އޮނަހިރި ރޭރޭ އެކަނި އިޢުތިކާފުގައި ހުރެވިދާނެތަ؟
އެންމެ މޮޅުއިތުރުގޮތަކީ ފަހު ދިހައެއް އެއްކޮށް އިޢުތިކާފުގައި ހުރުމެވެ.
އެންމެ މޮޅުއިތުރުގޮތަކީ ފަހު ދިހައެއް އެއްކޮށް އިޢުތިކާފުގައި ހުރުމެވެ.
.ނަބިއްޔާ صلى الله عليه وآله وسلم ގެ އަރިހުން ޛިކުރެއް ވާރިދުވެފައިވެއެވެ. އެއީ ހަމަކަށަވަރުން ރޯދަވިއްލުމަށްފަހު ކިޔުމަށެވެ. އެއީ އެޛިކުރު ޞައްޙަނަމައެވެ.
ހާރުކާގަޑީގައި ކިޔަން ވަކި ޚާއްސަ ދުޢާއެއް ސުންނަތުގައި ވާރިދުވެގެން އައިސްފައެއް ނުވެއެވެ.
1- ރޭގަނޑުގެ ގިނަވަގުތު ނުނިދާ އުޅުން 2- ދުވާލުގެ ވަގުތުތަކުގައި މާ ގިނައިން ނިދުން 3- ބައެއްފަހަރަށް ޖަމާޢަތުގެ ނަމާދު ދޫވުން 4- ރޯދަވީއްލާ ގަޑީގައި ނުވަތަ އެނޫން ގަޑިތަކުގައިވެސް ހަށިގަނޑަށް އުނދަގޫވާވަރަށް، ހަށިގަނޑަށް
ލޮލަށް އަޅާ ދިޔާތިކިތަކަކުން ރޯދަ ގެއްލޭނެތޯ ނުވަތަ ނޫންތޯ ޢިލްމުވެރިންވަނީ ޚިލާފުވެވަޑައިގަންނަވާފައެވެ.
[ދީނުގައި] މިކަންކުރުމަށް އަޞްލެއް އައިސްފައިވާކަމަށް އަޅުގަނޑަށް އެނގިފައެއްނުވެއެވެ. ބޮޑަށް ބުރަވެވެނީ އޭނާ [ނަމާދުގައި] މަޑުމޮޅިވެ ހަމަޖެހިގެންހުރުމަށެވެ.
ރޯދަވެރިޔާގެ އިޚްތިޔާރަކާއިނުލާ ހަށިގަނޑުގެ އެތެރެއަށް ފެން ހިނގައިދާނެކަމަށްޓަކައި، ރޯދައަށްހުރެ ވުޟޫކުރުމުގައި ނޭފަތަށް ފެންލާއިރު މާބޮޑަށް އެތެރެއަށް ފެން ފޯރުވުމުން ދުރުހެލިވާން ޖެހޭކަން ބާޔާންވެދިޔަ ޙަދީޘުން ދަލީލުކޮށްދެއެވެ.
މިހިސާބުގެ މިސްކިތްތަކުގައި ޚުޠުބާދެއްވާ ބޭފުޅަކު ޚުޠުބާއެއް ދެއްވިއެވެ. އެޚުޠުބާގެ ތެރޭގައި ސަލްމާންގެފާނުގެ ޙަދީޘް ވިދާޅުވިއެވެ. އެޙަދީޘްއަކީ ހަމަކަށަވަރުން ރަސޫލާ صلى الله عليه وسلم އެބޭކަލުންނަށް ޝަޢުބާނުމަހުގެ އެންމެފަހު ދުވަހު ޚުޠުބާއެއްދެއްވިކަމަށްވާ ޙަދީޘްއެވެ.
އޭ އީމާންވެއްޖެ މީސްތަކުންނޭވެ! ތިޔަބައިމީހުންގެ ކުރީގެ މީހުންގެ މައްޗަށް ފަރްޟުކުރެއްވި ފަދައިން ތިޔަބައިމީހުންގެ މައްޗަށްވެސް ރޯދަ ފަރްޟުކުރައްވައިފިއެވެ.
ތިޔަ ހުރިހާކުދިންވެސް ރަމަޟާންމަހުގެ ދުވަސްތަކުގައި ގިނަގިނައިން ރަނގަޅު ކަންތައް ކުރާށެވެ. މާތްﷲ އިރާދަކުރެއްވިއްޔާ ހެޔޮ ޖަޒާދެއްވާނެއެވެ. ރަމަޟާން ކަރީމް!
އާއެކެވެ. އޭނާގެ ރޯދަ ޞައްޙަވާނެއެވެ. ފަހެ ހަމަކަށަވަރުން އިޙްތިލާމުވުމަކީ ރޯދަ ބާޠިލުކުރާ ކަމެއްނޫނެވެ.
1- ދާއޫދުގެފާނުގެ ރޯދަ – ރަސޫލުﷲ ޞައްލަﷲ ޢަލައިހި ވަސައްލަމަ ޙަދީޘްކުރެއްވިއެވެ. أَحَبُّ الصِّيَامِ إِلَى اللهِ صِيَامُ دَاوُدَ كَانَ يَصُومُ يَوْمًا وَيُفْطِرُ يَوْمًا -رواه البخاري މާނައަކީ:
ޖަވާބު: ޙައިޟުގެ ދުވަސްވަރު ހިފިރޯދަތައް ޤަޟާކުރުން އޭނާއަށް ވާޖިބުވާނެއެވެ. އެހެނީ ޙައިޟުގެ ދުވަސްވަރު ހިފާރޯދަ ޞައްޙައެއްނުވާނެއެވެ.
ސުންނަތުގެ ދެ ވައްތަރެއްވެއެވެ. އެއީ ސަބަބެއްވާ ސުންނަތްތަކާއި ސަބަބެއް ނުވާ ސުންނަތްތަކެވެ. ސަބަބެއްވާ ސުންނަތްތަކުގައި، ސަބަބު ފާއިތުވުމުން އެ ސުންނަތްވެސް ފާއިތުވީއެވެ. އަދި ޤަޟާކުރުމެއް ނުވެއެވެ.
ހަމައެކަނި ހޮނިހިރުދުވަހު ރޯދަހިފުން މަކުރޫހަވެގެންވެއެވެ.
ޢާޝޫރާ ދުވަހަކީ ކޮން ދުވަހެއް؟ އެއީ ކޮންމެ އަހަރެއްގެ މުޙައްރަމްމަހުގެ ދިހަވަނަ ދުވަހެވެ އެދުވަހުގެ ރޯދަހިފަނީ ކީއްވެ؟ އެދުވަހުގައި ފިރުޢައުނާއި އޭނާގެ ޤައުމުގެ ކިބައިން ﷲ ސުބްޙާނަހޫ ވަތަޢާލާ މޫސާ ޢަލައިހިއްސަލާމާއި އެކަލޭގެފާނުގެ ޤައުމުގެ
އެންމެ މޮޅުއިތުރުގޮތަކީ ފަހު ދިހައެއް އެއްކޮށް އިޢުތިކާފުގައި ހުރުމެވެ.
.ނަބިއްޔާ صلى الله عليه وآله وسلم ގެ އަރިހުން ޛިކުރެއް ވާރިދުވެފައިވެއެވެ. އެއީ ހަމަކަށަވަރުން ރޯދަވިއްލުމަށްފަހު ކިޔުމަށެވެ. އެއީ އެޛިކުރު ޞައްޙަނަމައެވެ.
ހާރުކާގަޑީގައި ކިޔަން ވަކި ޚާއްސަ ދުޢާއެއް ސުންނަތުގައި ވާރިދުވެގެން އައިސްފައެއް ނުވެއެވެ.
1- ރޭގަނޑުގެ ގިނަވަގުތު ނުނިދާ އުޅުން 2- ދުވާލުގެ ވަގުތުތަކުގައި މާ ގިނައިން ނިދުން 3- ބައެއްފަހަރަށް ޖަމާޢަތުގެ ނަމާދު ދޫވުން 4- ރޯދަވީއްލާ ގަޑީގައި ނުވަތަ އެނޫން ގަޑިތަކުގައިވެސް ހަށިގަނޑަށް އުނދަގޫވާވަރަށް، ހަށިގަނޑަށް
ލޮލަށް އަޅާ ދިޔާތިކިތަކަކުން ރޯދަ ގެއްލޭނެތޯ ނުވަތަ ނޫންތޯ ޢިލްމުވެރިންވަނީ ޚިލާފުވެވަޑައިގަންނަވާފައެވެ.
[ދީނުގައި] މިކަންކުރުމަށް އަޞްލެއް އައިސްފައިވާކަމަށް އަޅުގަނޑަށް އެނގިފައެއްނުވެއެވެ. ބޮޑަށް ބުރަވެވެނީ އޭނާ [ނަމާދުގައި] މަޑުމޮޅިވެ ހަމަޖެހިގެންހުރުމަށެވެ.
ރޯދަވެރިޔާގެ އިޚްތިޔާރަކާއިނުލާ ހަށިގަނޑުގެ އެތެރެއަށް ފެން ހިނގައިދާނެކަމަށްޓަކައި، ރޯދައަށްހުރެ ވުޟޫކުރުމުގައި ނޭފަތަށް ފެންލާއިރު މާބޮޑަށް އެތެރެއަށް ފެން ފޯރުވުމުން ދުރުހެލިވާން ޖެހޭކަން ބާޔާންވެދިޔަ ޙަދީޘުން ދަލީލުކޮށްދެއެވެ.
މިހިސާބުގެ މިސްކިތްތަކުގައި ޚުޠުބާދެއްވާ ބޭފުޅަކު ޚުޠުބާއެއް ދެއްވިއެވެ. އެޚުޠުބާގެ ތެރޭގައި ސަލްމާންގެފާނުގެ ޙަދީޘް ވިދާޅުވިއެވެ. އެޙަދީޘްއަކީ ހަމަކަށަވަރުން ރަސޫލާ صلى الله عليه وسلم އެބޭކަލުންނަށް ޝަޢުބާނުމަހުގެ އެންމެފަހު ދުވަހު ޚުޠުބާއެއްދެއްވިކަމަށްވާ ޙަދީޘްއެވެ.
އޭ އީމާންވެއްޖެ މީސްތަކުންނޭވެ! ތިޔަބައިމީހުންގެ ކުރީގެ މީހުންގެ މައްޗަށް ފަރްޟުކުރެއްވި ފަދައިން ތިޔަބައިމީހުންގެ މައްޗަށްވެސް ރޯދަ ފަރްޟުކުރައްވައިފިއެވެ.
ތިޔަ ހުރިހާކުދިންވެސް ރަމަޟާންމަހުގެ ދުވަސްތަކުގައި ގިނަގިނައިން ރަނގަޅު ކަންތައް ކުރާށެވެ. މާތްﷲ އިރާދަކުރެއްވިއްޔާ ހެޔޮ ޖަޒާދެއްވާނެއެވެ. ރަމަޟާން ކަރީމް!
އާއެކެވެ. އޭނާގެ ރޯދަ ޞައްޙަވާނެއެވެ. ފަހެ ހަމަކަށަވަރުން އިޙްތިލާމުވުމަކީ ރޯދަ ބާޠިލުކުރާ ކަމެއްނޫނެވެ.
1- ދާއޫދުގެފާނުގެ ރޯދަ – ރަސޫލުﷲ ޞައްލަﷲ ޢަލައިހި ވަސައްލަމަ ޙަދީޘްކުރެއްވިއެވެ. أَحَبُّ الصِّيَامِ إِلَى اللهِ صِيَامُ دَاوُدَ كَانَ يَصُومُ يَوْمًا وَيُفْطِرُ يَوْمًا -رواه البخاري މާނައަކީ:
ޖަވާބު: ޙައިޟުގެ ދުވަސްވަރު ހިފިރޯދަތައް ޤަޟާކުރުން އޭނާއަށް ވާޖިބުވާނެއެވެ. އެހެނީ ޙައިޟުގެ ދުވަސްވަރު ހިފާރޯދަ ޞައްޙައެއްނުވާނެއެވެ.
ސުންނަތުގެ ދެ ވައްތަރެއްވެއެވެ. އެއީ ސަބަބެއްވާ ސުންނަތްތަކާއި ސަބަބެއް ނުވާ ސުންނަތްތަކެވެ. ސަބަބެއްވާ ސުންނަތްތަކުގައި، ސަބަބު ފާއިތުވުމުން އެ ސުންނަތްވެސް ފާއިތުވީއެވެ. އަދި ޤަޟާކުރުމެއް ނުވެއެވެ.
ހަމައެކަނި ހޮނިހިރުދުވަހު ރޯދަހިފުން މަކުރޫހަވެގެންވެއެވެ.
ޢާޝޫރާ ދުވަހަކީ ކޮން ދުވަހެއް؟ އެއީ ކޮންމެ އަހަރެއްގެ މުޙައްރަމްމަހުގެ ދިހަވަނަ ދުވަހެވެ އެދުވަހުގެ ރޯދަހިފަނީ ކީއްވެ؟ އެދުވަހުގައި ފިރުޢައުނާއި އޭނާގެ ޤައުމުގެ ކިބައިން ﷲ ސުބްޙާނަހޫ ވަތަޢާލާ މޫސާ ޢަލައިހިއްސަލާމާއި އެކަލޭގެފާނުގެ ޤައުމުގެ