ސުންނަތާ އެއްގޮތަށް ކެއުމާއި ބުއިން
ކެއުމުގެ ކުރިން 1- ދެއަތްތިލަ ރަނގަޅަށް ދޮވުން 2- ކާއެއްޗަކީ ޙަލާލު އެއްޗެއްތޯ ޔަޤީންކުރުން – يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا كُلُوا مِنْ طَيِّبَاتِ مَا رَزَقْنَاكُمْ- البقرة 172-“އޭ އީމާންވީ މީސްތަކުންނޭވެ!
ކެއުމުގެ ކުރިން 1- ދެއަތްތިލަ ރަނގަޅަށް ދޮވުން 2- ކާއެއްޗަކީ ޙަލާލު އެއްޗެއްތޯ ޔަޤީންކުރުން – يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا كُلُوا مِنْ طَيِّبَاتِ مَا رَزَقْنَاكُمْ- البقرة 172-“އޭ އީމާންވީ މީސްތަކުންނޭވެ!
ﷲ ތަޢާލާއާއި އެއިލާހުގެ ރަސޫލާ ޞައްލަﷲ ޢަލައިހި ވަސައްލަމަ ދެކެ ލޯބިވުމަކީ ފަރުޟެކެވެ. އަދި ކިޔެއްތަ ފަރުޟުތަކުގެ ތެރެއިން އެންމެ ބޮޑު ފަރުޟެވެ. އަދި އެހެން ހުރިހާ ފަރާތްތަކާއި އެއްޗިހި ދެކެ ވާ ލޯތްބަށްވުރެ ﷲ
ޖަވާބު: އައިނު އަޅައިގެން އަދި ލޮލަށް ކޮންޓެކްޓް ލެންސު ލައްވައިގެން ނަމާދު ކުރުމަކީ މައްސަލައެއް ނޫނެވެ. އެއީ ސަޖިދަކުރާ ވަޤުތު ސާޖިދަކުރާ މީހާގެ ނޭފަތާއި ނިތްކުރި ސަޖިދަކުރާ ތަނުގައި ރަނގަޅަށް ޖެހުން އޭގެ ސަބަބުން
އިސްލާމްދީނަކީ ﷲ ތަޢާލާ ޤަބޫލުކުރައްވާ ހަމައެކަނި ދީނެވެ. އެއިލާހުގެ އަޅުތަކުންގެ ތެރެއިން އިންސިއެއްގެ ކިބައިން އަދި ޖިންނިއެއްގެ ކިބައިންވެސް އެނޫން ދީނެއް ޤަބޫލުނުކުރައްވަތެވެ.
އިސްލާމީ މަންހަޖުގެ މަތީގައި ޤާއިމްވެފައިވާ ތަރުބިއްޔަތަކީ ނަފުސުގެ އަމާންކަމާއި ހަމަޖެހުމަށް ވަރަށް ގިނަ ކަންތައްތަކެއް ފޯރުކޮށްދޭ އެއްޗެކެވެ.
ޤުރުއާން: މިއީ ކީރިތި ޤުރުއާނަށް ކިޔޭ ނަންތަކުގެ ތެރެއިން އެންމެ މަޝްހޫރު ނަމެވެ.
އިސްލާމްދީން ރިވެތި އަޚުލާޤަށް ތާއިދުކުރުމާއެކު މާތް އަޚްލާޤުގެ މަތީގައި މުސްލިމުން ތަރުބިއްޔަތު ކުރުމަށް ވަރަށްބޮޑު އަހަންމިޔަތުކަމެއްދެއެވެ. އަދި ތަރުބިއްޔަތުގެ ރޫޙާނީ އުސޫލުތައް ދޫކޮށްލާފައި ހަމައެކަނި މާއްދިއްޔަތަށް ލެނބުމާއި މާއްދިއްޔަތަށް ލެނބުމަށް ގޮވާލެވޭ ގޮވާލުންތައް ބާޠިލުކުރުމަށް
ފަރުދުންގެ ޙަޔާތުގައި ތަރުބިއްޔަތުގެ މުހިއްމުކަން ވަރަށް ބޮޑެވެ. އެއީ ﷲ ތަޢާލާގެ ގޮވާލެއްވުމަށް ދެވޭ އިޖާބައެކެވެ. އަދި ﷲ ތަޢާލާއަށް ކުރެވޭ އަޅުކަމެކެވެ.
