ދީނުގައި ނިފާޤުވުން މިފަދަ ނިފާޤުކަން ދެ ބަޔަކަށް ބެހިގެންވެއެވެ. އަޞްލީ ނިފާޤުކަން (ޙަޤީޤަތުގައިވެސް އިސްލާމްނުވެ މުސްލިމަކު ކަމުގައި ދެއްކުމާއި ) އިސްލާމްވުމަށްފަހު މުރުތައްދުވެ އެއަށްފަހު މުސްލިމެއްކަމުގައި ދެއްކުން. މިތަނުގައި އަޞްލީ ނިފާޤޭ ބުނެވޭ ބުނެވުމުގެ
2. ޢަމަލުގައި ނިފާޤުވުން (ކުޑަ ނިފާޤުކަން) އެއީ ދީނުގައި ރައްކާތެރިވާންޖެހޭ ކަންކަން ސިއްރުގައި ދޫކުރުމެވެ. އަދި ބޭރުފުށުން އެކަންކަން ކުރާ ކަމުގައި ދެއްކުމެވެ. ނަމަވެސް އެއީ އޭނާގެ ހިތުގައި އީމާންކަމާއި ޞައްޙަ ޢަޤީދާވާ ޙާލުގައެވެ.
ނިފާޤުގެ ވައްތަރުތައް ނިފާޤްކަން ދެބަޔަކަށް ބެހިގެންވެއެވެ. އެއީ ބޮޑު ނިފާޤުކަމާއި ކުޑަ ނިފާޤުކަމެވެ. އިބުން ތައިމިއްޔާ ވިދާޅުވެފައިވެއެވެ. ” އަދި ނިފާޤުކަމަކީ ކުފުރު ފަދައިން ދެބަޔަކަށް ބެހިގެންވާ އެއްޗެކެވެ. އެއީ ދީނުން ބޭރުވާ ނިފާޤުކަމާއި
ނިފާޤުގެ ތަޢުރީފް ޢަރަބިބަހުގައި ނިފާޤް ބަހުގެ ގޮތުން ބަލާއިރު (نفق) މިބަހުން ޞައްޙަ ދެ އަޞްލެއް (މާނައެއް) ޢަރަބި ބަހުގައި ނެގެއެވެ. އެއިން ދަލީލުކޮށްދޭ އެއް މާނައަކީ އެއްޗެއް މެދުކެނޑި އަދި ފިލައި ދިޔުމަށެވެ.
މުއައްލިފުގެ މުޤައްދިމާ الحمد لله رب العالمين. والصلاة والسلام على نبينا محمد. وعلى آله وصحبه أجمعين أما بعد: ފަހެ ހަމަކަށަވަރުން ނިފާޤްކަމަކީ ބޮޑުވެގެންވާ ބަލިމަޑުކަމެކެވެ. ނުރައްކާތެރި މަގުއޮޅުމެކެވެ. ފެތުރިފައިވާ
މުތަރްޖިމުގެ މުޤައްދިމާ الحمد لله رب العالمين ، والصلاة والسلام على خاتم الأنبياء والمرسلين ، المبعوث رحمة للعالمين، محمد وعلى آله وصحبه أجمعين . أما بعد
އެތައް ސަތޭކަ އަހަރެއް ކުރިން އެކަލޭގެފާނު ބުނެދެއްވި ފިލާވަޅުތައް މިއަދުގެ އިރު ފަދައިން ފެންނަން އެބައޮތެވެ. ސިޔާސީގޮތުން އެކަލޭގެފާނު އެޅުއްވި ހަރުދަނާ ފިޔަވަޅުތަކާއި ނިންމުންތަށް ނިންމެވީ އިންސާނުންގެ މަޞްލަޙަތަށް އެންމެ ރަނގަޅުގޮތަކީ އެގޮތްކަމުގައި ޔަޤީންކުރައްވައިގެންނެވެ.
އާދެ! މިއީ އެނަބިއްޔެއްގެ ނަބީކަމަށް އެ ރަސޫލެއްގެ ރަސޫލުކަމަށް އަޅުގަނޑުމެން ހެކިވެގެން ތިބި މުޙައްމަދު (صلي الله عليه وسلم) ގެ ކުރުކުރު ޚުލާސާއެކެވެ. އެނަބިއްޔާގެ މުއްސަނދި ސިޔަރަތުން ހޮވާލެވުނު މަދު މަޢުލޫމާތުކޮޅެކެވެ. ޣައިރު
ނެތުމުގެ ތެރެއިން އިންސާނާ އުފައްދަވާ އެއިންސާނާއަށް ރިޒުޤުދެއްވާ އެއިންސާނާއަށް އެންމެ ރަނގަޅުގޮތް ﷲ ތަޢާލާ ވަނީ ބަޔާންކުރައްވާ ކަނޑައަޅުއްވައިފައެވެ. އިންސާނާގެ ދިރިއުޅުމަށް ބޭނުންވާނެ އެއްމެހާ ޙުކުމްތަކާއި އުސޫލުތައްވަނީ، ޙުކުމް ކުރެއްވުމުގައި އެންމެ ޢަދުލުވެރި ﷲ
އެކަލޭގެފާނުގެ އާއިލީ ދިރިއުޅުއްވުމަކީވެސް ކާމިޔާބު ޙަޔާތަކަށް ބޭނުންވާނެ ހުރިހާ އުސޫލުތަކެއް އޭގައި އެކުލެވިގެންވާ ނަމޫނާއެކެވެ. އަނބިއަނބިކަނބަލުންނަށް ކަންކަމުގައި ނަޞޭހަތްދެއްވާ ޢިލުމަށް ހިތްވަރު ދެއްވެވިއެވެ. އެކަނބަލުންނާއި މަޝްވަރާ ކުރައްވަވާ އެކަނބަލުންގެ ރަޢްޔު ހޯއްދެއްވިއެވެ. ހައްޤުތައް ދިނުމުގައި
އެކަލޭގެފާނުގެ ޙަޔާތްޕުޅުން ބަލައިލި ކޮންމެ ދިމާލަކުން ވެސް ފެންނަނީ އެކަލޭގެފާނުގެ މާތް އަޚްލާގުފުޅެވެ. ރިވެތި ނަމޫނާއެވެ. އެގޮތުން މަގުތަކުގެ ހައްޤު މަގުތަކަށް ދިނުމަށާއި އެމަގުގައިވާ މީސްތަކުންނަށްވާ އުނދަގޫތައް އެއްފަރާތް ކުރުމަށް އިރުޝާދު ދެއްވެވިއެވެ. ރަސޫލުﷲ
މިނޫނަސް ދޫނިސޫފާސޫއްޕާއި ޖަނަވާރަށް ގެއްލުންދިނުމާއި އަނިޔާކުރުން ނަހީކުރެއްވިއެވެ. ޚުދު އެތަކެއްޗަށްވެސް އިޙްސާންތެރިވެލައްވާ މީސްތަކުންނަށްވެސް ދިރޭ ތަކެއްޗަށް އިޙްސާންތެރި ވުމަށް އަމުރު ކުރެއްވިއެވެ. ކަރުހިއްކައިގެންފައިވާ ކުއްތާއަކަށް ފެންދިނުމުގެ ފަޟުލުވެސް ބަޔާންކޮށްދެއްވިއެވެ. ކާންނުދީ ބުޅަލެއް ގެންގުޅި މަރާލި އަންހެނާގެ މައްޗަށް ހުރި ޢަޛާބުވެސް ބަޔާންކޮށްދެއްވިއެވެ.
الحمد لله والصلاة والسلام على رسول الله وعلى آله وصحبه أجمعين. ބަރަކާތްތެރި ރަމަޟާން މަހާއި ޙައްޖުގެ އަޅުކަން އަދާކޮށް ނިމުމާއިއެކު މުސްލިމުންނާއި ބައްދަލުކުރާ އެންމެ އުފާވެރި ދެދުވަހަކީ ފިތުރުޢީދާއި އަޟްޙާޢީދެވެ.
މިނޫނަސް އެކަލޭގެފާނުގެ ނަމޫނާވަނީ އިންސާނީ ނަސްލުގެ މައްޗަށް ހުރިހާ ދާއިރާއެއްގައި ކުރި ހޯއްދަވާފައެވެ. ނުބަޔާއި ރަނގަޅު ވަކިކޮށް އޭގެ އިމާއި މިން ކަނޑައެޅުއްވިއެވެ. ޙަރާމާއި ހަލާލު ބުނެދެއްވާ ވިސްނޭނެ ފަދަ ގޮތަކަށް އޭގެ މިސާލު
އިންސާނާ އޭނާގެ ދުނިޔެއާއި އާޚިރަތް ކާމިޔާބުކުރުމަށް ދެނެގަންނަންޖެހޭ އެންމެ އަސާސީ އެއް ބިންގަލަކީ ކާއިނާތުގެވެރި އެއްކައުވަންތަ އިލާހެވެ. ﷲގެ ރަސޫލާ (صلى الله عليه وسلم) ވަނީ ހުރިހާ ޚަލުޤްތަކެއްގެ ވެރި ﷲ ތަބާރަކަ ވަތައާލާ އެއްކައުވަންތަކުރާނެ ތައުހީދުގެ ބިންގާތަށް ނުހަނު ސީދާކޮށް އަޅުއްވައިދެއްވާފައެވެ. ޢަމަލުގެ މައްޗަށް ޢިލުމު އިސް ކުރައްވާ އަޅާއާއި ރައްބާއި ދެމެދު އޮންނަންޖެހޭ ގުޅުން ބަޔާންކޮށްދެއްވާފައެވެ. ﷲ ތަޢާލާ ވަޙީކުރައްވައިފައިވެއެވެ.
މަލާމާތާއި ފުރައްސާރައާއި ތުޙުމަތުގެ ދޫތަކުން އެބޭކަލެއްގެ އުޖާލާކަން ފަނޑު ނުކުރެވުނު އެންމެ އަލިގަދަ ޝަޚްޞިއްޔަތަކީ އަޅުގަނޑުމެންގެ މާތް ނަބިއްޔާ މުޙައްމަދު (صلى الله عليه وسلم) އެވެ.
ދީނުގައި ނިފާޤުވުން މިފަދަ ނިފާޤުކަން ދެ ބަޔަކަށް ބެހިގެންވެއެވެ. އަޞްލީ ނިފާޤުކަން (ޙަޤީޤަތުގައިވެސް އިސްލާމްނުވެ މުސްލިމަކު ކަމުގައި ދެއްކުމާއި ) އިސްލާމްވުމަށްފަހު މުރުތައްދުވެ އެއަށްފަހު މުސްލިމެއްކަމުގައި ދެއްކުން. މިތަނުގައި އަޞްލީ ނިފާޤޭ ބުނެވޭ ބުނެވުމުގެ
2. ޢަމަލުގައި ނިފާޤުވުން (ކުޑަ ނިފާޤުކަން) އެއީ ދީނުގައި ރައްކާތެރިވާންޖެހޭ ކަންކަން ސިއްރުގައި ދޫކުރުމެވެ. އަދި ބޭރުފުށުން އެކަންކަން ކުރާ ކަމުގައި ދެއްކުމެވެ. ނަމަވެސް އެއީ އޭނާގެ ހިތުގައި އީމާންކަމާއި ޞައްޙަ ޢަޤީދާވާ ޙާލުގައެވެ.
ނިފާޤުގެ ވައްތަރުތައް ނިފާޤްކަން ދެބަޔަކަށް ބެހިގެންވެއެވެ. އެއީ ބޮޑު ނިފާޤުކަމާއި ކުޑަ ނިފާޤުކަމެވެ. އިބުން ތައިމިއްޔާ ވިދާޅުވެފައިވެއެވެ. ” އަދި ނިފާޤުކަމަކީ ކުފުރު ފަދައިން ދެބަޔަކަށް ބެހިގެންވާ އެއްޗެކެވެ. އެއީ ދީނުން ބޭރުވާ ނިފާޤުކަމާއި
ނިފާޤުގެ ތަޢުރީފް ޢަރަބިބަހުގައި ނިފާޤް ބަހުގެ ގޮތުން ބަލާއިރު (نفق) މިބަހުން ޞައްޙަ ދެ އަޞްލެއް (މާނައެއް) ޢަރަބި ބަހުގައި ނެގެއެވެ. އެއިން ދަލީލުކޮށްދޭ އެއް މާނައަކީ އެއްޗެއް މެދުކެނޑި އަދި ފިލައި ދިޔުމަށެވެ.
މުއައްލިފުގެ މުޤައްދިމާ الحمد لله رب العالمين. والصلاة والسلام على نبينا محمد. وعلى آله وصحبه أجمعين أما بعد: ފަހެ ހަމަކަށަވަރުން ނިފާޤްކަމަކީ ބޮޑުވެގެންވާ ބަލިމަޑުކަމެކެވެ. ނުރައްކާތެރި މަގުއޮޅުމެކެވެ. ފެތުރިފައިވާ
މުތަރްޖިމުގެ މުޤައްދިމާ الحمد لله رب العالمين ، والصلاة والسلام على خاتم الأنبياء والمرسلين ، المبعوث رحمة للعالمين، محمد وعلى آله وصحبه أجمعين . أما بعد
އެތައް ސަތޭކަ އަހަރެއް ކުރިން އެކަލޭގެފާނު ބުނެދެއްވި ފިލާވަޅުތައް މިއަދުގެ އިރު ފަދައިން ފެންނަން އެބައޮތެވެ. ސިޔާސީގޮތުން އެކަލޭގެފާނު އެޅުއްވި ހަރުދަނާ ފިޔަވަޅުތަކާއި ނިންމުންތަށް ނިންމެވީ އިންސާނުންގެ މަޞްލަޙަތަށް އެންމެ ރަނގަޅުގޮތަކީ އެގޮތްކަމުގައި ޔަޤީންކުރައްވައިގެންނެވެ.
އާދެ! މިއީ އެނަބިއްޔެއްގެ ނަބީކަމަށް އެ ރަސޫލެއްގެ ރަސޫލުކަމަށް އަޅުގަނޑުމެން ހެކިވެގެން ތިބި މުޙައްމަދު (صلي الله عليه وسلم) ގެ ކުރުކުރު ޚުލާސާއެކެވެ. އެނަބިއްޔާގެ މުއްސަނދި ސިޔަރަތުން ހޮވާލެވުނު މަދު މަޢުލޫމާތުކޮޅެކެވެ. ޣައިރު
ނެތުމުގެ ތެރެއިން އިންސާނާ އުފައްދަވާ އެއިންސާނާއަށް ރިޒުޤުދެއްވާ އެއިންސާނާއަށް އެންމެ ރަނގަޅުގޮތް ﷲ ތަޢާލާ ވަނީ ބަޔާންކުރައްވާ ކަނޑައަޅުއްވައިފައެވެ. އިންސާނާގެ ދިރިއުޅުމަށް ބޭނުންވާނެ އެއްމެހާ ޙުކުމްތަކާއި އުސޫލުތައްވަނީ، ޙުކުމް ކުރެއްވުމުގައި އެންމެ ޢަދުލުވެރި ﷲ
އެކަލޭގެފާނުގެ އާއިލީ ދިރިއުޅުއްވުމަކީވެސް ކާމިޔާބު ޙަޔާތަކަށް ބޭނުންވާނެ ހުރިހާ އުސޫލުތަކެއް އޭގައި އެކުލެވިގެންވާ ނަމޫނާއެކެވެ. އަނބިއަނބިކަނބަލުންނަށް ކަންކަމުގައި ނަޞޭހަތްދެއްވާ ޢިލުމަށް ހިތްވަރު ދެއްވެވިއެވެ. އެކަނބަލުންނާއި މަޝްވަރާ ކުރައްވަވާ އެކަނބަލުންގެ ރަޢްޔު ހޯއްދެއްވިއެވެ. ހައްޤުތައް ދިނުމުގައި
އެކަލޭގެފާނުގެ ޙަޔާތްޕުޅުން ބަލައިލި ކޮންމެ ދިމާލަކުން ވެސް ފެންނަނީ އެކަލޭގެފާނުގެ މާތް އަޚްލާގުފުޅެވެ. ރިވެތި ނަމޫނާއެވެ. އެގޮތުން މަގުތަކުގެ ހައްޤު މަގުތަކަށް ދިނުމަށާއި އެމަގުގައިވާ މީސްތަކުންނަށްވާ އުނދަގޫތައް އެއްފަރާތް ކުރުމަށް އިރުޝާދު ދެއްވެވިއެވެ. ރަސޫލުﷲ
މިނޫނަސް ދޫނިސޫފާސޫއްޕާއި ޖަނަވާރަށް ގެއްލުންދިނުމާއި އަނިޔާކުރުން ނަހީކުރެއްވިއެވެ. ޚުދު އެތަކެއްޗަށްވެސް އިޙްސާންތެރިވެލައްވާ މީސްތަކުންނަށްވެސް ދިރޭ ތަކެއްޗަށް އިޙްސާންތެރި ވުމަށް އަމުރު ކުރެއްވިއެވެ. ކަރުހިއްކައިގެންފައިވާ ކުއްތާއަކަށް ފެންދިނުމުގެ ފަޟުލުވެސް ބަޔާންކޮށްދެއްވިއެވެ. ކާންނުދީ ބުޅަލެއް ގެންގުޅި މަރާލި އަންހެނާގެ މައްޗަށް ހުރި ޢަޛާބުވެސް ބަޔާންކޮށްދެއްވިއެވެ.
الحمد لله والصلاة والسلام على رسول الله وعلى آله وصحبه أجمعين. ބަރަކާތްތެރި ރަމަޟާން މަހާއި ޙައްޖުގެ އަޅުކަން އަދާކޮށް ނިމުމާއިއެކު މުސްލިމުންނާއި ބައްދަލުކުރާ އެންމެ އުފާވެރި ދެދުވަހަކީ ފިތުރުޢީދާއި އަޟްޙާޢީދެވެ.
މިނޫނަސް އެކަލޭގެފާނުގެ ނަމޫނާވަނީ އިންސާނީ ނަސްލުގެ މައްޗަށް ހުރިހާ ދާއިރާއެއްގައި ކުރި ހޯއްދަވާފައެވެ. ނުބަޔާއި ރަނގަޅު ވަކިކޮށް އޭގެ އިމާއި މިން ކަނޑައެޅުއްވިއެވެ. ޙަރާމާއި ހަލާލު ބުނެދެއްވާ ވިސްނޭނެ ފަދަ ގޮތަކަށް އޭގެ މިސާލު
އިންސާނާ އޭނާގެ ދުނިޔެއާއި އާޚިރަތް ކާމިޔާބުކުރުމަށް ދެނެގަންނަންޖެހޭ އެންމެ އަސާސީ އެއް ބިންގަލަކީ ކާއިނާތުގެވެރި އެއްކައުވަންތަ އިލާހެވެ. ﷲގެ ރަސޫލާ (صلى الله عليه وسلم) ވަނީ ހުރިހާ ޚަލުޤްތަކެއްގެ ވެރި ﷲ ތަބާރަކަ ވަތައާލާ އެއްކައުވަންތަކުރާނެ ތައުހީދުގެ ބިންގާތަށް ނުހަނު ސީދާކޮށް އަޅުއްވައިދެއްވާފައެވެ. ޢަމަލުގެ މައްޗަށް ޢިލުމު އިސް ކުރައްވާ އަޅާއާއި ރައްބާއި ދެމެދު އޮންނަންޖެހޭ ގުޅުން ބަޔާންކޮށްދެއްވާފައެވެ. ﷲ ތަޢާލާ ވަޙީކުރައްވައިފައިވެއެވެ.
މަލާމާތާއި ފުރައްސާރައާއި ތުޙުމަތުގެ ދޫތަކުން އެބޭކަލެއްގެ އުޖާލާކަން ފަނޑު ނުކުރެވުނު އެންމެ އަލިގަދަ ޝަޚްޞިއްޔަތަކީ އަޅުގަނޑުމެންގެ މާތް ނަބިއްޔާ މުޙައްމަދު (صلى الله عليه وسلم) އެވެ.
