ރަސޫލުﷲ ޞައްލަﷲ ޢަލައިހި ވަސައްލަމަ ދެކެ ލޯބިވުމުގެ ޘަވާބެއްގެ ގޮތުން އެކަލޭގެފާނާއެކު ސުވަރުގޭގައިވުން އަހަރެމެންނަށް ޙާޞިލްކުރެވޭނެކަމަށް ޞައްޙަ ޙަދީޘުން ސާބިތުވެފައިވެއެވެ. فَقَدْ سَأَلَهُ رَجُلٌ عَنِ السَّاعَةِ؟ فَقَالَ: ))ما أَعْدَدْتَّ لهَاَ؟(( قَالَ:
ރަސޫލުﷲ ޞައްލަﷲ ޢަލައިހި ވަސައްލަމަ އެކަލޭގެފާނުގެ އަނބިއަނބިކަނބަލުންނާއިއެކު: 5. ރަސޫލުﷲ ޞައްލަﷲ ޢަލައިހި ވަސައްލަމަ އެކަލޭގެފާނުގެ އަނބިއަނބިކަނބަލުންގެ އިޙްސާސްތަކަށް އިޙްތިރާމްކުރައްވައި އަޅާލެއްވުން: ދިރިއުޅުމުގެ ހިތްހަމަޖެހުމާއި އުފާވެރިކަން ބިނާވެގެންވަނީ ފިރިމީހާއާއި އަނބިމީހާގެ އުފަލާއި ހިތްހަމަޖެހުމުގެ މައްޗަށެވެ.
ﷲ ތަޢާލާއާއި އެއިލާހުގެ ރަސޫލާ ޞައްލަﷲ ޢަލައިހި ވަސައްލަމަ ދެކެ ލޯބިވުމަކީ ފަރުޟެކެވެ. އަދި ކިޔެއްތަ ފަރުޟުތަކުގެ ތެރެއިން އެންމެ ބޮޑު ފަރުޟެވެ. އަދި އެހެން ހުރިހާ ފަރާތްތަކާއި އެއްޗިހި ދެކެ ވާ ލޯތްބަށްވުރެ ﷲ
މާތް ﷲގެ ލޯބި، ރަސޫލާ ޞައްލަﷲ ޢަލައިހި ވަސައްލަމައަށް އަހަރެމެން ތަބަޢަވެގެން ނޫނީ އަހަރެމެންނަށް ނުލިބޭނެއެވެ. ﷲ ތަޢާލާ ވަޙީކުރައްވާފައިވެއެވެ. (قُلْ إِنْ كُنْتُمْ تُحِبُّونَ اللَّهَ فَاتَّبِعُونِي يُحْبِبْكُمُ اللهُ وَيَغْفِرْ لَكُمْ
ސުންނަތަކީ ކޮބާ؟ ސުންނަތަށް ތަބާޢަވެ އެއަށް ޢަމަލުކުރުމުގެ ވާހަކަ ދައްކާއިރު އެންމެ ފުރަތަމަ ސުންނަތަކީ ކޮބައިކަން އެނގެން ޖެހެއެވެ. އެހެނީ، އެއްވެސް އެއްޗަކަށް އެއާ ބެހޭގޮތުން އެނގިފުމަށް ދާންދެން އެކަމަކަށް ޢަމަލުކުރުމެއް ނުވެއެވެ. ސުންނަތަކީ
الحمد لله رب العالمين والصلاة والسلام على رسولنا وحبيبنا وقدوتنا محمد صلى الله عليه وسلم وعلى آله وأصحابه ومن تبعهم بإحسان إلى يوم الدين. اﷲ
