الحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ العَالَمِينَ، وَالصَّلَاةُ وَالسَّلَامُ عَلَى نَبِيِّنَا مُحَمَّدٍ وَعَلَى آلِهِ وَصَحْبِهِ أَجْمَعِينَ، وَالتَّابِعِينَ لَهُمْ بِإِحْسَانٍ إِلَى يَوْمِ الدِّيْنِ. أَمَّا بَعْدُ: އިސްލާމީ ޝަރީޢަތުގެ ފުރިހަމަކަމާއި، ރިވެތިކަން
މިއީ؛ މުޞީބާތުގެ ވަގުތުގައި ތިބިތަނެއްގައި ތިބެގެން ނުވަތަ ގޭގައި ތިބެގެން ނަމާދުކުރުމަށްޓަކައި ބަންގީގައި ގޮވާލާ “الصَّلاَةُ فِي الرِّحَالِ”، “الصَّلاَةُ فِي بُيُوتِكُمْ” ފަދަ ޢިބާރާތްތައް ބަންގީގައި ގޮވުމާބެހޭގޮތުން ކުވައިތުގެ ޖާމިޢަތު ކުވައިތުގެ ކުއްލިއްޔަތުއް ޝަރީޢާގެ އުސްތާޒެއްކަމުގައިވާ ޑޮކްޓަރ މުޠްލަޤު ޖާސިރު މުޠްލަޤު އަލްޖާސިރު ލިޔުއްވާފައިވާ “تَلْخِيْصُ الـمَقَالِ فِي مَسَائِلِ قَوْلِ الـمُؤَذِّنِينَ: “الصَّلاَةُ فِي الرِّحَالِ”” މި ލިޔުމުގެ ދިވެހި ތަރުޖަމާއެކެވެ.
މިއީ ފަޟީލަތުއްޝައިޚް މުޙައްމަދު ބުން ޞާލިޙު އަލްމުނައްޖިދު ލިޔުއްވާފައިވާ ١٧٣ عملا صالحا بمناسبة عشر ذي الحجة، މިރިސާލާގެ ތަރުޖަމާއެކެވެ.
الحمد لله والصلاة والسلام على رسول الله وعلى آله وصحبه أجمعين. ނަމާދަކީ އިސްލާމްވުމަށް ފަހު އެންމެ ފުރަތަމަ އަދަކުރަންޖެހޭ އަޅުކަމެވެ. އިސްލާމްދީނުގެ އަސާސެވެ. ފަހެ، އެނަމާދު އަދާކުރުން ޙައްޤުވެގެންވާ ގޮތުގައި
މިފޮތަކީ ނަމާދާބެހޭގޮތުން އައްޝައިޚު މުޙައްމަދު އިބްރާހީމް ލިޔުއްވާފައިވާ “كتاب الصلاة” ޚުލާޞާއެކެވެ. ޝެއިޚު މިފޮތް އެކުލަވާލަންޖެހުނީ “كتاب الصلاة” ދިގުކަމާހުރެ، ބައެއް ބޭފުޅުންނަށް އެފޮތް ވިދާޅުވާން ދަތިކަމަކަށްވާތީއެވެ.
މިފޮތުގައިވަނީ ޙައްޖާއި ޢުމްރާއާ ގުޅުންހުރި ބައެއް މުހިންމު ދުއާތަކެވެ. އަދި މީގެ އިތުރަށްވެސް މިދެއަޅުކަން އަދާކުރައްވާ ފަރާތްތަކަށް ބޭނުން ހުރި މަޢުލޫމާތުތަކެއް މިފޮތުގައިވެއެވެ. ފޮތް ޑައުންލޯޑުކުރައްވާ
މިއީ ޙައްޖާއި ޢުމްރާގެ އަޅުކަން އަދާކުރާނެ ގޮތް ބަޔާންކުރެވިފައިވާ ކުރު ލުއި ފޮތެކެވެ.
އަންހެނުން ނިވާވުމުގެ ޙުކުމަކީ، ކީރިތި ޤުރުއާނުންނާއި ކީރިތި ރަސޫލާ صلى الله عليه وسلم ގެ ސުންނަތުންނާއި ދަންނަބޭކަލުންގެ އިޖުމާޢުން ޘާބިތުވާ ކަމެކެވެ.
ޞޫރަ ކުރެހުމުގައާއި ފޮޓޯތައް ޢާންމު ކުރުމުގައި މިހާރު މުސްލިމުން މިވަނީ ހައްދު ފަހަނައަޅާފައެވެ.
ދަޢުވަތުދިނުމަކީ ވަރަށް މުހިންމު ޒިންމާއެކެވެ. އަދި އެއީ މިއުންމަތުގެ ކޮނޑުގައި އެޅިފައިވާ މަތިވެރި ވާޖިބެކެވެ. އެހެންކަމުން އެކަން ކުރާނޭގޮތް އިސްލާމްދީނުގައިވަނީ ސާފުކޮށް ބަޔާންކޮށްދެވިފައެވެ.
ޢުމްރާގެ އަޅުކަމަކީ ވަރަށް މަތިވެރިވެގެންވާ އަޅުކަމެކެވެ. މިއަޅުކަން އަދާކުރުމަށް ޤަޞްދުކޮށްފި މީހެއްގެ މައްޗަށް ލާޒިމެވެގެންވަނީ ކިރިތި ރަސޫލާ صلى الله عليه وسلم މިއަޅުކަން ކުރަން އުނގަންނަވާ ދެއްވި ގޮތް ދަސްކުރުމުވެ.
މިއީ ފަޟީލަތުއްޝައިޚް މުޙައްމަދު އިބްރާހީމް، ރޯދައާއި އޭގެ ޙުކުމްތަކާއިމެދު ލިޔުއްވާފައިވާ ތަފްޞީލީ ފިޤްހު ފޮތެކެވެ. މިފޮތުގައި ރޯދައާއި ގުޅުންހުރި ގިނަގުނަ ޙުކުމްތަކެއްވަނީ ބަޔާންކޮށްދެއްވާފައެވެ.
މި ފޮތަކީ ރޯދައިގެ ޙުކުމުތަކާއި ، އޭގެ ޙިކުމަތާއި ، ސުންނަތްތަކާއި ، އަދި މުހިއްމު ބައެއް އަދަބުތަކުގެ މައްޗަށް ވަރަށް ޚުލާޞާ ކުރު ގޮތަކަށް ލިޔެ ހިމަނާލެވިފައިވާ ފޮތެކެވެ.
ކައިވެންޏާގުޅޭ ފިޤުހީ މަސްއަލަތަކުގެ ތެރެއިން އެއްމަސްއަލައަކީ ކައިވެނިކުރާ ފިރިހެންމީހާގެ ފަރާތުން ކައިވެނިކުރާ އަންހެންމީހާއަށް ދޭންޖެހޭ ކައިވެނީގެ ރަނެވެ.
އަޅުގަނޑުމެން ދިވެހިންނަކީ ޢާއްމުކޮށް ދީނީ ކަންތައްތަކަށް ޝައުޤުވެރިކަން ހުންނަ ބައެއްކަމުގައި ވިޔަސް، ދީނީ ގިނަ ޙުކުމްތައް އޮޅުން ފިލުވާދެވިފައި ނެތުމާއި އަދި ލިޔެވިފައި ހުރި ދީނީ ފޮތްތައް މަދުކަމާއިއެކު އެފަދަ ކަންކަން ރަނގަޅަށް އެނގިފައި
الحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ العَالَمِينَ، وَالصَّلَاةُ وَالسَّلَامُ عَلَى نَبِيِّنَا مُحَمَّدٍ وَعَلَى آلِهِ وَصَحْبِهِ أَجْمَعِينَ، وَالتَّابِعِينَ لَهُمْ بِإِحْسَانٍ إِلَى يَوْمِ الدِّيْنِ. أَمَّا بَعْدُ: އިސްލާމީ ޝަރީޢަތުގެ ފުރިހަމަކަމާއި، ރިވެތިކަން
މިއީ؛ މުޞީބާތުގެ ވަގުތުގައި ތިބިތަނެއްގައި ތިބެގެން ނުވަތަ ގޭގައި ތިބެގެން ނަމާދުކުރުމަށްޓަކައި ބަންގީގައި ގޮވާލާ “الصَّلاَةُ فِي الرِّحَالِ”، “الصَّلاَةُ فِي بُيُوتِكُمْ” ފަދަ ޢިބާރާތްތައް ބަންގީގައި ގޮވުމާބެހޭގޮތުން ކުވައިތުގެ ޖާމިޢަތު ކުވައިތުގެ ކުއްލިއްޔަތުއް ޝަރީޢާގެ އުސްތާޒެއްކަމުގައިވާ ޑޮކްޓަރ މުޠްލަޤު ޖާސިރު މުޠްލަޤު އަލްޖާސިރު ލިޔުއްވާފައިވާ “تَلْخِيْصُ الـمَقَالِ فِي مَسَائِلِ قَوْلِ الـمُؤَذِّنِينَ: “الصَّلاَةُ فِي الرِّحَالِ”” މި ލިޔުމުގެ ދިވެހި ތަރުޖަމާއެކެވެ.
މިއީ ފަޟީލަތުއްޝައިޚް މުޙައްމަދު ބުން ޞާލިޙު އަލްމުނައްޖިދު ލިޔުއްވާފައިވާ ١٧٣ عملا صالحا بمناسبة عشر ذي الحجة، މިރިސާލާގެ ތަރުޖަމާއެކެވެ.
