ލައިލަތުލް ޤަދްރިގެ ހެޔޮކަން ލިބިގަތުމަށް ޙައިޟުވެރިޔާއަށް ކުރެވޭނީ ކޮންކަމެއް؟
ރޭތައް އިޙުޔާކުރެއްވުމުގެ މުރާދަކީ ނަމާދުކުރުން އެކަންޏެއް ނޫނެވެ. އެހެނެއްކަމަކު، ކިޔަމަންތެރިކަން އަދާކުރުމުގެ އެންމެހާކަމެއް އޭގައި ހިމެނެއެވެ.
ރޭތައް އިޙުޔާކުރެއްވުމުގެ މުރާދަކީ ނަމާދުކުރުން އެކަންޏެއް ނޫނެވެ. އެހެނެއްކަމަކު، ކިޔަމަންތެރިކަން އަދާކުރުމުގެ އެންމެހާކަމެއް އޭގައި ހިމެނެއެވެ.
ކަރުތެރެއަށް ވާޞިލުނުވާހާ ހިނދަކު ރޯދަވެރިޔާ އޭނާގެ އަނގަތެރެ ސާފުކޮށް މީރުވަސް ދުއްވުމަށް އެއްޗެއް ބޭނުންކުރުމަކީ މައްސަލައެއް ނޫނެވެ.
ނޭވާހިއްލުމަށް ފަރުވާކުރުމަށް ގިނަ ވައްތަރުތަކެއްގެ ބޭސް ބޭނުންކުރެއެވެ. އޭގެ ތެރެއިން ބައެއް ބޭސްތަކުން ރޯދަ ގެއްލޭއިރު އަނެއްބައި ބޭސްތަކުން ރޯދައެއް ނުގެއްލެއެވެ.
އަޞްލަކީ ރޯދަވެރިޔާ، އިރު އޮއްސުމާއެކު ނުވަތަ ރޭގަނޑު ފެށުމާއެކު، ވީހާ އަވަހަކަށް ރޯދަ ވީއްލުމެވެ.
މީހުންނަށް ކާންދިނުމަކީ ސަލަފުންގެ ބޭކަލުން ވަރަށް ބޮޑަށް ސަމާލުކަންދެއްވި ކަމެކެވެ. އަދި އެއީ އެންމެ މަތިވެރި އަޅުކަންތަކުގެ ތެރެއިން ހިމެނޭ ކަމެއްކަމުގައި އެބޭކަލުން ދެކެވަޑައިގެންނެވިއެވެ.
ޝައްވާލުމަސް ނިމުމުން ޝައްވާލު މަހުގެ ސުންނަތް ރޯދަތައް ހިފުމަކީ ޝަރުޢުކުރައްވާފައިވާކަމެއް ނޫނެވެ. އެހެނީ އެވަނީ ސުންނަތެއް އަދާކުރުމުގެ ވަގުތު ފާއިތުވެފައެވެ. އެއީ ޢުޛުރެއް އޮވެގެން ފާއިތުވިޔަސް ނުވަތަ ޢުޛުރެއްނެތި ފާއިތުވިޔަސްމެއެވެ.
ޝައްވާލުމަހަކީ ޙައްޖުގެ މައްސަރުތަކުންގެ ތެރެއިންވާ ބަރަކާތްތެރި މައްސަރެކެވެ. ޝައްވާލުމަހުގެ އެންމެ ޚާއްސަ އެއް އަޅުކަމަކީ ރަމަޟާންމަހުގެ ރޯދައާއި ވިދިގެން ޝައްވާލުމަހުން ހަރޯދަ ހިފުމެވެ. ޝައްވާލުމަހުގެ ހަރޯދަ ހިފުމަކީ މުސްތަޙައްބު ސުންނަތެކެވެ. ރަމަޟާންމަހުގެ ރޯދައާއި ވިދިގެން
މައްކާ ފަތަޙަކުރެއްވުން
ރަމަޟާންމަހުގެ ފަރުޟު ރޯދަ ހިފުމަށް ނިޔަތްގަތުން. ނިޔަތާއިނުލައި އެއްވެސް އަޅުކަމެއް ސައްޙައެއް ނުވާނެއެވެ. ފަޖުރުއްޞާދިގުގެ އަލިކަން ފާޅުވުމުގެ ކުރިން ރޯދަވެރިޔާ ރަމަޟާންމަހުގެ ރޯދަހިފުމަށް ނިޔަތްގަންނަން ޖެހޭނެއެވެ. (ނޯޓް: ނިޔަތަކީ ހިތުގެ ޢަމަލެކެވެ. އަދާކުރަން
އިޚްލާޞްތެރި ތައުބާވުމަކުން ތައުބާވެ، ސަލާމަތްތެރި ހިތަކާއިގެން ރަމަޟާންމަހަށް އިސްތިޤްބާލުކުރުން. ކޮންމެ އަޅުކަމުގެ މޫސުމަކާވެސް ބައްދަލުކުރަންވާނީ ފާފައިގެ ދަމިލައިން ނަފްސުތައް ތޯހިރުކޮށްގެންނެވެ. އަދި ހަމައެއާއި އެކީ ރުޅިވެރިކަމާއި، ޢަދާވާތްތެރިކަމާއި، ޙަސަދަވެރިކަމާއި، ބަދަލުހިފުމުގެ ރޫޙުން ހިތްތައްވެސް
“ރަމަޟާން މަހު ރޯދަ ހިފާ، ދެން އެއަށްފަހު ޝައްވާލުމަހު ހަ ރޯދަ ހިފައިފިމީހާ ދަންނައެވެ. އޭނާ މުޅި އަހަރު ރޯދަހިފި ފަދައެވެ.”
ރޯދައަށް ހުންނަ ވަގުތުތަކުގައި މިސްވާކު ނުވަތަ ދަތްއުނގުޅާ ބޭސް ބޭނުންކޮށްގެން ދަތް އުނގުޅުމަކީ ހުއްދަކެމެކެވެ.
ބަދުރު ހަނގުރާމަ ޙަމްދުހުރީ ﷲ އަށެވެ. އެއިލާހީ އެއްވެސްކަމަކަށް ނުކުޅެދިގެންނުވާ ގަދަފަދަވަންތަ އިލާހެވެ. އަދި އެއިލާހީ އެއިލާހުގެ އަޅުތަކުންގެ މައްޗަށް ގަދަވެވޮޑިގެންވާ އިލާހެވެ. އަދި އެއިލާހީ އަޅުތަކުންގެ މަތީގައި ވޮޑިގެންވާ އަޅުތަކުންގެ ހުރިހާ
ޒަކާތުގެ ޙައްޤުވެރިން ޙަމްދުހުރީ ﷲ އަށެވެ. އެއިލާހު ނިކަމެތިކުރައްވައިފި އަޅަކު ވަތިވެރިކުރާނެ ފަރާތެއް ނުވެއެވެ. އަދި އެއިލާހު މަތިވެރި ކުރައްވައިފި އަޅަކު ނިކަމެތިކުރައްވާނެ ފަރާތެއް ނުވެއެވެ. އަދި އެއިލާހު ދެއްވައިފި އެއްޗެއް
ޒަކާތް ޙަމްދުހުރީ ﷲއެވެ. އެއިލާހީ ފާފަތަކާއި ކުށްތައް ފުއްސަވައި އިލާހެވެ. އަދި ނުރަނގަޅު މީހުންގެ ފާފަތައް ވަންހަނާކޮށްދެއްވާ އަދި އެފާފަތަކަށް ޢަފޫކުރައްވާ އިލާހެވެ. އެއިލާހުގެ ޙަޟުރަތުން ހިމާޔަތަށް އެދިއްޖެމީހަކު ފަލާހާ ކާމިޔާބު ވެއްޖެއެވެ.
