[vstrsnln_info]

މި ވެބްސައިޓުގައިވާ ލިޔުންތައް ނަކަލު ކުރާނަމަ މި ވެބްސައިޓަށާއި ލިޔުންތެރިއާއަށް ހަވާލާދެއްވާ!

މި ވެބްސައިޓުގައިވާ ލިޔުންތައް ނަކަލު ކުރާނަމަ މި ވެބްސައިޓަށާއި ލިޔުންތެރިއާއަށް ހަވާލާދެއްވާ!

އަލް އުޚްތު އުންމު ޢަބްދިލްޢަފުއްވު

ޙަރަމްފުޅުގައި ހިނގައިދިޔަ ލޭ އޮހޮރުވުން -1979

ނަމަވެސް ހިތާމައަކީ މުސްލިމުންގެ މެދުގައި އުފެދިފައިވާ ޚިޔާލު ތަފާތުވުންތަކާއި ބައިބައިވުންތަކުގެ ސަބަބުން އެމާތްވެގެންވާ ގެފުޅުގައި ފަހުގެ ތާރީޚުގައިވެސް ލޭ އޮހޮރުވުން ހިނގާފައިވާކަމެވެ. އެއީ ކާފިރުންނާ މުސްލިމުންނާމެދު ހިނގި ލޭ އޮހޮރުވުމެއް ނޫނެވެ. ނަމަވެސް މުސްލިމުންގެ ނަމުގައި ތިބި ބައެއްގެ މެދުގައި ހިނގައިދިޔަ ކަންތައްތަކެވެ. އެއީ 1979 ވަނަ އަހަރުގެ ފަހުކޮޅެވެ.

އަލްޙާފިޡް އިބްނު ކަޘީރު رحمه الله

އެކަލޭގެފާނުގެ ނަންފުޅަކީ: އަބުލް ފިދާ ޢިމާދުއްދީން އިސްމާޢީލް ބުން ޢުމަރު ބުން ކަޘީރު އަލްޤުރަޝީ އަލްބުޞްރާވީ (އެބަހީ: ބުޞްރާއަށް އުފަން) ދިމިޝްޤީ (އެބަހީ: ދިމިޝްޤުގައި ކިޔަވައިވިދާޅުވެ ދިރިއުޅުއްވި) އެވެ. އެކަލޭގެފާނު އުފަންވެވަޑައިގަތީ ހިޖުރައިން 701

ރުޅި އިސްނުކުރާށެވެ ! 4

ރުޅި ހިފެހެއްޓުމަކީ ތަޤުވާވެރިންގެ ޢަލާމާތެކެވެ. ތަޤުވާވެރިންނަކީ ޤުރުއާނުގައި އަދި ރަސޫލުﷲ ﷺ ގެ ޙަދީޘްތަކުގައި ﷲ ތަޢާލާ މަދަހަކިޔުއްވާފައިވާ ބަޔެކެވެ.

ރުޅި އިސްނުކުރާށެވެ ! 3

އަދިވެސް އެކަލޭގެފާނު ނުރުހުންތެރިވެވަޑައިގަންނަވާ ކަންކަމާމެދު ސުވާލުކުރުމުން ކޯފާއިސްކުރައްވައެވެ. ފަހެ، އެކަލޭގެފާނު ކޯފާއިސްކުރައްވަނީ ﷲ ތަޢާލާއަށްޓަކައެވެ.

ރުޅި އިސްނުކުރާށެވެ ! 2

ރުޅި އައުމަށް މެދުވެރިވާ ސަބަބުތަކާ ދުރުވެ، ރުޅިއައުމުން އެބައިމީހުންގެ ނަފްސުތައް ކޮންޓްރޯލުކުރާ ތަޤުވާވެރިންނަށްޓަކައި ﷲ ތަޢާލާ ވައުދުވެވޮޑިގެންފައިވާ ކަންތައްތަކުގެ މަތިން ހަނދާންކުރުމީ އެންމެ ފަސޭހައިން ރުޅީގެ އަލިފާންގަނޑު ނިވާލެވޭނެ ގޮތެވެ.

ރުޅި އިސްނުކުރާށެވެ! 1

ރުޅިއަކީ އޭގެ ސަބަބުން އަޅުގަނޑުމެންގެ ދިރިއުޅުމުގައިވެސް އެތަކެއް ގެއްލުންތަކާއި ހިތްދަތިކަން ލިބޭ އެއްޗެއްކަމީ އަޅުގަނޑުމެން އެންމެންވެސް ދަންނަ ޙަޤީޤަތެކެވެ. އޭގެ ސަބަބުން މިތުރުން ހަތުރުންނަށްވެދެއެވެ. އަދި އާއިލާތައް ރޫޅިދެއެވެ. މުޖުތަމަޢުގެ އެއްބައިވަންތަކަމާއި އެކުވެރިކަން ނެތިދެއެވެ. އެއީ އަޅުގަނޑުމެންގެ މުސްތަޤްބަލަށް ހުރަސްއަޅާ ވިހަ ހަރުފައެއްފަދަ އެއްޗެކެވެ.

އިޖްތިމާޢީ ފޭރާން

ކީރިތި ޤުރުއާނުގައިވާ މިފަދަ މަތިވެރި ފިލާވަޅުތަކުން ޢިބުރަތް ލިބިގަންނަ ބައެއްކަމުގައި އަޅަމެން ލައްވާނދޭވެ! އަދި އަޅަމެންގެ މުޖުތަމަޢުގައި މިވާ ބައިބައިވުން ނެތިކުރައްވާ އެއްބައިވަންތަ ކުރައްވާނދޭވެ! އަޅަމެންނަށް ތެދުމަގު ދެއްކެވުމަށްފަހު އެމަގުން އެއްކިބާވުމުން ރައްކާތެރިކުރައްވާނދޭވެ! އަދި ހިދާޔަތު ދެއްކެވުމަށްފަހު މަގުފުރެދުމުންވެސްމެއެވެ !އާމީން!

ޙައްޤުގޮތުގައި ތިބި މީހުންނާއި މަގުފުރެދިފައިވާ މީހުން އެއްފަދައެއް ނުވާނެއެވެ.

  الحمد لله والصلاة والسلام على رسول الله وعلى آله وصحبه أجمعين. ﴿ أَفَمَن شَرَحَ اللَّـهُ صَدْرَهُ لِلْإِسْلَامِ فَهُوَ عَلَىٰ نُورٍ مِّن رَّبِّهِ ۚ …﴾ [سورة الزمر

މައްކާގެ މުޝްރިކުން އީމާން ނުވުމަށް ދެއްކި ޢުޛުރު

އެބަހީ: ‘އަހަރެމެން ކަލޭގެފާނު ތިޔަ ގެންނެވި ރިސާލަތަށް ތަބަޢަވެ، އަހަރެމެންގެ ވަށައިގެންވާ މުޝްރިކު ޢަރަބި ގަބީލާތަކާއި ދެކޮޅުވެއްޖެނަމަ، އެބައިމީހުން އަހަރެމެންނަށް ގެއްލުންދީ އަހަރެމެންނާ ދެކޮޅަށް ހަނގުރާމަ ކޮށް އަހަރެމެން ތިބި ކޮންމެ ތަނަކުން އަހަރެމެން ފަހާލަފާނެ ކަމަށްޓަކާ އަހަރެމެން ބިރުގަނެއެވެ.’

13: ބަދު ނަސީބުގެ ޢަދަދެއްތަ؟

ބައެއް ޢަދަދުތަކާ، ދުވަސްތަކާ، މަސްތަކުގައި ނަސީބާއި ބަދު ނަސީބު ވާކަމަށް ބައެއް މީހުން ޤަބޫލު ކުރެއެވެ. އެގޮތުން 13 އަކީ ބަދު ނަސީބުގެ ޢަދަދެއް ކަމުގައި ބައެއް މީހުން ބުނެ އުޅެއެވެ. ނަމަވެސް ޙަޤީޤަތަކީ ވަކި ޢަދަދެއްގައި ނަސީބު ނުވަތަ ބަދު ނަސީބު ނުވާކަމެވެ. ޢަދަދުތަކެއް، ދުވަސްތަކެއް، މަސްތަކެއް ނުވަތަ ކުލަތަކެއްގައި ބަދުނަސީބު ވާކަމަށް ޤަބޫލުކުރުމަކީ އިސްލާމްދީނުގައި ނަހީކުރައްވާފައިވާ ކަމެކެވެ. އެކަން ހިމެނެނީ ތަޠައްޔުރުގެ ތެރެއިންނެވެ.

މިއުޒިކާއި ލަވައިގެ ޙުކުމް – 4

* ޞަޙާބީންނާއި ތާބިޢީން ލަވަކިޔާ އަޑު އެއްސެވިކަމަށާއި އެކަމުގައި މައްސަލައެއް އޮތްކަމަށް އެބޭކަލުން ދެކެވަޑައިނުގަންނަވާކަމަށް ބައެއް މީހުން ބުނެއެވެ!!

ޖިންނީން (6)

އަނިޔާވެރިކަމާއި ހައްދުފަހަނަ އެޅުން އަށަގަންނުވައި ތަކެތި ކެއުން ﷲ ތަޢާލާ ވަނީ ޙަރާމްކުރައްވާފައެވެ.

މިއުޒިކާއި ލަވައިގެ ޙުކުމް – 2

﴿أَفَمِنْ هَـٰذَا الْحَدِيثِ تَعْجَبُونَ * وَتَضْحَكُونَ وَلَا تَبْكُونَ * وَأَنتُمْ سَامِدُونَ﴾ [سورة النجم ٥٩-٦١]

މާނައީ: ” ފަހެ، ތިޔަބައިމީހުން ޢަޖާއިބުވަނީ އަދި ނުރޮއި ހެނީ މިވާހަކަތަކާމެދުގައި (އެބަހީ: ޤުރުއާނާމެދުގައި) ހެއްޔެވެ. [59، 60] އަދި ތިޔަބައިމީހުންވަނީ، ލަވަކިޔުމުގައެވެ. [61]”

މިއުޒިކާއި ލަވައިގެ ޙުކުމް – 1

المعازف” އަކީ معزفةގެ ގިނަ ގޮތެވެ. އެއީ މިއުޒިކުގެ އާލާތްތަކެވެ. [فتح الباري 10/55] އަދި އެއީ އޭގެން (މިއުޒިކު) ކުޅެވޭ އާލާތްތަކެވެ. [المجموع 11/577]

ޙަރަމްފުޅުގައި ހިނގައިދިޔަ ލޭ އޮހޮރުވުން -1979

ނަމަވެސް ހިތާމައަކީ މުސްލިމުންގެ މެދުގައި އުފެދިފައިވާ ޚިޔާލު ތަފާތުވުންތަކާއި ބައިބައިވުންތަކުގެ ސަބަބުން އެމާތްވެގެންވާ ގެފުޅުގައި ފަހުގެ ތާރީޚުގައިވެސް ލޭ އޮހޮރުވުން ހިނގާފައިވާކަމެވެ. އެއީ ކާފިރުންނާ މުސްލިމުންނާމެދު ހިނގި ލޭ އޮހޮރުވުމެއް ނޫނެވެ. ނަމަވެސް މުސްލިމުންގެ ނަމުގައި ތިބި ބައެއްގެ މެދުގައި ހިނގައިދިޔަ ކަންތައްތަކެވެ. އެއީ 1979 ވަނަ އަހަރުގެ ފަހުކޮޅެވެ.

އަލްޙާފިޡް އިބްނު ކަޘީރު رحمه الله

އެކަލޭގެފާނުގެ ނަންފުޅަކީ: އަބުލް ފިދާ ޢިމާދުއްދީން އިސްމާޢީލް ބުން ޢުމަރު ބުން ކަޘީރު އަލްޤުރަޝީ އަލްބުޞްރާވީ (އެބަހީ: ބުޞްރާއަށް އުފަން) ދިމިޝްޤީ (އެބަހީ: ދިމިޝްޤުގައި ކިޔަވައިވިދާޅުވެ ދިރިއުޅުއްވި) އެވެ. އެކަލޭގެފާނު އުފަންވެވަޑައިގަތީ ހިޖުރައިން 701

ރުޅި އިސްނުކުރާށެވެ ! 4

ރުޅި ހިފެހެއްޓުމަކީ ތަޤުވާވެރިންގެ ޢަލާމާތެކެވެ. ތަޤުވާވެރިންނަކީ ޤުރުއާނުގައި އަދި ރަސޫލުﷲ ﷺ ގެ ޙަދީޘްތަކުގައި ﷲ ތަޢާލާ މަދަހަކިޔުއްވާފައިވާ ބަޔެކެވެ.

ރުޅި އިސްނުކުރާށެވެ ! 3

އަދިވެސް އެކަލޭގެފާނު ނުރުހުންތެރިވެވަޑައިގަންނަވާ ކަންކަމާމެދު ސުވާލުކުރުމުން ކޯފާއިސްކުރައްވައެވެ. ފަހެ، އެކަލޭގެފާނު ކޯފާއިސްކުރައްވަނީ ﷲ ތަޢާލާއަށްޓަކައެވެ.

ރުޅި އިސްނުކުރާށެވެ ! 2

ރުޅި އައުމަށް މެދުވެރިވާ ސަބަބުތަކާ ދުރުވެ، ރުޅިއައުމުން އެބައިމީހުންގެ ނަފްސުތައް ކޮންޓްރޯލުކުރާ ތަޤުވާވެރިންނަށްޓަކައި ﷲ ތަޢާލާ ވައުދުވެވޮޑިގެންފައިވާ ކަންތައްތަކުގެ މަތިން ހަނދާންކުރުމީ އެންމެ ފަސޭހައިން ރުޅީގެ އަލިފާންގަނޑު ނިވާލެވޭނެ ގޮތެވެ.

ރުޅި އިސްނުކުރާށެވެ! 1

ރުޅިއަކީ އޭގެ ސަބަބުން އަޅުގަނޑުމެންގެ ދިރިއުޅުމުގައިވެސް އެތަކެއް ގެއްލުންތަކާއި ހިތްދަތިކަން ލިބޭ އެއްޗެއްކަމީ އަޅުގަނޑުމެން އެންމެންވެސް ދަންނަ ޙަޤީޤަތެކެވެ. އޭގެ ސަބަބުން މިތުރުން ހަތުރުންނަށްވެދެއެވެ. އަދި އާއިލާތައް ރޫޅިދެއެވެ. މުޖުތަމަޢުގެ އެއްބައިވަންތަކަމާއި އެކުވެރިކަން ނެތިދެއެވެ. އެއީ އަޅުގަނޑުމެންގެ މުސްތަޤްބަލަށް ހުރަސްއަޅާ ވިހަ ހަރުފައެއްފަދަ އެއްޗެކެވެ.

އިޖްތިމާޢީ ފޭރާން

ކީރިތި ޤުރުއާނުގައިވާ މިފަދަ މަތިވެރި ފިލާވަޅުތަކުން ޢިބުރަތް ލިބިގަންނަ ބައެއްކަމުގައި އަޅަމެން ލައްވާނދޭވެ! އަދި އަޅަމެންގެ މުޖުތަމަޢުގައި މިވާ ބައިބައިވުން ނެތިކުރައްވާ އެއްބައިވަންތަ ކުރައްވާނދޭވެ! އަޅަމެންނަށް ތެދުމަގު ދެއްކެވުމަށްފަހު އެމަގުން އެއްކިބާވުމުން ރައްކާތެރިކުރައްވާނދޭވެ! އަދި ހިދާޔަތު ދެއްކެވުމަށްފަހު މަގުފުރެދުމުންވެސްމެއެވެ !އާމީން!

ޙައްޤުގޮތުގައި ތިބި މީހުންނާއި މަގުފުރެދިފައިވާ މީހުން އެއްފަދައެއް ނުވާނެއެވެ.

  الحمد لله والصلاة والسلام على رسول الله وعلى آله وصحبه أجمعين. ﴿ أَفَمَن شَرَحَ اللَّـهُ صَدْرَهُ لِلْإِسْلَامِ فَهُوَ عَلَىٰ نُورٍ مِّن رَّبِّهِ ۚ …﴾ [سورة الزمر

މައްކާގެ މުޝްރިކުން އީމާން ނުވުމަށް ދެއްކި ޢުޛުރު

އެބަހީ: ‘އަހަރެމެން ކަލޭގެފާނު ތިޔަ ގެންނެވި ރިސާލަތަށް ތަބަޢަވެ، އަހަރެމެންގެ ވަށައިގެންވާ މުޝްރިކު ޢަރަބި ގަބީލާތަކާއި ދެކޮޅުވެއްޖެނަމަ، އެބައިމީހުން އަހަރެމެންނަށް ގެއްލުންދީ އަހަރެމެންނާ ދެކޮޅަށް ހަނގުރާމަ ކޮށް އަހަރެމެން ތިބި ކޮންމެ ތަނަކުން އަހަރެމެން ފަހާލަފާނެ ކަމަށްޓަކާ އަހަރެމެން ބިރުގަނެއެވެ.’

13: ބަދު ނަސީބުގެ ޢަދަދެއްތަ؟

ބައެއް ޢަދަދުތަކާ، ދުވަސްތަކާ، މަސްތަކުގައި ނަސީބާއި ބަދު ނަސީބު ވާކަމަށް ބައެއް މީހުން ޤަބޫލު ކުރެއެވެ. އެގޮތުން 13 އަކީ ބަދު ނަސީބުގެ ޢަދަދެއް ކަމުގައި ބައެއް މީހުން ބުނެ އުޅެއެވެ. ނަމަވެސް ޙަޤީޤަތަކީ ވަކި ޢަދަދެއްގައި ނަސީބު ނުވަތަ ބަދު ނަސީބު ނުވާކަމެވެ. ޢަދަދުތަކެއް، ދުވަސްތަކެއް، މަސްތަކެއް ނުވަތަ ކުލަތަކެއްގައި ބަދުނަސީބު ވާކަމަށް ޤަބޫލުކުރުމަކީ އިސްލާމްދީނުގައި ނަހީކުރައްވާފައިވާ ކަމެކެވެ. އެކަން ހިމެނެނީ ތަޠައްޔުރުގެ ތެރެއިންނެވެ.

މިއުޒިކާއި ލަވައިގެ ޙުކުމް – 4

* ޞަޙާބީންނާއި ތާބިޢީން ލަވަކިޔާ އަޑު އެއްސެވިކަމަށާއި އެކަމުގައި މައްސަލައެއް އޮތްކަމަށް އެބޭކަލުން ދެކެވަޑައިނުގަންނަވާކަމަށް ބައެއް މީހުން ބުނެއެވެ!!

ޖިންނީން (6)

އަނިޔާވެރިކަމާއި ހައްދުފަހަނަ އެޅުން އަށަގަންނުވައި ތަކެތި ކެއުން ﷲ ތަޢާލާ ވަނީ ޙަރާމްކުރައްވާފައެވެ.

މިއުޒިކާއި ލަވައިގެ ޙުކުމް – 2

﴿أَفَمِنْ هَـٰذَا الْحَدِيثِ تَعْجَبُونَ * وَتَضْحَكُونَ وَلَا تَبْكُونَ * وَأَنتُمْ سَامِدُونَ﴾ [سورة النجم ٥٩-٦١]

މާނައީ: ” ފަހެ، ތިޔަބައިމީހުން ޢަޖާއިބުވަނީ އަދި ނުރޮއި ހެނީ މިވާހަކަތަކާމެދުގައި (އެބަހީ: ޤުރުއާނާމެދުގައި) ހެއްޔެވެ. [59، 60] އަދި ތިޔަބައިމީހުންވަނީ، ލަވަކިޔުމުގައެވެ. [61]”

މިއުޒިކާއި ލަވައިގެ ޙުކުމް – 1

المعازف” އަކީ معزفةގެ ގިނަ ގޮތެވެ. އެއީ މިއުޒިކުގެ އާލާތްތަކެވެ. [فتح الباري 10/55] އަދި އެއީ އޭގެން (މިއުޒިކު) ކުޅެވޭ އާލާތްތަކެވެ. [المجموع 11/577]