3- ޓެކްނޮލޮޖީގެ އެކިއެކި އާލާތްތައް، އެއްވެސް ބެލެހެއްޓުމެއްނެތި ދަރިންގެ ބާރުގެ ދަށުގައިވުން. ޒަމާނީ ކުރިއެރުންތަކާ ފައިހަމަކުރުމަށްޓަކައި އަހަރެމެން ޓެކްނޮލޮޖީގެ އެކިއެކި އާލާތްތައް ބޭނުން ކުރަން ފަށައިފީމެވެ. ޓެކްނޮލޮޖީގެ އެކިއެކި ވަސީލަތްތައް އަހަރެމެން އެކުދިންގެ އަތް
4- މާއްދިއްޔަތަށް މާބޮޑު އަހައްމިއްޔަތުކަން ދިނުން އަހަރެމެންގެ ދަރިންނަށް މާއްދީ ތަކެތި ނުލިބޭނަމަ އެކުދިންގެ ދިރިއުޅުމަކީ އުފާވެރި ދިރިއުޅުމަކަށް ނުވާ ހިސާބަށް މިއަދުގެ ޙާލަތު މިވަނީ ގޮސްފައެވެ. އަހަރެމެން މިވަނީ އަހަރެމެންގެ ދަރިންނާއި މާއްދީ
ހަމަކަށަވަރުން ތިޔަބައިމީހުންގެ ފަހަތުގައި ބާރު ދުވެލީގައި އަންނަ އެއްޗެއް ވެއެވެ. އެއީ ކަށްވަޅެވެ. ފަހެ އޭގެ ފިއްތާލުމާއި އަނދިރިކަމާއި އެކަނިވެރިކަމަށް ބިރުވެތިވާށެވެ.
ފާފަކުރުން ހުއްޓާލާށެވެ. އެކަމަށް ދެރަވެ ހިތާމަކުރަށެވެ. އެފާފައަށް އެނބުރި ރުޖޫޢަނުވުމަށް ޢަޒުމު ކަނޑައަޅާށެވެ. އަދި ފާފަ ފުސެއްވުންއެދި ރައްބުގެ ޙަޟްރަތުގައި ދަންނަވާށެވެ. ގިނަގިނައިން ތައުބާވާ މީހުންދެކެ ﷲ ތަޢާލާ ލޯބިވެވޮޑިގެންވެއެވެ.
ޙުރުމަތްތެރިވެގެންވާ މައްސަރުތައް މަތިވެރިކުރުމާއި އެ މައްސަރުތަކުގެ ޙުރުމަތް ނުކެނޑުން، މުސްލިމު އަޅާގެ މައްޗަށް ވާޖިބުވެގެންވެއެވެ.
މިއީ ޛުލް ޤަޢިދާ މަހާއި ގުޅޭ ބައެއް ފައިދާތަކުގެ ޚުލާޞާއެކެވެ.
4- ދަރިންގެ މައްޗަށް މާމައިންނާއި ކާފައިންގެ ބާރު ކުޑަވުމާއި، ބޮޑުބޭބެއިންނާއި ބޮޑުދައިތަމެންގެ ބާރުވެސް ނެތިކޮށްލުން. މިގޮތަށް ކަންތައްކުރަނީ މައިންބަފައިންނަށް، އެމީހުންގެ ދަރިން ތަރުބިއްޔަތުކުރުމުގައި ވެވޭ އިހުމާލު ކުޑަވީމައިތޯއެވެ. އަދި އެމީހުންގެ ދަރިންގެ ކުރިމަތީގައި އެމީހުންގެ
ދަރިއަކު ދީނަށް ލޯބިޖެހި ނަމާދު ޤާއިމުކޮށް، ނަބިއްޔާ ﷺ ގެ ސުންނަތްތަކަށް ލޯބިކުރާ މަންޒަރު ފެނުމަކީ މައިންބަފައިންގެ ހިތަށް ފިނިކަން ލިއްބައިދޭނެ ކަމެކެވެ. އެއީ ކޮންމެ މަޔަކާއި ބަފަޔަކު ދެކެން ބޭނުންވާނެ މަންޒަރެކެވެ. ނަމަވެސް އެ ދަނޑިވަޅުގައި މައިންބަފައިން ނުވަތަ ބެލެނިވެރިން ސަމާލުވާންޖެހޭ ވަރަށް މުހިންމު ނުކުތާއެއް އެބަވެއެވެ. އެނުކުތާއަށް ސަމާލުކަން ނުދެވިއްޖެނަމަ ހިތަށް ލިބުނު ފިނިކަން ހިތި ވޭނަކަށް ވެދާނެއެވެ.
ޝަރުޢީ އިސްޠިލާހުގައި، ކެތްތެރިކަމަކީ، ﷲ ޙަރާމްކުރެއްވި އެންމެހާ ކަންކަމުން ދުރުހެލިވުމާއި، ﷲ ވާޖިބު ކުރެއްވި ކަންކަން ކުރުމުގައި ދެމިހުރުމާއި، އަދި އެއިލާހުގެ މިންވަރުފުޅާއި މެދު ރުހިގެންހުރުމެވެ.
