އައްޝައިޚު އަބޫބަކުރު އިބްރާހީމް ޢަލީ – رحمه الله

ދީނުގެ ކަންކަމުގައި ބިދުޢަހެދި މީސްތަކުން ބިދުޢަހަދާފައިވަނީ އެކިއެކި ސަބަބާހުރެއެވެ.

ބިދުޢައޭ ބުނެވުނު ބަހުގެ މާނައީ؛ އަލަށް ކަމެއް ނުވަތަ އެއްޗެއް އުފެއްދުމެވެ.

ޔަހޫދީންނާއި ނަސާރާއިން އެބައިމީހުންގެ ނަބީންގެ ސުންނަތްތައް ބަދަލުކޮށް ހެދުމުގެ ސަބަބުން، އެދެ ދީނުގެ އަސްލު ގެއްލި އޮޅުންފިލާން ނެތްކަމުގައިވީ ނަމަވެސް މުސްލިމުންގެ މާތް ނަބިއްޔާގެ ސުންނަތް އާދެ، އެނަބިއްޔާގެ ބަސްފުޅުތަކާއި ޢަމަލު ފުޅުތަކުގެ ޚަބަރު

ސުންނަތަށް ޢަމަލު ކުރުމަކީ ހަމަ ކޮންމެ މުސްލިމެއްގެ މައްޗަށް ވާޖިބުވެގެންވާ ކަމެކެވެ. ކީރިތި ޤުރުއާނުންނާއި ރަސޫލުﷲ ޞައްލަﷲ ޢަލައިހި ވަސައްލަމަގެ ބަސްފުޅުން ސުންނަތް ވާޖިބުކަން ރަނގަޅަށް އެނގެއެވެ. މާތް ﷲ ސުބްޙާނަހޫ ވަތަޢާލާ ވަޙީކުރައްވާފައިވެއެވެ.

ޖުނުބުވެރި ޙާލުގައި ކައިބޮއިހެދުމާ ނިދުމަކީ މަނާކަމެއް ނޫނެވެ. ނަމަވެސް ޖުނުބު ވެރިވެގެންވާ ޙާލު ކައިބޮއި ނިދައި ހަދަން ބޭނުންވެއްޖެނަމަ ޥުޟޫކޮށްގެން ކައިބޮއި ހެދުން މުސްތަޙައްބު ވެގެންވެއެވެ. ރަސޫލުﷲ ޞައްލަﷲ ޢަލައިހި ވަސައްލަމްގެ ރަނގަޅު ނަމޫނާގައި

ދީނުގައި ކަނޑައެޅިފައިވާ ގޮތުން އަނބިމީހާއާއެކު ޖިމާޢުވުމަށްފަހު ފެންވެރުމުގެ ކުރިން އަލުންވެސް ޖިމާޢު ވުމަށް ހީކޮށްފިނަމަ ވުޟޫކުރުން ސުންނަތް ވެގެންވެއެވެ. ރަސޫލުﷲ ޞައްލަﷲ ޢަލައިހި ވަސައްލަމް ޙަދީޘް ކުރައްވަނީ   “ إِذَا أَتَى أَحَدُكُمْ

ސުންނަތޭ ބުނެވުނު ބަހުގެ މާނައީ މަގު ނުވަތަ ގޮތެވެ. ޝަރީޢަތުގެ އިޞްޠިލާޙުގައި ސުންނަތޭ ބުނެވޭ ބަހުގެ މާނައީ ﷲ ތަޢާލާގެ އިޒުނަފުޅަށް ރަސޫލުﷲ ޞައްލަﷲ ޢަލައިހި ވަސައްލަމަ މިއުންމަތަށް ދައްކަވާފައިވާ ރަނގަޅު ހެޔޮ މަގެވެ.

ތިމާގެ އަނބިމީހާއީ ތިމާއަށް ﷲ ސުބްޙާނަހޫ ވަތަޢާލާ ޙަލާލު ކޮށްދެއްވާފައިވާ އަންހެނެކެވެ. އެއަނބިމީހާގެ ކިބައިން ތިމާ ބޭނުންގޮތަކަށް އަރާމު ލިބިގަތުމަކީ ހުއްދަކަމެކެވެ. އެކަލާނގެ ވަޙީ ކުރައްވާފައިވަނީ (نِسَاؤُكُمْ حَرْثٌ لَكُمْ فَأْتُوا حَرْثكُمْ أَنَّى

ޢާއްމު ގޮތެއްގައި ކޮންމެ ފަހަރަކުވެސް އަނބިމީހާ ގާތު ރޭކުރާއިރު އަންނަނިވި ދުޢާ ކިއުން ސުންނަތްވެގެންވެއެވެ.

ކައިވެނިކޮށް ނިމުމަށްފަހު ދެމަފިރިން އެކުގައި ދެ ރަކުޢަތް ނަމާދެއްކުރުން މުސްތަޙައްބުވެގެންވެއެވެ. އެއީ އަޞްޙާބު ބޭކަލުންގެ ކިބައިން ވާރިދުވެގެން އައިސްފައިވާ ކަމެކެވެ. އަބޫޙުރައިޒް ކިޔާމީހަކު ޢަބްދުﷲ ބުން މަސްޢޫދުގެ އަރިހުގައި ދެންނެވިއެވެ.

ފުރިހަމަ މުއުމިނަކަށްވެ އިސްލާމަކަށް ވެވޭނީ މި ދެ ކަލިމައިގެ މާނަ ދަސްކޮށް ހިތުގެ އަޑީން ޤަބޫލުކޮށް، ދުލުން ކިޔައި އެ ދެ ކަލިމައިން އެދެވޭ މުރާދެއް ތިމާގެ ޢަމަލުތަކުން ގެނެސް ގަނެގެންނެވެ.

ތިމާ މީހަކާ އިނުމަށްފަހު އަނބިމީހާގާތު ރޭކުރުމުގެ ކުރީގައި އެކަނބުލޭގެ ގާތަށްގޮސް އެކަނބުލޭގެ ބޮލުގެ ނިތްކުރިޔާ ވީހިސާބުގައި ތިމާގެ އަތްބާއްވައި ބިސްމި ކިޔުމަށްފަހު އަންނަނިވި ދުޢާ ކިއުން އެދެވިގެންވެއެވެ.  ((اللَّهُمَّ إِنِّى أَسْأَلُكَ خَيْرَهَا وَخَيْرَ

އިސްލާމްދީނަކީ މުޅި އިންސާނިއްޔަތުގެ ދީނެވެ. އިންސާނިއްޔަތަށް ފައިދާހުރި އެއްވެސް ކަމެއް އެކަމެއްގެ އިރުޝާދު ދެއްވާފައި ނޫނީ އިސްލާމް ދީން ދޫނުކުރެއެވެ. އިންސާނީ ޙަޔާތުގެ އެންމެ މަތީ ދަރަޖައިގެ ކަންތަކުން ފެށިގެން އެންމެ އާދައިގެ ކަންކަމާ