مَجَالِسُ شَهْرِ رَمَضَانَ – ހަތަރުވަނަ މަޖްލިސް
ރަމަޟާންމަހުގެ ރޭއަޅުކަމުގެ ޙުކުމްތަކުގެ ތެރެއިން
ރަމަޟާންމަހުގެ ރޭއަޅުކަމުގެ ޙުކުމްތަކުގެ ތެރެއިން
ސުވާލު: ބައެއް މީހުން އެއްގަމާއި ކަނޑުގެ އެކި ހިސާބުތަކަށް (ރަށްރަށަށް) ހުކުރު ދުވަހުގައި ދަތުރު ދެއެވެ. އެމީހުންގެ ބަހަނާއަކީ ހުކުރުދުވަހު ނޫނީ އެމީހުންނަށް ދަތުރު ދާނޭ ހުސްވަޤުތު ނުލިބޭ ކަމެވެ. ޖަވާބު: الحمد لله
އެފަދަ ބޭހެއް ބޭނުންކުރުމުން، ޑޮކްޓަރުންނާއި އަދި އެކަމުގެ ޢިލްމު ލިބިފައިހުރި ކަމުގެ އަހުލުވެރިންގެ ތެރެއިން އިތުބާރުހުރި ފަރާތަކުން، އެ އަންހެން މީހާއަށާއި އޭނާގެ ދަރިމައިވުމުގެ ނިޒާމަށް ގެއްލުމެއް ނުލިބޭނެކަމަށް އިޤުރާރުވާނަމަ، އެފަދަ ބޭހެއް ބޭނުންކުރުމަކީ
ނަމާދު ވަޤުތުން ލަސްކުރުމަކީ ހުއްދަވެގެންވާނެ ކަމެއްނޫނެވެ.
ސުވާލު: އިސްލާމްދީނުގައި، އަމިއްލަ ދަރިފުޅު މަރާލާ މީހާގެ ޙުކުމަކީ ކޮބައި ހެއްޔެވެ؟ ޙަޤީޤަތުގައި ބައްޕައަކީ ދަރިފުޅު ވުޖޫދަށް އައުމުގެ އަސާސެވެ. އަދި ދުނިޔެއަށް އައުމުގެ ސަބަބެވެ. އެކަންއޮތީ އެހެންކަމުގައި ވީނަމަވެސް، ދަރިފުޅު މަރާލުމުގެ
ޖިންސުގެ ކުދިންނާމެދުވެސް ނަންކިޔުމުގައި މޮޅުއިތުރީ 7 ވަނަ ދުވަހު ކިޔުމެވެ.
* ޞަޙާބީންނާއި ތާބިޢީން ލަވަކިޔާ އަޑު އެއްސެވިކަމަށާއި އެކަމުގައި މައްސަލައެއް އޮތްކަމަށް އެބޭކަލުން ދެކެވަޑައިނުގަންނަވާކަމަށް ބައެއް މީހުން ބުނެއެވެ!!
* މިއުޒިކާ ބެހޭގޮތުން ޢިލްމުވެރިންގެ ބަސްފުޅުތައް:
ސުވާލު: ލޯގަނޑުތައް ހުރި ކޮޓަރިއެއްގައި ނަމާދު އަދާކުރުމުގެ ޙުކުމަކީ ކޮބައިހެއްޔެވެ؟ ޖަވާބު: އަލްޙަމްދު ލިﷲ އެމީހެއްގެ ކުރިމަތީގައި ލޯގަނޑެއް ހުއްޓައި ނަމާދުކޮށްފި މީހާގެ ނަމާދު ޞައްޙަވެގެންވެއެވެ. އޭނާ ހުރީ އެ ލޯގަނޑުން އޭނާ ފެންނަގޮތަށް
ސުވާލު: ހުކުރު ދުވަހެއްގައި ޚަޠީބު ޚުޠުބާ ދީ ނިމުމުން ޖަމާޢަތުގެ ނަމާދުކުރުމަށްޓަކައި ޚަޠީބު ނޫން މީހަކު އިސްކުރިއެވެ. މިކަމުގެ ޙުކުމަކީ ކޮބައިތޯއެވެ؟ ———————————————————————————- ޖަވާބު: ޚަޠީބަކީ ވަކި މީހަކު ކަމުގައި އަދި ނަމާދުކުރާ މީހަކީ
﴿أَفَمِنْ هَـٰذَا الْحَدِيثِ تَعْجَبُونَ * وَتَضْحَكُونَ وَلَا تَبْكُونَ * وَأَنتُمْ سَامِدُونَ﴾ [سورة النجم ٥٩-٦١]
މާނައީ: ” ފަހެ، ތިޔަބައިމީހުން ޢަޖާއިބުވަނީ އަދި ނުރޮއި ހެނީ މިވާހަކަތަކާމެދުގައި (އެބަހީ: ޤުރުއާނާމެދުގައި) ހެއްޔެވެ. [59، 60] އަދި ތިޔަބައިމީހުންވަނީ، ލަވަކިޔުމުގައެވެ. [61]”
އެއީ ހުއްދަކަމެކެވެ. މައްޔިތަކު ހިނަވާ މީހާއީ ޠަހާރަތުގެ މަތީގައި ހުރި މީހަކަށްވުމަކީ އެހިނެއިން ޞައްޙަވާ ޝަރުޠެއް ނޫނެވެ.
