تَدْوِيْنُ السُّنَّةِ النَّبَوِيَّةِ – 127
ޞަޙީޙު އިބްނު ޙިއްބާނާ މެދުގައި ޢިލްމުވެރިން ވިދާޅުވެފައިވާ ޘަނާގެ ބަސްފުޅުތައް:
ޞަޙީޙު އިބްނު ޙިއްބާނާ މެދުގައި ޢިލްމުވެރިން ވިދާޅުވެފައިވާ ޘަނާގެ ބަސްފުޅުތައް:
ޢާޝޫރާ ދުވަހުގައި ކުރުން ސުންނަތްވެގެންވާ ކަމަކީ ރޯދަ ހިފުމެވެ. މިއާ ޚިލާފަށް ބިދުޢަވެރި ދެ ޖަމާޢަތަކުން އެދުވަހުގައި ކުރުން ޝަރުޢުކުރައްވާފައި ނުވާ ކަންތައްތަކެއް ކުރެއެވެ.
ދުނިޔޭގެ ކަންކަމާ މެދުގައި ވިސްނާ ފިކުރުކޮށްފި މީހަކަށް ފެނިގެންދާނީ ބިމުގައިވާ ކޮންމެ ރަނގަޅެއްގެ އަޞްލަކީ ﷲ އެއްކައުވަންތަކުރުމާއި އެއިލާހަށް އަޅުކަންކުރުމާއި ރަސޫލާ صلى الله عليه وسلم އަށް ކިޔަމަން ގަތުމެވެ.
އޭ ﷲ! އަޅަމެންގެ މުސްލިމު އަޚުންނާއި އުޚްތުން ރައްކާތެރިކުރައްވާނދޭވެ! އަދި ކާފިރުންގެ މައްޗަށް މުސްލިމުންނަށް ނަޞްރުދެއްވައި ގަދަކަންދެއްވާނދޭވެ!
ހެޔޮ ޢަމަލެއް ނިމުމާ ދިމާއަށް މިސްރާބު ޖަހާ އިރުގައި ވިސްނާލުން މުހިންމު ކަންތައްތަކެއް ވެއެވެ.
އިބްނު ޙިއްބާނު އެކަލޭގެފާނުގެ ޞަޙީޙުގައި ގެންގުޅުއްވާފައިވާ މަންހަޖު:
ފޮތް ލިޔުއްވި ސަބަބު:
ނަރަކައަކީ ﷲ ތަޢާލާއަށް ނުކިޔަމަންތެރިވާ އަޅުތަކުންނަށް، އެއިލާހު ތައްޔާރުކުރައްވާފައިވާ ޢަޛާބުގެ ގޮވައްޗެވެ.
އިބްނު ޙިއްބާނުގެ ޞަޙީޙު
لا إله إلا الله އަކީ ވަރަށް މަތިވެރިވެގެންވާ ކަލިމައެކެވެ. މި ކަލިމައަކީ ﷲ ތަޢާލާގެ އެއްކައުވަންތަކަން ބަޔާންކޮށް، އެކަމަށް އިޤުރާރުވުމަށް ބޭނުންކުރާ މަތިވެރި ކަލިމައެވެ.
އިސްލާމީ ޢަޤީދާއޭ ބުނުމުން އޭގެ ތެރޭގައި: ﷲ އެއްކައުވަންތަކުރުމާއި (ތައުޙީދާއި) އެއިލާހަށް އަޅުކަން ޚާލިޞްކުރުމާއި އިސްލާމީ ޝަރީޢަތުގައި އައިސްފައިވާ އެންމެހާ ކަންކަމަށް އީމާންވުމާ އަދި ނަބިއްޔާ صلى الله عليه وسلم ގެންނެވި އެންމެހާ ކަމެއްގައި އެކަލޭގެފާނަށް ތަބާވުން ހިމެނިގެން ދާނެއެވެ.
އެދުވަސް ފާހަގަކުރުމަކީ ކާފިރުން ކުރަމުން އަންނަ ކަމެވެ. އަދި އެއީ އެބައިމީހުންގެ ޢީދެކެވެ. އަޅުގަނޑުމެން މުސްލިމުން އަބަދުމެ ފާތިޙާ ސޫރަތް ކިޔަވާ، އެދެމުން މިދަނީ އެބައިމީހުންގެ މަގުން އެއްކިބާކޮށް ސީދާވެގެންވާ މަގަށް މަގު ދެއްކެވުމަށެވެ.
ކްރިސްމަސް” އަކީ ނަޞާރާއިން ފާހަގަކުރާ ޢީދެކެވެ. އެބައިމީހުން އެ ދުވަސް ފާހަގަކުރަނީ ޢީސާގެފާނު އުފަންވީ ދުވަހަށް ނިސްބަތްކޮށެވެ.
ދުނިޔަވީ އެހެނިހެން ކަންކަމެކޭ އެއްގޮތަށް، ދުނިޔޭގައި ދެއްވޭ ޖަޒާއަކީވެސް އަދި ސަޒާއަކީވެސް ވަގުތީ އެއްޗެކެވެ. އަދި އެންމެ ފުރިހަމަ އެއްޗެއް ނޫނެވެ. އެކަމުގެ ޙަޤީޤީ އަދި ފުރިހަމަ ބަދަލު ނުވަތަ ޖަޒާއާ އެމީހަކު ބައްދަލު ކުރާނީ ޤިޔާމަތް ދުވަހުންނެވެ.
ބިދުޢައިގެ ނުބައިކަން ވިސްނައިދިނުން
މުސްލިމު ޒުވާނުންގެ މެދުގައި އިލްޙާދު ފެތުރުމަށް މުލްޙިދުން ބޭނުންކުރާ ވަސީލަތްތައް ވަރަށް ގިނައެވެ. އޭގެ ބައެއް ވަސީލަތްތަކުގެ ތެރޭގައި:
ޞަޙީޙު އިބްނު ޙިއްބާނާ މެދުގައި ޢިލްމުވެރިން ވިދާޅުވެފައިވާ ޘަނާގެ ބަސްފުޅުތައް:
ޢާޝޫރާ ދުވަހުގައި ކުރުން ސުންނަތްވެގެންވާ ކަމަކީ ރޯދަ ހިފުމެވެ. މިއާ ޚިލާފަށް ބިދުޢަވެރި ދެ ޖަމާޢަތަކުން އެދުވަހުގައި ކުރުން ޝަރުޢުކުރައްވާފައި ނުވާ ކަންތައްތަކެއް ކުރެއެވެ.
ދުނިޔޭގެ ކަންކަމާ މެދުގައި ވިސްނާ ފިކުރުކޮށްފި މީހަކަށް ފެނިގެންދާނީ ބިމުގައިވާ ކޮންމެ ރަނގަޅެއްގެ އަޞްލަކީ ﷲ އެއްކައުވަންތަކުރުމާއި އެއިލާހަށް އަޅުކަންކުރުމާއި ރަސޫލާ صلى الله عليه وسلم އަށް ކިޔަމަން ގަތުމެވެ.
އޭ ﷲ! އަޅަމެންގެ މުސްލިމު އަޚުންނާއި އުޚްތުން ރައްކާތެރިކުރައްވާނދޭވެ! އަދި ކާފިރުންގެ މައްޗަށް މުސްލިމުންނަށް ނަޞްރުދެއްވައި ގަދަކަންދެއްވާނދޭވެ!
ހެޔޮ ޢަމަލެއް ނިމުމާ ދިމާއަށް މިސްރާބު ޖަހާ އިރުގައި ވިސްނާލުން މުހިންމު ކަންތައްތަކެއް ވެއެވެ.
އިބްނު ޙިއްބާނު އެކަލޭގެފާނުގެ ޞަޙީޙުގައި ގެންގުޅުއްވާފައިވާ މަންހަޖު:
ފޮތް ލިޔުއްވި ސަބަބު:
ނަރަކައަކީ ﷲ ތަޢާލާއަށް ނުކިޔަމަންތެރިވާ އަޅުތަކުންނަށް، އެއިލާހު ތައްޔާރުކުރައްވާފައިވާ ޢަޛާބުގެ ގޮވައްޗެވެ.
އިބްނު ޙިއްބާނުގެ ޞަޙީޙު
لا إله إلا الله އަކީ ވަރަށް މަތިވެރިވެގެންވާ ކަލިމައެކެވެ. މި ކަލިމައަކީ ﷲ ތަޢާލާގެ އެއްކައުވަންތަކަން ބަޔާންކޮށް، އެކަމަށް އިޤުރާރުވުމަށް ބޭނުންކުރާ މަތިވެރި ކަލިމައެވެ.
އިސްލާމީ ޢަޤީދާއޭ ބުނުމުން އޭގެ ތެރޭގައި: ﷲ އެއްކައުވަންތަކުރުމާއި (ތައުޙީދާއި) އެއިލާހަށް އަޅުކަން ޚާލިޞްކުރުމާއި އިސްލާމީ ޝަރީޢަތުގައި އައިސްފައިވާ އެންމެހާ ކަންކަމަށް އީމާންވުމާ އަދި ނަބިއްޔާ صلى الله عليه وسلم ގެންނެވި އެންމެހާ ކަމެއްގައި އެކަލޭގެފާނަށް ތަބާވުން ހިމެނިގެން ދާނެއެވެ.
އެދުވަސް ފާހަގަކުރުމަކީ ކާފިރުން ކުރަމުން އަންނަ ކަމެވެ. އަދި އެއީ އެބައިމީހުންގެ ޢީދެކެވެ. އަޅުގަނޑުމެން މުސްލިމުން އަބަދުމެ ފާތިޙާ ސޫރަތް ކިޔަވާ، އެދެމުން މިދަނީ އެބައިމީހުންގެ މަގުން އެއްކިބާކޮށް ސީދާވެގެންވާ މަގަށް މަގު ދެއްކެވުމަށެވެ.
ކްރިސްމަސް” އަކީ ނަޞާރާއިން ފާހަގަކުރާ ޢީދެކެވެ. އެބައިމީހުން އެ ދުވަސް ފާހަގަކުރަނީ ޢީސާގެފާނު އުފަންވީ ދުވަހަށް ނިސްބަތްކޮށެވެ.
ދުނިޔަވީ އެހެނިހެން ކަންކަމެކޭ އެއްގޮތަށް، ދުނިޔޭގައި ދެއްވޭ ޖަޒާއަކީވެސް އަދި ސަޒާއަކީވެސް ވަގުތީ އެއްޗެކެވެ. އަދި އެންމެ ފުރިހަމަ އެއްޗެއް ނޫނެވެ. އެކަމުގެ ޙަޤީޤީ އަދި ފުރިހަމަ ބަދަލު ނުވަތަ ޖަޒާއާ އެމީހަކު ބައްދަލު ކުރާނީ ޤިޔާމަތް ދުވަހުންނެވެ.
ބިދުޢައިގެ ނުބައިކަން ވިސްނައިދިނުން
މުސްލިމު ޒުވާނުންގެ މެދުގައި އިލްޙާދު ފެތުރުމަށް މުލްޙިދުން ބޭނުންކުރާ ވަސީލަތްތައް ވަރަށް ގިނައެވެ. އޭގެ ބައެއް ވަސީލަތްތަކުގެ ތެރޭގައި: