ނިޢުމަތެއް ލިބުމުން ނުވަތަ ނުބައެއް އެކަހެރިވުމުން ޝުކުރުގެ ސަޖިދަކުރުމަކީ ސުންނަތެކެވެ. އެއީ ޚާއްޞަ ނިޢުމަތެއް ލިބުމުންވިޔަސް ނުވަތަ މުސްލިމުންނަށް ޢާންމު ނިޢުމަތެއް ލިބުމުންނެވެ.
ޤުރުއާނުގެ ލުޣަވީ މާނަ: ޤުރުއާން މި ބަސް ނެގިފައިވަނީ ޤަރައަ ޔަޤްރައު މި ބަހުންނެވެ. ޤުރުއާން އޭގެ މާނައަކީ މަޤްރޫއުއެވެ. އެއީ ކިޔެވޭއެތި މިގޮތަށެވެ. އޭގެ ދެވަނަ މާނައަކީ އަލްޖާމިޢުއެވެ. އެއީ ޖަމާވެގެންވުމެވެ. އެއީ
އާދަމުގެ ދަރީންނަކީ ޠާހިރުބައެކެވެ. އެހެންކަމުން އާދަމުގެ ދަރީން ބޮއިފައި ބާކީ ހުންނަފެނަކީ ޠާހިރުފެނެކެވެ.
މިއުޒިކުން ބޭސްފަރުވާކުރުމަކީ އަޞްލެއްއޮތްކަމެއްނޫނެވެ.
އަދި ހަމައެފަދައިން ނަރަކައިގެ ފުންކަން އަންގައިދޭ އަނެއް ކަމަކީ ނަރަކައިގެ މަތިން ވައްޓާލެވޭ ހިލަ އެތަނުގެ އެންމެ އަޑީގައި ޖެހެން އެތަކެއް އަހަރުތަކެއް ނަގާކަމެވެ. އަބޫ ހުރައިރާ رضي الله عنه ވިދާޅުވިއެވެ.
ނަރަކަޔަކީ ވަރަށް ބޮޑު އަދި ފުޅާ އަދި ފުން ތަނެކެވެ. ނަރަކައިގެ މިޞިފަތަށް އަހަރުމެންނަށް އެނގުނީ މިބަޔާންކުރާ ކަންތަށްތަކުގެ އަލީގައެވެ.
ބަޔާންވެދިޔަ ދަލީލުތަކުން ދަލީލުކޮށްދެނީ، މައްޔިތާ ވަޅުލުމަށް އެ މައްޔިތާގެ ކަށްވަޅުގެ ކައިރީގައި ހުންނަމީހަކު، މައްޔިތާ ވަޅުގައި ބޭއްވުމުން، މައްޔިތާގެ ބޮލާވީކޮޅުން، ދެ އަތުން، ތިން މުށްވެލި އުކުމަކީ މުސްތަޙައްބުކަމެއްކަމެކެވެ.
މިހާރު ނަރަކަވަނީ ކޮންތަނެއްގައި ކަމާމެދު ޢިލްމުވެރިންގެ މެދުގައިވަނީ ޚިލާފް އުފެދިފައެވެ. ބައެއް ބޭކަލުން ދެކިލައްވާ ގޮތުގައި ނަރަކަވަނީ އެންމެ ތިރީ ބިމުގައެވެ. އަނެއްބައި ބޭކަލުން ދެކިލައްވާ ގޮތުގައި އުޑުގައެވެ. އަނެއްބައި ބޭކަލުން އެކަމާމެދު އެއްވެސް އެއްޗެއް ވިދާޅުނުވެއެވެ. އަދި މިއީ އެންމެ ރަނގަޅު ގޮތެވެ.
ނަރަކައިގެ ބަނޑޭރިން ނަރަކަ ބަލަހައްޓަވަން ތިއްބަވަނީ ވަރުގަދަ ބޮޑެތި ބިޔަ މަލާއިކަތުންނެއެވެ. ﷲ އެބޭކަލުންނަށް ކުރައްވާ އަމުރަކަށް އެބޭކަލުން ނުއުރެދޭނެތެވެ. އަދި އެބޭކަލުންނަށް އަމުރު ކުރައްވާކަންތައް އެބޭކަލުން ކުރައްވާނެތެވެ. ﷲ ވަޙީކުރެއްވި ފަދައިންނެވެ. (يَا
ޞަޙީޙު ބުޚާރީ އަދި މުސްލިމުގައި ޢަބްދުﷲ ބުން ޢުމަރު ރަޟިޔަﷲ ޢަންހުމާގެ އަރިހުން ވާރިދުވެގެން އައިސްފައިވެއެވެ.
الحمد لله رب العالمين. الصلاة و السلام على نبينا و حبيبنا محمد و على آله و صحبه. أما بعد. ﷲ ސުބުހާނަހޫ ވަތަޢާލާ އީމާންވެއްޖެ ކަމަށް ބުނާ
ސުވަރުގެއާއި ނަރަކަ މިހާރުވެސް ވަނީ ހައްދަވާފައެވެ. އިމާމު އައްޠަޙާވީ އެކަލޭގެފާނުގެ ފޮތް ކަމުގައިވާ އަލްޢަޤީދަތުއް ޠަޙާވިއްޔާގައި ވިދާޅުވިއެވެ. ” ސުވަރުގެއާއި ނަރަކަ ވަނީ މިހާރުވެސް ހައްދަވާފައެވެ. މިދެތަން ދުވަހަކުވެސް ފަނާ ނުވާނެއެވެ. އަދި ނިމުމަކަށްވެސް
ނަރަކައީ ﷲ ތަޢާލާ އެކަލާނގެ އަށް ކާފަރުވާ މީހުންނާއި އަދި އެކަލާނގެ ޝަރީޢަތާއި ދެކޮޅު ހަދާމީހުންނާއި އަދި އެކަލާނގެ ފޮނުއްވި ރަސޫލުން ދޮގު ކުޅަ މީހުންނަށް ޢަޛާބު ދެއްވުމަށް އެކަލާނގެ ހައްދަވާފައިވާ ތަނެވެ.
ފެށުން. الحمد لله رب العامين، الصلاة و السلام على نبينا محمد و آله و صحبه أجمعين. أما بعد. ﷲ ސުބުޙާނަހޫ ވަތަޢާލާ ކީރިތި ޤުރުއާނުގައި ވަޙީކުރައްވާފައިވެއެވެ. لَقَدْ
الحمد لله رب العالمين. والصلاة والسلام على رسول لله و على آله وأصحابه أجمعين. ﷲ سبحانه وتعالى އަޙްޒާބު ސޫރަތުގައި ވަޙީ ކުރައްވާފައިވެއެވެ. “وَمَا كَانَ لِمُؤْمِنٍ
އެޕާޓީތަކުގެ ޢަމަލުތަކަށް ބަލަންޖެހޭނެއެވެ. ފަހެ އެބައިމީހުން ޙައްޤުގެ މަތީގައި ތިބެ ހެޔޮކަމަށް ގޮވާ، ހެޔޮ ކަންތައްތަކަށް އަމުރުކޮށް މުންކަރާތްތައް ނަހީކޮށް އަދި މީސްތަކުންނަށް ނޭނގޭ ކަންތައްތައް އުނގަންނައިދީ ހަދާނަމަ އެބައިމީހުންނާ ގުޅުމަކީ މައްސަލައެއްނޫނެވެ.
ނިޢުމަތެއް ލިބުމުން ނުވަތަ ނުބައެއް އެކަހެރިވުމުން ޝުކުރުގެ ސަޖިދަކުރުމަކީ ސުންނަތެކެވެ. އެއީ ޚާއްޞަ ނިޢުމަތެއް ލިބުމުންވިޔަސް ނުވަތަ މުސްލިމުންނަށް ޢާންމު ނިޢުމަތެއް ލިބުމުންނެވެ.
ޤުރުއާނުގެ ލުޣަވީ މާނަ: ޤުރުއާން މި ބަސް ނެގިފައިވަނީ ޤަރައަ ޔަޤްރައު މި ބަހުންނެވެ. ޤުރުއާން އޭގެ މާނައަކީ މަޤްރޫއުއެވެ. އެއީ ކިޔެވޭއެތި މިގޮތަށެވެ. އޭގެ ދެވަނަ މާނައަކީ އަލްޖާމިޢުއެވެ. އެއީ ޖަމާވެގެންވުމެވެ. އެއީ
އާދަމުގެ ދަރީންނަކީ ޠާހިރުބައެކެވެ. އެހެންކަމުން އާދަމުގެ ދަރީން ބޮއިފައި ބާކީ ހުންނަފެނަކީ ޠާހިރުފެނެކެވެ.
މިއުޒިކުން ބޭސްފަރުވާކުރުމަކީ އަޞްލެއްއޮތްކަމެއްނޫނެވެ.
އަދި ހަމައެފަދައިން ނަރަކައިގެ ފުންކަން އަންގައިދޭ އަނެއް ކަމަކީ ނަރަކައިގެ މަތިން ވައްޓާލެވޭ ހިލަ އެތަނުގެ އެންމެ އަޑީގައި ޖެހެން އެތަކެއް އަހަރުތަކެއް ނަގާކަމެވެ. އަބޫ ހުރައިރާ رضي الله عنه ވިދާޅުވިއެވެ.
ނަރަކަޔަކީ ވަރަށް ބޮޑު އަދި ފުޅާ އަދި ފުން ތަނެކެވެ. ނަރަކައިގެ މިޞިފަތަށް އަހަރުމެންނަށް އެނގުނީ މިބަޔާންކުރާ ކަންތަށްތަކުގެ އަލީގައެވެ.
ބަޔާންވެދިޔަ ދަލީލުތަކުން ދަލީލުކޮށްދެނީ، މައްޔިތާ ވަޅުލުމަށް އެ މައްޔިތާގެ ކަށްވަޅުގެ ކައިރީގައި ހުންނަމީހަކު، މައްޔިތާ ވަޅުގައި ބޭއްވުމުން، މައްޔިތާގެ ބޮލާވީކޮޅުން، ދެ އަތުން، ތިން މުށްވެލި އުކުމަކީ މުސްތަޙައްބުކަމެއްކަމެކެވެ.
މިހާރު ނަރަކަވަނީ ކޮންތަނެއްގައި ކަމާމެދު ޢިލްމުވެރިންގެ މެދުގައިވަނީ ޚިލާފް އުފެދިފައެވެ. ބައެއް ބޭކަލުން ދެކިލައްވާ ގޮތުގައި ނަރަކަވަނީ އެންމެ ތިރީ ބިމުގައެވެ. އަނެއްބައި ބޭކަލުން ދެކިލައްވާ ގޮތުގައި އުޑުގައެވެ. އަނެއްބައި ބޭކަލުން އެކަމާމެދު އެއްވެސް އެއްޗެއް ވިދާޅުނުވެއެވެ. އަދި މިއީ އެންމެ ރަނގަޅު ގޮތެވެ.
ނަރަކައިގެ ބަނޑޭރިން ނަރަކަ ބަލަހައްޓަވަން ތިއްބަވަނީ ވަރުގަދަ ބޮޑެތި ބިޔަ މަލާއިކަތުންނެއެވެ. ﷲ އެބޭކަލުންނަށް ކުރައްވާ އަމުރަކަށް އެބޭކަލުން ނުއުރެދޭނެތެވެ. އަދި އެބޭކަލުންނަށް އަމުރު ކުރައްވާކަންތައް އެބޭކަލުން ކުރައްވާނެތެވެ. ﷲ ވަޙީކުރެއްވި ފަދައިންނެވެ. (يَا
ޞަޙީޙު ބުޚާރީ އަދި މުސްލިމުގައި ޢަބްދުﷲ ބުން ޢުމަރު ރަޟިޔަﷲ ޢަންހުމާގެ އަރިހުން ވާރިދުވެގެން އައިސްފައިވެއެވެ.
الحمد لله رب العالمين. الصلاة و السلام على نبينا و حبيبنا محمد و على آله و صحبه. أما بعد. ﷲ ސުބުހާނަހޫ ވަތަޢާލާ އީމާންވެއްޖެ ކަމަށް ބުނާ
ސުވަރުގެއާއި ނަރަކަ މިހާރުވެސް ވަނީ ހައްދަވާފައެވެ. އިމާމު އައްޠަޙާވީ އެކަލޭގެފާނުގެ ފޮތް ކަމުގައިވާ އަލްޢަޤީދަތުއް ޠަޙާވިއްޔާގައި ވިދާޅުވިއެވެ. ” ސުވަރުގެއާއި ނަރަކަ ވަނީ މިހާރުވެސް ހައްދަވާފައެވެ. މިދެތަން ދުވަހަކުވެސް ފަނާ ނުވާނެއެވެ. އަދި ނިމުމަކަށްވެސް
ނަރަކައީ ﷲ ތަޢާލާ އެކަލާނގެ އަށް ކާފަރުވާ މީހުންނާއި އަދި އެކަލާނގެ ޝަރީޢަތާއި ދެކޮޅު ހަދާމީހުންނާއި އަދި އެކަލާނގެ ފޮނުއްވި ރަސޫލުން ދޮގު ކުޅަ މީހުންނަށް ޢަޛާބު ދެއްވުމަށް އެކަލާނގެ ހައްދަވާފައިވާ ތަނެވެ.
ފެށުން. الحمد لله رب العامين، الصلاة و السلام على نبينا محمد و آله و صحبه أجمعين. أما بعد. ﷲ ސުބުޙާނަހޫ ވަތަޢާލާ ކީރިތި ޤުރުއާނުގައި ވަޙީކުރައްވާފައިވެއެވެ. لَقَدْ
الحمد لله رب العالمين. والصلاة والسلام على رسول لله و على آله وأصحابه أجمعين. ﷲ سبحانه وتعالى އަޙްޒާބު ސޫރަތުގައި ވަޙީ ކުރައްވާފައިވެއެވެ. “وَمَا كَانَ لِمُؤْمِنٍ
އެޕާޓީތަކުގެ ޢަމަލުތަކަށް ބަލަންޖެހޭނެއެވެ. ފަހެ އެބައިމީހުން ޙައްޤުގެ މަތީގައި ތިބެ ހެޔޮކަމަށް ގޮވާ، ހެޔޮ ކަންތައްތަކަށް އަމުރުކޮށް މުންކަރާތްތައް ނަހީކޮށް އަދި މީސްތަކުންނަށް ނޭނގޭ ކަންތައްތައް އުނގަންނައިދީ ހަދާނަމަ އެބައިމީހުންނާ ގުޅުމަކީ މައްސަލައެއްނޫނެވެ.
