ނަމާދުގެ ސަފުތައް ސީދަލަށް ހެދުމަށް ރަސޫލުﷲ صلى الله عليه وسلم ނުހަނު ބާރު އަޅުއްވާފައިވެއެވެ. އަދި އެކި ޞީޣާތަކުން އެކަލޭގެފާނު صلى الله عليه وسلم އެފަދައިން އަމުރުކުރައްވާފައިވެއެވެ.
“ޙިޖާބު އެޅުމަކީ އިސްލާމްކަމުގެ ރުކުންތަކުގެ ތެރެއިން ރުކުނެއް ނޫނެވެ. އެހެންކަމުން އެއީ އެހާ މުހިންމު ކަމެއް ނޫނެވެ.” މީހަކު މިފަދައިން ބުނުން ރަނގަޅުވާނެ ހެއްޔެވެ؟
ޢަރަބި ބަހުގައި އިޤުރާރަގެ ގިނަ މާނަތަކެއް ވެއެވެ. އެގޮތުން ޘާބިތުވުމަށް ނުވަތަ އިޢުތިރާފުވުމަށްވެސް ‘އިޤުރާރު’ މިލަފުޒު ބޭނުންކުރެވެއެވެ.
ތިބާ އެކަން ކޮށްގެން ނުވާނެއެވެ.
ނަމާދުގެ ޢާންމު ޤަވާޢިދަކީ ނަމާދުގެ ހުރިހާ ޢަމަލެއްގައިވެސް ފިރިހެނުން ޢަމަލުކުރާ ގޮތަށް އަންހެނުންވެސް ޢަމަލުކުރުމެވެ. މި އަޞްލާ ޚިލާފަށް ކުރާނީ ދަލީލުން ޘާބިތުވެފައިވާ ކަންތައްތަކެވެ.
ގިނަހަރުފަތް ހުންނަ މިންބަރު (ބެހެއްޓުމަކީ) ބިދުޢައެއްކަމުގައެވެ. އެއީ އޭގެ ސަބަބުން ސަފުތައް ކެނޑޭތީއެވެ.
އާއެކެވެ. އޭނާގެ ރޯދަ ޞައްޙަވާނެއެވެ. ފަހެ ހަމަކަށަވަރުން އިޙްތިލާމުވުމަކީ ރޯދަ ބާޠިލުކުރާ ކަމެއްނޫނެވެ.
ބަޔާންވެދިޔަ ކަންކަމުގެ އަލީގައި ކައިވެނީގެ އަނގޮޓި އެޅުން މުސްލިމުންނަށް ހުއްދަވެގެނެއް ނުވެއެވެ.
1- ދާއޫދުގެފާނުގެ ރޯދަ – ރަސޫލުﷲ ޞައްލަﷲ ޢަލައިހި ވަސައްލަމަ ޙަދީޘްކުރެއްވިއެވެ. أَحَبُّ الصِّيَامِ إِلَى اللهِ صِيَامُ دَاوُدَ كَانَ يَصُومُ يَوْمًا وَيُفْطِرُ يَوْمًا -رواه البخاري މާނައަކީ:
ޖަވާބު: ޙައިޟުގެ ދުވަސްވަރު ހިފިރޯދަތައް ޤަޟާކުރުން އޭނާއަށް ވާޖިބުވާނެއެވެ. އެހެނީ ޙައިޟުގެ ދުވަސްވަރު ހިފާރޯދަ ޞައްޙައެއްނުވާނެއެވެ.
ސުންނަތުގެ ދެ ވައްތަރެއްވެއެވެ. އެއީ ސަބަބެއްވާ ސުންނަތްތަކާއި ސަބަބެއް ނުވާ ސުންނަތްތަކެވެ. ސަބަބެއްވާ ސުންނަތްތަކުގައި، ސަބަބު ފާއިތުވުމުން އެ ސުންނަތްވެސް ފާއިތުވީއެވެ. އަދި ޤަޟާކުރުމެއް ނުވެއެވެ.
ޢާޝޫރާ ދުވަހަކީ ކޮން ދުވަހެއް؟ އެއީ ކޮންމެ އަހަރެއްގެ މުޙައްރަމްމަހުގެ ދިހަވަނަ ދުވަހެވެ އެދުވަހުގެ ރޯދަހިފަނީ ކީއްވެ؟ އެދުވަހުގައި ފިރުޢައުނާއި އޭނާގެ ޤައުމުގެ ކިބައިން ﷲ ސުބްޙާނަހޫ ވަތަޢާލާ މޫސާ ޢަލައިހިއްސަލާމާއި އެކަލޭގެފާނުގެ ޤައުމުގެ
ދޮގުހެކިދިނުމަކީ ބޮޑެތިފާފަތުކުގެ ތެރެއިންވެސް ބޮޑުފާފައެކެވެ.
ﷲ ތަޢާލާ ވަނީ އަހަރެއްގައި 12 މައްސަރު ކަނޑައަޅުއްވާފައެވެ.
ދުޢާ އިޖާބަކުރެއްވުމާމެދު ދަންނައެވެ. ފަހެ އެއީ ﷲ ތަޢާލާއަށް އޮތްކަމެކެވެ.
ދެން މިޢަމަލާމެދު ދަންނައެވެ. ފަހެ މިއީ ބިދުޢައެކެވެ.
ޠަވާފުލް އިފާޟާ ފެށޭ ވަޤުތަކީ ނަޙުރުވިލޭރޭ ދެބައިވުމުންނެވެ.