ދަރިވަރުން ޓީޗަރަށް (އިޙްތިރާމްކުރުމުގެ ގޮތުން) ކޮޅަށް ތެދުވުމަކީ އެދެވިގެންވާ ކަމެއް ނޫނެވެ.
المعازف” އަކީ معزفةގެ ގިނަ ގޮތެވެ. އެއީ މިއުޒިކުގެ އާލާތްތަކެވެ. [فتح الباري 10/55] އަދި އެއީ އޭގެން (މިއުޒިކު) ކުޅެވޭ އާލާތްތަކެވެ. [المجموع 11/577]
ތަރުޖަމާގެ މުޤައްދިމާ الحمد لله رب العالمين. الصلاة والسلام على أشرف الأنبياء و المرسلين. أما بعد. ދެން ފަހެ އެންމެ ތެދުހައްދަވާ، އެބޭކަލެއްގެ ބަސް ތެދުކުރެއްވިފައިވާ އެބޭކަލެއްގެ ބަސްފުޅުތަކަކީ ﷲގެ
މުޙައްރަމު މަހުގެ އެންމެ ޚާއްޞަ ރޯދައަކީ ޢާޝޫރާ ދުވަހު (މުޙައްރަމު މަހުގެ 10 ވަނަ ދުވަހު) ހިފާ ރޯދައެވެ. އެ ދުވަހު ރޯދަ ހިފުމުގެ ސަބަބުން ވޭތުވެދިޔަ އަހަރުގެ ފާފަތައް ފުހެވިގެން ދެއެވެ
ރަމަޟާންމަހުގެ ރޭއަޅުކަމުގެ ޙުކުމްތަކުގެ ތެރެއިން
ސުވާލު: ބައެއް މީހުން އެއްގަމާއި ކަނޑުގެ އެކި ހިސާބުތަކަށް (ރަށްރަށަށް) ހުކުރު ދުވަހުގައި ދަތުރު ދެއެވެ. އެމީހުންގެ ބަހަނާއަކީ ހުކުރުދުވަހު ނޫނީ އެމީހުންނަށް ދަތުރު ދާނޭ ހުސްވަޤުތު ނުލިބޭ ކަމެވެ. ޖަވާބު: الحمد لله
އެފަދަ ބޭހެއް ބޭނުންކުރުމުން، ޑޮކްޓަރުންނާއި އަދި އެކަމުގެ ޢިލްމު ލިބިފައިހުރި ކަމުގެ އަހުލުވެރިންގެ ތެރެއިން އިތުބާރުހުރި ފަރާތަކުން، އެ އަންހެން މީހާއަށާއި އޭނާގެ ދަރިމައިވުމުގެ ނިޒާމަށް ގެއްލުމެއް ނުލިބޭނެކަމަށް އިޤުރާރުވާނަމަ، އެފަދަ ބޭހެއް ބޭނުންކުރުމަކީ
ނަމާދު ވަޤުތުން ލަސްކުރުމަކީ ހުއްދަވެގެންވާނެ ކަމެއްނޫނެވެ.
ސުވާލު: އިސްލާމްދީނުގައި، އަމިއްލަ ދަރިފުޅު މަރާލާ މީހާގެ ޙުކުމަކީ ކޮބައި ހެއްޔެވެ؟ ޙަޤީޤަތުގައި ބައްޕައަކީ ދަރިފުޅު ވުޖޫދަށް އައުމުގެ އަސާސެވެ. އަދި ދުނިޔެއަށް އައުމުގެ ސަބަބެވެ. އެކަންއޮތީ އެހެންކަމުގައި ވީނަމަވެސް، ދަރިފުޅު މަރާލުމުގެ
ޖިންސުގެ ކުދިންނާމެދުވެސް ނަންކިޔުމުގައި މޮޅުއިތުރީ 7 ވަނަ ދުވަހު ކިޔުމެވެ.