الحمد لله والصلاة والسلام على رسول الله وعلى آله وصحبه أجمعين. ނަމާދަކީ އިސްލާމްވުމަށް ފަހު އެންމެ ފުރަތަމަ އަދަކުރަންޖެހޭ އަޅުކަމެވެ. އިސްލާމްދީނުގެ އަސާސެވެ. ފަހެ، އެނަމާދު އަދާކުރުން ޙައްޤުވެގެންވާ ގޮތުގައި
މިފޮތަކީ ނަމާދާބެހޭގޮތުން އައްޝައިޚު މުޙައްމަދު އިބްރާހީމް ލިޔުއްވާފައިވާ “كتاب الصلاة” ޚުލާޞާއެކެވެ. ޝެއިޚު މިފޮތް އެކުލަވާލަންޖެހުނީ “كتاب الصلاة” ދިގުކަމާހުރެ، ބައެއް ބޭފުޅުންނަށް އެފޮތް ވިދާޅުވާން ދަތިކަމަކަށްވާތީއެވެ.
މިފޮތުގައިވަނީ ޙައްޖާއި ޢުމްރާއާ ގުޅުންހުރި ބައެއް މުހިންމު ދުއާތަކެވެ. އަދި މީގެ އިތުރަށްވެސް މިދެއަޅުކަން އަދާކުރައްވާ ފަރާތްތަކަށް ބޭނުން ހުރި މަޢުލޫމާތުތަކެއް މިފޮތުގައިވެއެވެ. ފޮތް ޑައުންލޯޑުކުރައްވާ
މިއީ ޙައްޖާއި ޢުމްރާގެ އަޅުކަން އަދާކުރާނެ ގޮތް ބަޔާންކުރެވިފައިވާ ކުރު ލުއި ފޮތެކެވެ.
އަންހެނުން ނިވާވުމުގެ ޙުކުމަކީ، ކީރިތި ޤުރުއާނުންނާއި ކީރިތި ރަސޫލާ صلى الله عليه وسلم ގެ ސުންނަތުންނާއި ދަންނަބޭކަލުންގެ އިޖުމާޢުން ޘާބިތުވާ ކަމެކެވެ.
ޞޫރަ ކުރެހުމުގައާއި ފޮޓޯތައް ޢާންމު ކުރުމުގައި މިހާރު މުސްލިމުން މިވަނީ ހައްދު ފަހަނައަޅާފައެވެ.
ދަޢުވަތުދިނުމަކީ ވަރަށް މުހިންމު ޒިންމާއެކެވެ. އަދި އެއީ މިއުންމަތުގެ ކޮނޑުގައި އެޅިފައިވާ މަތިވެރި ވާޖިބެކެވެ. އެހެންކަމުން އެކަން ކުރާނޭގޮތް އިސްލާމްދީނުގައިވަނީ ސާފުކޮށް ބަޔާންކޮށްދެވިފައެވެ.
ޢުމްރާގެ އަޅުކަމަކީ ވަރަށް މަތިވެރިވެގެންވާ އަޅުކަމެކެވެ. މިއަޅުކަން އަދާކުރުމަށް ޤަޞްދުކޮށްފި މީހެއްގެ މައްޗަށް ލާޒިމެވެގެންވަނީ ކިރިތި ރަސޫލާ صلى الله عليه وسلم މިއަޅުކަން ކުރަން އުނގަންނަވާ ދެއްވި ގޮތް ދަސްކުރުމުވެ.
މިއީ ފަޟީލަތުއްޝައިޚް މުޙައްމަދު އިބްރާހީމް، ރޯދައާއި އޭގެ ޙުކުމްތަކާއިމެދު ލިޔުއްވާފައިވާ ތަފްޞީލީ ފިޤްހު ފޮތެކެވެ. މިފޮތުގައި ރޯދައާއި ގުޅުންހުރި ގިނަގުނަ ޙުކުމްތަކެއްވަނީ ބަޔާންކޮށްދެއްވާފައެވެ.
މި ފޮތަކީ ރޯދައިގެ ޙުކުމުތަކާއި ، އޭގެ ޙިކުމަތާއި ، ސުންނަތްތަކާއި ، އަދި މުހިއްމު ބައެއް އަދަބުތަކުގެ މައްޗަށް ވަރަށް ޚުލާޞާ ކުރު ގޮތަކަށް ލިޔެ ހިމަނާލެވިފައިވާ ފޮތެކެވެ.
ކައިވެންޏާގުޅޭ ފިޤުހީ މަސްއަލަތަކުގެ ތެރެއިން އެއްމަސްއަލައަކީ ކައިވެނިކުރާ ފިރިހެންމީހާގެ ފަރާތުން ކައިވެނިކުރާ އަންހެންމީހާއަށް ދޭންޖެހޭ ކައިވެނީގެ ރަނެވެ.
އަޅުގަނޑުމެން ދިވެހިންނަކީ ޢާއްމުކޮށް ދީނީ ކަންތައްތަކަށް ޝައުޤުވެރިކަން ހުންނަ ބައެއްކަމުގައި ވިޔަސް، ދީނީ ގިނަ ޙުކުމްތައް އޮޅުން ފިލުވާދެވިފައި ނެތުމާއި އަދި ލިޔެވިފައި ހުރި ދީނީ ފޮތްތައް މަދުކަމާއިއެކު އެފަދަ ކަންކަން ރަނގަޅަށް އެނގިފައި