ޤުރުއާނުގެ ލުޣަވީ މާނަ: ޤުރުއާން މި ބަސް ނެގިފައިވަނީ ޤަރައަ ޔަޤްރައު މި ބަހުންނެވެ. ޤުރުއާން އޭގެ މާނައަކީ މަޤްރޫއުއެވެ. އެއީ ކިޔެވޭއެތި މިގޮތަށެވެ. އޭގެ ދެވަނަ މާނައަކީ އަލްޖާމިޢުއެވެ. އެއީ ޖަމާވެގެންވުމެވެ. އެއީ
ތާބިޢީންގެ ތެރެއިން ގިނަ ބޭކަލުންތަކެއް ތަފްސީރު ޢިލްމުގައި މަޝްހޫރުވެފައިވެއެވެ. އެބޭކަލުންނަކީ ޞަޙާބީންގެ ތެރެއިން ތަފްސީރު ޢިލްމުގައި އަރާހުންނެވި ބޭބޭކަލުންނަށް ދަރިވަރުވެވަޑައިގެންނެވި ބޭކަލުންނެވެ. އެގޮތުން ތާބިޢީންގެ ތެރެއިން މަޝްހޫރު ތަފްސީރު ޢިލްމުވެރިންނަކީ: 1- މުޖާހިދު ބުނު
މާތް ﷲގެ ލޯބި، ރަސޫލާ ޞައްލަﷲ ޢަލައިހި ވަސައްލަމައަށް އަހަރެމެން ތަބަޢަވެގެން ނޫނީ އަހަރެމެންނަށް ނުލިބޭނެއެވެ. ﷲ ތަޢާލާ ވަޙީކުރައްވާފައިވެއެވެ. (قُلْ إِنْ كُنْتُمْ تُحِبُّونَ اللَّهَ فَاتَّبِعُونِي يُحْبِبْكُمُ اللهُ وَيَغْفِرْ لَكُمْ
ޝިރުކު ބެހިގެންވަނީ ދެބަޔަކަށެވެ. އެއީ ބޮޑުޝިރުކާއި ކުޑަޝިރުކެވެ. އަހަރެމެންކައިރީގައި މިވެނި ކަމަކީ ބޮޑު ޝިރުކުގެ ތެރޭގައި ހިމެނޭކަމެއް ނުވަތަ މިވެނިކަމަކީ ކުޑަޝިރުކުގެ ތެރޭގައި ހިމެނޭ ކަމެކޭ ބުނެވޭ ހިނދު އެކަން އެނގިފައި އޮތުމަށްޓަކައި އަދި
ފަރުދުންގެ ޙައްޤުގައި ތަރުބިއްޔަތައިގެން މަސައްކަތްކުރުމަކީ ވަރަށް މުހިއްމު ކަމެކެވެ. ދަރީންނާއި އަދި އެނޫންވެސް ތަރުބިއްޔަތަށް ބޭނުންޖެހިފައިވާ ކޮންމެ ފަރުދެއްގެ ޙައްޤުގައި މިއީ ވަރަށް މުހިއްމު ކަމެކެވެ. އެއީ އެބައެއްގެ ދަށުގައި ބަޔަކު ލައްވާފައިވާ ކޮންމެ
އާދަމުގެ ދަރީންނަކީ ޠާހިރުބައެކެވެ. އެހެންކަމުން އާދަމުގެ ދަރީން ބޮއިފައި ބާކީ ހުންނަފެނަކީ ޠާހިރުފެނެކެވެ.
1– ހަތަރު ޚަލީފާއިން ރަޟިޔަﷲ ޢަންހުމް 2- ޢަބްދުﷲ ބުނު މަސްޢޫދު ރަޟިޔަﷲ ޢަންހު 3- ޢަބްދުﷲ ބުނު ޢައްބާސް ރަޟިޔަﷲ ޢަންހުމާ 4- އުބައްޔު ބުނު ކަޢުބު ރަޟިޔަﷲ ޢަންހު 5- ޒައިދު
ތަފްސީރު ބެހެނީ ދެބަޔަކަށެވެ. އެއީ 1: އައްތަފްސީރު ބިލްމައުޘޫރި (ބިއް ރިވާޔާ) 2- އައްތަފްސީރު ބިއްރައުޔި (ބިއް ދިރާޔާ) ތަފްސީރު ބިލް މައުޘޫރި: އެއީ ކީރިތި ޤުރުއާނުގެ ތަފްސީރު ހަމަ ކީރިތި ޤުރުއާނުން ބަލައިގެންނާއި
ކެއުމުގެ ކުރިން 1- ދެއަތްތިލަ ރަނގަޅަށް ދޮވުން 2- ކާއެއްޗަކީ ޙަލާލު އެއްޗެއްތޯ ޔަޤީންކުރުން – يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا كُلُوا مِنْ طَيِّبَاتِ مَا رَزَقْنَاكُمْ- البقرة 172-“އޭ އީމާންވީ މީސްތަކުންނޭވެ!
ﷲ ތަޢާލާއާއި އެއިލާހުގެ ރަސޫލާ ޞައްލަﷲ ޢަލައިހި ވަސައްލަމަ ދެކެ ލޯބިވުމަކީ ފަރުޟެކެވެ. އަދި ކިޔެއްތަ ފަރުޟުތަކުގެ ތެރެއިން އެންމެ ބޮޑު ފަރުޟެވެ. އަދި އެހެން ހުރިހާ ފަރާތްތަކާއި އެއްޗިހި ދެކެ ވާ ލޯތްބަށްވުރެ ﷲ
ޖަވާބު: އައިނު އަޅައިގެން އަދި ލޮލަށް ކޮންޓެކްޓް ލެންސު ލައްވައިގެން ނަމާދު ކުރުމަކީ މައްސަލައެއް ނޫނެވެ. އެއީ ސަޖިދަކުރާ ވަޤުތު ސާޖިދަކުރާ މީހާގެ ނޭފަތާއި ނިތްކުރި ސަޖިދަކުރާ ތަނުގައި ރަނގަޅަށް ޖެހުން އޭގެ ސަބަބުން
އިސްލާމްދީނަކީ ﷲ ތަޢާލާ ޤަބޫލުކުރައްވާ ހަމައެކަނި ދީނެވެ. އެއިލާހުގެ އަޅުތަކުންގެ ތެރެއިން އިންސިއެއްގެ ކިބައިން އަދި ޖިންނިއެއްގެ ކިބައިންވެސް އެނޫން ދީނެއް ޤަބޫލުނުކުރައްވަތެވެ.
އިސްލާމީ މަންހަޖުގެ މަތީގައި ޤާއިމްވެފައިވާ ތަރުބިއްޔަތަކީ ނަފުސުގެ އަމާންކަމާއި ހަމަޖެހުމަށް ވަރަށް ގިނަ ކަންތައްތަކެއް ފޯރުކޮށްދޭ އެއްޗެކެވެ.
ޤުރުއާން: މިއީ ކީރިތި ޤުރުއާނަށް ކިޔޭ ނަންތަކުގެ ތެރެއިން އެންމެ މަޝްހޫރު ނަމެވެ.
އިސްލާމްދީން ރިވެތި އަޚުލާޤަށް ތާއިދުކުރުމާއެކު މާތް އަޚްލާޤުގެ މަތީގައި މުސްލިމުން ތަރުބިއްޔަތު ކުރުމަށް ވަރަށްބޮޑު އަހަންމިޔަތުކަމެއްދެއެވެ. އަދި ތަރުބިއްޔަތުގެ ރޫޙާނީ އުސޫލުތައް ދޫކޮށްލާފައި ހަމައެކަނި މާއްދިއްޔަތަށް ލެނބުމާއި މާއްދިއްޔަތަށް ލެނބުމަށް ގޮވާލެވޭ ގޮވާލުންތައް ބާޠިލުކުރުމަށް
ފަރުދުންގެ ޙަޔާތުގައި ތަރުބިއްޔަތުގެ މުހިއްމުކަން ވަރަށް ބޮޑެވެ. އެއީ ﷲ ތަޢާލާގެ ގޮވާލެއްވުމަށް ދެވޭ އިޖާބައެކެވެ. އަދި ﷲ ތަޢާލާއަށް ކުރެވޭ އަޅުކަމެކެވެ.
ޤުރުއާނުގެ ލުޣަވީ މާނަ: ޤުރުއާން މި ބަސް ނެގިފައިވަނީ ޤަރައަ ޔަޤްރައު މި ބަހުންނެވެ. ޤުރުއާން އޭގެ މާނައަކީ މަޤްރޫއުއެވެ. އެއީ ކިޔެވޭއެތި މިގޮތަށެވެ. އޭގެ ދެވަނަ މާނައަކީ އަލްޖާމިޢުއެވެ. އެއީ ޖަމާވެގެންވުމެވެ. އެއީ
ތާބިޢީންގެ ތެރެއިން ގިނަ ބޭކަލުންތަކެއް ތަފްސީރު ޢިލްމުގައި މަޝްހޫރުވެފައިވެއެވެ. އެބޭކަލުންނަކީ ޞަޙާބީންގެ ތެރެއިން ތަފްސީރު ޢިލްމުގައި އަރާހުންނެވި ބޭބޭކަލުންނަށް ދަރިވަރުވެވަޑައިގެންނެވި ބޭކަލުންނެވެ. އެގޮތުން ތާބިޢީންގެ ތެރެއިން މަޝްހޫރު ތަފްސީރު ޢިލްމުވެރިންނަކީ: 1- މުޖާހިދު ބުނު
މާތް ﷲގެ ލޯބި، ރަސޫލާ ޞައްލަﷲ ޢަލައިހި ވަސައްލަމައަށް އަހަރެމެން ތަބަޢަވެގެން ނޫނީ އަހަރެމެންނަށް ނުލިބޭނެއެވެ. ﷲ ތަޢާލާ ވަޙީކުރައްވާފައިވެއެވެ. (قُلْ إِنْ كُنْتُمْ تُحِبُّونَ اللَّهَ فَاتَّبِعُونِي يُحْبِبْكُمُ اللهُ وَيَغْفِرْ لَكُمْ
ޝިރުކު ބެހިގެންވަނީ ދެބަޔަކަށެވެ. އެއީ ބޮޑުޝިރުކާއި ކުޑަޝިރުކެވެ. އަހަރެމެންކައިރީގައި މިވެނި ކަމަކީ ބޮޑު ޝިރުކުގެ ތެރޭގައި ހިމެނޭކަމެއް ނުވަތަ މިވެނިކަމަކީ ކުޑަޝިރުކުގެ ތެރޭގައި ހިމެނޭ ކަމެކޭ ބުނެވޭ ހިނދު އެކަން އެނގިފައި އޮތުމަށްޓަކައި އަދި
ފަރުދުންގެ ޙައްޤުގައި ތަރުބިއްޔަތައިގެން މަސައްކަތްކުރުމަކީ ވަރަށް މުހިއްމު ކަމެކެވެ. ދަރީންނާއި އަދި އެނޫންވެސް ތަރުބިއްޔަތަށް ބޭނުންޖެހިފައިވާ ކޮންމެ ފަރުދެއްގެ ޙައްޤުގައި މިއީ ވަރަށް މުހިއްމު ކަމެކެވެ. އެއީ އެބައެއްގެ ދަށުގައި ބަޔަކު ލައްވާފައިވާ ކޮންމެ
އާދަމުގެ ދަރީންނަކީ ޠާހިރުބައެކެވެ. އެހެންކަމުން އާދަމުގެ ދަރީން ބޮއިފައި ބާކީ ހުންނަފެނަކީ ޠާހިރުފެނެކެވެ.
1– ހަތަރު ޚަލީފާއިން ރަޟިޔަﷲ ޢަންހުމް 2- ޢަބްދުﷲ ބުނު މަސްޢޫދު ރަޟިޔަﷲ ޢަންހު 3- ޢަބްދުﷲ ބުނު ޢައްބާސް ރަޟިޔަﷲ ޢަންހުމާ 4- އުބައްޔު ބުނު ކަޢުބު ރަޟިޔަﷲ ޢަންހު 5- ޒައިދު
ތަފްސީރު ބެހެނީ ދެބަޔަކަށެވެ. އެއީ 1: އައްތަފްސީރު ބިލްމައުޘޫރި (ބިއް ރިވާޔާ) 2- އައްތަފްސީރު ބިއްރައުޔި (ބިއް ދިރާޔާ) ތަފްސީރު ބިލް މައުޘޫރި: އެއީ ކީރިތި ޤުރުއާނުގެ ތަފްސީރު ހަމަ ކީރިތި ޤުރުއާނުން ބަލައިގެންނާއި