* ޞަޙާބީންނާއި ތާބިޢީން ލަވަކިޔާ އަޑު އެއްސެވިކަމަށާއި އެކަމުގައި މައްސަލައެއް އޮތްކަމަށް އެބޭކަލުން ދެކެވަޑައިނުގަންނަވާކަމަށް ބައެއް މީހުން ބުނެއެވެ!!
* މިއުޒިކާ ބެހޭގޮތުން ޢިލްމުވެރިންގެ ބަސްފުޅުތައް:
ސުވާލު: ލޯގަނޑުތައް ހުރި ކޮޓަރިއެއްގައި ނަމާދު އަދާކުރުމުގެ ޙުކުމަކީ ކޮބައިހެއްޔެވެ؟ ޖަވާބު: އަލްޙަމްދު ލިﷲ އެމީހެއްގެ ކުރިމަތީގައި ލޯގަނޑެއް ހުއްޓައި ނަމާދުކޮށްފި މީހާގެ ނަމާދު ޞައްޙަވެގެންވެއެވެ. އޭނާ ހުރީ އެ ލޯގަނޑުން އޭނާ ފެންނަގޮތަށް
ސުވާލު: ހުކުރު ދުވަހެއްގައި ޚަޠީބު ޚުޠުބާ ދީ ނިމުމުން ޖަމާޢަތުގެ ނަމާދުކުރުމަށްޓަކައި ޚަޠީބު ނޫން މީހަކު އިސްކުރިއެވެ. މިކަމުގެ ޙުކުމަކީ ކޮބައިތޯއެވެ؟ ———————————————————————————- ޖަވާބު: ޚަޠީބަކީ ވަކި މީހަކު ކަމުގައި އަދި ނަމާދުކުރާ މީހަކީ
﴿أَفَمِنْ هَـٰذَا الْحَدِيثِ تَعْجَبُونَ * وَتَضْحَكُونَ وَلَا تَبْكُونَ * وَأَنتُمْ سَامِدُونَ﴾ [سورة النجم ٥٩-٦١]
މާނައީ: ” ފަހެ، ތިޔަބައިމީހުން ޢަޖާއިބުވަނީ އަދި ނުރޮއި ހެނީ މިވާހަކަތަކާމެދުގައި (އެބަހީ: ޤުރުއާނާމެދުގައި) ހެއްޔެވެ. [59، 60] އަދި ތިޔަބައިމީހުންވަނީ، ލަވަކިޔުމުގައެވެ. [61]”
އެއީ ހުއްދަކަމެކެވެ. މައްޔިތަކު ހިނަވާ މީހާއީ ޠަހާރަތުގެ މަތީގައި ހުރި މީހަކަށްވުމަކީ އެހިނެއިން ޞައްޙަވާ ޝަރުޠެއް ނޫނެވެ.
ދަރިވަރުން ޓީޗަރަށް (އިޙްތިރާމްކުރުމުގެ ގޮތުން) ކޮޅަށް ތެދުވުމަކީ އެދެވިގެންވާ ކަމެއް ނޫނެވެ.
المعازف” އަކީ معزفةގެ ގިނަ ގޮތެވެ. އެއީ މިއުޒިކުގެ އާލާތްތަކެވެ. [فتح الباري 10/55] އަދި އެއީ އޭގެން (މިއުޒިކު) ކުޅެވޭ އާލާތްތަކެވެ. [المجموع 11/577]
ތަރުޖަމާގެ މުޤައްދިމާ الحمد لله رب العالمين. الصلاة والسلام على أشرف الأنبياء و المرسلين. أما بعد. ދެން ފަހެ އެންމެ ތެދުހައްދަވާ، އެބޭކަލެއްގެ ބަސް ތެދުކުރެއްވިފައިވާ އެބޭކަލެއްގެ ބަސްފުޅުތަކަކީ ﷲގެ
މުޙައްރަމު މަހުގެ އެންމެ ޚާއްޞަ ރޯދައަކީ ޢާޝޫރާ ދުވަހު (މުޙައްރަމު މަހުގެ 10 ވަނަ ދުވަހު) ހިފާ ރޯދައެވެ. އެ ދުވަހު ރޯދަ ހިފުމުގެ ސަބަބުން ވޭތުވެދިޔަ އަހަރުގެ ފާފަތައް ފުހެވިގެން ދެއެވެ