ފަހެ، ޝިރުކުކުރާ މަގުފުރެދިފައިވާމީހާ ހީކުރަނީ އޭނާއަށް އެއިޖާބަދިނީ ޙަޤީޤަތުގައި ވެސް އޭނާ އެމީހަކަށް އެގޮވާލި މީހާކަމަށެވެ. އެހެނެއްކަމަކު އޭނާއަށް އިޖާބަ އެދިނީ ޝައިޠާނާއެވެ.
އިންސާނެއްގެ ގަޔަށް ވަދެފައިވާ ޖިންނިއެއް މަރާލުމަށް ނުވަތަ ހައްޔަރުކޮށްދިނުމަށް އެސޮރުމެންގެ ކިބައިން އެދުމުން ގިނަފަހަރު އެކަމަށް އެސޮރުމެއް ފުރައްސާރަކުރެއެވެ. އަދި އެ ޖިންނި މަރާލައިފިކަމަށް ނުވަތަ ހައްޔަރުކޮށްފިކަމަށް ދައްކައެވެ. ނަމަވެސް އެއީ އެސޮރުމެން ދައްކާލާ ދަޅައެކެވެ. އަދި ދޮގެކެވެ.
އެއްބަޔަކު އަނެއް ބަޔަކަށް އެހީތެރިވުމަށް، ކިޔެވެލި ކިޔަވާ މީހުންނާއި ޣައިބުގެ ޢިލްމު ދަޢުވާކުރާމީހުން، ޖިންނީންނާއެކު އެއްބަސްވެއެވެ. ބައެއްފަހަރު އެސޮރުމެން އެމީހުންގެ ބޭނުންތައް ފުއްދައިދެއެވެ. ނަމަވެސް ގިނަފަހަރު އެފަދައިން ނުކޮށްދެއެވެ. އެއީ ޚާއްޞަކޮށް އެބައިމީހުންގެ ތެރޭގައި
އަދި ރަސޫލާ صلى الله عليه وسلم ޤަތުލުކޮށްލާނީތޯ ނުވަތަ ހައްޔަރުކުރާނީތޯ ނުވަތަ ރަށުން ނެރެލާނީތޯ މަޝްވަރާކުރުމަށް ޤުރައިޝުން ދާރުއް ނަދުވާގައި ޖަމާވި ހިނދު ނަޖުދުގެ މުސްކުޅިއެއްގެ ޞިފައިގައި ޝައިޠާނާ އެތަނަށް ދިޔަކަމަށްވެސް ރިވާވެފައިވެއެވެ.
ހަމައެފަދައިން ޙައްޤަކާނުލާ ޖިންނީން ޤަތުލުކުރުން ހުއްދަވެގެންނުވެއެވެ. އެއީ އިންސާނުންވެސް ޙައްޤަކާނުލާ ޤަތުލުކުރުން ހުއްދަވެގެން ނުވާ ފަދައިންނެވެ. ކޮންމެ ޙާލެއްގައިވެސް އަނިޔާވެރިވުން ޙަރާމްވެގެންވެއެވެ. ފަހެ، އެއްވެސް މީހަކަށް އަނެކާއަށް އަނިޔާވެރިވުން ހުއްދަވެގެންނުވެއެވެ. އެއީ ކާފިރެއްކަމުގައި ވިޔަސްމެއެވެ.
އަދިވެސް ޞަޙީޙް މުސްލިމްގައިވެއެވެ. ހިޝާމް ބުން ޒުހްރާގެ އަޅު އަބޫ އައްސާއިބުގެ އަރިހުން ރިވާވެގެން އައިސްފައިވެއެވެ. އެކަލޭގެފާނު އަބޫ ސަޢީދު އަލްޚުދްރީގެ ގެކޮޅަށް ވަދެ ވަޑައިގަތެވެ. އަދި ދެންނެވިއެވެ. “ފަހެ، އެކަލޭގެފާނު ނަމާދަށް ހުންނަވަނިކޮށް
އެހެންކަމުން ގޭތެރެއިން ފެންނަ ހަރުފަތައް ތިންފަހަރު އިންޛާރު ދިނުމަށްފަހު މެނުވީ މެރުން ނަބިއްޔާ صلى الله عليه وسلم ވަނީ ނަހީ ކުރައްވާފައެވެ.
ފަހެ، އެއްޗެއް ގެއްލުމުން ސޫރަތުއް ޟުޙާ ކިޔެވުމަށް ޚާއްޞަކުރުމަކީ ރަސޫލުﷲ صلى الله عليه وسلم އަށް ޙައްޤުވެގެންވާ ޤަދަރު އެކަލޭގެފާނަށް ނުދީ ހަދާފައިވާ ބިދުޢަތަކުގެ ތެރެއިން ބިދުޢައެކެވެ.
ޖިންނީން ލައްވާ މިފަދަ ކަންކަން ކުރުވާ މީހުންގެ ދަޢުވާއަކީ ސުލައިމާނުގެފާނު ވެސް ހަމަ އެފަދައިން ޖިންނީން ލައްވާ ކަންކަން ކުރުވިއެވެ. ސުލައިމާނުގެފާނު އަވަހާރަވުމުން ޖިންނީން ސިޙުރާއި ކުފުރުގެ ފޮތްތައް ލިޔެ އެކަލޭގެފާނުގެ ގޮނޑިކޮޅުގެ ދަށަށް
ޢުމްރާގެ ޝަރުޠުތައް، ރުކުންތައް، ވާޖިބުތައް އަދި ސުންނަތްތައް
ޙައްޖާއި ޢުމްރާ ކުރުން ވާޖިބުވެގެންވަނީ ޢުމުރުން އެއްފަހަރުއެވެ.
ޙައްޖާއި ޢުމްރާގެ މާތްކަން ބަޔާންކުރައްވާ ރަސޫލުﷲ صلى الله عليه وسلم ޙަދީޘްކުރައްވާފައިވާ ޙަދީޘްތަކެއްވެއެވެ.
މިކަމާ ގުޅޭގޮތުން މަޖްމަޢުލް ފިޤްހީގެ ޤަރާރެއްގައި އައިސްފައިވެއެވެ.
މިމައުޟޫޢުގައި ވާހަކަ ދައްކާއިރު އަނބިމީހާ ވަޒީފާއަށް ދިޔުން އެއީ ކޮންކަހަލަ ކަމެއްތޯ ވަރަށް ގިނަ މީހުން ސުވާލުކުރެއެވެ.
މުސްލިމު އުންމަތަށް ދިމާވާ އެކި ކަންކަމުގައި ޢީރާނުފަދަ ޤައުމުތަކުން ގަދަބަސް ބުނެ އުޅޭތީ ބައެއް މުސްލިމުން ތިބެނީ އެމީހުންގެ ކެހީގައި ޖެހިފައެވެ.
މިއަދުގެ ޢަރަބި ދުނިޔޭގެ ވަރަށް ގިނަ ކަންކޮޅުތަކަށް މިބައިމީހުންވަނީ ފެތުރިފައެވެ. އެގޮތުން އީރާނުގައި ވެރިކަންކުރަނީ މިބައިމީހުންނެވެ.
ފަހެ، ޝިރުކުކުރާ މަގުފުރެދިފައިވާމީހާ ހީކުރަނީ އޭނާއަށް އެއިޖާބަދިނީ ޙަޤީޤަތުގައި ވެސް އޭނާ އެމީހަކަށް އެގޮވާލި މީހާކަމަށެވެ. އެހެނެއްކަމަކު އޭނާއަށް އިޖާބަ އެދިނީ ޝައިޠާނާއެވެ.
އިންސާނެއްގެ ގަޔަށް ވަދެފައިވާ ޖިންނިއެއް މަރާލުމަށް ނުވަތަ ހައްޔަރުކޮށްދިނުމަށް އެސޮރުމެންގެ ކިބައިން އެދުމުން ގިނަފަހަރު އެކަމަށް އެސޮރުމެއް ފުރައްސާރަކުރެއެވެ. އަދި އެ ޖިންނި މަރާލައިފިކަމަށް ނުވަތަ ހައްޔަރުކޮށްފިކަމަށް ދައްކައެވެ. ނަމަވެސް އެއީ އެސޮރުމެން ދައްކާލާ ދަޅައެކެވެ. އަދި ދޮގެކެވެ.
އެއްބަޔަކު އަނެއް ބަޔަކަށް އެހީތެރިވުމަށް، ކިޔެވެލި ކިޔަވާ މީހުންނާއި ޣައިބުގެ ޢިލްމު ދަޢުވާކުރާމީހުން، ޖިންނީންނާއެކު އެއްބަސްވެއެވެ. ބައެއްފަހަރު އެސޮރުމެން އެމީހުންގެ ބޭނުންތައް ފުއްދައިދެއެވެ. ނަމަވެސް ގިނަފަހަރު އެފަދައިން ނުކޮށްދެއެވެ. އެއީ ޚާއްޞަކޮށް އެބައިމީހުންގެ ތެރޭގައި
އަދި ރަސޫލާ صلى الله عليه وسلم ޤަތުލުކޮށްލާނީތޯ ނުވަތަ ހައްޔަރުކުރާނީތޯ ނުވަތަ ރަށުން ނެރެލާނީތޯ މަޝްވަރާކުރުމަށް ޤުރައިޝުން ދާރުއް ނަދުވާގައި ޖަމާވި ހިނދު ނަޖުދުގެ މުސްކުޅިއެއްގެ ޞިފައިގައި ޝައިޠާނާ އެތަނަށް ދިޔަކަމަށްވެސް ރިވާވެފައިވެއެވެ.
ހަމައެފަދައިން ޙައްޤަކާނުލާ ޖިންނީން ޤަތުލުކުރުން ހުއްދަވެގެންނުވެއެވެ. އެއީ އިންސާނުންވެސް ޙައްޤަކާނުލާ ޤަތުލުކުރުން ހުއްދަވެގެން ނުވާ ފަދައިންނެވެ. ކޮންމެ ޙާލެއްގައިވެސް އަނިޔާވެރިވުން ޙަރާމްވެގެންވެއެވެ. ފަހެ، އެއްވެސް މީހަކަށް އަނެކާއަށް އަނިޔާވެރިވުން ހުއްދަވެގެންނުވެއެވެ. އެއީ ކާފިރެއްކަމުގައި ވިޔަސްމެއެވެ.
އަދިވެސް ޞަޙީޙް މުސްލިމްގައިވެއެވެ. ހިޝާމް ބުން ޒުހްރާގެ އަޅު އަބޫ އައްސާއިބުގެ އަރިހުން ރިވާވެގެން އައިސްފައިވެއެވެ. އެކަލޭގެފާނު އަބޫ ސަޢީދު އަލްޚުދްރީގެ ގެކޮޅަށް ވަދެ ވަޑައިގަތެވެ. އަދި ދެންނެވިއެވެ. “ފަހެ، އެކަލޭގެފާނު ނަމާދަށް ހުންނަވަނިކޮށް
އެހެންކަމުން ގޭތެރެއިން ފެންނަ ހަރުފަތައް ތިންފަހަރު އިންޛާރު ދިނުމަށްފަހު މެނުވީ މެރުން ނަބިއްޔާ صلى الله عليه وسلم ވަނީ ނަހީ ކުރައްވާފައެވެ.
ފަހެ، އެއްޗެއް ގެއްލުމުން ސޫރަތުއް ޟުޙާ ކިޔެވުމަށް ޚާއްޞަކުރުމަކީ ރަސޫލުﷲ صلى الله عليه وسلم އަށް ޙައްޤުވެގެންވާ ޤަދަރު އެކަލޭގެފާނަށް ނުދީ ހަދާފައިވާ ބިދުޢަތަކުގެ ތެރެއިން ބިދުޢައެކެވެ.
ޖިންނީން ލައްވާ މިފަދަ ކަންކަން ކުރުވާ މީހުންގެ ދަޢުވާއަކީ ސުލައިމާނުގެފާނު ވެސް ހަމަ އެފަދައިން ޖިންނީން ލައްވާ ކަންކަން ކުރުވިއެވެ. ސުލައިމާނުގެފާނު އަވަހާރަވުމުން ޖިންނީން ސިޙުރާއި ކުފުރުގެ ފޮތްތައް ލިޔެ އެކަލޭގެފާނުގެ ގޮނޑިކޮޅުގެ ދަށަށް
ޢުމްރާގެ ޝަރުޠުތައް، ރުކުންތައް، ވާޖިބުތައް އަދި ސުންނަތްތައް
ޙައްޖާއި ޢުމްރާ ކުރުން ވާޖިބުވެގެންވަނީ ޢުމުރުން އެއްފަހަރުއެވެ.
ޙައްޖާއި ޢުމްރާގެ މާތްކަން ބަޔާންކުރައްވާ ރަސޫލުﷲ صلى الله عليه وسلم ޙަދީޘްކުރައްވާފައިވާ ޙަދީޘްތަކެއްވެއެވެ.
މިކަމާ ގުޅޭގޮތުން މަޖްމަޢުލް ފިޤްހީގެ ޤަރާރެއްގައި އައިސްފައިވެއެވެ.
މިމައުޟޫޢުގައި ވާހަކަ ދައްކާއިރު އަނބިމީހާ ވަޒީފާއަށް ދިޔުން އެއީ ކޮންކަހަލަ ކަމެއްތޯ ވަރަށް ގިނަ މީހުން ސުވާލުކުރެއެވެ.
މުސްލިމު އުންމަތަށް ދިމާވާ އެކި ކަންކަމުގައި ޢީރާނުފަދަ ޤައުމުތަކުން ގަދަބަސް ބުނެ އުޅޭތީ ބައެއް މުސްލިމުން ތިބެނީ އެމީހުންގެ ކެހީގައި ޖެހިފައެވެ.
މިއަދުގެ ޢަރަބި ދުނިޔޭގެ ވަރަށް ގިނަ ކަންކޮޅުތަކަށް މިބައިމީހުންވަނީ ފެތުރިފައެވެ. އެގޮތުން އީރާނުގައި ވެރިކަންކުރަނީ މިބައިމީހުންނެވެ.