ރޯދަގެއްލޭ ކަންކަމުގެ ޝަރުޠުތަކާއި ރޯދަ ނުގެއްލޭ ކަންކަމާއި ރޯދަވެރިޔާއަށް ކުރުން ހުއްދަ ކަންތައްތައް ހަމްދުހުރީ ﷲއަށެވެ. އެއިލާހީ ޙިކުމަތްވަންތަ ޚާލިޤުވަންތަ އިލާހެވެ. އެއިލާހީ މަތިވެރިވެވޮޑިގެންވާ ޙަލީމްވަންތަ، ތެދުވެރިވަންތަ އިލާހެވެ. ރަޙީމްވަންތަ ދީލަތިވަންތަ ރިޒްޤުދެއްވާ
ރޭތައް އިޙުޔާކުރެއްވުމުގެ މުރާދަކީ ނަމާދުކުރުން އެކަންޏެއް ނޫނެވެ. އެހެނެއްކަމަކު، ކިޔަމަންތެރިކަން އަދާކުރުމުގެ އެންމެހާކަމެއް އޭގައި ހިމެނެއެވެ.
ކަރުތެރެއަށް ވާޞިލުނުވާހާ ހިނދަކު ރޯދަވެރިޔާ އޭނާގެ އަނގަތެރެ ސާފުކޮށް މީރުވަސް ދުއްވުމަށް އެއްޗެއް ބޭނުންކުރުމަކީ މައްސަލައެއް ނޫނެވެ.
ނޭވާހިއްލުމަށް ފަރުވާކުރުމަށް ގިނަ ވައްތަރުތަކެއްގެ ބޭސް ބޭނުންކުރެއެވެ. އޭގެ ތެރެއިން ބައެއް ބޭސްތަކުން ރޯދަ ގެއްލޭއިރު އަނެއްބައި ބޭސްތަކުން ރޯދައެއް ނުގެއްލެއެވެ.
އަޞްލަކީ ރޯދަވެރިޔާ، އިރު އޮއްސުމާއެކު ނުވަތަ ރޭގަނޑު ފެށުމާއެކު، ވީހާ އަވަހަކަށް ރޯދަ ވީއްލުމެވެ.
މީހުންނަށް ކާންދިނުމަކީ ސަލަފުންގެ ބޭކަލުން ވަރަށް ބޮޑަށް ސަމާލުކަންދެއްވި ކަމެކެވެ. އަދި އެއީ އެންމެ މަތިވެރި އަޅުކަންތަކުގެ ތެރެއިން ހިމެނޭ ކަމެއްކަމުގައި އެބޭކަލުން ދެކެވަޑައިގެންނެވިއެވެ.
ޝައްވާލުމަސް ނިމުމުން ޝައްވާލު މަހުގެ ސުންނަތް ރޯދަތައް ހިފުމަކީ ޝަރުޢުކުރައްވާފައިވާކަމެއް ނޫނެވެ. އެހެނީ އެވަނީ ސުންނަތެއް އަދާކުރުމުގެ ވަގުތު ފާއިތުވެފައެވެ. އެއީ ޢުޛުރެއް އޮވެގެން ފާއިތުވިޔަސް ނުވަތަ ޢުޛުރެއްނެތި ފާއިތުވިޔަސްމެއެވެ.
ޝައްވާލުމަހަކީ ޙައްޖުގެ މައްސަރުތަކުންގެ ތެރެއިންވާ ބަރަކާތްތެރި މައްސަރެކެވެ. ޝައްވާލުމަހުގެ އެންމެ ޚާއްސަ އެއް އަޅުކަމަކީ ރަމަޟާންމަހުގެ ރޯދައާއި ވިދިގެން ޝައްވާލުމަހުން ހަރޯދަ ހިފުމެވެ. ޝައްވާލުމަހުގެ ހަރޯދަ ހިފުމަކީ މުސްތަޙައްބު ސުންނަތެކެވެ. ރަމަޟާންމަހުގެ ރޯދައާއި ވިދިގެން
މައްކާ ފަތަޙަކުރެއްވުން
ރަމަޟާންމަހުގެ ފަރުޟު ރޯދަ ހިފުމަށް ނިޔަތްގަތުން. ނިޔަތާއިނުލައި އެއްވެސް އަޅުކަމެއް ސައްޙައެއް ނުވާނެއެވެ. ފަޖުރުއްޞާދިގުގެ އަލިކަން ފާޅުވުމުގެ ކުރިން ރޯދަވެރިޔާ ރަމަޟާންމަހުގެ ރޯދަހިފުމަށް ނިޔަތްގަންނަން ޖެހޭނެއެވެ. (ނޯޓް: ނިޔަތަކީ ހިތުގެ ޢަމަލެކެވެ. އަދާކުރަން
އިޚްލާޞްތެރި ތައުބާވުމަކުން ތައުބާވެ، ސަލާމަތްތެރި ހިތަކާއިގެން ރަމަޟާންމަހަށް އިސްތިޤްބާލުކުރުން. ކޮންމެ އަޅުކަމުގެ މޫސުމަކާވެސް ބައްދަލުކުރަންވާނީ ފާފައިގެ ދަމިލައިން ނަފްސުތައް ތޯހިރުކޮށްގެންނެވެ. އަދި ހަމައެއާއި އެކީ ރުޅިވެރިކަމާއި، ޢަދާވާތްތެރިކަމާއި، ޙަސަދަވެރިކަމާއި، ބަދަލުހިފުމުގެ ރޫޙުން ހިތްތައްވެސް
“ރަމަޟާން މަހު ރޯދަ ހިފާ، ދެން އެއަށްފަހު ޝައްވާލުމަހު ހަ ރޯދަ ހިފައިފިމީހާ ދަންނައެވެ. އޭނާ މުޅި އަހަރު ރޯދަހިފި ފަދައެވެ.”
ރޯދައަށް ހުންނަ ވަގުތުތަކުގައި މިސްވާކު ނުވަތަ ދަތްއުނގުޅާ ބޭސް ބޭނުންކޮށްގެން ދަތް އުނގުޅުމަކީ ހުއްދަކެމެކެވެ.
ބަދުރު ހަނގުރާމަ ޙަމްދުހުރީ ﷲ އަށެވެ. އެއިލާހީ އެއްވެސްކަމަކަށް ނުކުޅެދިގެންނުވާ ގަދަފަދަވަންތަ އިލާހެވެ. އަދި އެއިލާހީ އެއިލާހުގެ އަޅުތަކުންގެ މައްޗަށް ގަދަވެވޮޑިގެންވާ އިލާހެވެ. އަދި އެއިލާހީ އަޅުތަކުންގެ މަތީގައި ވޮޑިގެންވާ އަޅުތަކުންގެ ހުރިހާ
ޒަކާތުގެ ޙައްޤުވެރިން ޙަމްދުހުރީ ﷲ އަށެވެ. އެއިލާހު ނިކަމެތިކުރައްވައިފި އަޅަކު ވަތިވެރިކުރާނެ ފަރާތެއް ނުވެއެވެ. އަދި އެއިލާހު މަތިވެރި ކުރައްވައިފި އަޅަކު ނިކަމެތިކުރައްވާނެ ފަރާތެއް ނުވެއެވެ. އަދި އެއިލާހު ދެއްވައިފި އެއްޗެއް
ޒަކާތް ޙަމްދުހުރީ ﷲއެވެ. އެއިލާހީ ފާފަތަކާއި ކުށްތައް ފުއްސަވައި އިލާހެވެ. އަދި ނުރަނގަޅު މީހުންގެ ފާފަތައް ވަންހަނާކޮށްދެއްވާ އަދި އެފާފަތަކަށް ޢަފޫކުރައްވާ އިލާހެވެ. އެއިލާހުގެ ޙަޟުރަތުން ހިމާޔަތަށް އެދިއްޖެމީހަކު ފަލާހާ ކާމިޔާބު ވެއްޖެއެވެ.
ރޯދަގެއްލޭ ކަންކަމުގެ ޝަރުޠުތަކާއި ރޯދަ ނުގެއްލޭ ކަންކަމާއި ރޯދަވެރިޔާއަށް ކުރުން ހުއްދަ ކަންތައްތައް ހަމްދުހުރީ ﷲއަށެވެ. އެއިލާހީ ޙިކުމަތްވަންތަ ޚާލިޤުވަންތަ އިލާހެވެ. އެއިލާހީ މަތިވެރިވެވޮޑިގެންވާ ޙަލީމްވަންތަ، ތެދުވެރިވަންތަ އިލާހެވެ. ރަޙީމްވަންތަ ދީލަތިވަންތަ ރިޒްޤުދެއްވާ