ނަމާދުގެ ސަފުތައް ސީދަލަށް ހެދުމަށް ރަސޫލުﷲ صلى الله عليه وسلم ނުހަނު ބާރު އަޅުއްވާފައިވެއެވެ. އަދި އެކި ޞީޣާތަކުން އެކަލޭގެފާނު صلى الله عليه وسلم އެފަދައިން އަމުރުކުރައްވާފައިވެއެވެ.
“ޙިޖާބު އެޅުމަކީ އިސްލާމްކަމުގެ ރުކުންތަކުގެ ތެރެއިން ރުކުނެއް ނޫނެވެ. އެހެންކަމުން އެއީ އެހާ މުހިންމު ކަމެއް ނޫނެވެ.” މީހަކު މިފަދައިން ބުނުން ރަނގަޅުވާނެ ހެއްޔެވެ؟
ޢަރަބި ބަހުގައި އިޤުރާރަގެ ގިނަ މާނަތަކެއް ވެއެވެ. އެގޮތުން ޘާބިތުވުމަށް ނުވަތަ އިޢުތިރާފުވުމަށްވެސް ‘އިޤުރާރު’ މިލަފުޒު ބޭނުންކުރެވެއެވެ.
ތިބާ އެކަން ކޮށްގެން ނުވާނެއެވެ.
ނަމާދުގެ ޢާންމު ޤަވާޢިދަކީ ނަމާދުގެ ހުރިހާ ޢަމަލެއްގައިވެސް ފިރިހެނުން ޢަމަލުކުރާ ގޮތަށް އަންހެނުންވެސް ޢަމަލުކުރުމެވެ. މި އަޞްލާ ޚިލާފަށް ކުރާނީ ދަލީލުން ޘާބިތުވެފައިވާ ކަންތައްތަކެވެ.
ގިނަހަރުފަތް ހުންނަ މިންބަރު (ބެހެއްޓުމަކީ) ބިދުޢައެއްކަމުގައެވެ. އެއީ އޭގެ ސަބަބުން ސަފުތައް ކެނޑޭތީއެވެ.
އާއެކެވެ. އޭނާގެ ރޯދަ ޞައްޙަވާނެއެވެ. ފަހެ ހަމަކަށަވަރުން އިޙްތިލާމުވުމަކީ ރޯދަ ބާޠިލުކުރާ ކަމެއްނޫނެވެ.
ބަޔާންވެދިޔަ ކަންކަމުގެ އަލީގައި ކައިވެނީގެ އަނގޮޓި އެޅުން މުސްލިމުންނަށް ހުއްދަވެގެނެއް ނުވެއެވެ.
1- ދާއޫދުގެފާނުގެ ރޯދަ – ރަސޫލުﷲ ޞައްލަﷲ ޢަލައިހި ވަސައްލަމަ ޙަދީޘްކުރެއްވިއެވެ. أَحَبُّ الصِّيَامِ إِلَى اللهِ صِيَامُ دَاوُدَ كَانَ يَصُومُ يَوْمًا وَيُفْطِرُ يَوْمًا -رواه البخاري މާނައަކީ:
ޖަވާބު: ޙައިޟުގެ ދުވަސްވަރު ހިފިރޯދަތައް ޤަޟާކުރުން އޭނާއަށް ވާޖިބުވާނެއެވެ. އެހެނީ ޙައިޟުގެ ދުވަސްވަރު ހިފާރޯދަ ޞައްޙައެއްނުވާނެއެވެ.
ސުންނަތުގެ ދެ ވައްތަރެއްވެއެވެ. އެއީ ސަބަބެއްވާ ސުންނަތްތަކާއި ސަބަބެއް ނުވާ ސުންނަތްތަކެވެ. ސަބަބެއްވާ ސުންނަތްތަކުގައި، ސަބަބު ފާއިތުވުމުން އެ ސުންނަތްވެސް ފާއިތުވީއެވެ. އަދި ޤަޟާކުރުމެއް ނުވެއެވެ.
ޢާޝޫރާ ދުވަހަކީ ކޮން ދުވަހެއް؟ އެއީ ކޮންމެ އަހަރެއްގެ މުޙައްރަމްމަހުގެ ދިހަވަނަ ދުވަހެވެ އެދުވަހުގެ ރޯދަހިފަނީ ކީއްވެ؟ އެދުވަހުގައި ފިރުޢައުނާއި އޭނާގެ ޤައުމުގެ ކިބައިން ﷲ ސުބްޙާނަހޫ ވަތަޢާލާ މޫސާ ޢަލައިހިއްސަލާމާއި އެކަލޭގެފާނުގެ ޤައުމުގެ
ދޮގުހެކިދިނުމަކީ ބޮޑެތިފާފަތުކުގެ ތެރެއިންވެސް ބޮޑުފާފައެކެވެ.
ﷲ ތަޢާލާ ވަނީ އަހަރެއްގައި 12 މައްސަރު ކަނޑައަޅުއްވާފައެވެ.
ދުޢާ އިޖާބަކުރެއްވުމާމެދު ދަންނައެވެ. ފަހެ އެއީ ﷲ ތަޢާލާއަށް އޮތްކަމެކެވެ.
ދެން މިޢަމަލާމެދު ދަންނައެވެ. ފަހެ މިއީ ބިދުޢައެކެވެ.
ޠަވާފުލް އިފާޟާ ފެށޭ ވަޤުތަކީ ނަޙުރުވިލޭރޭ ދެބައިވުމުންނެވެ.
