ފެހިކުލައަކީ ކީރިތި ޤުރުއާނުގައި ނަންގަނެވިފައިވާ ކުލަތަކުގެ ތެރެއިން ހަތަރުވަނަ ކުލައެވެ. 8 އާޔަތެއްގައި 8 ފަހަރު ފެހިކުލައިގެ ވާހަކަ ބަޔާންވެފައިވެއެވެ. ފެހިކުލަ ބައެއް ކަންކަމަށް ދަލާލަތުކުރެއެވެ. 1- ވާރޭވެހުމަށްފަހުގައި ގަސްގަހާގެއްސާއި ދަނޑުފަނގު އަދި ބިމުގެ
ކީރިތި ޤުރުއާނުގައި ނަންގަނެވިފައިވާ ކުލަތަކުގެ ތެރެއިން ތިންވަނަ ކުލައަކީ ކަޅުކުލައެވެ. ކަޅުކުލައިގެ ވާހަކަ އަށްފަހަރު ހަތް އާޔަތެއްގައި އައިސްފައިވެއެވެ. ކަޅުކުލައިން ބައެއް ކަންތައްތަކަށް ދަލާލަތު ކުރެއެވެ. އެގޮތުން 1- ރޭގަނޑުގެ އަނދިރިކަން ﷲ ތަޢާލާ
ހުދުކުލައަކީ ކީރިތި ޤުރުއާނުގައި ނަންގަނެވިގެންވާ ކުލަތަކުގެ ތެރެއިން ދެވަނަ ކުލައެވެ. ހުދުކުލައިގެ ވާހަކަ 12 އާޔަތެއްގައި 12 ފަހަރު އައިސްފައިވެއެވެ. ހުދުކުލަ ބައެއް ކަންތައްތަކަށް ދަލާލަތުކޮށް ދެއެވެ. 1- ފަޖުރުގެ ވަޤުތުގައި ނަމަ އަލިކަމާއި
1- ރީނދޫ ކުލަ ރީނދޫކުލައަކީ ކީރިތި ޤުރުއާނުގައި ނަންގަނެވިފައިވާ ކުލަތަކުގެ ތެރެއިން ފުރަތަމަ ކުލައެވެ. މިކުލަ ފަސް އާޔަތެއްގައި ފަސްފަހަރު ނަންގަނެވިފައިވެއެވެ. އެއީ ޖަނަވާރާ ގުޅޭގޮތުން ދެފަހަރުއާއި ވަޔާގުޅޭގޮތުން އެއްފަހަރު އަދި ދަނޑުފަނގާ ބެހޭގޮތުން
ކީރިތި ޤުރުއާން ކިޔަވާއިރު ، އެއް ސޫރަތް ނިންމުމަށްފަހު، ދެން ފަށަން އޮތް ސޫރަތާ ދެމެދުގައި ބިސްމި 4 ގޮތަކަށް ކިޔެއެވެ.
އިއަދި ކޮންމެ އިންސާނަކަށްވެސް އޭނާގެ ންސާނާ މިދުނިޔެއަށް ފޮނުއްވުމަށްފަހު އުޅެންވީގޮތާއި ނޫޅެންވީގޮތްވަނީ އަންގަވާފައެވެ.
ޤުރުއާން: މިއީ ކީރިތި ޤުރުއާނަށް ކިޔޭ ނަންތަކުގެ ތެރެއިން އެންމެ މަޝްހޫރު ނަމެވެ.
ޤުރުއާނުގެ ލުޣަވީ މާނަ: ޤުރުއާން މި ބަސް ނެގިފައިވަނީ ޤަރައަ ޔަޤްރައު މި ބަހުންނެވެ. ޤުރުއާން އޭގެ މާނައަކީ މަޤްރޫއުއެވެ. އެއީ ކިޔެވޭއެތި މިގޮތަށެވެ. އޭގެ ދެވަނަ މާނައަކީ އަލްޖާމިޢުއެވެ. އެއީ ޖަމާވެގެންވުމެވެ. އެއީ
ތާބިޢީންގެ ތެރެއިން ގިނަ ބޭކަލުންތަކެއް ތަފްސީރު ޢިލްމުގައި މަޝްހޫރުވެފައިވެއެވެ. އެބޭކަލުންނަކީ ޞަޙާބީންގެ ތެރެއިން ތަފްސީރު ޢިލްމުގައި އަރާހުންނެވި ބޭބޭކަލުންނަށް ދަރިވަރުވެވަޑައިގެންނެވި ބޭކަލުންނެވެ. އެގޮތުން ތާބިޢީންގެ ތެރެއިން މަޝްހޫރު ތަފްސީރު ޢިލްމުވެރިންނަކީ: 1- މުޖާހިދު ބުނު
1– ހަތަރު ޚަލީފާއިން ރަޟިޔަﷲ ޢަންހުމް 2- ޢަބްދުﷲ ބުނު މަސްޢޫދު ރަޟިޔަﷲ ޢަންހު 3- ޢަބްދުﷲ ބުނު ޢައްބާސް ރަޟިޔަﷲ ޢަންހުމާ 4- އުބައްޔު ބުނު ކަޢުބު ރަޟިޔަﷲ ޢަންހު 5- ޒައިދު
ތަފްސީރު ބެހެނީ ދެބަޔަކަށެވެ. އެއީ 1: އައްތަފްސީރު ބިލްމައުޘޫރި (ބިއް ރިވާޔާ) 2- އައްތަފްސީރު ބިއްރައުޔި (ބިއް ދިރާޔާ) ތަފްސީރު ބިލް މައުޘޫރި: އެއީ ކީރިތި ޤުރުއާނުގެ ތަފްސީރު ހަމަ ކީރިތި ޤުރުއާނުން ބަލައިގެންނާއި
ތަފްސީރުގެ ލުޣަވީ މާނަ: އެއީ ބަޔާންކޮށް ދިނުން ނުވަތަ ހާމަކޮށްދިނުން ނުވަތަ ފާޅުކޮށްދިނުން ނުވަތަ ކަޝްފުކޮށްދިނުމެވެ. ތަފްސީރުގެ އިޞްޠިލާޙީ މާނަ: ޒަރްކަޝީ ރަޙިމަހުﷲ ތަފްސީރު އިޞްޠިލާޙުގައި މާނަކުރައްވާ ގޮތުގައި އެއީ: “ނަބިއްޔާ ޞައްލަﷲ ޢަލައިހި
الحمد لله رب العالمين. الصلاة و السلام على نبينا و حبيبنا محمد و على آله و صحبه. أما بعد. ﷲ ސުބުހާނަހޫ ވަތަޢާލާ އީމާންވެއްޖެ ކަމަށް ބުނާ
މި ޙަސަދައިގެ ތެރޭގައި ޖިންނީންނާއި އިންސީންގެ ތެރެއިން ޙަސަދަވެރިވާމީހުން ޢާއްމުވެގެންވެއެވެ. ފަހެ، ހަމަކަށަވަރުން މުއުމިނުންނަށް ﷲ ދެއްވަވާފައިވާ މަތިވެރިކަމާހުރެ ޝައިޠާނާއާއި އޭނާގެ ޖަމާޢަތުގެ މީހުން މުއުމިނުންނަށް ޙަސަދަވެރިވެއެވެ.
ޙަސަދަވެރިވާމީހާގެ ޙަސަދައިން ޙަސަދަވެރިވެވޭމީހާއަށް ގެއްލުންވާކަން ޤުރުއާނާއި ސުންނަތުން ދަލީލުކުރެއެވެ. ފަހެ، ޙަސަދަވެރިވާމީހާގެ އަތުންނާއި ދުލުން ގެއްލުން ނުފޯރުވިނަމަވެސް، ނަފްސާއި ލޮލުގެ ނުބައިކަމުގެ އަސަރު ޙަސަދަވެރިވެވޭ މީހާގެ ނަފްސަށް ކުރެއެވެ.
އޭ އީމާންވެއްޖެ މީސްތަކުންނޭވެ! ތިޔަބައިމީހުންގެ ކުރީގެ މީހުންގެ މައްޗަށް ފަރްޟުކުރެއްވި ފަދައިން ތިޔަބައިމީހުންގެ މައްޗަށްވެސް ރޯދަ ފަރްޟުކުރައްވައިފިއެވެ.
ފެހިކުލައަކީ ކީރިތި ޤުރުއާނުގައި ނަންގަނެވިފައިވާ ކުލަތަކުގެ ތެރެއިން ހަތަރުވަނަ ކުލައެވެ. 8 އާޔަތެއްގައި 8 ފަހަރު ފެހިކުލައިގެ ވާހަކަ ބަޔާންވެފައިވެއެވެ. ފެހިކުލަ ބައެއް ކަންކަމަށް ދަލާލަތުކުރެއެވެ. 1- ވާރޭވެހުމަށްފަހުގައި ގަސްގަހާގެއްސާއި ދަނޑުފަނގު އަދި ބިމުގެ
ކީރިތި ޤުރުއާނުގައި ނަންގަނެވިފައިވާ ކުލަތަކުގެ ތެރެއިން ތިންވަނަ ކުލައަކީ ކަޅުކުލައެވެ. ކަޅުކުލައިގެ ވާހަކަ އަށްފަހަރު ހަތް އާޔަތެއްގައި އައިސްފައިވެއެވެ. ކަޅުކުލައިން ބައެއް ކަންތައްތަކަށް ދަލާލަތު ކުރެއެވެ. އެގޮތުން 1- ރޭގަނޑުގެ އަނދިރިކަން ﷲ ތަޢާލާ
ހުދުކުލައަކީ ކީރިތި ޤުރުއާނުގައި ނަންގަނެވިގެންވާ ކުލަތަކުގެ ތެރެއިން ދެވަނަ ކުލައެވެ. ހުދުކުލައިގެ ވާހަކަ 12 އާޔަތެއްގައި 12 ފަހަރު އައިސްފައިވެއެވެ. ހުދުކުލަ ބައެއް ކަންތައްތަކަށް ދަލާލަތުކޮށް ދެއެވެ. 1- ފަޖުރުގެ ވަޤުތުގައި ނަމަ އަލިކަމާއި
1- ރީނދޫ ކުލަ ރީނދޫކުލައަކީ ކީރިތި ޤުރުއާނުގައި ނަންގަނެވިފައިވާ ކުލަތަކުގެ ތެރެއިން ފުރަތަމަ ކުލައެވެ. މިކުލަ ފަސް އާޔަތެއްގައި ފަސްފަހަރު ނަންގަނެވިފައިވެއެވެ. އެއީ ޖަނަވާރާ ގުޅޭގޮތުން ދެފަހަރުއާއި ވަޔާގުޅޭގޮތުން އެއްފަހަރު އަދި ދަނޑުފަނގާ ބެހޭގޮތުން
ކީރިތި ޤުރުއާން ކިޔަވާއިރު ، އެއް ސޫރަތް ނިންމުމަށްފަހު، ދެން ފަށަން އޮތް ސޫރަތާ ދެމެދުގައި ބިސްމި 4 ގޮތަކަށް ކިޔެއެވެ.
އިއަދި ކޮންމެ އިންސާނަކަށްވެސް އޭނާގެ ންސާނާ މިދުނިޔެއަށް ފޮނުއްވުމަށްފަހު އުޅެންވީގޮތާއި ނޫޅެންވީގޮތްވަނީ އަންގަވާފައެވެ.
ޤުރުއާން: މިއީ ކީރިތި ޤުރުއާނަށް ކިޔޭ ނަންތަކުގެ ތެރެއިން އެންމެ މަޝްހޫރު ނަމެވެ.
