް ބަޔާންވެފައިވާ ކައުޘަރޭ ނަމަކަށް ކިޔާ ފެންއާރުން އޮހެމުން އަންނަ ފެނުން ހެދިފައިވާ، މަޙުޝަރުގެ މައިދާނުގައި، އޮންނަ
ﷲ ތަޢާލާ ކީރިތި ޤުރުއާނުގައި ރަސޫލުﷲ صلى الله عليه وسلم އާއި މުޚާތަބު ކުރައްވައި ވަޙީ ކުރައްވާފައިވަނީ يَا أَيُّهَا الْمُزَّمِّلُ ﴿١﴾ قُمِ اللَّيْلَ إِلَّا قَلِيلًا ﴿٢﴾ نِّصْفَهُ أَوِ انقُصْ مِنْهُ قَلِيلًا ﴿٣﴾ أَوْ زِدْ
ﷲ ސުބުހާނަހޫވަތަޢާލާ އަލް ވާޤިޢާ ސޫރުތުގައި ވަހީކުރަށް ވަނީ وَالسَّابِقُونَ السَّابِقُونَ (10) :“އަދި ކުރިއަރައި ދިޔަމީހުންނަކީ ކުރިއަރައި ދިޔަމީހުންނެވެ.” أُولَئِكَ الْمُقَرَّبُونَ (11) “ކުއްތަންކުރެވިގެންވާ ބަޔަކީ އެބައިމީހުންނެވެ.” ކުއްތަން ކުރެވިގެންވަނީކޮންތާކުތޯއެވެ ..އެބައިމީހުންނަކީ
މުސްކުޅި އަންހެނަކު ކުރެން އޭނާގެ މޫނުމަތިން ފާޅުވަމުންދާ އުފާވެރިކަމާއި ރީތިކާމާއި ބެހޭގޮތުން ސުވާލުކުރެވުނެވެ. ކަނބުލޭގެ ރީތިކަމަށްޓަކައި ބޭނުންކުރަނީ ކޮންއެއްޗެއްހެއްޔެވެ. އެއަންހެންމީހާ ޖަވާބުގައި ބުންޏެވެ. ” އަހަރެން ތުންފަތުގައި ބޭނުންކުރަނީ ޙައްޤެވެ. އަޑަށް ބޭނުންކުރަނީ ޛިކުރެވެ.
ތަޢާރަފު : މުޢުޖިޒާތް އައިސްފައިވަނީ ޢަރަބި ބަހުގެ ޢަޖަޒަ ނުވަތަ އަޢްޖަޒަ މި ދެ މަސްދަރުންނެވެ. އޭގެ މާނައަކީ ނުކުޅެދުމެވެ. މިގޮތުން މުޢުޖިޒާތުގެ ލުޣަވީ މާނައަކީ މީހާގެ ނުކުޅެދޭކަން
ތިމަން ބޭކަލުން އެމީހުންނާއި ވަކިވީ އެމީހުން ނަމާދު ކުރަން ތިއްބައެވެ. އަދި އެމީހުންގާތަށް އައީވެސް އެމީހުން ނަމާދު ކުރަން ތިއްބައެވެ.
އޭނާގެ 25 ވަނަ އުފަންދުވަސް ފާހަކަ ކުރީ ވަރަށް ކުލަގަދަކޮށްވެ.
ނަމަވެސް އޭނާ އެއުފަންދުވަސް ފާހަގަ ކޮށްނިމުމަށްފަހު ގެއަށްގެންދެވުނީ އޭނާގެ ފުރާނަ ނެތް ހަށިގަނޑެވެ.
