މައިންބަފައިންނަށް ހެޔޮކޮށް ހިތުމަކީ، ތިބާގެ ދަރީން ތިބާއަށް ހެޔޮކޮށް ހިތުމަށް ދެވޭ ތަރުބިއްޔަތެކެވެ. އަދި ދަރިން އިޞްލާޙުވުމުގެ ސަބަބެކެވެ. ދުނިޔޭގެ ކަންތައްތައް ހިނގާ އުޞޫލަކީ، ތިމާ ކުރާ ޢަމަލުތަކާ އެއްފަދަ ގޮތެއް ތިމާއަށް މެދުވެރިވުމެވެ.
މި ޙަދީޘްގައި ބަޔާންކޮށްދެއްވާފައި އެވަނީ، މައިންބަފައިންގެ ޙައްޤުގައި އިޚްލާޞްތެރިކަމާއެކު މަސައްކަތްކުރާ މީހާގެ ދުޢާ އިޖާބަކުރައްވާކަމެވެ.
މައިންބަފައިންނަށް ކަމޭ ހިތުމާއި ބެހޭ ގޮތުން ކީރިތި ރަސޫލާ صلى الله عليه وسلم ޙަދީޘް ކުރައްވާފައިވެއެވެ. جَاءَ رَجُلٌ إِلَى رَسُولِ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ
މަންމަ އިސްލާމްދީނުގައި އެންމެ މަތިވެރި އަޅުކަން ބަޔާންކުރުމަށްފަހު ޖެހިގެން ބަޔާންކުރައްވާފައިވާ އެއްކަމަކީ މައިމީހާއަށް އިޙްސާންތެރިވުމެވެ. އޭނާއަށް އަޅާލައި އޯގާތެރިވުމެވެ. ޤަދަރާއި އިޙްތިރާމް ކުރުމެވެ. ﷲ ތަޢާލާ ވަޙީކުރެއްވިއެވެ. وَقَضَىٰ رَبُّكَ أَلَّا تَعْبُدُوا إِلَّا
ނަމަވެސް އެހެން ބައެއް މަޖުތަމަޢުތަކުން ފެނިގެންދަނީ ވަރިކުރުމަށްފަހު އަންހެނާއަށް ވަރަށް ނިކަމެތި އަނިޔާއާއި ދުއްތުރާ ދޭތަނެވެ. އެމީހުންނީ އެއްވެސް އަގެއް ޙައިޞިއްޔަތެއް ނެތް ބައެއްފަދައިން ޢަމަލުކުރާތެނެވެ.
މާތްﷲ ވަޙީ ކުރައްވާފައިވެއެވެ. وَعَاشِرُوهُنَّ بِالْمَعْرُوفِ [سورة النساء ١٩] މާނައީ: “ތިޔަބައިމީހުން ތިޔަބައިމީހުންގެ އަބީންނަށް އޯގާތެރިވެ ހެޔޮކޮށް ހިތާށެވެ”. އަދި ރަސޫލުﷲ ޞައްލަﷲ ޢަލައިހި ވަސައްލަމަ ޙަދީޘް ކުރައްވާފައިވެއެވެ. ((إِنَّ أَكْمَلَ المؤمِنينَ
އިސްލާމްދީނުގައި ކައިވެނި ރޫޅާލުމުގެ ބާރު ހަމައެކަނި އޮންނަނީ ފިރިމީހާގެ އަތްމައްޗަކުއެއް ނޫނެވެ. ބައެއް މީހުންނަށް ހީވެފައި އޮންނަނީ ދިރިޅުމުގައި އަންހެނާއަށް ކޮންމެފަދަ އަނިޔާއެއް ކުރި ނަމަވެސް، އޭނާއަށް ލިބިދޭންޖެހޭ ކިތަންމެ ޙައްޤެއް ނިގުޅައިގަނެވިފައިވީ ނަމަވެސް،
ވަރި ކައިވެންޔަކީ އިސްލާމްދީނުގައި ވަރަށް މަތިވެރި ގުޅުމެކެވެ. އެގުޅުން ރައްކާތެރިކުރުމަށް ވީހާވެސް ބޮޑަކަށް މަސައްކަތް ކުރުމަށް އިސްލާމްދީން ބާރުއަޅައެވެ. ﷲ ވަޙީކުރައްވާފައިވެއެވެ. وَإِنْ خِفْتُمْ شِقَاقَ بَيْنِهِمَا فَابْعَثُوا حَكَمًا مِّنْ أَهْلِهِ وَحَكَمًا
ފިރިހެނުންނަށް އެއް އަންބައްވުރެ ގިނައިން ހޯދޭ އިރު އަންހެނުންނަށް އެއް ފިރިއަކަށްވުރެ ގިނައިން އެއްފަހަރާ ނުގެންގުޅެވެނީ ކީއްވެތޯ ޝަކުވާ ކުރާ މީހުން އޭގެ ތެރޭގައި އުޅެއެވެ. ދަންނާށެވެ! އަންހެނަކާ ގިނަ ފިިރިހެނުންތަކެއް ދަރިން ހޯދުމަށް
ﷲ ގެ ރަސޫލާ މުޙައްމަދު ޞައްލަﷲ ޢަލައިހި ވަސައްލަމް ޙަދީޘް ކުރެއްވިއެވެ. “خَيْرُكُمْ خَيْرُكُمْ لأَهْلِهِ وَأَنَا خَيْرُكُمْ لأَهْلِي – رواه الترمذي (3895) وابن ماجه (1977) وصححه الألباني
އިސްލާމްދީން އަންގަނީ ދެމަފިރިންވެސް އުފަލުގައި އުޅުމަށެވެ. އޯގާތެރިކަމާއެކު ދެމީހުންވެސް އެކަކު އަނެކަމަށް ދިރިއުޅުމުގެ ކަންކަކުގައި ކުރިއަށް ދިއުމަށް އެހީތެރިވުމަށެވެ.
މިޙަދީޘުންވެސް އެނގިގެންދަނީ ފިރިހެނުންގެ ކޮނޑުގައި އެޅިފައިވާ ޒިންމާ އަންހެނުންގެ ބޮލުގައި އެޅިފައިވާ ޒިންމާއަށްވުރެން ބޮޑުކަމެވެ. އެއީ މުޅި އާއިލާގެ ހުރިހާ ކަމެއް، ހުރިހާ ޚަރަދެއް ބެލެހެއްޓުމުގެ ޒިންމާވަނީ ފިރިމީހާގެ ކޮނޑުގައި ކަމެވެ. އަދި އަންހެނާއަށް ވަނީ އޭނާގެ ފިރިމީހާގެ މުދަލަށް ރައްކާތެރިވެ އެމުދާ ބެލެހެއްޓުމާއި ދަރިން ބެލެއްޓުމެވެ.
މާނައީ:”ފިރިހެނުންނަކީ، އަންހެނުންގެ މައްޗަށް ރައްކާތެރިވެ ބެލެހެއްޓުމުގައި ޤާއިމް ވެގެންތިބޭ ބަޔެކެވެ. (އެއީ) އެއުރެންގެ އެއްބަޔެއްގެ މައްޗަށް އަނެއްބަޔަކު اللَّه މާތްކުރައްވައި، އިތުރުކުރައްވާފައިވާ ކަމަށްޓަކައެވެ. އަދި، އެއުރެންގެ މުދަލުން ހޭދަކޮށްފައިވާ ކަމަށްޓަކައެވެ.”
އެއްވެސް އަންހެނަކާއި ނުރުހުމުގައި ކައިވެނިކުރުމީ ރަނގަޅުކަމެއް ނޫނެވެ.
އިސްލާމްދީނުގައި އަނބިންނަށްވަނީ ވަރަށް މަތިވެރި ދަރަޖައެއް ދެއްވާފައެވެ. އެއީ އޭނާގެ ފިރިމީހާގެ ދީނުގެ ދެބައިކުޅަ އެއްބައި ފުރިހަމަވުން ކަމުގައި ރަސޫލުﷲ ޞައްލައްﷲ ޢަލައިހި ވަސައްްލަމަ ޙަދީޘްކުރައްވާފައިވެއެވެ. ރަސޫލުﷲ ޞައްލައްﷲ ޢަލައިހި ވަސައްލަމަ ޙަދީޘްކުރެއްވިއެވެ. ((مَنْ
މާތް ﷲ ރުއްސުން ލެއްވި ސަޢުދު ބިން އަބީ ވައްގާޞް ރިވާ ކުރެއްވި ޙަދީޘެއްގައިވެއެވެ. ކީރިތި ރަސޫލާ ޞައްލަ ﷲ އަލައިހި ވަސައްލަމަ ޙަދީޘް ކުރެއްވިއެވެ.
މައިންބަފައިންނަށް ހެޔޮކޮށް ހިތުމަކީ، ތިބާގެ ދަރީން ތިބާއަށް ހެޔޮކޮށް ހިތުމަށް ދެވޭ ތަރުބިއްޔަތެކެވެ. އަދި ދަރިން އިޞްލާޙުވުމުގެ ސަބަބެކެވެ. ދުނިޔޭގެ ކަންތައްތައް ހިނގާ އުޞޫލަކީ، ތިމާ ކުރާ ޢަމަލުތަކާ އެއްފަދަ ގޮތެއް ތިމާއަށް މެދުވެރިވުމެވެ.
މި ޙަދީޘްގައި ބަޔާންކޮށްދެއްވާފައި އެވަނީ، މައިންބަފައިންގެ ޙައްޤުގައި އިޚްލާޞްތެރިކަމާއެކު މަސައްކަތްކުރާ މީހާގެ ދުޢާ އިޖާބަކުރައްވާކަމެވެ.
މައިންބަފައިންނަށް ކަމޭ ހިތުމާއި ބެހޭ ގޮތުން ކީރިތި ރަސޫލާ صلى الله عليه وسلم ޙަދީޘް ކުރައްވާފައިވެއެވެ. جَاءَ رَجُلٌ إِلَى رَسُولِ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ
މަންމަ އިސްލާމްދީނުގައި އެންމެ މަތިވެރި އަޅުކަން ބަޔާންކުރުމަށްފަހު ޖެހިގެން ބަޔާންކުރައްވާފައިވާ އެއްކަމަކީ މައިމީހާއަށް އިޙްސާންތެރިވުމެވެ. އޭނާއަށް އަޅާލައި އޯގާތެރިވުމެވެ. ޤަދަރާއި އިޙްތިރާމް ކުރުމެވެ. ﷲ ތަޢާލާ ވަޙީކުރެއްވިއެވެ. وَقَضَىٰ رَبُّكَ أَلَّا تَعْبُدُوا إِلَّا
ނަމަވެސް އެހެން ބައެއް މަޖުތަމަޢުތަކުން ފެނިގެންދަނީ ވަރިކުރުމަށްފަހު އަންހެނާއަށް ވަރަށް ނިކަމެތި އަނިޔާއާއި ދުއްތުރާ ދޭތަނެވެ. އެމީހުންނީ އެއްވެސް އަގެއް ޙައިޞިއްޔަތެއް ނެތް ބައެއްފަދައިން ޢަމަލުކުރާތެނެވެ.
މާތްﷲ ވަޙީ ކުރައްވާފައިވެއެވެ. وَعَاشِرُوهُنَّ بِالْمَعْرُوفِ [سورة النساء ١٩] މާނައީ: “ތިޔަބައިމީހުން ތިޔަބައިމީހުންގެ އަބީންނަށް އޯގާތެރިވެ ހެޔޮކޮށް ހިތާށެވެ”. އަދި ރަސޫލުﷲ ޞައްލަﷲ ޢަލައިހި ވަސައްލަމަ ޙަދީޘް ކުރައްވާފައިވެއެވެ. ((إِنَّ أَكْمَلَ المؤمِنينَ
އިސްލާމްދީނުގައި ކައިވެނި ރޫޅާލުމުގެ ބާރު ހަމައެކަނި އޮންނަނީ ފިރިމީހާގެ އަތްމައްޗަކުއެއް ނޫނެވެ. ބައެއް މީހުންނަށް ހީވެފައި އޮންނަނީ ދިރިޅުމުގައި އަންހެނާއަށް ކޮންމެފަދަ އަނިޔާއެއް ކުރި ނަމަވެސް، އޭނާއަށް ލިބިދޭންޖެހޭ ކިތަންމެ ޙައްޤެއް ނިގުޅައިގަނެވިފައިވީ ނަމަވެސް،
ވަރި ކައިވެންޔަކީ އިސްލާމްދީނުގައި ވަރަށް މަތިވެރި ގުޅުމެކެވެ. އެގުޅުން ރައްކާތެރިކުރުމަށް ވީހާވެސް ބޮޑަކަށް މަސައްކަތް ކުރުމަށް އިސްލާމްދީން ބާރުއަޅައެވެ. ﷲ ވަޙީކުރައްވާފައިވެއެވެ. وَإِنْ خِفْتُمْ شِقَاقَ بَيْنِهِمَا فَابْعَثُوا حَكَمًا مِّنْ أَهْلِهِ وَحَكَمًا
ފިރިހެނުންނަށް އެއް އަންބައްވުރެ ގިނައިން ހޯދޭ އިރު އަންހެނުންނަށް އެއް ފިރިއަކަށްވުރެ ގިނައިން އެއްފަހަރާ ނުގެންގުޅެވެނީ ކީއްވެތޯ ޝަކުވާ ކުރާ މީހުން އޭގެ ތެރޭގައި އުޅެއެވެ. ދަންނާށެވެ! އަންހެނަކާ ގިނަ ފިިރިހެނުންތަކެއް ދަރިން ހޯދުމަށް
ﷲ ގެ ރަސޫލާ މުޙައްމަދު ޞައްލަﷲ ޢަލައިހި ވަސައްލަމް ޙަދީޘް ކުރެއްވިއެވެ. “خَيْرُكُمْ خَيْرُكُمْ لأَهْلِهِ وَأَنَا خَيْرُكُمْ لأَهْلِي – رواه الترمذي (3895) وابن ماجه (1977) وصححه الألباني
އިސްލާމްދީން އަންގަނީ ދެމަފިރިންވެސް އުފަލުގައި އުޅުމަށެވެ. އޯގާތެރިކަމާއެކު ދެމީހުންވެސް އެކަކު އަނެކަމަށް ދިރިއުޅުމުގެ ކަންކަކުގައި ކުރިއަށް ދިއުމަށް އެހީތެރިވުމަށެވެ.
މިޙަދީޘުންވެސް އެނގިގެންދަނީ ފިރިހެނުންގެ ކޮނޑުގައި އެޅިފައިވާ ޒިންމާ އަންހެނުންގެ ބޮލުގައި އެޅިފައިވާ ޒިންމާއަށްވުރެން ބޮޑުކަމެވެ. އެއީ މުޅި އާއިލާގެ ހުރިހާ ކަމެއް، ހުރިހާ ޚަރަދެއް ބެލެހެއްޓުމުގެ ޒިންމާވަނީ ފިރިމީހާގެ ކޮނޑުގައި ކަމެވެ. އަދި އަންހެނާއަށް ވަނީ އޭނާގެ ފިރިމީހާގެ މުދަލަށް ރައްކާތެރިވެ އެމުދާ ބެލެހެއްޓުމާއި ދަރިން ބެލެއްޓުމެވެ.
މާނައީ:”ފިރިހެނުންނަކީ، އަންހެނުންގެ މައްޗަށް ރައްކާތެރިވެ ބެލެހެއްޓުމުގައި ޤާއިމް ވެގެންތިބޭ ބަޔެކެވެ. (އެއީ) އެއުރެންގެ އެއްބަޔެއްގެ މައްޗަށް އަނެއްބަޔަކު اللَّه މާތްކުރައްވައި، އިތުރުކުރައްވާފައިވާ ކަމަށްޓަކައެވެ. އަދި، އެއުރެންގެ މުދަލުން ހޭދަކޮށްފައިވާ ކަމަށްޓަކައެވެ.”
އެއްވެސް އަންހެނަކާއި ނުރުހުމުގައި ކައިވެނިކުރުމީ ރަނގަޅުކަމެއް ނޫނެވެ.
އިސްލާމްދީނުގައި އަނބިންނަށްވަނީ ވަރަށް މަތިވެރި ދަރަޖައެއް ދެއްވާފައެވެ. އެއީ އޭނާގެ ފިރިމީހާގެ ދީނުގެ ދެބައިކުޅަ އެއްބައި ފުރިހަމަވުން ކަމުގައި ރަސޫލުﷲ ޞައްލައްﷲ ޢަލައިހި ވަސައްްލަމަ ޙަދީޘްކުރައްވާފައިވެއެވެ. ރަސޫލުﷲ ޞައްލައްﷲ ޢަލައިހި ވަސައްލަމަ ޙަދީޘްކުރެއްވިއެވެ. ((مَنْ
މާތް ﷲ ރުއްސުން ލެއްވި ސަޢުދު ބިން އަބީ ވައްގާޞް ރިވާ ކުރެއްވި ޙަދީޘެއްގައިވެއެވެ. ކީރިތި ރަސޫލާ ޞައްލަ ﷲ އަލައިހި ވަސައްލަމަ ޙަދީޘް ކުރެއްވިއެވެ.
