މާނައީ: މާތްﷲ ރުއްސުންލެއްވި އަނަސްގެފާނުގެ ކިބައިން ރިވާވެގެން ވެއެވެ. ޙުދައިބިއްޔާއިން ރަސޫލުﷲ صلى الله عليه وسلم އަށް ރުޖޫޢަވެވަޑައިގަންނަވަނިކޮށް އާޔަތް ބާވާލެއްވުނެވެ. އެކަލޭގެފާނުގެ ޞަޙާބީން ތިއްބެވީ ހިތާމައާއި ކީރިތިކުރެއްވުމުގައެވެ.
ހަވީރުވާހިނދު ދުޚާންސޫރަތާއި އަދި ޣާފިރު ސޫރަތްފެށިގެން ﴿وَإِلَيْهِ الْمَصِيْر﴾ އަށް ނިމޭ ހިސާބަށް، އަދި އާޔަތުލް ކުރުސި ކިޔަވައިފިމީހާ
އަދި ލުޤުމާނުގެފާނު އެކަލޭގެފާނުގެ ދަރިކަލުންނަށް ނަޞޭޙަތް ދެއްވަމުން ވިދާޅުވިހިނދު ހަނދުމަކުރާށެވެ!
ޔާސީންސޫރަތުގެ މާތްކަމާ ބެހޭގޮތުން ރިވާވެފައިވާ ޙަދީޘްތަކުގެ ތެރެއިން އައްޝައިޚް އަލްބާނީ -رحمه الله- ތަޙްޤީޤް ކުރައްވާފައިވާ އެއްވެސް ޙަދީޘްއެއް ޞައްޙަ ދަރަޖައަށް ވާޞިލްވެފައެއް ނުވެއެވެ.
ހަމަކަށަވަރުން، ތަޤުވާވެރިންވަނީ، ހިޔާތަކާއި، ފެން އާރުތަކުގެ ނިޢުމަތުގައެވެ.
އޭ އީމާންވެއްޖެ މީސްތަކުންނޭވެ! ވޭންދެނިވި ޢަޛާބަކުން ތިޔަބައިމީހުން މިންޖުކޮށްދޭނޭ ވިޔަފާރިއެއް ތިޔަބައިމީހުންނަށް ތިމަންރަސްކަލާނގެ ދައްކަވަން ހެއްޔެވެ؟
މާނައީ: މާތް ﷲ ރުއްސުންލެއްވި އަބުއްދަރްދާއުގެ އަރިހުން ރިވާވެގެން ވެއެވެ. ހަމަކަށަވަރުން ރަސޫލުﷲ صلى الله عليه وسلم ޙަދީޘް ކުރެއްވިއެވެ. “ކަހްފު ސޫރަތުގެ ފުރަތަމަ ދިހަ އާޔަތް ދަސްކޮށްފި މީހާ ދައްޖާލުގެ ފިތުނައިން ސަލާމަތްވާ ހުއްޓެވެ.”
ސޫރަތުލް އިސްރާ އިސްރާ ސޫރަތުގެ މާތްކަމާ ބެހޭގޮތުން އައިސްފައިފާ ބައެއް ޞައްޙަ ރިވާޔަތްތައް: 1. عَنْ أَبِي لُبَابَةَ، قَالَ: قَالَتْ عَائِشَةُ: ((كَانَ النَّبِيُّ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ لَا يَنَامُ
ހޫދު ސޫރަތުގެ މާތްކަމާ ބެހޭގޮތުން އައިސްފައިފާ ބައެއް ޞައްޙަ ރިވާޔަތްތައް
ﷲ ތަޢާލާގެ ވަޙީބަސްފުޅުގައިވެއެވެ. ” وَأَصْحَابُ الْيَمِينِ مَا أَصْحَابُ الْيَمِينِ ﴿٢٧﴾ ” سورة الواقعة މާނަ: ” އަދި ކަނައަތް ފަރާތުގެ އަހުލުވެރިންނެވެ. ކަނައަތް ފަރާތުގެ އަހުލުވެރިންނަކީ ކޮންބައެއްބާއެވެ؟ “ ދުނިޔެއަކީ
އަބޫއުމާމާ އަލްބާހިލިއްޔު رضي الله عنه ގެ އަރިހުން ރިވާވެގެންވެއެވެ. އެކަލޭގެފާނު ވިދާޅުވިއެވެ. ރަސޫލުﷲ صلى الله عليه وسلم މިފަދައިން ޙަދީޘް ކުރައްވަނިކޮށް ތިމަންކަލޭގެފާނު އަޑުއެހީމެވެ.
ބަޤަރާ ސޫރަތުގެ މާތްކަމާ ބެހޭގޮތުން އައިސްފައިފާ ބައެއް ޞައްޙަ ރިވާޔަތްތައް
ޤުރުއާނުގެ އެހެން އެއްވެސް ސޫރަތަކުން ނުފުދޭނެފަދައިން ފާތިޙާ ސޫރަތުން ފުދެއެވެ. މީޒާނުގެ އެއްކޮޅަށް ފާތިޙާ ސޫރަތް ލުމަށްފަހު އަނެއްކޮޅަށް ޤުރުއާން (އެއްކޮށް) ލީކަމުގައިވީނަމަވެސް އެސޫރަތުގެ މަތިވެރިކަން ޤުރުއާނުގެ (އެހެން ސޫރަތްތަކުގެ މައްޗަށް) 7 ގުނަ އިތުރުވެދާހުއްޓެވެ.
ކީރިތި ޤުރުއާނުގެ ކޮންމެ ސޫރަތަކީވެސް މާތްކަން އިތުރު ދަރުމަގިނަވެގެންވާ ސޫރަތްތަކެކެވެ. ނަމަވެސް ކީރިތި ޤުރުއާނުގެ ބައެއް ސޫރަތްތަކަށް، އެހެން ސޫރަތްތަކުގެ މައްޗަށް ޙާއްޞަކަން ލިބިފައިވެއެވެ. އަދި ބައެއް އާޔަތްތަކަށް އެހެން އާޔަތްތަކުގެ މައްޗަށް ޚާއްޞަކަންލިބިގެންވެއެވެ.
1- ފާތިޙާ:
ޤުރުއާން މިސޫރަތުން ފެށިފައިވާތީއެވެ. އަދި ނަމާދުގެ ކޮންމެ ރަކުޢަތެއްގެ ކިޔެވުންވެސް މިސޫރަތުން ފެށޭތީއެވެ.
1- ﷲ ސުބްޙާނަހޫ ވަތަޢާލާގެ ވަޖުހަފުޅު އަދައިގެން ކުރުން 2- ކިޔެވުން ތަޖުވީދުގެ މަގަށް ބެހެއްޓުން 3- ކޮންމެދުވަހަކުވެސް ހިތުދަސްކުރާނޭ ވަކި މިންވަރެއް ކަނޑައެޅުން 4- ރަނގަޅަށް ހިތުދަސްނުވަނީސް އެހެން އާޔަތްތައް ހިތުދަސްކުރަން ނުފެށުން
މާނައީ: މާތްﷲ ރުއްސުންލެއްވި އަނަސްގެފާނުގެ ކިބައިން ރިވާވެގެން ވެއެވެ. ޙުދައިބިއްޔާއިން ރަސޫލުﷲ صلى الله عليه وسلم އަށް ރުޖޫޢަވެވަޑައިގަންނަވަނިކޮށް އާޔަތް ބާވާލެއްވުނެވެ. އެކަލޭގެފާނުގެ ޞަޙާބީން ތިއްބެވީ ހިތާމައާއި ކީރިތިކުރެއްވުމުގައެވެ.
ހަވީރުވާހިނދު ދުޚާންސޫރަތާއި އަދި ޣާފިރު ސޫރަތްފެށިގެން ﴿وَإِلَيْهِ الْمَصِيْر﴾ އަށް ނިމޭ ހިސާބަށް، އަދި އާޔަތުލް ކުރުސި ކިޔަވައިފިމީހާ
އަދި ލުޤުމާނުގެފާނު އެކަލޭގެފާނުގެ ދަރިކަލުންނަށް ނަޞޭޙަތް ދެއްވަމުން ވިދާޅުވިހިނދު ހަނދުމަކުރާށެވެ!
ޔާސީންސޫރަތުގެ މާތްކަމާ ބެހޭގޮތުން ރިވާވެފައިވާ ޙަދީޘްތަކުގެ ތެރެއިން އައްޝައިޚް އަލްބާނީ -رحمه الله- ތަޙްޤީޤް ކުރައްވާފައިވާ އެއްވެސް ޙަދީޘްއެއް ޞައްޙަ ދަރަޖައަށް ވާޞިލްވެފައެއް ނުވެއެވެ.
ހަމަކަށަވަރުން، ތަޤުވާވެރިންވަނީ، ހިޔާތަކާއި، ފެން އާރުތަކުގެ ނިޢުމަތުގައެވެ.
އޭ އީމާންވެއްޖެ މީސްތަކުންނޭވެ! ވޭންދެނިވި ޢަޛާބަކުން ތިޔަބައިމީހުން މިންޖުކޮށްދޭނޭ ވިޔަފާރިއެއް ތިޔަބައިމީހުންނަށް ތިމަންރަސްކަލާނގެ ދައްކަވަން ހެއްޔެވެ؟
މާނައީ: މާތް ﷲ ރުއްސުންލެއްވި އަބުއްދަރްދާއުގެ އަރިހުން ރިވާވެގެން ވެއެވެ. ހަމަކަށަވަރުން ރަސޫލުﷲ صلى الله عليه وسلم ޙަދީޘް ކުރެއްވިއެވެ. “ކަހްފު ސޫރަތުގެ ފުރަތަމަ ދިހަ އާޔަތް ދަސްކޮށްފި މީހާ ދައްޖާލުގެ ފިތުނައިން ސަލާމަތްވާ ހުއްޓެވެ.”
ސޫރަތުލް އިސްރާ އިސްރާ ސޫރަތުގެ މާތްކަމާ ބެހޭގޮތުން އައިސްފައިފާ ބައެއް ޞައްޙަ ރިވާޔަތްތައް: 1. عَنْ أَبِي لُبَابَةَ، قَالَ: قَالَتْ عَائِشَةُ: ((كَانَ النَّبِيُّ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ لَا يَنَامُ
ހޫދު ސޫރަތުގެ މާތްކަމާ ބެހޭގޮތުން އައިސްފައިފާ ބައެއް ޞައްޙަ ރިވާޔަތްތައް
ﷲ ތަޢާލާގެ ވަޙީބަސްފުޅުގައިވެއެވެ. ” وَأَصْحَابُ الْيَمِينِ مَا أَصْحَابُ الْيَمِينِ ﴿٢٧﴾ ” سورة الواقعة މާނަ: ” އަދި ކަނައަތް ފަރާތުގެ އަހުލުވެރިންނެވެ. ކަނައަތް ފަރާތުގެ އަހުލުވެރިންނަކީ ކޮންބައެއްބާއެވެ؟ “ ދުނިޔެއަކީ
އަބޫއުމާމާ އަލްބާހިލިއްޔު رضي الله عنه ގެ އަރިހުން ރިވާވެގެންވެއެވެ. އެކަލޭގެފާނު ވިދާޅުވިއެވެ. ރަސޫލުﷲ صلى الله عليه وسلم މިފަދައިން ޙަދީޘް ކުރައްވަނިކޮށް ތިމަންކަލޭގެފާނު އަޑުއެހީމެވެ.
ބަޤަރާ ސޫރަތުގެ މާތްކަމާ ބެހޭގޮތުން އައިސްފައިފާ ބައެއް ޞައްޙަ ރިވާޔަތްތައް
ޤުރުއާނުގެ އެހެން އެއްވެސް ސޫރަތަކުން ނުފުދޭނެފަދައިން ފާތިޙާ ސޫރަތުން ފުދެއެވެ. މީޒާނުގެ އެއްކޮޅަށް ފާތިޙާ ސޫރަތް ލުމަށްފަހު އަނެއްކޮޅަށް ޤުރުއާން (އެއްކޮށް) ލީކަމުގައިވީނަމަވެސް އެސޫރަތުގެ މަތިވެރިކަން ޤުރުއާނުގެ (އެހެން ސޫރަތްތަކުގެ މައްޗަށް) 7 ގުނަ އިތުރުވެދާހުއްޓެވެ.
ކީރިތި ޤުރުއާނުގެ ކޮންމެ ސޫރަތަކީވެސް މާތްކަން އިތުރު ދަރުމަގިނަވެގެންވާ ސޫރަތްތަކެކެވެ. ނަމަވެސް ކީރިތި ޤުރުއާނުގެ ބައެއް ސޫރަތްތަކަށް، އެހެން ސޫރަތްތަކުގެ މައްޗަށް ޙާއްޞަކަން ލިބިފައިވެއެވެ. އަދި ބައެއް އާޔަތްތަކަށް އެހެން އާޔަތްތަކުގެ މައްޗަށް ޚާއްޞަކަންލިބިގެންވެއެވެ.
1- ފާތިޙާ:
ޤުރުއާން މިސޫރަތުން ފެށިފައިވާތީއެވެ. އަދި ނަމާދުގެ ކޮންމެ ރަކުޢަތެއްގެ ކިޔެވުންވެސް މިސޫރަތުން ފެށޭތީއެވެ.
1- ﷲ ސުބްޙާނަހޫ ވަތަޢާލާގެ ވަޖުހަފުޅު އަދައިގެން ކުރުން 2- ކިޔެވުން ތަޖުވީދުގެ މަގަށް ބެހެއްޓުން 3- ކޮންމެދުވަހަކުވެސް ހިތުދަސްކުރާނޭ ވަކި މިންވަރެއް ކަނޑައެޅުން 4- ރަނގަޅަށް ހިތުދަސްނުވަނީސް އެހެން އާޔަތްތައް ހިތުދަސްކުރަން ނުފެށުން
