މުންކަރާތް މަނާކުރުމުގައި ފަސްނުޖެހޭށެވެ.
ﷲ ތަޢާލާގެ ވަޙީ ބަސްފުޅުގައި ވެއެވެ. ” لُعِنَ الَّذِينَ كَفَرُوا مِن بَنِي إِسْرَائِيلَ عَلَىٰ لِسَانِ دَاوُودَ وَعِيسَى ابْنِ مَرْيَمَ ۚ ذَٰلِكَ بِمَا عَصَوا وَّكَانُوا يَعْتَدُونَ ﴿٧٨﴾ كَانُوا
ﷲ ތަޢާލާގެ ވަޙީ ބަސްފުޅުގައި ވެއެވެ. ” لُعِنَ الَّذِينَ كَفَرُوا مِن بَنِي إِسْرَائِيلَ عَلَىٰ لِسَانِ دَاوُودَ وَعِيسَى ابْنِ مَرْيَمَ ۚ ذَٰلِكَ بِمَا عَصَوا وَّكَانُوا يَعْتَدُونَ ﴿٧٨﴾ كَانُوا
އިންސާނާ ހެޔޮމަގުން ކަސިޔާރުވެ، ޒިނޭއާއި އެހެނިހެން ފާޙިޝް ޢަމަލުތަކަށް އަރައިގަތުމުން ސަލާމަތްވުމަށް އެބައިމީހުންގެ ޝަހުވާނީ އެދުންވެރިކަން ޙަލާލުގޮތުގައި ފުއްދުމަށްޓަކައި ކައިވެނި ޝަރުޢު ކުރެއްވުނެވެ. ދެމެފިރިން އެކަކު އަނެކެއްގެ ޖިންސީ އެދުންވެރިކަން ފުއްދުމަކީ ކައިވެނީގެ މަތިވެރި
ﷲ ސުބުޙާނަހޫ ވަތަޢާލާ އިންސާނާ ޚަލްޤުކުރައްވައި އެބައިމީހުން އެއްގަމާއި ކަނޑުގައި އުފުއްލަވާ މަތިވެރި ކުރެއްވިއެވެ. އަދި އެބައިމީހުންނަށް ހެޔޮތަކެތިން ރިޒްޤުދެއްވައި އެއިލާހު ޚަލްޤުކުރައްވާފައިވާ ގިނަތަކެތީގެ މައްޗަށް މަތިވެރިކުރެއްވިއެވެ. ކަރާމާތްތެރިކަން ލިބިގެންވާ އިންސާނުންގެ ނަސްލު ރައްކާތެރިކުރެއްވުމުގެ
شَهَادَةُ أَنَّ مُحَمَّدًا رَسُولُ اللهِ (މުޙައްމަދު ގެފާނަކީ ﷲ ގެ ރަސޫލާ ކަމަށް ހެކިވުން ) މި ކަލިމައިގެ ހަޤީޤަތްތަކުގެ ތެރޭގައި ، މުޙައްމަދު ޞައްލަﷲ ޢަލައިހި ވަސައްލަމައަށް ލޯބިކުރުމާއި ، އެކަލޭގެފާނަށް
އަޅުގަނޑުމެންގެ ތެރެއިން ވަރަށް ގިނަ މީހުން ، އެމީހަކަށް ކުރިމަތިވާ ދުނިޔެވީ މުޞީބާތެއްގެ ސަބަބުން ، ނުވަތަ މީހަކު ބުނެލާ ބަހެއްގެ ސަބަބުން ވިޔަސް އަދި ތިމާ ހޯދަން ބޭނުންވެފައިވާ އެއްޗެއް ނުވަތަ ކަމެއް
ﷲގެ ވަލީވެރިންނަކީ، ﷲއަށް އީމާންވެ، އެއިލާހަށް ތަޤުވާވެރިވެ، އަދި ﷲގެ ރަސޫލާ ޞައްލަﷲ ޢަލައިހިވަސައްލަމައަށް ތަބާވާ ކޮންމެ މީހެކެވެ. ﷲ ސުބުޙާނަހޫ ވަތަޢާލާ ވަޙީކުރައްވާފައިވެއެވެ. ((أَلا إِنَّ أَوْلِيَاءَ اللَّهِ لا خَوْفٌ عَلَيْهِمْ
އޭ ލޮބުވެތި މުސްލިމުންނޭވެ! އަޅުގަނޑުމެން އީމާންވެއްޖެކަމަށް ބުނުމުން ނުވަތަ މުސްލިމުންނޭ ދުލުންބުނެލާ ބުނެލުމަކުން ﷲ ސުބުޙާނަހޫ ވަތަޢާލާ އަޅުގަނޑުމެން އިމްތިޙާނުނުކޮށް ދުކޮށްލައްވާފާނެކަމަށް ހީކުރަނީހެއްޔެވެ؟ އަޅުގަނޑުމެންގެ ތެރެއިން އީމާންކަމުގައި ތެދުވެރިންނާއި ދޮގުވެރިން އެއިލާހު ހަމަކަށަވަރުން ދެނެވޮޑިގެންވެއެވެ.
އެދުވަސްވަރުގެ ހާލަތު އިމާމް އިބުނު ތައިމިއްޔާގެ އެންމެ މައިގަނޑުގޮތެއްގައި ޙާޞިލުކުރައްވާފައިވަނީ ހަންބަލީ މަޒުހަބުގެ ފިޤުހު ކަމުގައިވިޔަސް އެކަލޭގެފާނު އެހެން ހުރިހާ މަޒްހަބުތަކެއްވެސް ވަރަށް ރަނގަޅަށް ދިރާސާކުރައްވާ އެމަޒުހަބުތަކާއި ބެހޭގޮތުން ޢިލްމު ޙާސިލުކުރައްވާފައިވެއެވެ. އަދި އަދަބިއްޔާތުގައިވެސް
ރަސޫލުﷲ ޞައްލަﷲ ޢަލައިހި ވަސައްލަމަގެ ދަޢުވަތައް އިޖާބަ ދޭންޖެހޭނޭކަމަށް ﷲ ތަޢާލާގެ މި ވަޙީބަސްފުޅުން ދަލީލު ލިބެއެވެ. ((يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا اسْتَجِيبُوا لِلَّـهِ وَلِلرَّسُولِ إِذَا دَعَاكُمْ لِمَا يُحْيِيكُمْ ۖ …))
41- ﷲ ގެ އަމުރުފުޅެއް އަހަރެންނާ ހަމައަށް އައުމުން އަހަރެން ޢަމަލުކުރަންޖެހޭނީ ކިހިނެއް؟ ޖަވާބު: ހަތް ކަމެއް ކުރުން ތިބާގެ މައްޗަށް ވާޖިބުވެގެންވެއެވެ. އެއީ އެކަމުގެ ޢިލްމު ދެނެގަތުމާއި، އެކަމަށް ލޯބިކުރުމާއި، އެކަމެއް ކުރުމަށް
قَالَ الطَّحَاوِيُّ رحمه الله: “لاَ تَبْلُغُهُ الأَوْهَامُ، وَلاَ تُدْرِكُهُ الأَفْهَامُ”. ޠަޙާވީ ރަޙިމަހުﷲ ވިދާޅުވިއެވެ. “ހީތައް އެއިލާހާ ހަމައަށް ނުފޯރާނެތެވެ. (އެބަހީ، ހީއަކުން އެއިލާހު ޞިފަނުކުރެވޭނެތެވެ.) އަދި
ﷲ ސުބުޙާނަހޫ ވަތަޢާލާ މީސްތަކުންނަށް ހިދާޔަތެއްގެ ގޮތުގައި ބާވާލެއްވި އިސްލާމްދީނަކީ މީސްތަކުންގެ ދުނިޔެވީ ޙަޔާތާއި އުޚުރަވީ ޙަޔާތް ބާއްޖަވެރިކުރުމަށްޓަކައި ﷲ ބާވާލެއްވި ދީނެކެވެ. އެދީނުގައި މީސްތަކުން އުޅެންވީގޮތާއި ނޫޅެންވީގޮތް، ކުރަންވީ ކަންތައްތަކާއި ނުކުރަންވީ
32- ނިފާޤުގެ ވައްތަރުތަކަކީ ކޮބާ؟ އަދި އޭގެ މާނައަކީ ކޮބާ؟ ޖަވާބު: ނިފާޤު ބެހިގެންވަނީ ދެބަޔަކަށެވެ. އެއީ އިޢުތިޤާދުގެ ނިފާޤާއި ޢަމަލުގެ ނިފާޤެވެ. އިޢުތިޤާދުގެ ނިފާޤަކީ ހިތުން އިސްލާމްނުވެ ދުލުން ތިމަންނަމެންނަކީ މުސްލިމުންނޭ ބުނެއުޅުމެވެ.
ކަށްވަޅު ނުވަތަ ބަރުޒަޚުގެ ޢާލަމަކީ އިންސާނާ މިދުނިޔެއާ އަލްވަދާޢުކިޔުމަށްފަހު، ޤިޔާމަތްދުވަހު ﷲ ސުބުޙާނަހޫ ވަތަޢާލާ މަޙްޝަރުކުރެއްވުމާހަމައަށް އިންސާނާ އޮންނާނެ ތަނެވެ. އެތަނަކީ، ދުނިޔެމަތީގައި މީސްތަކުން ޢަމަލުކޮށްފައިވާ ގޮތެއްގެ މަތިން ނިޢުމަތްތައް ލިބިގެންވާ އަދި
ކާބަފައިން އުޅުނުގޮތް ، ނުވަތަ ކާބަފައިން ކަންތައްކުރާގޮތް އެއީ އެންމެ ހެޔޮގޮތް ކަމުގައިވާނަ އުޑުން ޝަރީޢަތެއް ބާވައިލެއްވުމުގެ މާނައެއްނެތެވެ. ﷲ ތަޢާލާ އެއިލާހުގެ ހަޟްރަތުން ރިސާލަތާއިގެން ، މީސްތަކުންނަށް އެބައިމީހުން އުޅެންވީ ގޮތް ސާފްކޮށް
އަބޫ ހުރައިރާ ވިދާޅުވިއެވެ. ނަބިއްޔާ ޞައްލަﷲ ޢަލައިހިވަސައްލަމަ ޙަދީޘް ކުރެއްވިއެވެ. ((ثَلاَثُ دَعَوَاتٍ مُسْتَجَابَاتٌ لاَ شَكَّ فِيهِنَّ: دَعْوَةُ الْمَظْلُومِ وَدَعْوَةُ الْمُسَافِرِ وَدَعْوَةُ الْوَالِدِ عَلَى وَلَدِهِ)) މާނައީ: “ޝައްކެއްނުވާ،
ﷲ ތަޢާލާގެ ވަޙީ ބަސްފުޅުގައި ވެއެވެ. ” لُعِنَ الَّذِينَ كَفَرُوا مِن بَنِي إِسْرَائِيلَ عَلَىٰ لِسَانِ دَاوُودَ وَعِيسَى ابْنِ مَرْيَمَ ۚ ذَٰلِكَ بِمَا عَصَوا وَّكَانُوا يَعْتَدُونَ ﴿٧٨﴾ كَانُوا
އިންސާނާ ހެޔޮމަގުން ކަސިޔާރުވެ، ޒިނޭއާއި އެހެނިހެން ފާޙިޝް ޢަމަލުތަކަށް އަރައިގަތުމުން ސަލާމަތްވުމަށް އެބައިމީހުންގެ ޝަހުވާނީ އެދުންވެރިކަން ޙަލާލުގޮތުގައި ފުއްދުމަށްޓަކައި ކައިވެނި ޝަރުޢު ކުރެއްވުނެވެ. ދެމެފިރިން އެކަކު އަނެކެއްގެ ޖިންސީ އެދުންވެރިކަން ފުއްދުމަކީ ކައިވެނީގެ މަތިވެރި
ﷲ ސުބުޙާނަހޫ ވަތަޢާލާ އިންސާނާ ޚަލްޤުކުރައްވައި އެބައިމީހުން އެއްގަމާއި ކަނޑުގައި އުފުއްލަވާ މަތިވެރި ކުރެއްވިއެވެ. އަދި އެބައިމީހުންނަށް ހެޔޮތަކެތިން ރިޒްޤުދެއްވައި އެއިލާހު ޚަލްޤުކުރައްވާފައިވާ ގިނަތަކެތީގެ މައްޗަށް މަތިވެރިކުރެއްވިއެވެ. ކަރާމާތްތެރިކަން ލިބިގެންވާ އިންސާނުންގެ ނަސްލު ރައްކާތެރިކުރެއްވުމުގެ
شَهَادَةُ أَنَّ مُحَمَّدًا رَسُولُ اللهِ (މުޙައްމަދު ގެފާނަކީ ﷲ ގެ ރަސޫލާ ކަމަށް ހެކިވުން ) މި ކަލިމައިގެ ހަޤީޤަތްތަކުގެ ތެރޭގައި ، މުޙައްމަދު ޞައްލަﷲ ޢަލައިހި ވަސައްލަމައަށް ލޯބިކުރުމާއި ، އެކަލޭގެފާނަށް
އަޅުގަނޑުމެންގެ ތެރެއިން ވަރަށް ގިނަ މީހުން ، އެމީހަކަށް ކުރިމަތިވާ ދުނިޔެވީ މުޞީބާތެއްގެ ސަބަބުން ، ނުވަތަ މީހަކު ބުނެލާ ބަހެއްގެ ސަބަބުން ވިޔަސް އަދި ތިމާ ހޯދަން ބޭނުންވެފައިވާ އެއްޗެއް ނުވަތަ ކަމެއް
ﷲގެ ވަލީވެރިންނަކީ، ﷲއަށް އީމާންވެ، އެއިލާހަށް ތަޤުވާވެރިވެ، އަދި ﷲގެ ރަސޫލާ ޞައްލަﷲ ޢަލައިހިވަސައްލަމައަށް ތަބާވާ ކޮންމެ މީހެކެވެ. ﷲ ސުބުޙާނަހޫ ވަތަޢާލާ ވަޙީކުރައްވާފައިވެއެވެ. ((أَلا إِنَّ أَوْلِيَاءَ اللَّهِ لا خَوْفٌ عَلَيْهِمْ
އޭ ލޮބުވެތި މުސްލިމުންނޭވެ! އަޅުގަނޑުމެން އީމާންވެއްޖެކަމަށް ބުނުމުން ނުވަތަ މުސްލިމުންނޭ ދުލުންބުނެލާ ބުނެލުމަކުން ﷲ ސުބުޙާނަހޫ ވަތަޢާލާ އަޅުގަނޑުމެން އިމްތިޙާނުނުކޮށް ދުކޮށްލައްވާފާނެކަމަށް ހީކުރަނީހެއްޔެވެ؟ އަޅުގަނޑުމެންގެ ތެރެއިން އީމާންކަމުގައި ތެދުވެރިންނާއި ދޮގުވެރިން އެއިލާހު ހަމަކަށަވަރުން ދެނެވޮޑިގެންވެއެވެ.
އެދުވަސްވަރުގެ ހާލަތު އިމާމް އިބުނު ތައިމިއްޔާގެ އެންމެ މައިގަނޑުގޮތެއްގައި ޙާޞިލުކުރައްވާފައިވަނީ ހަންބަލީ މަޒުހަބުގެ ފިޤުހު ކަމުގައިވިޔަސް އެކަލޭގެފާނު އެހެން ހުރިހާ މަޒްހަބުތަކެއްވެސް ވަރަށް ރަނގަޅަށް ދިރާސާކުރައްވާ އެމަޒުހަބުތަކާއި ބެހޭގޮތުން ޢިލްމު ޙާސިލުކުރައްވާފައިވެއެވެ. އަދި އަދަބިއްޔާތުގައިވެސް
ރަސޫލުﷲ ޞައްލަﷲ ޢަލައިހި ވަސައްލަމަގެ ދަޢުވަތައް އިޖާބަ ދޭންޖެހޭނޭކަމަށް ﷲ ތަޢާލާގެ މި ވަޙީބަސްފުޅުން ދަލީލު ލިބެއެވެ. ((يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا اسْتَجِيبُوا لِلَّـهِ وَلِلرَّسُولِ إِذَا دَعَاكُمْ لِمَا يُحْيِيكُمْ ۖ …))
41- ﷲ ގެ އަމުރުފުޅެއް އަހަރެންނާ ހަމައަށް އައުމުން އަހަރެން ޢަމަލުކުރަންޖެހޭނީ ކިހިނެއް؟ ޖަވާބު: ހަތް ކަމެއް ކުރުން ތިބާގެ މައްޗަށް ވާޖިބުވެގެންވެއެވެ. އެއީ އެކަމުގެ ޢިލްމު ދެނެގަތުމާއި، އެކަމަށް ލޯބިކުރުމާއި، އެކަމެއް ކުރުމަށް