ދާދި އިހަކަށް ދުވަހު އަޅުގަނޑުމެން އިސްތިޤްބާލުކުރި ރަމަޟާންމަސް މިވަނީ އަޅުގަނޑުމެންނާއި އަލްވަދާޢު ކިޔާފައެވެ. ރޯދައިގެ މައްސަރު، ޤުރުއާނުގެ މައްސަރު، ރޭއަޅުކަމުގެ މައްސަރު، ސަދަޤާތާއި ޚައިރާތުގެ މައްސަރު، ފާފަފުއްސެވުމާއި ނަރަކައިން މުއްތިކުރެއްވުމުގެ މައްސަރު މިވަނީ އަޅުގަނޑުމެންނާއި
މިއީ 08 ޞަފަރު 1442 ވީ ހުކުރު ދުވަހު މަސްޖިދުއް ނަބަވީގައި الشيخ عبدالله البعيجان -حفظه الله- ދެއްވި ޚުޠުބާގެ ޚުލާޞާއެކެވެ.
މިއީ ﷲ ގެ ޙަޟްރަތުން މަތިވެރި އަޖުރު ލިބޭނެކަން ޤުރުއާނާ ސުންނަތުން ޘާބިތުވާ ޢަމަލުތަކެކެވެ.
މިއީ ދަރިންވެސް އެމީހުންގެ މައިންބަފައިންނާ ދެކޮޅުވެރިވުމަށްޓަކައި ދައްކާ ބަހަނާއެވެ. މައިންބަފައިން މިވަނީ މިކަން ގަބޫލުކޮށް، ދަރިންގެ ކުރިމަތީގައި ބަސްހުއްޓި އަދި އެދަރިންގެ ކުރިމަތީގައި މައިންބަފައިންނަކީ ބަސްވިކޭ ބަޔަކަށްވުމުން މަހުރޫމުވެގެންނެވެ.
މިސާލަކަށް: މަޖުލީހެއްގައި އިން މީހަކަށް އެ މަޖުލީހުގައި މީހަކާ ބެހޭ ގޮތުން ނޭދެވޭ ވާހަކައެއް ދައްކާ އަޑު އިވުމުން، އެވާހަކައާއިގެން އެމީހެއްގެ ގާތަށް ގޮސް، އެފަދަ ވާހަކައެއް އޭނާއާ ބެހޭގޮތުން ދެކެވުނުކަމަށް ބުނުމެވެ. މިފަދަ ކަންކަމަށް ދިވެހި ބަހުގައި “ދޭތެރެ ޖެއްސުން” ނުވަތަ “ދެބައޮޑުވުން” ކިޔާ އުޅެއެވެ.
ބައެއް ބޭކަލުން ވިދާޅުވެއެވެ.
“މީހަކަށް ހެޔޮކޮށް ހިތި މީހާއަށް ހިތުގެ އަޑިން ލޯބިވެވޭއިރު، އޭނާއަށް އެންމެ ހެޔޮ އެދޭ ފަރާތްކަމުގައިވާ ﷲ ތަޢާލާއަށް، އޭނާގެ ހިތް އެއްކޮށް ނުލެނބުން އެއީ ކޮންފަދަ ޢަޖައިބެއް ހެއްޔެވެ؟”
ބައެއް މައިންބަފައިން، އެމީހުންގެ ދަރިންގެ އުޅުން އިޞްލާޙުކުރުން ދޫކޮށް، އެކުދިންގެ އަމިއްލަ ޚިޔާލަށް އަދި ބޭނުންގޮތަކަށް ނިންމުންތައް ނިންމަން ދޫކޮށްލައެވެ. މިގޮތަށް އެބައިމީހުން ކަންކުރަން މެދުވެރިވާ ސަބަބުތަކަށް އަލިއަޅުވާލާނަމެވެ. 2- ކުޑަކުދިންގެ ބުއްދީގެ ވިސްނުމަށް
3- ޓެކްނޮލޮޖީގެ އެކިއެކި އާލާތްތައް، އެއްވެސް ބެލެހެއްޓުމެއްނެތި ދަރިންގެ ބާރުގެ ދަށުގައިވުން. ޒަމާނީ ކުރިއެރުންތަކާ ފައިހަމަކުރުމަށްޓަކައި އަހަރެމެން ޓެކްނޮލޮޖީގެ އެކިއެކި އާލާތްތައް ބޭނުން ކުރަން ފަށައިފީމެވެ. ޓެކްނޮލޮޖީގެ އެކިއެކި ވަސީލަތްތައް އަހަރެމެން އެކުދިންގެ އަތް
4- މާއްދިއްޔަތަށް މާބޮޑު އަހައްމިއްޔަތުކަން ދިނުން އަހަރެމެންގެ ދަރިންނަށް މާއްދީ ތަކެތި ނުލިބޭނަމަ އެކުދިންގެ ދިރިއުޅުމަކީ އުފާވެރި ދިރިއުޅުމަކަށް ނުވާ ހިސާބަށް މިއަދުގެ ޙާލަތު މިވަނީ ގޮސްފައެވެ. އަހަރެމެން މިވަނީ އަހަރެމެންގެ ދަރިންނާއި މާއްދީ
ހަމަކަށަވަރުން ތިޔަބައިމީހުންގެ ފަހަތުގައި ބާރު ދުވެލީގައި އަންނަ އެއްޗެއް ވެއެވެ. އެއީ ކަށްވަޅެވެ. ފަހެ އޭގެ ފިއްތާލުމާއި އަނދިރިކަމާއި އެކަނިވެރިކަމަށް ބިރުވެތިވާށެވެ.
