މިބަޔާންކުރެވިފައިވާ ކަންތައްތަކަށް ރިޢާޔަތްކޮށް ބުނެވޭނީ، މިކަމުގައި ވަކި ޙުކުމެއް ކަނޑައަޅައިދޭ އެއްޗަކީ، ރޯދަވީއްލުމަށްޓަކައި ޖަމަޢަވެތިބޭބައެއްގެ ނިޔަތްކަމުގައެވެ.
އެހެންކަމުން ރޯދައަށް ހުރެ އެ ބޭނުންކުރުމަކީ ހުއްދަކަމެކެވެ.
ފަހެ އެންމެހާ މިސްކިތްތަކުގެ ތެރެއިން އެންމެ މާތް މިސްކިތަކީ މަސްޖިދުލް ޙަރާމްއެވެ. އެއަށްފަހު މަސްޖިދުއް ނަބަވީއެވެ. އެއަށް ފަހު މަސްޖިދުލް އަޤުޞާ
އަޅުގަނޑުމެންގެ މައްޗަށް ހިޔާއަޅާފައިމިވަނީ ބަރަކާތްތެރިވެގެންވާ މައްސަރެކެވެ.
ތިންވަނަކަންތައް: ޚުއްފުގައި ފެންފުހުމުގެ ކައިފިއްޔަތު ފެންފުހުން މަޝްރޫޢުވެގެންވާ ތަނަކީ ޚުއްފުގެ މައްޗެވެ. ވާޖިބުވެގެންވާ މިންވަރަކީ “ފުހެމޭ” ބުނެވޭ މިންވަރަށް ފުހުމެވެ. ޚުއްފުމަތީގައި ފެންފުހޭނެގޮތަކީ ޚުއްފުގެ މަތީގެ ބޮޑުބައިގައި ފުހުމެވެ. އެއީ ރަސޫލުﷲ ޞައްލަﷲ ޢަލައިހި
ޝައްކުވެ އެ ދެގޮތުންކުރެ ގޮތެއް ޔަޤީންނުވާނަމަ ދަންނައެވެ. ފަހެ މިކަމުގައި އަޞްލަކީ ރޯދަ ޞައްޙަނުވާކަމުގެ ދަލީލެއް ޘާބިތުވެއްޖައުމަށް ދާންދެން ރޯދަ ޞައްޙަވުމެވެ.
ސުވާލު: އަންހެނުން އެކަނބަލުންގެ ޖަމާޢަތުގައި ނުވަތަ އެކަނި ނަމާދު ކުރާއިރު ބަންގި ގޮވައި ޤަމަތްދިނުމީ އެކަނބަލުންގެ މައްޗަށް ވާ ވާޖިބެއްތޯ ނުވަތަ ނޫންތޯ އޮޅުންފިލުވައި ދެވިދާނެ ހެއްޔެވެ؟ ޖަވާބު: ހުރިހާ ޙަމްދެއް ހުރީ ﷲ
އޭ ލޮބުވެތި އަޚުންނާއި އުޚްތުންނޭވެ! ނަމާދު އަޅާފައި ތިޔަތިބެނީ ފަހެ ނަމާދު އެޅުމުގެ ފާފައިގެ ބޮޑުކަން ނޭގޭތީތޯއެވެ؟ ނުވަތަ އެކަމާއި މެދު ޣާފިލްވެފައިވާތީތޯއެވެ؟ ﷲ ތަޢާލާ ވަޙީ ކުރައްވާފައިވެއެވެ. “حَافِظُوا عَلَى الصَّلَوَاتِ وَالصَّلاةِ
ސުވާލު: ރަމަޟާންމަސް ވަނުމުން (އެއްބަޔަކު އަނެއްބަޔަކަށް) ތަހުނިޔާކިޔުމަކީ ހުއްދަ ކަމެއްތޯއެވެ؟ ނޫނީ އެއީ ބިދުޢައެއް ތޯއެވެ؟ ޖަވާބު: ހުރިހާ ޙަމްދެއް ހުރީ ﷲ އަށެވެ. ރަމަޟާންމަސް ވަނުމުން ތަހުނިޔާ ކިޔުމަކީ މައްސަލައެއް ނޫނެވެ.
ހިތާމައަކީ، ބައެއްމީހުންގެ ވިސްނުމުގައި ރަމަޟާންމަހަކީ، މުނިފޫހި ފުލުވުމާ ކުޅިވަރާ މަޖަލުގެ މަހެކެވެ.
އެ ޝަރުޠުތަކަކީ 1- ޠަހާރަތުގެ މަތީގައި ޚުއްފުލުން: އެއީ މުޣީރާ ރަޟިޔަﷲ ޢަންހު ރިވާކުރެއްވި ޙަދީޘުގެ ސަބަބުންނެވެ. މުޣީރާ ރަޟިޔަﷲ ޢަންހު ވިދާޅުވިއެވެ. كُنتُ مَعَ النَّبِيِّ صَلَّى اللهُ عَلَيهِ وَسَلَّمَ فِي
ޤަޟާކުރުން ވާޖިބުވެފައިވާ ރޯދަތަކުގެ ޢަދަދާމެދު ޝައްކުވެއްޖެނަމަ ފަހެ އޭނާ ހިފާނީ އޭގެ މަދުމިންވަރެވެ.
الخُفُّ އަކީ ހަމުން ނުވަތަ އެފާޑުގެ އެއްޗަކުން ހަދާފައި ހުންނަ، ފަޔަށް ލައްވަން ބޭނުންކުރާ އެއްޗެކެވެ. އޭގެ ޖަމްޢުއަކީ خِفَافٌ އެވެ. ހަމުން ނޫން އެއްޗަކުން މިސާލަކަށް ވޫލުން ނުވަތަ ކޮޓަން ފަދަ އެއްޗަކުން
އަންހެނާގެ މައްޗަށްވަނީ ﷲ ތަޢާލާ އޭނާގެ މައްޗަށް ނިޔާކަނޑައަޅުއްވާފައިވާ ގޮތާމެދު ރުހުމެވެ. ޙައްޖަތުލްވަދާޢު ކުރެއްވި އަހަރު ނަބިއްޔާ صلى الله عليه وسلم އުއްމުލް މުއުމިނީން ޢާއިޝާ رضي الله عنها ގެ އަރިހަށް ވެދެވަޑައިގެންނެވިއިރު އެކަމަނާ ކީރިތި ކުރައްވަން އިންނެވިއެވެ. އޭރު އެކަމަނާވަނީ ޢުމްރާއަކަށް އިޙުރާމް ބަންނަވާފައެވެ.
الحمد لله رب العالمين. و الصلاة والسلام على نبينا محمد و آله صحبه أجمعين. أما بعد: މާތްﷲ ސުބުހާނަހޫ ވަތަޢާލާ ވަހީކުރައްވަނީ މިފަދައިންނެވެ. (يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا
الحمد لله، الصلاة و السلام على نبينا محمد و آله وصحبه أجمعين. ﷲ ސުބުޙާނަހޫ ވަތަޢާލާ ވަހީކުރައްވާފައިވެއެވެ. إِنَّ الَّذِينَ كَفَرُوا بِآيَاتِنَا سَوْفَ نُصْلِيهِمْ نَارًا كُلَّمَا نَضِجَتْ
މިބަޔާންކުރެވިފައިވާ ކަންތައްތަކަށް ރިޢާޔަތްކޮށް ބުނެވޭނީ، މިކަމުގައި ވަކި ޙުކުމެއް ކަނޑައަޅައިދޭ އެއްޗަކީ، ރޯދަވީއްލުމަށްޓަކައި ޖަމަޢަވެތިބޭބައެއްގެ ނިޔަތްކަމުގައެވެ.
އެހެންކަމުން ރޯދައަށް ހުރެ އެ ބޭނުންކުރުމަކީ ހުއްދަކަމެކެވެ.
ފަހެ އެންމެހާ މިސްކިތްތަކުގެ ތެރެއިން އެންމެ މާތް މިސްކިތަކީ މަސްޖިދުލް ޙަރާމްއެވެ. އެއަށްފަހު މަސްޖިދުއް ނަބަވީއެވެ. އެއަށް ފަހު މަސްޖިދުލް އަޤުޞާ
އަޅުގަނޑުމެންގެ މައްޗަށް ހިޔާއަޅާފައިމިވަނީ ބަރަކާތްތެރިވެގެންވާ މައްސަރެކެވެ.
ތިންވަނަކަންތައް: ޚުއްފުގައި ފެންފުހުމުގެ ކައިފިއްޔަތު ފެންފުހުން މަޝްރޫޢުވެގެންވާ ތަނަކީ ޚުއްފުގެ މައްޗެވެ. ވާޖިބުވެގެންވާ މިންވަރަކީ “ފުހެމޭ” ބުނެވޭ މިންވަރަށް ފުހުމެވެ. ޚުއްފުމަތީގައި ފެންފުހޭނެގޮތަކީ ޚުއްފުގެ މަތީގެ ބޮޑުބައިގައި ފުހުމެވެ. އެއީ ރަސޫލުﷲ ޞައްލަﷲ ޢަލައިހި
ޝައްކުވެ އެ ދެގޮތުންކުރެ ގޮތެއް ޔަޤީންނުވާނަމަ ދަންނައެވެ. ފަހެ މިކަމުގައި އަޞްލަކީ ރޯދަ ޞައްޙަނުވާކަމުގެ ދަލީލެއް ޘާބިތުވެއްޖައުމަށް ދާންދެން ރޯދަ ޞައްޙަވުމެވެ.