ﷲ ތަޢާލާ އިންސާނާ މިބިންމަތީގައި ލައްވަވާފައިވަނީ އެއިލާހު ކަނޑައަޅުއްވާފައިވާ ޤާނުނެއްގެ ދަށުން މިބިންމަތީގައި ދިރިއުޅެ މިތަން އާރާސްތު ކުރުމަށެވެ. އެއިލާހުގެ ޕްލޭނާއިގެން ކަންތައްތައް ކުރަންވީގޮތް އުނގަންނައި ދިނުމަށް ވަޑައިގަތީ މާތް ނަބިއްޔާ މުޙައްމަދު ޞައްލަﷲ
ޔަހޫދީންނާއި ނަސާރާއިން އެބައިމީހުންގެ ނަބީންގެ ސުންނަތްތައް ބަދަލުކޮށް ހެދުމުގެ ސަބަބުން، އެދެ ދީނުގެ އަސްލު ގެއްލި އޮޅުންފިލާން ނެތްކަމުގައިވީ ނަމަވެސް މުސްލިމުންގެ މާތް ނަބިއްޔާގެ ސުންނަތް އާދެ، އެނަބިއްޔާގެ ބަސްފުޅުތަކާއި ޢަމަލު ފުޅުތަކުގެ ޚަބަރު
ސުންނަތަށް ޢަމަލު ކުރުމަކީ ހަމަ ކޮންމެ މުސްލިމެއްގެ މައްޗަށް ވާޖިބުވެގެންވާ ކަމެކެވެ. ކީރިތި ޤުރުއާނުންނާއި ރަސޫލުﷲ ޞައްލަﷲ ޢަލައިހި ވަސައްލަމަގެ ބަސްފުޅުން ސުންނަތް ވާޖިބުކަން ރަނގަޅަށް އެނގެއެވެ. މާތް ﷲ ސުބްޙާނަހޫ ވަތަޢާލާ ވަޙީކުރައްވާފައިވެއެވެ.
ސުންނަތޭ ބުނެވުނު ބަހުގެ މާނައީ މަގު ނުވަތަ ގޮތެވެ. ޝަރީޢަތުގެ އިޞްޠިލާޙުގައި ސުންނަތޭ ބުނެވޭ ބަހުގެ މާނައީ ﷲ ތަޢާލާގެ އިޒުނަފުޅަށް ރަސޫލުﷲ ޞައްލަﷲ ޢަލައިހި ވަސައްލަމަ މިއުންމަތަށް ދައްކަވާފައިވާ ރަނގަޅު ހެޔޮ މަގެވެ.
މުޙައްމަދު ޞައްލަﷲ ޢަލައިހި ވަސައްލަމަ މެދުވެރި ކުރައްވައި ﷲ ސުބްޙާނަހޫ ވަތަޢާލާ ވަނީ އަހަރެމެންނަށް ތެދުމަގު ދައްކަވާފައެވެ. އަނދިރި ކަމުގެ ތެރެއިން އަލިކަމުގެ ތެރެއަށް ނެރުއްވާފައެވެ. އެކަލޭގެފާނުގެ ރިސާލަތުގެ ބަރަކާތުން ދެދުނިޔޭގެ ހެޔޮކަން އަޅުގަނޑުމެންނަށް
އަޅުގަނޑުމެންނަކީ ޙަޤީޤަތުގައިވެސް ﷲ އާއި ނަބިއްޔާ صلى الله عليه و سلم ދެކެ ލޯބިވާ ބަޔެއް ނަމަ އެފަދަ ވާހަކަތައް ދެކެވޭ ތަންތަނުގައި ނުތިބޭނެއެވެ. އަދި އެފަދަ ވާހަކަ ދައްކަމީހުން ދިފާޢުވެސް ނުކުރާނެއެވެ. އަދި އެފަދަ ވާހަކަދައްކާ މީހުންނަށް ތާޢީދުވެސް ނުކުރާނެއެވެ.
ސާލިމް އަކީ މުސްލިމުންގެ ދެވަނަ ޚަލީފާ ޢުމަރު ބުނުލްޚައްޠާބު ރަޟިޔަﷲ ޢަންހުގެ ދަރިކަލެއްކަމުގައިވާ މާތް ޞަޙާބީ ޢަބްދުﷲ ބިން ޢުމަރު ރަޟިޔަﷲ ޢަންހުގެ ދަރިކަލެކެވެ. އެހެން ކަމުން އެކަލޭގެ ފާނަކީ ޢުމަރު ރަޟިޔަﷲ ޢަންހުގެ
އެކަލޭގެފާނަކީ، ޢަދުނާނުގެ ދަރި މަޢައްދިގެ ދަރި ނިޒާރުގެ ދަރި މުޟަރުގެ ދަރި އިލްޔާސްގެ ދަރި މުދްރިކާގެ ދަރި ޚުޒައިމާގެ ދަރި ކިނާނާގެ ދަރި ނަޟްރިގެ ދަރި މާލިކުގެ ދަރި ފިހުރުގެ ދަރި ޣާލިބުގެ ދަރި
ޖޯގުރަފީގެ ޢިލްމު (ކާއިނާތުގެ ޤުދުރަތީ ސިފަތަކާ ބެހޭގޮތުން ކިޔަވާ ޢިލްމު) ގައި ޖަޒީރާއަކީ ވަށައިގެން ކަނޑު، މޫދު ނުވަތަ ފެން އޮންނަ ބިން ގަނޑެކެވެ. އެ ޤައުމެއްގެ ހަތަރު ފަރާތުން (އިރުމަތީ ފަރާތުންނާއި ހުޅަނގުފަރާތުންނާއި
ދީނީ ޙާލަތު ފާރިސީންނަކީ އަލިފާނަށް އަޅުކަން ކޮށް އުޅުނު ބައެކެވެ. އެބައިމީހުން ހީކުރިގޮތުގައި އަލިފާނަކީ ބާރު ލިބިގެންވާ އެއްޗެކެވެ. އަދި ދުނިޔެއާއި ދުނިޔޭގައި ވާހާ ތަކެއްޗެއް ހިނގަނީ އަލިފާނުގެ ބާރުންނެވެ. އަޅުކަންކޮށް އުޅުމަށްޓަކައި ބޮޑެތި
ރަސޫލުﷲ ޞައްލަﷲ ޢަލައިހި ވަސައްލަމަ ދެކެ ލޯބިވުމުގެ ޘަވާބެއްގެ ގޮތުން އެކަލޭގެފާނާއެކު ސުވަރުގޭގައިވުން އަހަރެމެންނަށް ޙާޞިލްކުރެވޭނެކަމަށް ޞައްޙަ ޙަދީޘުން ސާބިތުވެފައިވެއެވެ. فَقَدْ سَأَلَهُ رَجُلٌ عَنِ السَّاعَةِ؟ فَقَالَ: ))ما أَعْدَدْتَّ لهَاَ؟(( قَالَ:
ރަސޫލުﷲ ޞައްލަﷲ ޢަލައިހި ވަސައްލަމަ އެކަލޭގެފާނުގެ އަނބިއަނބިކަނބަލުންނާއިއެކު: 5. ރަސޫލުﷲ ޞައްލަﷲ ޢަލައިހި ވަސައްލަމަ އެކަލޭގެފާނުގެ އަނބިއަނބިކަނބަލުންގެ އިޙްސާސްތަކަށް އިޙްތިރާމްކުރައްވައި އަޅާލެއްވުން: ދިރިއުޅުމުގެ ހިތްހަމަޖެހުމާއި އުފާވެރިކަން ބިނާވެގެންވަނީ ފިރިމީހާއާއި އަނބިމީހާގެ އުފަލާއި ހިތްހަމަޖެހުމުގެ މައްޗަށެވެ.
