ކުށު ސަޖިދަކުރާއިރު އަދި ކުށުސަޖިދައިގެ ދެސަޖިދަ ދެމެދު އިނދެ ކިޔާ ދުޢާ
ކުށު ސަޖިދަ ކުރާއިރު އަދި ކުށުސަޖިދައިގެ ދެސަޖިދަ ދެމެދު އިށީނގެ އިންނައިރު ކިޔާނީ އެހެންނަމާދުގައިވެސް ކިޔާ ދުޢާތަކެވެ.
ކުށު ސަޖިދަ ކުރާއިރު އަދި ކުށުސަޖިދައިގެ ދެސަޖިދަ ދެމެދު އިށީނގެ އިންނައިރު ކިޔާނީ އެހެންނަމާދުގައިވެސް ކިޔާ ދުޢާތަކެވެ.
މިހާހިސާބުން އަޅުގަނޑުމެން ދަންނަންޖެހޭ ޙަޤީޤަތަކީ ހޮނިހިރު ދުވަހު ރޯދަހިފުން ނަހީވުމާމެދު ވާރިދުވެގެންވާ ޙަދީޘް ޞައްޙަކުރެއްވި ޢިލްމުވެރިން އެކަން ޙަރާމުގެ ދަރަޖައިގައި ނުނަންގަވައި މަކްރޫހުގެ ދަރަޖައިގައި ނަންގަވާނީ ދަލީލެއްގެ މައްޗަށް ބުރަވެކަމެވެ. އާދޭހެވެ! އެންމެ ދަލީލެއްގެ މައްޗަށް ބުރަވެއެއްނޫނެވެ.
ތަމައްތުޢުކޮށް ޙައްޖުކުރާނެ ގޮތުގެ ކުރުޚުލާޞާއެއް
ﷲ ތަޢާލާ ބާވާލެއްވި މާތްވެގެންވާ އިސްލާމްދީން ފިޔާވާ އެހެން ދީންތަކަކީ ކުފުރާއި މަގުފުރެދުމަށް ގޮވާލާ ދީންތަކެއްކަމާއި މެދަކު ޝައްކެއްނެތެވެ. އެހެނީ އެހެނިހެން ބާތިލު ދީންތަކާއި ޚިލާފަށް އިސްލާމްދީން ބާވައިލެއްވުނީ އަޅުތަކުންގެ އަޅުވެތިކަމުން މީސްތަކުން ނެރެ
އަހަރުމެންނާ ބަރަކާތުން ފުރިގެންވާ ޙައްޖުމަހުގެ ދުވަސްތަށް ކުރިމަތިލައިފައިވާއިރު ވަރަށް ގިނަ ބައެއްގެ ސުވާލަކަށް ވެފައިވަނީ މިދުވަސްތައް އަހަރުގެ ތެރޭގައި އަންނަ އެހެން ދުވަސްތަކަށްވުރެ
( يَا بَنِي آدَمَ خُذُوا زِينَتَكُمْ عِندَ كُلِّ مَسْجِدٍ ) الأعراف 31 މާނައީ: ” އޭ އާދަމުގެ ދަރިންނޭވެ! ތިޔަބައިމީހުން، ނަމާދުކުރާ ކޮންމެ ހިނދެއްގައިމެ، ޒީނަތްތެރިކަން ހިފާށެވެ!”
އުޟްޙިޔާ އަކީ ﷲ ސުބުޙާނަހޫ ވަތަޢާލާއަށް ކުއްތަންވުމަށްޓަކައި އަޟްޙާޢީދުގެ ދުވަސްތަކުގައި ކަތިލެވޭ ނަޢަމްސޫފިތަކަށް ކިޔާނަމެކެވެ.
އެއަޚުންނާއި އުޚްތުންގެ މަޤުޞަދަކީ، ބައެއް މީހުން ކަންތައް ކުރާހެން ދީނުގެ ޙުކުމްތަކާއި ދެކޮޅުހެދުންނޫންކަމާއި، ޙައްޤުގޮތް ހޯދުންކަން އަޅުގަނޑަށް ޤަބޫލުކުރެވޭތީ، އެތަންތަން އިތުރަށް ތިލަކޮށްލެވޭތޯ ބަލާނަމެވެ. މިކަމުގައި ބޭނުންކުރެވޭނެ ބައެއް ޢިބާރާތްތަކަކީ މަޖުބޫރުވެގެން ބޭނުންކުރާ ޢިބާރާތްތަކެއްކަމަށްވާތީ،
މަތީގައި ބަޔާންވެފައިވާ ޙަދީޘްތަކާއި، ޢިލްމުވެރިންގެ ބަސްފުޅުތަކުން،އަންހެންކުދިން ޚިތާނުކުރުމަކީ އިސްލާމްދީނުގައި ޝަރުޢުވެފައިވާ ކަމެއްކަމާއި، އެއީ ދީނީކަމެއްކަމާއި، އެކަމަށް ދަލާލަތުކުރާ ޞައްޙަ ޙަދީޘްތައްވެސް ވާރިދުވެފައިވާކަން އަޅުގަނޑުމެންނަށް އެނގިއްޖެއެވެ.
މާތްﷲ ވަނީ ކީރިތި ރަސޫލާގެ މައްޗަށް ދަމުނަމާދު ފަރުޟު ކުރައްވައި އަދި އުއްމަތުގެ މީހުންގެ މައްޗަށް ގަދަވެގެންވާ ސުންނަތެއްކަމުގައި އެނަމާދު ލައްވައިފައެވެ. ” وَمِنَ ٱلَّيْلِ فَتَهَجَّدْ بِهِ نَافِلَةً لَّكَ عَسَىٰٓ أَن
އަޅުގަނޑުމެންގެ މުޖުތަމަޢުގައި ޒަމާނުއްސުރެ ފެތުރިފައިވާ ގޯސް ޢަޤީދާތަކާއި ޤަބޫލުކުރުންތައް ހުރެއެވެ. މިގޮތުން ޝަރުޢީ ގޮތުން ބައްޕައަކު ނުވާ ކުދިން ކިތަންމެ ރަނގަޅަށް އުޅުނަސް ސުވަރުގެ ނުވާންނާނެ ކަމުގައި ބުނުމާއި، އެފަދަ ކުއްޖަކާ ކައިވެނި ޞައްޙަ
އިސްލާމްދީނުގައި އެންމެ ބޮޑު އިސްކަމެއް ދެވިފައިވަނީ ޝަރުޢީ ޢިލްމަށެވެ. ޝަރުޢީ ޢިލްމުގެ ތެރެއިން ކޮންމެހެން އެނގެން ޖެޙޭ މިންވަރު ދެނެގެތުމަކީ ކޮންމެ މުސްލިމެއްގެ މައްޗަށްވެސް ވާޖިބެކެވެ. ދުނިޔަވީ ގޮތުން ފައިދާހުރި އެހެނިހެން ޢިލްމުތައް އުގެނިގަތުމަކީ
އިބްނު ޢުމަރު ރަޟިޔަﷲ ޢަންހުމާގެ އަރިހުން ރިވާވެގެންވެއެވެ. ރަސޫލުﷲ ޞައްލަﷲ ޢަލައިހި ވަސައްލަމަ ޙަދީޘްކުރައްވާފައިވެއެވެ. “ތިޔަބައިމީހުން ގިނަގިން ދަތް އުނގުޅާށެވެ. އެހެނީ އެއީ އަނގަޔަށްހުރި ހެޔޮކަމެކެވެ. (އެބަހީ ޠާހިރުކަމެކެވެ.) އަދި ﷲ ސުބުޙާނަހޫ ވަތަޢާލާގެ
ކުށު ސަޖިދަ ކުރާއިރު އަދި ކުށުސަޖިދައިގެ ދެސަޖިދަ ދެމެދު އިށީނގެ އިންނައިރު ކިޔާނީ އެހެންނަމާދުގައިވެސް ކިޔާ ދުޢާތަކެވެ.
މިހާހިސާބުން އަޅުގަނޑުމެން ދަންނަންޖެހޭ ޙަޤީޤަތަކީ ހޮނިހިރު ދުވަހު ރޯދަހިފުން ނަހީވުމާމެދު ވާރިދުވެގެންވާ ޙަދީޘް ޞައްޙަކުރެއްވި ޢިލްމުވެރިން އެކަން ޙަރާމުގެ ދަރަޖައިގައި ނުނަންގަވައި މަކްރޫހުގެ ދަރަޖައިގައި ނަންގަވާނީ ދަލީލެއްގެ މައްޗަށް ބުރަވެކަމެވެ. އާދޭހެވެ! އެންމެ ދަލީލެއްގެ މައްޗަށް ބުރަވެއެއްނޫނެވެ.
ތަމައްތުޢުކޮށް ޙައްޖުކުރާނެ ގޮތުގެ ކުރުޚުލާޞާއެއް
ﷲ ތަޢާލާ ބާވާލެއްވި މާތްވެގެންވާ އިސްލާމްދީން ފިޔާވާ އެހެން ދީންތަކަކީ ކުފުރާއި މަގުފުރެދުމަށް ގޮވާލާ ދީންތަކެއްކަމާއި މެދަކު ޝައްކެއްނެތެވެ. އެހެނީ އެހެނިހެން ބާތިލު ދީންތަކާއި ޚިލާފަށް އިސްލާމްދީން ބާވައިލެއްވުނީ އަޅުތަކުންގެ އަޅުވެތިކަމުން މީސްތަކުން ނެރެ
އަހަރުމެންނާ ބަރަކާތުން ފުރިގެންވާ ޙައްޖުމަހުގެ ދުވަސްތަށް ކުރިމަތިލައިފައިވާއިރު ވަރަށް ގިނަ ބައެއްގެ ސުވާލަކަށް ވެފައިވަނީ މިދުވަސްތައް އަހަރުގެ ތެރޭގައި އަންނަ އެހެން ދުވަސްތަކަށްވުރެ
( يَا بَنِي آدَمَ خُذُوا زِينَتَكُمْ عِندَ كُلِّ مَسْجِدٍ ) الأعراف 31 މާނައީ: ” އޭ އާދަމުގެ ދަރިންނޭވެ! ތިޔަބައިމީހުން، ނަމާދުކުރާ ކޮންމެ ހިނދެއްގައިމެ، ޒީނަތްތެރިކަން ހިފާށެވެ!”