ފާފަކުރުން ހުއްޓާލާށެވެ. އެކަމަށް ދެރަވެ ހިތާމަކުރަށެވެ. އެފާފައަށް އެނބުރި ރުޖޫޢަނުވުމަށް ޢަޒުމު ކަނޑައަޅާށެވެ. އަދި ފާފަ ފުސެއްވުންއެދި ރައްބުގެ ޙަޟްރަތުގައި ދަންނަވާށެވެ. ގިނަގިނައިން ތައުބާވާ މީހުންދެކެ ﷲ ތަޢާލާ ލޯބިވެވޮޑިގެންވެއެވެ.
ޙުރުމަތްތެރިވެގެންވާ މައްސަރުތައް މަތިވެރިކުރުމާއި އެ މައްސަރުތަކުގެ ޙުރުމަތް ނުކެނޑުން، މުސްލިމު އަޅާގެ މައްޗަށް ވާޖިބުވެގެންވެއެވެ.
މިއީ ޛުލް ޤަޢިދާ މަހާއި ގުޅޭ ބައެއް ފައިދާތަކުގެ ޚުލާޞާއެކެވެ.
4- ދަރިންގެ މައްޗަށް މާމައިންނާއި ކާފައިންގެ ބާރު ކުޑަވުމާއި، ބޮޑުބޭބެއިންނާއި ބޮޑުދައިތަމެންގެ ބާރުވެސް ނެތިކޮށްލުން. މިގޮތަށް ކަންތައްކުރަނީ މައިންބަފައިންނަށް، އެމީހުންގެ ދަރިން ތަރުބިއްޔަތުކުރުމުގައި ވެވޭ އިހުމާލު ކުޑަވީމައިތޯއެވެ. އަދި އެމީހުންގެ ދަރިންގެ ކުރިމަތީގައި އެމީހުންގެ
ދަރިއަކު ދީނަށް ލޯބިޖެހި ނަމާދު ޤާއިމުކޮށް، ނަބިއްޔާ ﷺ ގެ ސުންނަތްތަކަށް ލޯބިކުރާ މަންޒަރު ފެނުމަކީ މައިންބަފައިންގެ ހިތަށް ފިނިކަން ލިއްބައިދޭނެ ކަމެކެވެ. އެއީ ކޮންމެ މަޔަކާއި ބަފަޔަކު ދެކެން ބޭނުންވާނެ މަންޒަރެކެވެ. ނަމަވެސް އެ ދަނޑިވަޅުގައި މައިންބަފައިން ނުވަތަ ބެލެނިވެރިން ސަމާލުވާންޖެހޭ ވަރަށް މުހިންމު ނުކުތާއެއް އެބަވެއެވެ. އެނުކުތާއަށް ސަމާލުކަން ނުދެވިއްޖެނަމަ ހިތަށް ލިބުނު ފިނިކަން ހިތި ވޭނަކަށް ވެދާނެއެވެ.
ޝަރުޢީ އިސްޠިލާހުގައި، ކެތްތެރިކަމަކީ، ﷲ ޙަރާމްކުރެއްވި އެންމެހާ ކަންކަމުން ދުރުހެލިވުމާއި، ﷲ ވާޖިބު ކުރެއްވި ކަންކަން ކުރުމުގައި ދެމިހުރުމާއި، އަދި އެއިލާހުގެ މިންވަރުފުޅާއި މެދު ރުހިގެންހުރުމެވެ.
ދާދި އިހަކަށް ދުވަހު އަޅުގަނޑުމެން އިސްތިޤްބާލުކުރި ރަމަޟާންމަސް މިވަނީ އަޅުގަނޑުމެންނާއި އަލްވަދާޢު ކިޔާފައެވެ. ރޯދައިގެ މައްސަރު، ޤުރުއާނުގެ މައްސަރު، ރޭއަޅުކަމުގެ މައްސަރު، ސަދަޤާތާއި ޚައިރާތުގެ މައްސަރު، ފާފަފުއްސެވުމާއި ނަރަކައިން މުއްތިކުރެއްވުމުގެ މައްސަރު މިވަނީ އަޅުގަނޑުމެންނާއި
މިއީ 08 ޞަފަރު 1442 ވީ ހުކުރު ދުވަހު މަސްޖިދުއް ނަބަވީގައި الشيخ عبدالله البعيجان -حفظه الله- ދެއްވި ޚުