ކީރިތި ޤުރުއާނުގެ ބައެއް ސޫރަތްތައް ފެށުމުގައިވާ (الم) އަދި މިނޫނަސް މިފަދަ އަކުރުތަކުގެ މާނައަކީ ކޮބާ ހެއްޔެވެ؟ އެއާޔަތްތަކާމެދު ޢިލްމުވެރިންގެ ބަސްފުޅަކީ ކޮބާ ހެއްޔެވެ؟ الحمد لله “މިފަދައިން އައިސްފައިވާ އަކުރުތަކުގެ ތަފްސީރުގައި ހަތަރު
ބައެއް މީހުން ދަޢުވާކުރާ ގޮތުގައި، އަޅުގަނޑުމެން ޤައުމުގައި (އޮމާން ގައި) ނަބީބޭކަލުންތަކެއްގެ ޤަބުރުފުޅުތައްވެއެވެ. އަދި ވަކިން ޚާއްޞަކޮށް މިޤައުމުގެ ދެކުނުގައިވާ ޞަލާލާ ސަރަޙައްދުގައި، އެކި ނަބީބޭކަލުންގެ ނަންފުޅުން ނަންދެވިފައިވާ ޤަބުރުފުޅުތަކެއްވެއެވެ. މިއީ ތެދު ވާހަކައެއް
އެފަދަމީހަކަށްވެސް (އެބަހީ: ޢީދު ނަމާދަށް ޙާޟިރުވި މީހަކަށްވެސް) މޮޅުއިތުރު ފުރިހަމަ ގޮތަކީ އެދުވަހުގެ ހުކުރު ނަމާދަށްވެސް ޙާޟިރުވުމެވެ.
ތަރާވީޙް ނަމާދުގައި ކިޔާނީ ފަހު އައްތަޙިއްޔާތު އެކަނި ހެއްޔެވެ؟ ނުވަތަ ފުރަތަމަ އައްތަޙިއްޔާތާ ފަހު އައްތަޙިއްޔާތުވެސް ކިޔަން ޖެހޭނެ ހެއްޔެވެ؟ ތަރާވީޙް ނަމާދާ އަދި އެހެން ސުންނަތް ނަމާދުތަކުގައިވެސް، ކޮންމެ ދެ ރަކުޢަތެއް ނިންމުމުގައި
ޙައްޖުވުމަށްޓަކައި އިސްލާމީ ބޭންކެއްގައި ފައިސާ އެއްކުރަމުންދާ މީހަކު، އެފައިސާއިން ޒަކާތް ނެރުން ވާޖިބުވާނެ ހެއްޔެވެ؟
ރަމަޟާންމަހު ކުރާފާފަ އެހެން މަސްތަކުގައިކުރާ ފާފައަށްވުރެ ބޮޑުވެގެންވޭ ހެއްޔެވެ؟ ރަމަޟާންމަހުގައި އަދި އެހެން މަސްތަކުގައިވެސް މުސްލިމު އަޅާގެ މައްޗަށް އޮތީ އޭނާގެ ހަވާނަފްސާ ދެކޮޅަށް ޖިހާދުކުރުމެވެ. އެއީ އޭނާގެ ނަފްސަކީ ހެޔޮކަންކަމަށް
މީހަކު މަރުވުމުން އެކަމާ ހިތާމަފާޅުކުރުމުގެ ގޮތުން ކުޑަވަޤުތުކޮޅަކު ، މިޘާލަކަށް މިނެޓެއް ވަންދެން، ސުކޫތުގައި ތިބުމަކީ ކޮންކަހަލަކަމެއް ހެއްޔެވެ؟ الحمد لله ޝަހީދުން ނުވަތަ ބޮޑެތިމީހުން ނުވަތަ އެހެންބަޔަކުވިޔަސް މަރުވުމުން އެމީހުންގެ ފުރާނައަށް މާތްކޮށްހިތުމުގެ
ލިޔަންކިޔަން ނުދަންނަ މީހަކު ނަމާދުކުރަން އެބަ ބޭނުންވެއެވެ. ނަމަވެސް ފާތިޙާ ސޫރަތް ފިޔަވައި އެހެން އެއްވެސް މިންވަރެއް ކީރިތި ޤުރުއާނުން އޭނާއަށް ދަސްވެފައި ނުވެއެވެ. އެފަދަ މީހަކު އައްތަޙިއްޔާތާ އަދި ކީރިތި ޤުރުއާނުގެ އެހެން
ވަރަށް މަދު ދުޢާއެއް މެނުވީ އަޅުގަނޑަށް ހިތުދަސްވެފައި ނުވެއެވެ. ފަހެ، ގަނޑެއްގައި ބައެއް ދުޢާތައް ލިޔެގެން އެގަނޑު ބަލައިގެން ނަމާދުގައާއި ނަމާދުން ބޭރުގައި ދުޢާކުރުން ހުއްދަވެގެންވޭ ހެއްޔެވެ؟ މީހަކަށް ދުޢާތައް ދަސްވެފައި ނުވާނަމަ، އެ
ފާރުގައި (އިންސާނުންގެ) ފޮޓޯ ހަރުކުރުމަކީ ޙަރާމްކަމެކެވެ. އަދި ވަކިން ޚާއްޞަކޮށް ބޮޑެތި ފޮޓޯތައް ހަރުކުރުމުގެ ނަހީކަން ބޮޑެވެ. އެއީ ހަށިގަނޑުން ބައެއް ނުވަތަ ބޯއެކަނި ހުރި ފޮޓޮއެއްކަމުގައިވިޔަސްމެއެވެ. އެކަމުގައި އެމީހާއަށް މާތްކޮށް ހިތުން އެކުލެވިގެންވާކަމީ
ބޮޑު ޙަދަޘްވެރިވެފައި ހުރިކަން އެނގުނީ ނަމާދުކޮށްނިމުނުފަހުންނެވެ. އެފަދަ މީހަކު ހަދާނީ ކިހިނެތް ހެއްޔެވެ؟ ކުޑަ ޙަދަޘެއް ވިޔަސް އަދި ބޮޑު ޙަދަޘެއް ވިޔަސް، ނަމާދުކޮށް ނިމުނު ފަހުން އެކަން އެނގިއްޖެނަމަ އޭނާގެ މައްޗަށް ވާޖިބުވެގެންވަނީ
ސުވާލު: ފަރުޟު ނަމާދުކުރުމަށްފަހު ސުންނަތް އަދާކުރާނަމަ ތަން ބަދަލުކުރުމަށް ދަލީލެއް އައިސްފައިވޭ ހެއްޔެވެ؟ ޖަވާބު: އާނއެކެވެ. އެކަމުގައި މުޢާވިޔާ رضي الله عنه ގެ އަރިހުން ޙަދީޘެއް ވާރިދުވެފައިވެއެވެ. އެކަލޭގެފާނު ވިދާޅުވިއެވެ. “ހަމަކަށަވަރުން އެއް
މަރުވެފައިވާ މީހުން މިސްކިތުގައި ވަޅުލުމުގެ ޙުކުމަކީ ކޮބާ ހެއްޔެވެ؟ މަރުވެފައިވާމީހުން މިސްކިތުގައި ވަޅުލުމަކީ ނަބިއްޔާ صلى الله عليه وسلم ނަހީކުރައްވާފައިވާ ކަމެކެވެ. އަދި ޤަބުރުމަތީގައި މިސްކިތްތައް އެޅުންވެސް އެކަލޭގެފާނުވަނީ ނަހީކުރައްވާފައެވެ. އަދި އެކަންކުރާ
އޮށެއްގެ މިންވަރަށް (ހެދުމުގައި ނުވަތަ ހަށިގަނޑުގައި) ލޭ ފަދަ ނަޖިހެއް ފެނިއްޖެނަމަ (ނަމާދުކުރުމަކީ) އެއީ މައްސަލައެއް ހެއްޔެވެ؟ ހަށިގަނޑުން އަންނަ ލެއާ ދޮސްފަދަ ނަޖިސް ފިޔަވާ އެހެން ނަޖިހަކީ ލުއިކަމެއް ދެވިފައިވާ ނަޖިހެއް ނޫނެވެ.
ތަލްޤީނު ކިޔަންޖެހޭ ވަޤުތަކީ ކޮބާ ހެއްޔެވެ؟ ތަލްޤީނުކޮށްދޭން [1] ޖެހޭ ވަޤުތަކީ މަރުވާވަޤުތެވެ. އެއީ މަރަށް ޙާޟިރުކުރެވޭ ވަޤުތެވެ. އޭނާއަށް لا إله إلا الله އެވަޤުތު ކިޔައިދޭނީއެވެ. ނަބިއްޔާ صلى الله عليه
މީހަކު ނިދާ ހޭލިއިރު އޭނާގެ ހެދުމުގައި ތެތްކަމެއް ފެނުމުން ހިނައިގަތުން ވާޖިބުވާނެ ހެއްޔެވެ؟ ނިދާ ހޭލިއިރު ތެތްކަމެއް ފެންނަ މީހުން ވާހުށީ ތިން ޙާލަތެއްގެއެވެ. ފުރަތަމަ ޙާލަތަކީ: އޭނާއަށް އެފެނުނު ތެތްކަމަކީ މަނިކަމަށް
ކީރިތި ޤުރުއާނުގެ ބައެއް ސޫރަތްތައް ފެށުމުގައިވާ (الم) އަދި މިނޫނަސް މިފަދަ އަކުރުތަކުގެ މާނައަކީ ކޮބާ ހެއްޔެވެ؟ އެއާޔަތްތަކާމެދު ޢިލްމުވެރިންގެ ބަސްފުޅަކީ ކޮބާ ހެއްޔެވެ؟ الحمد لله “މިފަދައިން އައިސްފައިވާ އަކުރުތަކުގެ ތަފްސީރުގައި ހަތަރު
ބައެއް މީހުން ދަޢުވާކުރާ ގޮތުގައި، އަޅުގަނޑުމެން ޤައުމުގައި (އޮމާން ގައި) ނަބީބޭކަލުންތަކެއްގެ ޤަބުރުފުޅުތައްވެއެވެ. އަދި ވަކިން ޚާއްޞަކޮށް މިޤައުމުގެ ދެކުނުގައިވާ ޞަލާލާ ސަރަޙައްދުގައި، އެކި ނަބީބޭކަލުންގެ ނަންފުޅުން ނަންދެވިފައިވާ ޤަބުރުފުޅުތަކެއްވެއެވެ. މިއީ ތެދު ވާހަކައެއް
އެފަދަމީހަކަށްވެސް (އެބަހީ: ޢީދު ނަމާދަށް ޙާޟިރުވި މީހަކަށްވެސް) މޮޅުއިތުރު ފުރިހަމަ ގޮތަކީ އެދުވަހުގެ ހުކުރު ނަމާދަށްވެސް ޙާޟިރުވުމެވެ.
ތަރާވީޙް ނަމާދުގައި ކިޔާނީ ފަހު އައްތަޙިއްޔާތު އެކަނި ހެއްޔެވެ؟ ނުވަތަ ފުރަތަމަ އައްތަޙިއްޔާތާ ފަހު އައްތަޙިއްޔާތުވެސް ކިޔަން ޖެހޭނެ ހެއްޔެވެ؟ ތަރާވީޙް ނަމާދާ އަދި އެހެން ސުންނަތް ނަމާދުތަކުގައިވެސް، ކޮންމެ ދެ ރަކުޢަތެއް ނިންމުމުގައި
ޙައްޖުވުމަށްޓަކައި އިސްލާމީ ބޭންކެއްގައި ފައިސާ އެއްކުރަމުންދާ މީހަކު، އެފައިސާއިން ޒަކާތް ނެރުން ވާޖިބުވާނެ ހެއްޔެވެ؟
ރަމަޟާންމަހު ކުރާފާފަ އެހެން މަސްތަކުގައިކުރާ ފާފައަށްވުރެ ބޮޑުވެގެންވޭ ހެއްޔެވެ؟ ރަމަޟާންމަހުގައި އަދި އެހެން މަސްތަކުގައިވެސް މުސްލިމު އަޅާގެ މައްޗަށް އޮތީ އޭނާގެ ހަވާނަފްސާ ދެކޮޅަށް ޖިހާދުކުރުމެވެ. އެއީ އޭނާގެ ނަފްސަކީ ހެޔޮކަންކަމަށް
މީހަކު މަރުވުމުން އެކަމާ ހިތާމަފާޅުކުރުމުގެ ގޮތުން ކުޑަވަޤުތުކޮޅަކު ، މިޘާލަކަށް މިނެޓެއް ވަންދެން، ސުކޫތުގައި ތިބުމަކީ ކޮންކަހަލަކަމެއް ހެއްޔެވެ؟ الحمد لله ޝަހީދުން ނުވަތަ ބޮޑެތިމީހުން ނުވަތަ އެހެންބަޔަކުވިޔަސް މަރުވުމުން އެމީހުންގެ ފުރާނައަށް މާތްކޮށްހިތުމުގެ
ލިޔަންކިޔަން ނުދަންނަ މީހަކު ނަމާދުކުރަން އެބަ ބޭނުންވެއެވެ. ނަމަވެސް ފާތިޙާ ސޫރަތް ފިޔަވައި އެހެން އެއްވެސް މިންވަރެއް ކީރިތި ޤުރުއާނުން އޭނާއަށް ދަސްވެފައި ނުވެއެވެ. އެފަދަ މީހަކު އައްތަޙިއްޔާތާ އަދި ކީރިތި ޤުރުއާނުގެ އެހެން
ވަރަށް މަދު ދުޢާއެއް މެނުވީ އަޅުގަނޑަށް ހިތުދަސްވެފައި ނުވެއެވެ. ފަހެ، ގަނޑެއްގައި ބައެއް ދުޢާތައް ލިޔެގެން އެގަނޑު ބަލައިގެން ނަމާދުގައާއި ނަމާދުން ބޭރުގައި ދުޢާކުރުން ހުއްދަވެގެންވޭ ހެއްޔެވެ؟ މީހަކަށް ދުޢާތައް ދަސްވެފައި ނުވާނަމަ، އެ
ފާރުގައި (އިންސާނުންގެ) ފޮޓޯ ހަރުކުރުމަކީ ޙަރާމްކަމެކެވެ. އަދި ވަކިން ޚާއްޞަކޮށް ބޮޑެތި ފޮޓޯތައް ހަރުކުރުމުގެ ނަހީކަން ބޮޑެވެ. އެއީ ހަށިގަނޑުން ބައެއް ނުވަތަ ބޯއެކަނި ހުރި ފޮޓޮއެއްކަމުގައިވިޔަސްމެއެވެ. އެކަމުގައި އެމީހާއަށް މާތްކޮށް ހިތުން އެކުލެވިގެންވާކަމީ
ބޮޑު ޙަދަޘްވެރިވެފައި ހުރިކަން އެނގުނީ ނަމާދުކޮށްނިމުނުފަހުންނެވެ. އެފަދަ މީހަކު ހަދާނީ ކިހިނެތް ހެއްޔެވެ؟ ކުޑަ ޙަދަޘެއް ވިޔަސް އަދި ބޮޑު ޙަދަޘެއް ވިޔަސް، ނަމާދުކޮށް ނިމުނު ފަހުން އެކަން އެނގިއްޖެނަމަ އޭނާގެ މައްޗަށް ވާޖިބުވެގެންވަނީ
ސުވާލު: ފަރުޟު ނަމާދުކުރުމަށްފަހު ސުންނަތް އަދާކުރާނަމަ ތަން ބަދަލުކުރުމަށް ދަލީލެއް އައިސްފައިވޭ ހެއްޔެވެ؟ ޖަވާބު: އާނއެކެވެ. އެކަމުގައި މުޢާވިޔާ رضي الله عنه ގެ އަރިހުން ޙަދީޘެއް ވާރިދުވެފައިވެއެވެ. އެކަލޭގެފާނު ވިދާޅުވިއެވެ. “ހަމަކަށަވަރުން އެއް
މަރުވެފައިވާ މީހުން މިސްކިތުގައި ވަޅުލުމުގެ ޙުކުމަކީ ކޮބާ ހެއްޔެވެ؟ މަރުވެފައިވާމީހުން މިސްކިތުގައި ވަޅުލުމަކީ ނަބިއްޔާ صلى الله عليه وسلم ނަހީކުރައްވާފައިވާ ކަމެކެވެ. އަދި ޤަބުރުމަތީގައި މިސްކިތްތައް އެޅުންވެސް އެކަލޭގެފާނުވަނީ ނަހީކުރައްވާފައެވެ. އަދި އެކަންކުރާ
އޮށެއްގެ މިންވަރަށް (ހެދުމުގައި ނުވަތަ ހަށިގަނޑުގައި) ލޭ ފަދަ ނަޖިހެއް ފެނިއްޖެނަމަ (ނަމާދުކުރުމަކީ) އެއީ މައްސަލައެއް ހެއްޔެވެ؟ ހަށިގަނޑުން އަންނަ ލެއާ ދޮސްފަދަ ނަޖިސް ފިޔަވާ އެހެން ނަޖިހަކީ ލުއިކަމެއް ދެވިފައިވާ ނަޖިހެއް ނޫނެވެ.
ތަލްޤީނު ކިޔަންޖެހޭ ވަޤުތަކީ ކޮބާ ހެއްޔެވެ؟ ތަލްޤީނުކޮށްދޭން [1] ޖެހޭ ވަޤުތަކީ މަރުވާވަޤުތެވެ. އެއީ މަރަށް ޙާޟިރުކުރެވޭ ވަޤުތެވެ. އޭނާއަށް لا إله إلا الله އެވަޤުތު ކިޔައިދޭނީއެވެ. ނަބިއްޔާ صلى الله عليه
މީހަކު ނިދާ ހޭލިއިރު އޭނާގެ ހެދުމުގައި ތެތްކަމެއް ފެނުމުން ހިނައިގަތުން ވާޖިބުވާނެ ހެއްޔެވެ؟ ނިދާ ހޭލިއިރު ތެތްކަމެއް ފެންނަ މީހުން ވާހުށީ ތިން ޙާލަތެއްގެއެވެ. ފުރަތަމަ ޙާލަތަކީ: އޭނާއަށް އެފެނުނު ތެތްކަމަކީ މަނިކަމަށް