އުޟްޙިޔާ އަކީ ﷲ ސުބުޙާނަހޫ ވަތަޢާލާއަށް ކުއްތަންވުމަށްޓަކައި އަޟްޙާޢީދުގެ ދުވަސްތަކުގައި ކަތިލެވޭ ނަޢަމްސޫފިތަކަށް ކިޔާނަމެކެވެ.
އެއަޚުންނާއި އުޚްތުންގެ މަޤުޞަދަކީ، ބައެއް މީހުން ކަންތައް ކުރާހެން ދީނުގެ ޙުކުމްތަކާއި ދެކޮޅުހެދުންނޫންކަމާއި، ޙައްޤުގޮތް ހޯދުންކަން އަޅުގަނޑަށް ޤަބޫލުކުރެވޭތީ، އެތަންތަން އިތުރަށް ތިލަކޮށްލެވޭތޯ ބަލާނަމެވެ. މިކަމުގައި ބޭނުންކުރެވޭނެ ބައެއް ޢިބާރާތްތަކަކީ މަޖުބޫރުވެގެން ބޭނުންކުރާ ޢިބާރާތްތަކެއްކަމަށްވާތީ،
މަތީގައި ބަޔާންވެފައިވާ ޙަދީޘްތަކާއި، ޢިލްމުވެރިންގެ ބަސްފުޅުތަކުން،އަންހެންކުދިން ޚިތާނުކުރުމަކީ އިސްލާމްދީނުގައި ޝަރުޢުވެފައިވާ ކަމެއްކަމާއި، އެއީ ދީނީކަމެއްކަމާއި، އެކަމަށް ދަލާލަތުކުރާ ޞައްޙަ ޙަދީޘްތައްވެސް ވާރިދުވެފައިވާކަން އަޅުގަނޑުމެންނަށް އެނގިއްޖެއެވެ.
މާތްﷲ ވަނީ ކީރިތި ރަސޫލާގެ މައްޗަށް ދަމުނަމާދު ފަރުޟު ކުރައްވައި އަދި އުއްމަތުގެ މީހުންގެ މައްޗަށް ގަދަވެގެންވާ ސުންނަތެއްކަމުގައި އެނަމާދު ލައްވައިފައެވެ. ” وَمِنَ ٱلَّيْلِ فَتَهَجَّدْ بِهِ نَافِلَةً لَّكَ عَسَىٰٓ أَن
އަޅުގަނޑުމެންގެ މުޖުތަމަޢުގައި ޒަމާނުއްސުރެ ފެތުރިފައިވާ ގޯސް ޢަޤީދާތަކާއި ޤަބޫލުކުރުންތައް ހުރެއެވެ. މިގޮތުން ޝަރުޢީ ގޮތުން ބައްޕައަކު ނުވާ ކުދިން ކިތަންމެ ރަނގަޅަށް އުޅުނަސް ސުވަރުގެ ނުވާންނާނެ ކަމުގައި ބުނުމާއި، އެފަދަ ކުއްޖަކާ ކައިވެނި ޞައްޙަ
އިސްލާމްދީނުގައި އެންމެ ބޮޑު އިސްކަމެއް ދެވިފައިވަނީ ޝަރުޢީ ޢިލްމަށެވެ. ޝަރުޢީ ޢިލްމުގެ ތެރެއިން ކޮންމެހެން އެނގެން ޖެޙޭ މިންވަރު ދެނެގެތުމަކީ ކޮންމެ މުސްލިމެއްގެ މައްޗަށްވެސް ވާޖިބެކެވެ. ދުނިޔަވީ ގޮތުން ފައިދާހުރި އެހެނިހެން ޢިލްމުތައް އުގެނިގަތުމަކީ
އިބްނު ޢުމަރު ރަޟިޔަﷲ ޢަންހުމާގެ އަރިހުން ރިވާވެގެންވެއެވެ. ރަސޫލުﷲ ޞައްލަﷲ ޢަލައިހި ވަސައްލަމަ ޙަދީޘްކުރައްވާފައިވެއެވެ. “ތިޔަބައިމީހުން ގިނަގިން ދަތް އުނގުޅާށެވެ. އެހެނީ އެއީ އަނގަޔަށްހުރި ހެޔޮކަމެކެވެ. (އެބަހީ ޠާހިރުކަމެކެވެ.) އަދި ﷲ ސުބުޙާނަހޫ ވަތަޢާލާގެ