ﷲ ތަޢާލާއާއި އެއިލާހުގެ ރަސޫލާ ޞައްލަﷲ ޢަލައިހި ވަސައްލަމަ ދެކެ ލޯބިވުމަކީ ފަރުޟެކެވެ. އަދި ކިޔެއްތަ ފަރުޟުތަކުގެ ތެރެއިން އެންމެ ބޮޑު ފަރުޟެވެ. އަދި އެހެން ހުރިހާ ފަރާތްތަކާއި އެއްޗިހި ދެކެ ވާ ލޯތްބަށްވުރެ ﷲ
މާތް ﷲގެ ލޯބި، ރަސޫލާ ޞައްލަﷲ ޢަލައިހި ވަސައްލަމައަށް އަހަރެމެން ތަބަޢަވެގެން ނޫނީ އަހަރެމެންނަށް ނުލިބޭނެއެވެ. ﷲ ތަޢާލާ ވަޙީކުރައްވާފައިވެއެވެ. (قُلْ إِنْ كُنْتُمْ تُحِبُّونَ اللَّهَ فَاتَّبِعُونِي يُحْبِبْكُمُ اللهُ وَيَغْفِرْ لَكُمْ
ސުންނަތަކީ ކޮބާ؟ ސުންނަތަށް ތަބާޢަވެ އެއަށް ޢަމަލުކުރުމުގެ ވާހަކަ ދައްކާއިރު އެންމެ ފުރަތަމަ ސުންނަތަކީ ކޮބައިކަން އެނގެން ޖެހެއެވެ. އެހެނީ، އެއްވެސް އެއްޗަކަށް އެއާ ބެހޭގޮތުން އެނގިފުމަށް ދާންދެން އެކަމަކަށް ޢަމަލުކުރުމެއް ނުވެއެވެ. ސުންނަތަކީ
الحمد لله رب العالمين والصلاة والسلام على رسولنا وحبيبنا وقدوتنا محمد صلى الله عليه وسلم وعلى آله وأصحابه ومن تبعهم بإحسان إلى يوم الدين. اﷲ
ﷲ ތަޢާލާ އިންސާނާ މިބިންމަތީގައި ލައްވަވާފައިވަނީ އެއިލާހު ކަނޑައަޅުއްވާފައިވާ ޤާނުނެއްގެ ދަށުން މިބިންމަތީގައި ދިރިއުޅެ މިތަން އާރާސްތު ކުރުމަށެވެ. އެއިލާހުގެ ޕްލޭނާއިގެން ކަންތައްތައް ކުރަންވީގޮތް އުނގަންނައި ދިނުމަށް ވަޑައިގަތީ މާތް ނަބިއްޔާ މުޙައްމަދު ޞައްލަﷲ
ޔަހޫދީންނާއި ނަސާރާއިން އެބައިމީހުންގެ ނަބީންގެ ސުންނަތްތައް ބަދަލުކޮށް ހެދުމުގެ ސަބަބުން، އެދެ ދީނުގެ އަސްލު ގެއްލި އޮޅުންފިލާން ނެތްކަމުގައިވީ ނަމަވެސް މުސްލިމުންގެ މާތް ނަބިއްޔާގެ ސުންނަތް އާދެ، އެނަބިއްޔާގެ ބަސްފުޅުތަކާއި ޢަމަލު ފުޅުތަކުގެ ޚަބަރު
ސުންނަތަށް ޢަމަލު ކުރުމަކީ ހަމަ ކޮންމެ މުސްލިމެއްގެ މައްޗަށް ވާޖިބުވެގެންވާ ކަމެކެވެ. ކީރިތި ޤުރުއާނުންނާއި ރަސޫލުﷲ ޞައްލަﷲ ޢަލައިހި ވަސައްލަމަގެ ބަސްފުޅުން ސުންނަތް ވާޖިބުކަން ރަނގަޅަށް އެނގެއެވެ. މާތް ﷲ ސުބްޙާނަހޫ ވަތަޢާލާ ވަޙީކުރައްވާފައިވެއެވެ.
ސުންނަތޭ ބުނެވުނު ބަހުގެ މާނައީ މަގު ނުވަތަ ގޮތެވެ. ޝަރީޢަތުގެ އިޞްޠިލާޙުގައި ސުންނަތޭ ބުނެވޭ ބަހުގެ މާނައީ ﷲ ތަޢާލާގެ އިޒުނަފުޅަށް ރަސޫލުﷲ ޞައްލަﷲ ޢަލައިހި ވަސައްލަމަ މިއުންމަތަށް ދައްކަވާފައިވާ ރަނގަޅު ހެޔޮ މަގެވެ.
މުޙައްމަދު ޞައްލަﷲ ޢަލައިހި ވަސައްލަމަ މެދުވެރި ކުރައްވައި ﷲ ސުބްޙާނަހޫ ވަތަޢާލާ ވަނީ އަހަރެމެންނަށް ތެދުމަގު ދައްކަވާފައެވެ. އަނދިރި ކަމުގެ ތެރެއިން އަލިކަމުގެ ތެރެއަށް ނެރުއްވާފައެވެ. އެކަލޭގެފާނުގެ ރިސާލަތުގެ ބަރަކާތުން ދެދުނިޔޭގެ ހެޔޮކަން އަޅުގަނޑުމެންނަށް
އަޅުގަނޑުމެންނަކީ ޙަޤީޤަތުގައިވެސް ﷲ އާއި ނަބިއްޔާ صلى الله عليه و سلم ދެކެ ލޯބިވާ ބަޔެއް ނަމަ އެފަދަ ވާހަކަތައް ދެކެވޭ ތަންތަނުގައި ނުތިބޭނެއެވެ. އަދި އެފަދަ ވާހަކަ ދައްކަމީހުން ދިފާޢުވެސް ނުކުރާނެއެވެ. އަދި އެފަދަ ވާހަކަދައްކާ މީހުންނަށް ތާޢީދުވެސް ނުކުރާނެއެވެ.
ސާލިމް އަކީ މުސްލިމުންގެ ދެވަނަ ޚަލީފާ ޢުމަރު ބުނުލްޚައްޠާބު ރަޟިޔަﷲ ޢަންހުގެ ދަރިކަލެއްކަމުގައިވާ މާތް ޞަޙާބީ ޢަބްދުﷲ ބިން ޢުމަރު ރަޟިޔަﷲ ޢަންހުގެ ދަރިކަލެކެވެ. އެހެން ކަމުން އެކަލޭގެ ފާނަކީ ޢުމަރު ރަޟިޔަﷲ ޢަންހުގެ
އެކަލޭގެފާނަކީ، ޢަދުނާނުގެ ދަރި މަޢައްދިގެ ދަރި ނިޒާރުގެ ދަރި މުޟަރުގެ ދަރި އިލްޔާސްގެ ދަރި މުދްރިކާގެ ދަރި ޚުޒައިމާގެ ދަރި ކިނާނާގެ ދަރި ނަޟްރިގެ ދަރި މާލިކުގެ ދަރި ފިހުރުގެ ދަރި ޣާލިބުގެ ދަރި
ޖޯގުރަފީގެ ޢިލްމު (ކާއިނާތުގެ ޤުދުރަތީ ސިފަތަކާ ބެހޭގޮތުން ކިޔަވާ ޢިލްމު) ގައި ޖަޒީރާއަކީ ވަށައިގެން ކަނޑު، މޫދު ނުވަތަ ފެން އޮންނަ ބިން ގަނޑެކެވެ. އެ ޤައުމެއްގެ ހަތަރު ފަރާތުން (އިރުމަތީ ފަރާތުންނާއި ހުޅަނގުފަރާތުންނާއި
ދީނީ ޙާލަތު ފާރިސީންނަކީ އަލިފާނަށް އަޅުކަން ކޮށް އުޅުނު ބައެކެވެ. އެބައިމީހުން ހީކުރިގޮތުގައި އަލިފާނަކީ ބާރު ލިބިގެންވާ އެއްޗެކެވެ. އަދި ދުނިޔެއާއި ދުނިޔޭގައި ވާހާ ތަކެއްޗެއް ހިނގަނީ އަލިފާނުގެ ބާރުންނެވެ. އަޅުކަންކޮށް އުޅުމަށްޓަކައި ބޮޑެތި