ޤުރުއާނުގެ ލުޣަވީ މާނަ: ޤުރުއާން މި ބަސް ނެގިފައިވަނީ ޤަރައަ ޔަޤްރައު މި ބަހުންނެވެ. ޤުރުއާން އޭގެ މާނައަކީ މަޤްރޫއުއެވެ. އެއީ ކިޔެވޭއެތި މިގޮތަށެވެ. އޭގެ ދެވަނަ މާނައަކީ އަލްޖާމިޢުއެވެ. އެއީ ޖަމާވެގެންވުމެވެ. އެއީ
ތާބިޢީންގެ ތެރެއިން ގިނަ ބޭކަލުންތަކެއް ތަފްސީރު ޢިލްމުގައި މަޝްހޫރުވެފައިވެއެވެ. އެބޭކަލުންނަކީ ޞަޙާބީންގެ ތެރެއިން ތަފްސީރު ޢިލްމުގައި އަރާހުންނެވި ބޭބޭކަލުންނަށް ދަރިވަރުވެވަޑައިގެންނެވި ބޭކަލުންނެވެ. އެގޮތުން ތާބިޢީންގެ ތެރެއިން މަޝްހޫރު ތަފްސީރު ޢިލްމުވެރިންނަކީ: 1- މުޖާހިދު ބުނު
1– ހަތަރު ޚަލީފާއިން ރަޟިޔަﷲ ޢަންހުމް 2- ޢަބްދުﷲ ބުނު މަސްޢޫދު ރަޟިޔަﷲ ޢަންހު 3- ޢަބްދުﷲ ބުނު ޢައްބާސް ރަޟިޔަﷲ ޢަންހުމާ 4- އުބައްޔު ބުނު ކަޢުބު ރަޟިޔަﷲ ޢަންހު 5- ޒައިދު
ތަފްސީރު ބެހެނީ ދެބަޔަކަށެވެ. އެއީ 1: އައްތަފްސީރު ބިލްމައުޘޫރި (ބިއް ރިވާޔާ) 2- އައްތަފްސީރު ބިއްރައުޔި (ބިއް ދިރާޔާ) ތަފްސީރު ބިލް މައުޘޫރި: އެއީ ކީރިތި ޤުރުއާނުގެ ތަފްސީރު ހަމަ ކީރިތި ޤުރުއާނުން ބަލައިގެންނާއި
ތަފްސީރުގެ ލުޣަވީ މާނަ: އެއީ ބަޔާންކޮށް ދިނުން ނުވަތަ ހާމަކޮށްދިނުން ނުވަތަ ފާޅުކޮށްދިނުން ނުވަތަ ކަޝްފުކޮށްދިނުމެވެ. ތަފްސީރުގެ އިޞްޠިލާޙީ މާނަ: ޒަރްކަޝީ ރަޙިމަހުﷲ ތަފްސީރު އިޞްޠިލާޙުގައި މާނަކުރައްވާ ގޮތުގައި އެއީ: “ނަބިއްޔާ ޞައްލަﷲ ޢަލައިހި
الحمد لله رب العالمين. الصلاة و السلام على نبينا و حبيبنا محمد و على آله و صحبه. أما بعد. ﷲ ސުބުހާނަހޫ ވަތަޢާލާ އީމާންވެއްޖެ ކަމަށް ބުނާ
މި ޙަސަދައިގެ ތެރޭގައި ޖިންނީންނާއި އިންސީންގެ ތެރެއިން ޙަސަދަވެރިވާމީހުން ޢާއްމުވެގެންވެއެވެ. ފަހެ، ހަމަކަށަވަރުން މުއުމިނުންނަށް ﷲ ދެއްވަވާފައިވާ މަތިވެރިކަމާހުރެ ޝައިޠާނާއާއި އޭނާގެ ޖަމާޢަތުގެ މީހުން މުއުމިނުންނަށް ޙަސަދަވެރިވެއެވެ.
ޙަސަދަވެރިވާމީހާގެ ޙަސަދައިން ޙަސަދަވެރިވެވޭމީހާއަށް ގެއްލުންވާކަން ޤުރުއާނާއި ސުންނަތުން ދަލީލުކުރެއެވެ. ފަހެ، ޙަސަދަވެރިވާމީހާގެ އަތުންނާއި ދުލުން ގެއްލުން ނުފޯރުވިނަމަވެސް، ނަފްސާއި ލޮލުގެ ނުބައިކަމުގެ އަސަރު ޙަސަދަވެރިވެވޭ މީހާގެ ނަފްސަށް ކުރެއެވެ.
އޭ އީމާންވެއްޖެ މީސްތަކުންނޭވެ! ތިޔަބައިމީހުންގެ ކުރީގެ މީހުންގެ މައްޗަށް ފަރްޟުކުރެއްވި ފަދައިން ތިޔަބައިމީހުންގެ މައްޗަށްވެސް ރޯދަ ފަރްޟުކުރައްވައިފިއެވެ.