ސުވާލު: އަންހެނުން އެކަނބަލުންގެ ޖަމާޢަތުގައި ނުވަތަ އެކަނި ނަމާދު ކުރާއިރު ބަންގި ގޮވައި ޤަމަތްދިނުމީ އެކަނބަލުންގެ މައްޗަށް ވާ ވާޖިބެއްތޯ ނުވަތަ ނޫންތޯ އޮޅުންފިލުވައި ދެވިދާނެ ހެއްޔެވެ؟ ޖަވާބު: ހުރިހާ ޙަމްދެއް ހުރީ ﷲ
އޭ ލޮބުވެތި އަޚުންނާއި އުޚްތުންނޭވެ! ނަމާދު އަޅާފައި ތިޔަތިބެނީ ފަހެ ނަމާދު އެޅުމުގެ ފާފައިގެ ބޮޑުކަން ނޭގޭތީތޯއެވެ؟ ނުވަތަ އެކަމާއި މެދު ޣާފިލްވެފައިވާތީތޯއެވެ؟ ﷲ ތަޢާލާ ވަޙީ ކުރައްވާފައިވެއެވެ. “حَافِظُوا عَلَى الصَّلَوَاتِ وَالصَّلاةِ
ސުވާލު: ރަމަޟާންމަސް ވަނުމުން (އެއްބަޔަކު އަނެއްބަޔަކަށް) ތަހުނިޔާކިޔުމަކީ ހުއްދަ ކަމެއްތޯއެވެ؟ ނޫނީ އެއީ ބިދުޢައެއް ތޯއެވެ؟ ޖަވާބު: ހުރިހާ ޙަމްދެއް ހުރީ ﷲ އަށެވެ. ރަމަޟާންމަސް ވަނުމުން ތަހުނިޔާ ކިޔުމަކީ މައްސަލައެއް ނޫނެވެ.
ހިތާމައަކީ، ބައެއްމީހުންގެ ވިސްނުމުގައި ރަމަޟާންމަހަކީ، މުނިފޫހި ފުލުވުމާ ކުޅިވަރާ މަޖަލުގެ މަހެކެވެ.
އެ ޝަރުޠުތަކަކީ 1- ޠަހާރަތުގެ މަތީގައި ޚުއްފުލުން: އެއީ މުޣީރާ ރަޟިޔަﷲ ޢަންހު ރިވާކުރެއްވި ޙަދީޘުގެ ސަބަބުންނެވެ. މުޣީރާ ރަޟިޔަﷲ ޢަންހު ވިދާޅުވިއެވެ. كُنتُ مَعَ النَّبِيِّ صَلَّى اللهُ عَلَيهِ وَسَلَّمَ فِي
ޤަޟާކުރުން ވާޖިބުވެފައިވާ ރޯދަތަކުގެ ޢަދަދާމެދު ޝައްކުވެއްޖެނަމަ ފަހެ އޭނާ ހިފާނީ އޭގެ މަދުމިންވަރެވެ.
الخُفُّ އަކީ ހަމުން ނުވަތަ އެފާޑުގެ އެއްޗަކުން ހަދާފައި ހުންނަ، ފަޔަށް ލައްވަން ބޭނުންކުރާ އެއްޗެކެވެ. އޭގެ ޖަމްޢުއަކީ خِفَافٌ އެވެ. ހަމުން ނޫން އެއްޗަކުން މިސާލަކަށް ވޫލުން ނުވަތަ ކޮޓަން ފަދަ އެއްޗަކުން
އަންހެނާގެ މައްޗަށްވަނީ ﷲ ތަޢާލާ އޭނާގެ މައްޗަށް ނިޔާކަނޑައަޅުއްވާފައިވާ ގޮތާމެދު ރުހުމެވެ. ޙައްޖަތުލްވަދާޢު ކުރެއްވި އަހަރު ނަބިއްޔާ صلى الله عليه وسلم އުއްމުލް މުއުމިނީން ޢާއިޝާ رضي الله عنها ގެ އަރިހަށް ވެދެވަޑައިގެންނެވިއިރު އެކަމަނާ ކީރިތި ކުރައްވަން އިންނެވިއެވެ. އޭރު އެކަމަނާވަނީ ޢުމްރާއަކަށް އިޙުރާމް ބަންނަވާފައެވެ.
الحمد لله رب العالمين. و الصلاة والسلام على نبينا محمد و آله صحبه أجمعين. أما بعد: މާތްﷲ ސުބުހާނަހޫ ވަތަޢާލާ ވަހީކުރައްވަނީ މިފަދައިންނެވެ. (يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا
الحمد لله، الصلاة و السلام على نبينا محمد و آله وصحبه أجمعين. ﷲ ސުބުޙާނަހޫ ވަތަޢާލާ ވަހީކުރައްވާފައިވެއެވެ. إِنَّ الَّذِينَ كَفَرُوا بِآيَاتِنَا سَوْفَ نُصْلِيهِمْ نَارًا كُلَّمَا نَضِجَتْ
