
ނިންމުން
އިސްލާމީ ތަރުބަވީ މަސައްކަތުގައި ސަމާލުކަންދޭންވީ ޢަޤީދާގެ އަސާސްތައް:
އިސްލާމީ ތަރުބިއްޔަތާއި ޢަޤީދާއާ ހުރި ގުޅުން
ފަހެ ތަރުބިއްޔަތު ދިނުމަކީ ނުވަތަ ވަކިގޮތަކަށް ތަރުބިއްޔަތު ކުރުމަކީ އެކަމުގައި ވަޤުތުތަކެއް ހޭދަވާ، ބުރަ ކަމެކެވެ. މުހިންމު ކަމެކެވެ. މަތިވެރި ދަރަޖައެއް ދެއްވާފައިވާ ކަމެކެވެ.
ކީރިތި ޤުރުއާން ކިޔެވުމުގެ ހަތަރު ގޮތެއް ވެއެވެ.
އެބޭކަލެއްދެކެ އަހަރެމެން ލޯބިވުން ލާޒިމުވެގެންވާ، ނަބިއްޔާ صلى الله عليه وسلم އަށް ދުޝްމަނުންގެ އުނދަގޫތަކާއި އަނިޔާތައް ކުރިމަތިވިއެވެ. އަނިޔާތަކާއި ދުއްތުރާތައް ހައްދުފަހަނައަޅައި ދިއުމުން، ﷲ ގެ އަމުރުފުޅަށް އެކަލޭގެފާނާއި އެކަލޭގެފާނުގެ ޞަޙާބީން މައްކާ ދޫކުރައްވައި މަދީނާއަށް ހިޖުރަކުރެއްވިއެވެ.
އަޅާ ކުރާ ހެޔޮ ޢަމަލުތަކަށް ދެއްކުންތެރިން ވަދެއްޖެނަމަ އެ ޢަމަލެއް ﷲ ޤަބޫލެއް ނުކުރައްވާނެއެވެ. އިސްލާމްދީނުގައި ކަނޑައަޅުއްވާފައިވާ އަޅުކަންތައްތައް ކުރާއިރު އޭގެ ތެރެއަށް ކުޑަ ޝިރުކު ވަދެދާނެ ކަމަށް ބިރުވެތިވާން ޖެހެއެވެ.
ފާފަކުރުން ހުއްޓާލާށެވެ. އެކަމަށް ދެރަވެ ހިތާމަކުރަށެވެ. އެފާފައަށް އެނބުރި ރުޖޫޢަނުވުމަށް ޢަޒުމު ކަނޑައަޅާށެވެ. އަދި ފާފަ ފުސެއްވުންއެދި ރައްބުގެ ޙަޟްރަތުގައި ދަންނަވާށެވެ. ގިނަގިނައިން ތައުބާވާ މީހުންދެކެ ﷲ ތަޢާލާ ލޯބިވެވޮޑިގެންވެއެވެ.
އިސްލާމީ ޙަޟާރަތާއި ޘަޤާފަތަށް ކުުރިމަތިވެފައިވާ ގޮންޖެހުންތަކުގެ ޙައްލު
އިސްލާމީ ޙަޟާރަތާއި ޘަޤާފާތްތަކަށް މިއަދު ކުރިމަތިވެފައިވާ ގޮންޖެހުންތައް
އިސްލާމީ ޙަޟާރަތާއި ޘަޤާފަތްތައް ކުރިއަރައިގެން ދިޔަ މިންވަރާ އަދުގެ ޙާލަތު އިސްލާމީ ޙަޟާރަތް ކުރިއަރައި ގޮސްފައިވަނީ ކީރިތި ޤުރުއާނާއި ސުންނަތަށް ޢަމަލުކުރުމުންނެވެ. އިސްލާމީ ޙަޟާރާތް އަދި ޘަޤާފަތް ނައްތާލަން އުޅޭ މީހުންނަށް ދެނެގަނެވުނީ
حضارة އަކީ ހުރިހާ މައިދާނެއްގައިވެސް އިންސާނީ ކުރިއެރުމެވެ. އިސްލާމީ حضارة ބިނާވެފައިވަނީ ކީރިތި ޤުރުއާނާއި ސުންނަތުގެ މައްޗަށެވެ. އެއަށް ފަހު އިންސާނާގެ ވިސްނުމާއި ފިކުރުގެ މައްޗަށެވެ.
ޢަރަބި ބަހުގައި ثقافة އަކީވެސް އެހާމެ ތަނަވަސް ލަފްޒެކެވެ. އެގޮތުން ޙަޟާރަތާ ގާތް މާނައެއްގައިވެސް ޘަޤާފަތް ބޭނުންކުރެއެވެ. އަދި އޭގެ އިތުރަށް ޘަޤާފަތްތަކުގެ އެންމެ އަސާސީ އެއްކަމަކީ އެއީ އެއް ޖީލުން އަނެއް ޖީލަށް ވާރުތަ ކުރާ ކަންތައްތަކެވެ. އެކަމުގައި މާއްދީ އަދި ފިކުރީ، ޢިލްމީ ކަންތައްތައްވެސް ހިމެނެއެވެ.
ޢަރަބި ބަހުގައި حضارة އަކީ ވަރަށް ތަނަވަސް ލަފްޒެކެވެ. އޭގެ ޖުމްލަ މާނައަކީ ތަމައްދުނުވުމެވެ. އަދި ޢިލްމީ ފަންނީ އަދަބީ އަދި އިޖުތިމާޢީ ކުރިއެރުންތަކަށްވެސް ޙަޟާރަތޭ ކިޔައެވެ.
އިމްތިޙާނުތަކުގައި (ޓެސްޓުތަކުގައި) މަކަރު ހެދުމަކީ ޙަރާންކަމެކެވެ. އަދި އެއީ މުންކަރާތެއްވެސް މެއެވެ. އެއީ އެކިއެކި މުޢާމަލާތުކުރުމުގައި މަކަރާއި ޙީލަތް ހެދުން ފަދަ ކަމެކެވެ.
* ޢަރަބި ބަހުގައި البَسْمَلَة ގެ މާނައަކީ: ﷲ ގެ އިސްމުފުޅުން ފެށުމެވެ.
ނިންމުން
އިސްލާމީ ތަރުބަވީ މަސައްކަތުގައި ސަމާލުކަންދޭންވީ ޢަޤީދާގެ އަސާސްތައް:
އިސްލާމީ ތަރުބިއްޔަތާއި ޢަޤީދާއާ ހުރި ގުޅުން
ފަހެ ތަރުބިއްޔަތު ދިނުމަކީ ނުވަތަ ވަކިގޮތަކަށް ތަރުބިއްޔަތު ކުރުމަކީ އެކަމުގައި ވަޤުތުތަކެއް ހޭދަވާ، ބުރަ ކަމެކެވެ. މުހިންމު ކަމެކެވެ. މަތިވެރި ދަރަޖައެއް ދެއްވާފައިވާ ކަމެކެވެ.
ކީރިތި ޤުރުއާން ކިޔެވުމުގެ ހަތަރު ގޮތެއް ވެއެވެ.
އެބޭކަލެއްދެކެ އަހަރެމެން ލޯބިވުން ލާޒިމުވެގެންވާ، ނަބިއްޔާ صلى الله عليه وسلم އަށް ދުޝްމަނުންގެ އުނދަގޫތަކާއި އަނިޔާތައް ކުރިމަތިވިއެވެ. އަނިޔާތަކާއި ދުއްތުރާތައް ހައްދުފަހަނައަޅައި ދިއުމުން، ﷲ ގެ އަމުރުފުޅަށް އެކަލޭގެފާނާއި އެކަލޭގެފާނުގެ ޞަޙާބީން މައްކާ ދޫކުރައްވައި މަދީނާއަށް ހިޖުރަކުރެއްވިއެވެ.
އަޅާ ކުރާ ހެޔޮ ޢަމަލުތަކަށް ދެއްކުންތެރިން ވަދެއްޖެނަމަ އެ ޢަމަލެއް ﷲ ޤަބޫލެއް ނުކުރައްވާނެއެވެ. އިސްލާމްދީނުގައި ކަނޑައަޅުއްވާފައިވާ އަޅުކަންތައްތައް ކުރާއިރު އޭގެ ތެރެއަށް ކުޑަ ޝިރުކު ވަދެދާނެ ކަމަށް ބިރުވެތިވާން ޖެހެއެވެ.
ފާފަކުރުން ހުއްޓާލާށެވެ. އެކަމަށް ދެރަވެ ހިތާމަކުރަށެވެ. އެފާފައަށް އެނބުރި ރުޖޫޢަނުވުމަށް ޢަޒުމު ކަނޑައަޅާށެވެ. އަދި ފާފަ ފުސެއްވުންއެދި ރައްބުގެ ޙަޟްރަތުގައި ދަންނަވާށެވެ. ގިނަގިނައިން ތައުބާވާ މީހުންދެކެ ﷲ ތަޢާލާ ލޯބިވެވޮޑިގެންވެއެވެ.
އިސްލާމީ ޙަޟާރަތާއި ޘަޤާފަތަށް ކުުރިމަތިވެފައިވާ ގޮންޖެހުންތަކުގެ ޙައްލު
އިސްލާމީ ޙަޟާރަތާއި ޘަޤާފާތްތަކަށް މިއަދު ކުރިމަތިވެފައިވާ ގޮންޖެހުންތައް
އިސްލާމީ ޙަޟާރަތާއި ޘަޤާފަތްތައް ކުރިއަރައިގެން ދިޔަ މިންވަރާ އަދުގެ ޙާލަތު އިސްލާމީ ޙަޟާރަތް ކުރިއަރައި ގޮސްފައިވަނީ ކީރިތި ޤުރުއާނާއި ސުންނަތަށް ޢަމަލުކުރުމުންނެވެ. އިސްލާމީ ޙަޟާރާތް އަދި ޘަޤާފަތް ނައްތާލަން އުޅޭ މީހުންނަށް ދެނެގަނެވުނީ
حضارة އަކީ ހުރިހާ މައިދާނެއްގައިވެސް އިންސާނީ ކުރިއެރުމެވެ. އިސްލާމީ حضارة ބިނާވެފައިވަނީ ކީރިތި ޤުރުއާނާއި ސުންނަތުގެ މައްޗަށެވެ. އެއަށް ފަހު އިންސާނާގެ ވިސްނުމާއި ފިކުރުގެ މައްޗަށެވެ.
ޢަރަބި ބަހުގައި ثقافة އަކީވެސް އެހާމެ ތަނަވަސް ލަފްޒެކެވެ. އެގޮތުން ޙަޟާރަތާ ގާތް މާނައެއްގައިވެސް ޘަޤާފަތް ބޭނުންކުރެއެވެ. އަދި އޭގެ އިތުރަށް ޘަޤާފަތްތަކުގެ އެންމެ އަސާސީ އެއްކަމަކީ އެއީ އެއް ޖީލުން އަނެއް ޖީލަށް ވާރުތަ ކުރާ ކަންތައްތަކެވެ. އެކަމުގައި މާއްދީ އަދި ފިކުރީ، ޢިލްމީ ކަންތައްތައްވެސް ހިމެނެއެވެ.
ޢަރަބި ބަހުގައި حضارة އަކީ ވަރަށް ތަނަވަސް ލަފްޒެކެވެ. އޭގެ ޖުމްލަ މާނައަކީ ތަމައްދުނުވުމެވެ. އަދި ޢިލްމީ ފަންނީ އަދަބީ އަދި އިޖުތިމާޢީ ކުރިއެރުންތަކަށްވެސް ޙަޟާރަތޭ ކިޔައެވެ.
އިމްތިޙާނުތަކުގައި (ޓެސްޓުތަކުގައި) މަކަރު ހެދުމަކީ ޙަރާންކަމެކެވެ. އަދި އެއީ މުންކަރާތެއްވެސް މެއެވެ. އެއީ އެކިއެކި މުޢާމަލާތުކުރުމުގައި މަކަރާއި ޙީލަތް ހެދުން ފަދަ ކަމެކެވެ.
* ޢަރަބި ބަހުގައި البَسْمَلَة ގެ މާނައަކީ: ﷲ ގެ އިސްމުފުޅުން ފެށުމެވެ.