
ވުޟޫގެ ފަރުޟުތައް
ޥުޟޫގެ ފަރުޟުތައް ހައެކެވެ. އެއީ: 1- މުޅި މޫނު އެއްކޮށް ދޮވުން. މިކަމުގެ ދަލީލަކީ ﴿إِذَا قُمْتُمْ إِلَى الصَّلَاةِ فَاغْسِلُوا وُجُوهَكُمْ﴾ [المائدة :٦] މާނައީ: “ތިޔަބައިމީހުން ނަމާދަށް ތެދުވެއްޖެނަމަ، )އެބަހީ: ނަމާދުކުރަން
ޥުޟޫގެ ފަރުޟުތައް ހައެކެވެ. އެއީ: 1- މުޅި މޫނު އެއްކޮށް ދޮވުން. މިކަމުގެ ދަލީލަކީ ﴿إِذَا قُمْتُمْ إِلَى الصَّلَاةِ فَاغْسِلُوا وُجُوهَكُمْ﴾ [المائدة :٦] މާނައީ: “ތިޔަބައިމީހުން ނަމާދަށް ތެދުވެއްޖެނަމަ، )އެބަހީ: ނަމާދުކުރަން
ވުޟޫ ޞައްޙަވުމުގެ ޝަރުޠުތައް 1- އިސްލާމަކުކަމުގައިވުމާއި ބުއްދި ސަލާމަތުން ހުރުމާއި ބާލިޢުވުން. (ކާފިރުންނާއި މޮޔައިންނާއި ކުޑަކުދިންގެ ތެރެއިން ތަންދޮރު އެނގޭ ޢުމުރަށް ވާޞިލުނުވާ ކުދިން ކުރާ ވުޟޫ ޞައްޙައެއް ނުވާނެއެވެ.) 2- ނިޔަތް: އެއީ
ޥުޟޫގެ ބާބު ވުޟޫގެ ތަޢުރީފާއި އޭގެ ޙުކުމް: ޥުޟޫގެ ލުޣަވީ މާނަ: ޥުޟޫ ނެގިފައިވަނީ “الوَضَاءَةُ” މިބަހުންނެވެ. އެއީ ރީތިކަމާއި ސާފުކަމެވެ. ޥުޟޫގެ ޝަރުޢީ މާނަ: ﷲ ތަޢާލާއަށް އަޅުކަން ކުރުމުގެ ގޮތުން، ޝަރުޢުގައި
3-قَصُّ الشَّارِبِ وَإِحْفَاؤُهُ : މަތިމަސްކޮށުމާއި މަތިމަސްތުނިކުރުން އެއީ މަތިމަސް ކުރުކޮށް ކޮށުމެވެ. އެއީ އެކަމުގައިވާ ރީތިކަމާއި ސާފުޠާހިރުކަމަށްޓަކައެވެ. އަދި ކާފިރުންނާ ޚިލާފުވުމަށްޓަކައެވެ. މަތިމަސް ކުރުކޮށް ކޮށުމަށާއި ތުނބުޅި ދިގުކުރުމަށާއި ތުނބުޅީގައި ފުނާއަޅާ ތުނބުޅިއަށް
ފިރިހެންކުދިން ޚިތާނުކުރާފަދައިން އަންހެންކުދިން ޚިތާނުކުރަމަކީ ސުންނަތެކެވެ.
އުނިކަމެއް ހުރެދާނެކަމުގެ ބިރަށްޓަކައި ދަރިވައްޓާލުމަކީ ހުއްދަކަމެއް ނޫނެވެ. ނަމަވެސް ﷲ سبحانه وتعالى ގެ ތަދްބީރުކުރެއްވުމަށް އެފަދަ ކަންތައްތައް ދޫކޮށްލާނީއެވެ.
ޙައިޟުވެރިންނާއި ނިފާސްވެރިންނަށް ޠަވާފުލްވަދާޢުއެއް ނުވެއެވެ.
އައްޔާމުއް ތަޝްރީޤަކީ އަޟްޙާ ޢީދުގެފަހުން އަންނަ ތިންދުވަހެވެ. އަޔާމުއް ތަޝްރީޤުގެ ނަމުން އެދުވަސްތަކަށް ނަންދީފައިވަނީ އެދުވަސްތަކުގައި މީސްތަކުން އެއްގަމުމަސް އަވީލާތީއެވެ.
އެދުވަހަކީ ﷲ ތަޢާލާ މިމަތިވެރި ދީން ފުރިހަމަ ކުރެއްވެވި ދުވަސްވެސްމެއެވެ.
އެންމެ މޮޅުއިތުރީ ތަމައްތުޢުކޮށް ޙައްޖުވުމެވެ. އެހެނީ ނަބިއްޔާ صلى الله عليه وسلم އެކަލޭގެފާނުގެ އަޞްޙާބުބޭކަލުންނަށް ޢުމްރާއަކާއެކު ތަމައްތުޢުކޮށް ޙައްޖުވުމަށް އަމުރުކުރެއްވިއެވެ.
މިކަމަކީ ހުއްދަކަމެއް ނޫނެވެ. އެއްވެސް ގޮތަކަށް މިކަންކުރުން އެކަށީގެންނުވެއެވެ. އެހެނީ އޭނާއަށް ކަޢުބާ ހުންނަގޮތް ބޯޑުގައި ކުރަހައިގެންވެސް ކިޔާދެވިދާނެއެވެ. އަދި ކަޢުބާ ވަށައިގެން ޠަވާފުކުރާގޮތް ބޯޑުގައި ދެއްކިދާނެއެވެ.
އެންމެހައި ޙަމްދު ޘަނާ ޙައްޤުވަނީ މުއުމިނުންނަށް ހެޔޮ ޢަމަލު ކުރުމަށް މަގު ތަނަވަސް ކޮށްދެއްވެވި ﷲ ސުބްޙާނަހޫ ވަތަޢާލާއަށެވެ. ޞަލަވާތާއި ސަލާމް ލެއްވުން އެދި ދުޢާ ކުރަނީ ހެޔޮ ޢަމަލުތަކާއި ދުވަސްތައް އުނގަންނައި ދެއްވުމަށް
ﷲ ތަޢާލާ އިންސާނާއަށް ދެއްވާފައިވާ ނިޢުމަތްތަކަށް ޝުކުރުވެރިވުމަށްޓަކައި އެއިންސާނާއަށް އޮތީ އެއިލާހު އޭނާގެ މައްޗަށް އަމުރު ކުރައްވާފައިވާ އަޅުކަންތައްތައް ފުރިހަމައަށް އަދާކޮށް އެއިލާހަށް ޙަމްދު ޘަނާ ކިޔުމެވެ.
އިޙްރާމުގައި ހުންނައިރު އަންހެނާ ބޭނުން ހެދުމެއް އޭނާއަށް ލެވިދާނެއެވެ. އެއީ ހިލޭ ފިރިހެނުންގެ ކުރިމަތީ އޭނާގެ ޒީނަތްތެރިކަން ފާޅުނުކޮށެވެ.
ޙައްޖުގެ ޝަރުޠުތަކުގެ ތެރޭގައި ކުޅަދާނަކަން ލިބިފައިވުން ހިމެނިގެންވެއެވެ. ކުޅަދާނަކަމުގެ ތެރޭގައި މުދަލުގެ ގޮތުން ކުޅަދާނަކަންލިބުންވެސް ހިމެނިގެންވެއެވެ.
ފިރިހެނާގެ ފައިކުރި ތަނބިކަށްޓަށްވުރެ ތިރިކުރުމާބެހޭގޮތުން ބައެއްމީހުންނަށް އަރާފައިވާ އޮޅުންތަކެއް
ޥުޟޫގެ ފަރުޟުތައް ހައެކެވެ. އެއީ: 1- މުޅި މޫނު އެއްކޮށް ދޮވުން. މިކަމުގެ ދަލީލަކީ ﴿إِذَا قُمْتُمْ إِلَى الصَّلَاةِ فَاغْسِلُوا وُجُوهَكُمْ﴾ [المائدة :٦] މާނައީ: “ތިޔަބައިމީހުން ނަމާދަށް ތެދުވެއްޖެނަމަ، )އެބަހީ: ނަމާދުކުރަން
ވުޟޫ ޞައްޙަވުމުގެ ޝަރުޠުތައް 1- އިސްލާމަކުކަމުގައިވުމާއި ބުއްދި ސަލާމަތުން ހުރުމާއި ބާލިޢުވުން. (ކާފިރުންނާއި މޮޔައިންނާއި ކުޑަކުދިންގެ ތެރެއިން ތަންދޮރު އެނގޭ ޢުމުރަށް ވާޞިލުނުވާ ކުދިން ކުރާ ވުޟޫ ޞައްޙައެއް ނުވާނެއެވެ.) 2- ނިޔަތް: އެއީ
ޥުޟޫގެ ބާބު ވުޟޫގެ ތަޢުރީފާއި އޭގެ ޙުކުމް: ޥުޟޫގެ ލުޣަވީ މާނަ: ޥުޟޫ ނެގިފައިވަނީ “الوَضَاءَةُ” މިބަހުންނެވެ. އެއީ ރީތިކަމާއި ސާފުކަމެވެ. ޥުޟޫގެ ޝަރުޢީ މާނަ: ﷲ ތަޢާލާއަށް އަޅުކަން ކުރުމުގެ ގޮތުން، ޝަރުޢުގައި
3-قَصُّ الشَّارِبِ وَإِحْفَاؤُهُ : މަތިމަސްކޮށުމާއި މަތިމަސްތުނިކުރުން އެއީ މަތިމަސް ކުރުކޮށް ކޮށުމެވެ. އެއީ އެކަމުގައިވާ ރީތިކަމާއި ސާފުޠާހިރުކަމަށްޓަކައެވެ. އަދި ކާފިރުންނާ ޚިލާފުވުމަށްޓަކައެވެ. މަތިމަސް ކުރުކޮށް ކޮށުމަށާއި ތުނބުޅި ދިގުކުރުމަށާއި ތުނބުޅީގައި ފުނާއަޅާ ތުނބުޅިއަށް
ފިރިހެންކުދިން ޚިތާނުކުރާފަދައިން އަންހެންކުދިން ޚިތާނުކުރަމަކީ ސުންނަތެކެވެ.
އުނިކަމެއް ހުރެދާނެކަމުގެ ބިރަށްޓަކައި ދަރިވައްޓާލުމަކީ ހުއްދަކަމެއް ނޫނެވެ. ނަމަވެސް ﷲ سبحانه وتعالى ގެ ތަދްބީރުކުރެއްވުމަށް އެފަދަ ކަންތައްތައް ދޫކޮށްލާނީއެވެ.
ޙައިޟުވެރިންނާއި ނިފާސްވެރިންނަށް ޠަވާފުލްވަދާޢުއެއް ނުވެއެވެ.
އައްޔާމުއް ތަޝްރީޤަކީ އަޟްޙާ ޢީދުގެފަހުން އަންނަ ތިންދުވަހެވެ. އަޔާމުއް ތަޝްރީޤުގެ ނަމުން އެދުވަސްތަކަށް ނަންދީފައިވަނީ އެދުވަސްތަކުގައި މީސްތަކުން އެއްގަމުމަސް އަވީލާތީއެވެ.
އެދުވަހަކީ ﷲ ތަޢާލާ މިމަތިވެރި ދީން ފުރިހަމަ ކުރެއްވެވި ދުވަސްވެސްމެއެވެ.
އެންމެ މޮޅުއިތުރީ ތަމައްތުޢުކޮށް ޙައްޖުވުމެވެ. އެހެނީ ނަބިއްޔާ صلى الله عليه وسلم އެކަލޭގެފާނުގެ އަޞްޙާބުބޭކަލުންނަށް ޢުމްރާއަކާއެކު ތަމައްތުޢުކޮށް ޙައްޖުވުމަށް އަމުރުކުރެއްވިއެވެ.
މިކަމަކީ ހުއްދަކަމެއް ނޫނެވެ. އެއްވެސް ގޮތަކަށް މިކަންކުރުން އެކަށީގެންނުވެއެވެ. އެހެނީ އޭނާއަށް ކަޢުބާ ހުންނަގޮތް ބޯޑުގައި ކުރަހައިގެންވެސް ކިޔާދެވިދާނެއެވެ. އަދި ކަޢުބާ ވަށައިގެން ޠަވާފުކުރާގޮތް ބޯޑުގައި ދެއްކިދާނެއެވެ.
އެންމެހައި ޙަމްދު ޘަނާ ޙައްޤުވަނީ މުއުމިނުންނަށް ހެޔޮ ޢަމަލު ކުރުމަށް މަގު ތަނަވަސް ކޮށްދެއްވެވި ﷲ ސުބްޙާނަހޫ ވަތަޢާލާއަށެވެ. ޞަލަވާތާއި ސަލާމް ލެއްވުން އެދި ދުޢާ ކުރަނީ ހެޔޮ ޢަމަލުތަކާއި ދުވަސްތައް އުނގަންނައި ދެއްވުމަށް
ﷲ ތަޢާލާ އިންސާނާއަށް ދެއްވާފައިވާ ނިޢުމަތްތަކަށް ޝުކުރުވެރިވުމަށްޓަކައި އެއިންސާނާއަށް އޮތީ އެއިލާހު އޭނާގެ މައްޗަށް އަމުރު ކުރައްވާފައިވާ އަޅުކަންތައްތައް ފުރިހަމައަށް އަދާކޮށް އެއިލާހަށް ޙަމްދު ޘަނާ ކިޔުމެވެ.
އިޙްރާމުގައި ހުންނައިރު އަންހެނާ ބޭނުން ހެދުމެއް އޭނާއަށް ލެވިދާނެއެވެ. އެއީ ހިލޭ ފިރިހެނުންގެ ކުރިމަތީ އޭނާގެ ޒީނަތްތެރިކަން ފާޅުނުކޮށެވެ.
ޙައްޖުގެ ޝަރުޠުތަކުގެ ތެރޭގައި ކުޅަދާނަކަން ލިބިފައިވުން ހިމެނިގެންވެއެވެ. ކުޅަދާނަކަމުގެ ތެރޭގައި މުދަލުގެ ގޮތުން ކުޅަދާނަކަންލިބުންވެސް ހިމެނިގެންވެއެވެ.
ފިރިހެނާގެ ފައިކުރި ތަނބިކަށްޓަށްވުރެ ތިރިކުރުމާބެހޭގޮތުން ބައެއްމީހުންނަށް އަރާފައިވާ އޮޅުންތަކެއް