ނަމާދުގައި ޚުޝޫޢަތްތެރިވުމަކީ ނަމާދުގައި ﷲއަށް މަޑުމޮޅިވުމެވެ. އަދި ނަމާދުގައި ﷲއަށް ބިރުވެތިވެ ނިކަމެތިވުމެވެ. ނަމާދުގައި ދުނިޔަވީ އެހެން ހުރިހާ ޚިޔާލުތަކުން އެއްކިބާވެ ﷲއަށް ކުއްތަންވުމެވެ.
ޝައްވާލުމަސް ނިމުމުން ޝައްވާލު މަހުގެ ސުންނަތް ރޯދަތައް ހިފުމަކީ ޝަރުޢުކުރައްވާފައިވާކަމެއް ނޫނެވެ. އެހެނީ އެވަނީ ސުންނަތެއް އަދާކުރުމުގެ ވަގުތު ފާއިތުވެފައެވެ. އެއީ ޢުޛުރެއް އޮވެގެން ފާއިތުވިޔަސް ނުވަތަ ޢުޛުރެއްނެތި ފާއިތުވިޔަސްމެއެވެ.
ޝައްވާލުމަހަކީ ޙައްޖުގެ މައްސަރުތަކުންގެ ތެރެއިންވާ ބަރަކާތްތެރި މައްސަރެކެވެ. ޝައްވާލުމަހުގެ އެންމެ ޚާއްސަ އެއް އަޅުކަމަކީ ރަމަޟާންމަހުގެ ރޯދައާއި ވިދިގެން ޝައްވާލުމަހުން ހަރޯދަ ހިފުމެވެ. ޝައްވާލުމަހުގެ ހަރޯދަ ހިފުމަކީ މުސްތަޙައްބު ސުންނަތެކެވެ. ރަމަޟާންމަހުގެ ރޯދައާއި ވިދިގެން
މުސްލިމުންނަށްޓަކައި ﷲ ތަޢާލާ އިސްލާމީ ޝަރީޢަތުގައި ކަނޑައަޅުއްވާފައިވަނީ ދެޢީދެވެ.
ޒަކާތް ނެރޭނީ، ޒަކާތް ނެރެންޖެހޭ ވަގުތު އެމީހަކު ހުރި ތަނެއްގައެވެ.
މިއީ މުސްލިމުންގެ ތެރެއިން ބޮޑެތިމީހުންނާއި ކުޑަކުދިންނާއި އަންހެނުންނާއި ފިރިހެނުންނާއި މިނިވަނުންނާއި އަޅުންގެ މައްޗަށް ވާޖިބެކެވެ.
މައްކާ ފަތަޙަކުރެއްވުން
ރަމަޟާންމަހުގެ ފަރުޟު ރޯދަ ހިފުމަށް ނިޔަތްގަތުން. ނިޔަތާއިނުލައި އެއްވެސް އަޅުކަމެއް ސައްޙައެއް ނުވާނެއެވެ. ފަޖުރުއްޞާދިގުގެ އަލިކަން ފާޅުވުމުގެ ކުރިން ރޯދަވެރިޔާ ރަމަޟާންމަހުގެ ރޯދަހިފުމަށް ނިޔަތްގަންނަން ޖެހޭނެއެވެ. (ނޯޓް: ނިޔަތަކީ ހިތުގެ ޢަމަލެކެވެ. އަދާކުރަން
އިޚްލާޞްތެރި ތައުބާވުމަކުން ތައުބާވެ، ސަލާމަތްތެރި ހިތަކާއިގެން ރަމަޟާންމަހަށް އިސްތިޤްބާލުކުރުން. ކޮންމެ އަޅުކަމުގެ މޫސުމަކާވެސް ބައްދަލުކުރަންވާނީ ފާފައިގެ ދަމިލައިން ނަފްސުތައް ތޯހިރުކޮށްގެންނެވެ. އަދި ހަމައެއާއި އެކީ ރުޅިވެރިކަމާއި، ޢަދާވާތްތެރިކަމާއި، ޙަސަދަވެރިކަމާއި، ބަދަލުހިފުމުގެ ރޫޙުން ހިތްތައްވެސް
ފަހެ، ޤުރްއާނަށް މާތްކޮށް ހިތުންވަނީ ﷲ عز وجل އަށް މާތްކޮށް ހިތުމުގެ ތެރެއިންނެވެ. ނަމަވެސް ﷲ ތަޢާލާއަށާއި، އެކަލާނގެ ރަސޫލާ صلى الله عليه وسلم އަށާއި އެކަލާނގެ ބާވާލެއްވި ފޮތްތަކަށް މާތްކޮށް ހިތުމުގައިވަނީ ރަސޫލާ صلى الله عليه وسلم އަށް ހެޔޮގޮތުގައި ތަބާވުމެވެ.
ބައްޕަ ދަރިފުޅަށް ކޮށްދޭ ދުޢާއާއި ރޯދަވެރިޔާއާއި ދަތުރުވެރިޔާގެ ދުޢާ
މުޞީބާތެއް ކުރިމަތިވުމުން “﴿إِنَّا لِلَّهِ وَإِنَّا إِلَيْهِ رَاجِعُونَ﴾، اللهم أْجُرْنِي فِي مُصِيبَتِي، وَأَخْلِفْ لِي خَيْرًا مِنْهَا، إِلَّا أَخْلَفَ اللهُ لَهُ خَيْرًا مِنْهَا” މިފަދައިން ދުޢާކުރުން
ޒަމްޒަމް ފެން ބޯއިރު
ފަރުޟު ނަމަދުތަކަށް ގޮވާލެވޭ ހިނދު އަދި ހަނގުރާމައިގެ ސަފުތައް ތަރުތީބުކުރާ ހިނދު
ދުޢާ އިޖާބަކުރައްވާ ވަގުތުތަކާއި ތަންތަން ވަރަށް ގިނައެވެ. އެގޮތުން މިއީ އޭގެ ތެރެއިން ބައެއް ވަގުތުތަކާއި ތަންތަނެވެ.
ފަހެ މުސްލިމުމީހާގެ މައްޗަށް ވަނީ، އޭނާގެ ހަށިގަނޑާއި، އޭނާ ނަމާދުކުރާ ތަނާއި، އޭނާ ނަމާދު ކުރާ ފޭރާން ނަޖިހުން ޠާހިރުކޮށް ބެހެއްޓުމަށް ސަލާމުކަން ދިނުމެވެ. އެހެނީ އެއީ ނަމާދު ޞައްޙަވުމުގެ ޝަރުޠުތަކުގެ ތެރެއިން ޝަރުޠެކެވެ.
ނަމާދުގައި ޚުޝޫޢަތްތެރިވުމަކީ ނަމާދުގައި ﷲއަށް މަޑުމޮޅިވުމެވެ. އަދި ނަމާދުގައި ﷲއަށް ބިރުވެތިވެ ނިކަމެތިވުމެވެ. ނަމާދުގައި ދުނިޔަވީ އެހެން ހުރިހާ ޚިޔާލުތަކުން އެއްކިބާވެ ﷲއަށް ކުއްތަންވުމެވެ.
ޝައްވާލުމަސް ނިމުމުން ޝައްވާލު މަހުގެ ސުންނަތް ރޯދަތައް ހިފުމަކީ ޝަރުޢުކުރައްވާފައިވާކަމެއް ނޫނެވެ. އެހެނީ އެވަނީ ސުންނަތެއް އަދާކުރުމުގެ ވަގުތު ފާއިތުވެފައެވެ. އެއީ ޢުޛުރެއް އޮވެގެން ފާއިތުވިޔަސް ނުވަތަ ޢުޛުރެއްނެތި ފާއިތުވިޔަސްމެއެވެ.
ޝައްވާލުމަހަކީ ޙައްޖުގެ މައްސަރުތަކުންގެ ތެރެއިންވާ ބަރަކާތްތެރި މައްސަރެކެވެ. ޝައްވާލުމަހުގެ އެންމެ ޚާއްސަ އެއް އަޅުކަމަކީ ރަމަޟާންމަހުގެ ރޯދައާއި ވިދިގެން ޝައްވާލުމަހުން ހަރޯދަ ހިފުމެވެ. ޝައްވާލުމަހުގެ ހަރޯދަ ހިފުމަކީ މުސްތަޙައްބު ސުންނަތެކެވެ. ރަމަޟާންމަހުގެ ރޯދައާއި ވިދިގެން
މުސްލިމުންނަށްޓަކައި ﷲ ތަޢާލާ އިސްލާމީ ޝަރީޢަތުގައި ކަނޑައަޅުއްވާފައިވަނީ ދެޢީދެވެ.
ޒަކާތް ނެރޭނީ، ޒަކާތް ނެރެންޖެހޭ ވަގުތު އެމީހަކު ހުރި ތަނެއްގައެވެ.
މިއީ މުސްލިމުންގެ ތެރެއިން ބޮޑެތިމީހުންނާއި ކުޑަކުދިންނާއި އަންހެނުންނާއި ފިރިހެނުންނާއި މިނިވަނުންނާއި އަޅުންގެ މައްޗަށް ވާޖިބެކެވެ.
މައްކާ ފަތަޙަކުރެއްވުން
ރަމަޟާންމަހުގެ ފަރުޟު ރޯދަ ހިފުމަށް ނިޔަތްގަތުން. ނިޔަތާއިނުލައި އެއްވެސް އަޅުކަމެއް ސައްޙައެއް ނުވާނެއެވެ. ފަޖުރުއްޞާދިގުގެ އަލިކަން ފާޅުވުމުގެ ކުރިން ރޯދަވެރިޔާ ރަމަޟާންމަހުގެ ރޯދަހިފުމަށް ނިޔަތްގަންނަން ޖެހޭނެއެވެ. (ނޯޓް: ނިޔަތަކީ ހިތުގެ ޢަމަލެކެވެ. އަދާކުރަން
އިޚްލާޞްތެރި ތައުބާވުމަކުން ތައުބާވެ، ސަލާމަތްތެރި ހިތަކާއިގެން ރަމަޟާންމަހަށް އިސްތިޤްބާލުކުރުން. ކޮންމެ އަޅުކަމުގެ މޫސުމަކާވެސް ބައްދަލުކުރަންވާނީ ފާފައިގެ ދަމިލައިން ނަފްސުތައް ތޯހިރުކޮށްގެންނެވެ. އަދި ހަމައެއާއި އެކީ ރުޅިވެރިކަމާއި، ޢަދާވާތްތެރިކަމާއި، ޙަސަދަވެރިކަމާއި، ބަދަލުހިފުމުގެ ރޫޙުން ހިތްތައްވެސް
ފަހެ، ޤުރްއާނަށް މާތްކޮށް ހިތުންވަނީ ﷲ عز وجل އަށް މާތްކޮށް ހިތުމުގެ ތެރެއިންނެވެ. ނަމަވެސް ﷲ ތަޢާލާއަށާއި، އެކަލާނގެ ރަސޫލާ صلى الله عليه وسلم އަށާއި އެކަލާނގެ ބާވާލެއްވި ފޮތްތަކަށް މާތްކޮށް ހިތުމުގައިވަނީ ރަސޫލާ صلى الله عليه وسلم އަށް ހެޔޮގޮތުގައި ތަބާވުމެވެ.
ބައްޕަ ދަރިފުޅަށް ކޮށްދޭ ދުޢާއާއި ރޯދަވެރިޔާއާއި ދަތުރުވެރިޔާގެ ދުޢާ
މުޞީބާތެއް ކުރިމަތިވުމުން “﴿إِنَّا لِلَّهِ وَإِنَّا إِلَيْهِ رَاجِعُونَ﴾، اللهم أْجُرْنِي فِي مُصِيبَتِي، وَأَخْلِفْ لِي خَيْرًا مِنْهَا، إِلَّا أَخْلَفَ اللهُ لَهُ خَيْرًا مِنْهَا” މިފަދައިން ދުޢާކުރުން
ޒަމްޒަމް ފެން ބޯއިރު
ފަރުޟު ނަމަދުތަކަށް ގޮވާލެވޭ ހިނދު އަދި ހަނގުރާމައިގެ ސަފުތައް ތަރުތީބުކުރާ ހިނދު
ދުޢާ އިޖާބަކުރައްވާ ވަގުތުތަކާއި ތަންތަން ވަރަށް ގިނައެވެ. އެގޮތުން މިއީ އޭގެ ތެރެއިން ބައެއް ވަގުތުތަކާއި ތަންތަނެވެ.
ފަހެ މުސްލިމުމީހާގެ މައްޗަށް ވަނީ، އޭނާގެ ހަށިގަނޑާއި، އޭނާ ނަމާދުކުރާ ތަނާއި، އޭނާ ނަމާދު ކުރާ ފޭރާން ނަޖިހުން ޠާހިރުކޮށް ބެހެއްޓުމަށް ސަލާމުކަން ދިނުމެވެ. އެހެނީ އެއީ ނަމާދު ޞައްޙަވުމުގެ ޝަރުޠުތަކުގެ ތެރެއިން ޝަރުޠެކެވެ.
