
ވައްހާބިޒަމަކީ ކޮބާ؟
މި އާޓިކަލް ލިޔަން ފަށުމުގެ ކުރީން ވައްހާބިޒަމާއި ބެހޭގޮތުން އަޅުގަޑުމެންގެ ތެރެއިން ބައެއް މީހުންނާ ސުވާލުކޮށް މި ކަމާއިމެދު އެމީހުންގެ ޚިޔާލު އަޅުގަޑު ހޯދާލީމެވެ. ލިބުނު މަޢުލޫމާތުގެ އަލީގައި ދަންނަވަން ޖެހެނީ

މި އާޓިކަލް ލިޔަން ފަށުމުގެ ކުރީން ވައްހާބިޒަމާއި ބެހޭގޮތުން އަޅުގަޑުމެންގެ ތެރެއިން ބައެއް މީހުންނާ ސުވާލުކޮށް މި ކަމާއިމެދު އެމީހުންގެ ޚިޔާލު އަޅުގަޑު ހޯދާލީމެވެ. ލިބުނު މަޢުލޫމާތުގެ އަލީގައި ދަންނަވަން ޖެހެނީ

ބަޔާންވެދިޔަ ކަންކަމުގެ އަލީގައި ކައިވެނީގެ އަނގޮޓި އެޅުން މުސްލިމުންނަށް ހުއްދަވެގެނެއް ނުވެއެވެ.

މަރަކީ ޙަޔާތުގެ ނިމުމެވެ. އަދި ކިއެއްތޯއެވެ؟ މަރަކީ ޙަޔާތެއްގެ ފެށުންވެސްމެއެވެ. ދުނިޔަވީ ޙަޔާތުން އަލްވަދާޢު ކިޔައި އުޚުރަވީ ޙަޔާތުގެ ނަވަށް އަރަންޖެހޭ ވަގުތަކީ ތިމާގެ މަރު އައިސް ބައްދަލުކުރާ ވަގުތެވެ.

އަހަރެންނާއި އެކީ ދަތުރެއް ކޮށްލަން ތިޔަ ކިޔުންތެރިޔާއަށް ދަޢުވަތު އަރުވަމެވެ. މުޅި ދަތުރު އަހަރެމެން ހުއްޓައިނުލައި ކުރިޔަށް ދާނީ، އަލި ދަތުރުކުރާ ހަލުވި ބާރު މިނުގައެވެ. އެއީ ސިކުންތަކު 299,792,458 (29.9 މިލިއަން) މީޓަރު

ހަމަޖެހޭ ދިރިއުޅުމެއް ބޭނުން ނުވާނީ ފަހެ ކާކުތޯއެވެ؟ ދުނިޔޭގައި ދިރި އުޅޭ ކޮންމެ މީހަކީ އެމީހެއްގެ ޙަޔާތް ބާއްޖަވެރިވުމަށް އެދޭނެ މީހެކެވެ. ހިތްހެޔޮ، އަމާން، އޮމާން އަދި ސާފު މާޙައުލެއްލެއްގައި ދިރިއުޅުމަކީ ކޮންމެ

ޒަމާނުއްސުރެ ދިވެހިރާއްޖެ އަކީ އިސްލާމީ މުޖުތަމައެއް އޮންނަ އިސްލާމީ ޘަޤާފަތެއްގެ އަހުލުވެރި އިސްލާމް ދީންދެކެ ލޯބިވާ އަދި އެދީނަށްޓަކައި ފިދާވާން ކެރި ފައިކުރި އޮޅައިލައިގެން ތިބި ބައެކީމުއެވެ. ސަބަބެއްކަމުގައި އަޅުގަނޑު ދެކެނީ، ޙައްޤު އެނގި

ތައުޙީދަކީ ކުރާކޮންމެ ކަމެއްގައި މާތް ﷲ އެއްކައުވަންތަކުރުމެވެ. ޝިރުކަށް ބާރުދޭ ނުވަތަ ޝިރުކު ކުރުމަށް ހިތްވަރުދޭ ނުވަތަ ކަނޑަ އެޅިގެން ޝިރުކު ކުރުމަކީ ތައުޙީދާއި ދިމާ އިދިކޮޅު ކަންކަމެވެ. އެހެންނަމަވެސް ހިތާމައަކީ މުސްލިމުން ކަމުގައިވާ

މިހާރަކަށް އައިސް މީޑިއާތަކުން އެންމެ ގިނައިން އިވެމުން އަންނަ އެއްވާހަކައަކީ ދުނިޔޭގެ އާބާދީ 7 ބިލިއަން މީހުނަށް އިތުރުވާ ވާހަކައެވެ. ދިރާސާތައް ދައްކާގޮތުން މި އަހަރުގެ އޮކްޓޯބަރ މަސް ނިމޭއިރު ދުނިޔޭގެ އާބާދީއަށްވާނީ 7

ﷲ ސުބުޙާނަހޫ ވަޠަޢާލާ ހެއްދެވި މަޚްލޫގުންގެ ތެރެއިން އިންސާނުންނަށްވަނީ އިމްތިޙާނަށްޓަކައި އިޚްތިޔާރާއި ބާރު ދެއްވައި، ހަށިގަނޑުގައި ހިއްސުތަކަކާ އުދާސް ތަކެއްލައްވައި، ހެޔޮ ވިސްނުން ދެއްވައި އެހެން ހުރިހާ މަޚުލޫގުންނަށްވުރެ މާތް ކުރައްވައި އިންސާނުންގެ ދަރަޖަ

އިސްލާމްދީނުގައި އަންހެނުންނަކީ ވަރަށް ޤަދަރު ކުރެވިގެންވާ އަދި އެހާމެ އިޚްތިރާމް ލިބިގެންވާ ބައެކެވެ. އަންހެނުންނަކީ ވީހާވެސް ފޮރުވިގެން އުޅެން ޖެހޭ ބައެކެވެ. އަދި ވަކި ޙުދޫދެއްގެ ތެރެއިން މެނުވީ އެކަނބަލުންގެ ޒީނަތްތައް ފާޅުނުކުރުމަށް އެކަނބަލުންނަށް

ކުޑަ ކުދީންގެ އެންމެ ތުއްތު ޢުމުރަކީ އެކުދީންނަށް ކޮންމެ ކަމެއްގައިވެސް ބޮޑު މީހެއްގެ އަޅާލުމާއި އޯގާތެރިކަން ބޭނުން ވާނެ ޢުމުރެވެ. މިގޮތުން ކުއްޖާ ބޮޑުވެ ތަސައްރަފު ފުދިގެން އަންނަ ދުވަސްވަރުގައި އެކުދީންނާއި އެކު ވީހާވެސް

އަޅުގަނޑުމެންގެ ޙަޔާތްބައަޓަން ކުރަން ޖެހޭނީ މާތްﷲ އަންގަވާފައިވާ ގޮތަށެވެ. އެއްވެސް ޙާލެއްގައި އުރެދުމަކަށް އަރައިގަނެ މާތްﷲ ޢަމުރު ކުރައްވާފައިވާ ކަންތަކާއި ދުރުހެލިވުމުގައި އަޅުގަނޑުމެން ޙަޔާތް ވޭތު ކޮށްގެން ނުވާނެއެވެ. އިރު އަރާ އޮއްސޭ ކޮންމެ

ޚިލާފުވުމަކީ މިކައުނުގައި އިންސާނީ ޠަބީޢަތުގައި މާތްﷲ ލައްވާފައިވާ ކެމެކެވެ. މިކަމަށް އިޝާރާތްކުރައްވާ މާތްﷲ ވަޙީ ކުރައްވަނީ. وَلَوْ شَاءَ رَبُّكَ لَجَعَلَ النَّاسَ أُمَّةً وَاحِدَةً ۖ وَلَا يَزَالُونَ مُخْتَلِفِينَ ﴿١١٨﴾ سورة هود

ސުވަރުގެއާއި ނަރަކައާއި މާތްﷲ ގެ މަޚްލޫޤުން ކަމުގައިވާ މަލާއިކަތުންނާއި، ޖިންނި ޝައިޠާނުންނާއި އަދި މި ނޫނަސް ރޫޙާނީ ތަންތަނާއި އެއްޗިއްސަކީ ޙައްޤު ކަން ކޮންމެ މުސްލިމަކުމެ ޤަބޫލު ކުރަންޖެހެއެވެ. ހަމަ އެކަނި ތަފާތަކީ މިތަކެތި

އިސްލާމީ ޝަރީޢަތުގެ ޙުކުމްތަކަކީ މީސްތަކުންގެ މަޞްލަޙަތުތައް ރައްކާތެރިކޮށް ދިނުމެވެ. އެހެނީ މިދީން އައުމުގެ ކުރީން މުލްޚިދުންވަނީ އެމީހުންގެ ކަންތައްތަކުގައި އެއްވެސް ގޮތެއްފޮތެއް ނެތިފައެވެ. އިމާމް ޢަޒާލީ ވިދާޅުވަނީ ޝަރީޢަތުގެ މަޤްސަދުތައް ފަސް ބަޔަކަށް ބެހިގެންވެއެވެ.