قَالَ الطَّحَاوِيُّ رحمه الله: “لاَ تَبْلُغُهُ الأَوْهَامُ، وَلاَ تُدْرِكُهُ الأَفْهَامُ”. ޠަޙާވީ ރަޙިމަހުﷲ ވިދާޅުވިއެވެ. “ހީތައް އެއިލާހާ ހަމައަށް ނުފޯރާނެތެވެ. (އެބަހީ، ހީއަކުން އެއިލާހު ޞިފަނުކުރެވޭނެތެވެ.) އަދި
ﷲ ސުބުޙާނަހޫ ވަތަޢާލާ މީސްތަކުންނަށް ހިދާޔަތެއްގެ ގޮތުގައި ބާވާލެއްވި އިސްލާމްދީނަކީ މީސްތަކުންގެ ދުނިޔެވީ ޙަޔާތާއި އުޚުރަވީ ޙަޔާތް ބާއްޖަވެރިކުރުމަށްޓަކައި ﷲ ބާވާލެއްވި ދީނެކެވެ. އެދީނުގައި މީސްތަކުން އުޅެންވީގޮތާއި ނޫޅެންވީގޮތް، ކުރަންވީ ކަންތައްތަކާއި ނުކުރަންވީ
32- ނިފާޤުގެ ވައްތަރުތަކަކީ ކޮބާ؟ އަދި އޭގެ މާނައަކީ ކޮބާ؟ ޖަވާބު: ނިފާޤު ބެހިގެންވަނީ ދެބަޔަކަށެވެ. އެއީ އިޢުތިޤާދުގެ ނިފާޤާއި ޢަމަލުގެ ނިފާޤެވެ. އިޢުތިޤާދުގެ ނިފާޤަކީ ހިތުން އިސްލާމްނުވެ ދުލުން ތިމަންނަމެންނަކީ މުސްލިމުންނޭ ބުނެއުޅުމެވެ.
ކަށްވަޅު ނުވަތަ ބަރުޒަޚުގެ ޢާލަމަކީ އިންސާނާ މިދުނިޔެއާ އަލްވަދާޢުކިޔުމަށްފަހު، ޤިޔާމަތްދުވަހު ﷲ ސުބުޙާނަހޫ ވަތަޢާލާ މަޙްޝަރުކުރެއްވުމާހަމައަށް އިންސާނާ އޮންނާނެ ތަނެވެ. އެތަނަކީ، ދުނިޔެމަތީގައި މީސްތަކުން ޢަމަލުކޮށްފައިވާ ގޮތެއްގެ މަތިން ނިޢުމަތްތައް ލިބިގެންވާ އަދި
ކާބަފައިން އުޅުނުގޮތް ، ނުވަތަ ކާބަފައިން ކަންތައްކުރާގޮތް އެއީ އެންމެ ހެޔޮގޮތް ކަމުގައިވާނަ އުޑުން ޝަރީޢަތެއް ބާވައިލެއްވުމުގެ މާނައެއްނެތެވެ. ﷲ ތަޢާލާ އެއިލާހުގެ ހަޟްރަތުން ރިސާލަތާއިގެން ، މީސްތަކުންނަށް އެބައިމީހުން އުޅެންވީ ގޮތް ސާފްކޮށް
އަބޫ ހުރައިރާ ވިދާޅުވިއެވެ. ނަބިއްޔާ ޞައްލަﷲ ޢަލައިހިވަސައްލަމަ ޙަދީޘް ކުރެއްވިއެވެ. ((ثَلاَثُ دَعَوَاتٍ مُسْتَجَابَاتٌ لاَ شَكَّ فِيهِنَّ: دَعْوَةُ الْمَظْلُومِ وَدَعْوَةُ الْمُسَافِرِ وَدَعْوَةُ الْوَالِدِ عَلَى وَلَدِهِ)) މާނައީ: “ޝައްކެއްނުވާ،