7. ޚިތާނު ކުރުން ޚިތާނުކުރުމަކީ އިސްލާމްދީން ނުހަނު ބާރު އަޅާ ކަންތައްތަކުގެތެރެއިން އެއްކަމެވެ. ޚިޠާނު ނުކޮށް ހުރުމުގެ ސަބަބުން ކުޑަކަމުދާ އެތިކޮޅުތައް ހަންގަނޑުގެ ތެރެއަށްވަދެ ނަޖިސްވެދެއެވެ. ވީމާ މިކަމުން ސަލާމަތްވެ ޠާހިރުވުމަށްޓަކައި ޚިޠާނުކުރުމަށް އިސްލާމްދީން

މި އާޓިކަލް ލިޔަން ފަށުމުގެ ކުރީން ވައްހާބިޒަމާއި ބެހޭގޮތުން އަޅުގަޑުމެންގެ ތެރެއިން ބައެއް މީހުންނާ ސުވާލުކޮށް މި ކަމާއިމެދު އެމީހުންގެ ޚިޔާލު އަޅުގަޑު ހޯދާލީމެވެ. ލިބުނު މަޢުލޫމާތުގެ އަލީގައި ދަންނަވަން ޖެހެނީ

ބަޔާންވެދިޔަ ކަންކަމުގެ އަލީގައި ކައިވެނީގެ އަނގޮޓި އެޅުން މުސްލިމުންނަށް ހުއްދަވެގެނެއް ނުވެއެވެ.

މަރަކީ ޙަޔާތުގެ ނިމުމެވެ. އަދި ކިއެއްތޯއެވެ؟ މަރަކީ ޙަޔާތެއްގެ ފެށުންވެސްމެއެވެ. ދުނިޔަވީ ޙަޔާތުން އަލްވަދާޢު ކިޔައި އުޚުރަވީ ޙަޔާތުގެ ނަވަށް އަރަންޖެހޭ ވަގުތަކީ ތިމާގެ މަރު އައިސް ބައްދަލުކުރާ ވަގުތެވެ.

އަހަރެންނާއި އެކީ ދަތުރެއް ކޮށްލަން ތިޔަ ކިޔުންތެރިޔާއަށް ދަޢުވަތު އަރުވަމެވެ. މުޅި ދަތުރު އަހަރެމެން ހުއްޓައިނުލައި ކުރިޔަށް ދާނީ، އަލި ދަތުރުކުރާ ހަލުވި ބާރު މިނުގައެވެ. އެއީ ސިކުންތަކު 299,792,458 (29.9 މިލިއަން) މީޓަރު

ހަމަޖެހޭ ދިރިއުޅުމެއް ބޭނުން ނުވާނީ ފަހެ ކާކުތޯއެވެ؟ ދުނިޔޭގައި ދިރި އުޅޭ ކޮންމެ މީހަކީ އެމީހެއްގެ ޙަޔާތް ބާއްޖަވެރިވުމަށް އެދޭނެ މީހެކެވެ. ހިތްހެޔޮ، އަމާން، އޮމާން އަދި ސާފު މާޙައުލެއްލެއްގައި ދިރިއުޅުމަކީ ކޮންމެ

ޒަމާނުއްސުރެ ދިވެހިރާއްޖެ އަކީ އިސްލާމީ މުޖުތަމައެއް އޮންނަ އިސްލާމީ ޘަޤާފަތެއްގެ އަހުލުވެރި އިސްލާމް ދީންދެކެ ލޯބިވާ އަދި އެދީނަށްޓަކައި ފިދާވާން ކެރި ފައިކުރި އޮޅައިލައިގެން ތިބި ބައެކީމުއެވެ. ސަބަބެއްކަމުގައި އަޅުގަނޑު ދެކެނީ، ޙައްޤު އެނގި

ތައުޙީދަކީ ކުރާކޮންމެ ކަމެއްގައި މާތް ﷲ އެއްކައުވަންތަކުރުމެވެ. ޝިރުކަށް ބާރުދޭ ނުވަތަ ޝިރުކު ކުރުމަށް ހިތްވަރުދޭ ނުވަތަ ކަނޑަ އެޅިގެން ޝިރުކު ކުރުމަކީ ތައުޙީދާއި ދިމާ އިދިކޮޅު ކަންކަމެވެ. އެހެންނަމަވެސް ހިތާމައަކީ މުސްލިމުން ކަމުގައިވާ

މިހާރަކަށް އައިސް މީޑިއާތަކުން އެންމެ ގިނައިން އިވެމުން އަންނަ އެއްވާހަކައަކީ ދުނިޔޭގެ އާބާދީ 7 ބިލިއަން މީހުނަށް އިތުރުވާ ވާހަކައެވެ. ދިރާސާތައް ދައްކާގޮތުން މި އަހަރުގެ އޮކްޓޯބަރ މަސް ނިމޭއިރު ދުނިޔޭގެ އާބާދީއަށްވާނީ 7

ﷲ ސުބުޙާނަހޫ ވަޠަޢާލާ ހެއްދެވި މަޚްލޫގުންގެ ތެރެއިން އިންސާނުންނަށްވަނީ އިމްތިޙާނަށްޓަކައި އިޚްތިޔާރާއި ބާރު ދެއްވައި، ހަށިގަނޑުގައި ހިއްސުތަކަކާ އުދާސް ތަކެއްލައްވައި، ހެޔޮ ވިސްނުން ދެއްވައި އެހެން ހުރިހާ މަޚުލޫގުންނަށްވުރެ މާތް ކުރައްވައި އިންސާނުންގެ ދަރަޖަ

އިސްލާމްދީނުގައި އަންހެނުންނަކީ ވަރަށް ޤަދަރު ކުރެވިގެންވާ އަދި އެހާމެ އިޚްތިރާމް ލިބިގެންވާ ބައެކެވެ. އަންހެނުންނަކީ ވީހާވެސް ފޮރުވިގެން އުޅެން ޖެހޭ ބައެކެވެ. އަދި ވަކި ޙުދޫދެއްގެ ތެރެއިން މެނުވީ އެކަނބަލުންގެ ޒީނަތްތައް ފާޅުނުކުރުމަށް އެކަނބަލުންނަށް

ކުޑަ ކުދީންގެ އެންމެ ތުއްތު ޢުމުރަކީ އެކުދީންނަށް ކޮންމެ ކަމެއްގައިވެސް ބޮޑު މީހެއްގެ އަޅާލުމާއި އޯގާތެރިކަން ބޭނުން ވާނެ ޢުމުރެވެ. މިގޮތުން ކުއްޖާ ބޮޑުވެ ތަސައްރަފު ފުދިގެން އަންނަ ދުވަސްވަރުގައި އެކުދީންނާއި އެކު ވީހާވެސް

އަޅުގަނޑުމެންގެ ޙަޔާތްބައަޓަން ކުރަން ޖެހޭނީ މާތްﷲ އަންގަވާފައިވާ ގޮތަށެވެ. އެއްވެސް ޙާލެއްގައި އުރެދުމަކަށް އަރައިގަނެ މާތްﷲ ޢަމުރު ކުރައްވާފައިވާ ކަންތަކާއި ދުރުހެލިވުމުގައި އަޅުގަނޑުމެން ޙަޔާތް ވޭތު ކޮށްގެން ނުވާނެއެވެ. އިރު އަރާ އޮއްސޭ ކޮންމެ

ޚިލާފުވުމަކީ މިކައުނުގައި އިންސާނީ ޠަބީޢަތުގައި މާތްﷲ ލައްވާފައިވާ ކެމެކެވެ. މިކަމަށް އިޝާރާތްކުރައްވާ މާތްﷲ ވަޙީ ކުރައްވަނީ. وَلَوْ شَاءَ رَبُّكَ لَجَعَلَ النَّاسَ أُمَّةً وَاحِدَةً ۖ وَلَا يَزَالُونَ مُخْتَلِفِينَ ﴿١١٨﴾ سورة هود

ސުވަރުގެއާއި ނަރަކައާއި މާތްﷲ ގެ މަޚްލޫޤުން ކަމުގައިވާ މަލާއިކަތުންނާއި، ޖިންނި ޝައިޠާނުންނާއި އަދި މި ނޫނަސް ރޫޙާނީ ތަންތަނާއި އެއްޗިއްސަކީ ޙައްޤު ކަން ކޮންމެ މުސްލިމަކުމެ ޤަބޫލު ކުރަންޖެހެއެވެ. ހަމަ އެކަނި ތަފާތަކީ މިތަކެތި

އިސްލާމީ ޝަރީޢަތުގެ ޙުކުމްތަކަކީ މީސްތަކުންގެ މަޞްލަޙަތުތައް ރައްކާތެރިކޮށް ދިނުމެވެ. އެހެނީ މިދީން އައުމުގެ ކުރީން މުލްޚިދުންވަނީ އެމީހުންގެ ކަންތައްތަކުގައި އެއްވެސް ގޮތެއްފޮތެއް ނެތިފައެވެ. އިމާމް ޢަޒާލީ ވިދާޅުވަނީ ޝަރީޢަތުގެ މަޤްސަދުތައް ފަސް ބަޔަކަށް ބެހިގެންވެއެވެ.

7. ޚިތާނު ކުރުން ޚިތާނުކުރުމަކީ އިސްލާމްދީން ނުހަނު ބާރު އަޅާ ކަންތައްތަކުގެތެރެއިން އެއްކަމެވެ. ޚިޠާނު ނުކޮށް ހުރުމުގެ ސަބަބުން ކުޑަކަމުދާ އެތިކޮޅުތައް ހަންގަނޑުގެ ތެރެއަށްވަދެ ނަޖިސްވެދެއެވެ. ވީމާ މިކަމުން ސަލާމަތްވެ ޠާހިރުވުމަށްޓަކައި ޚިޠާނުކުރުމަށް އިސްލާމްދީން










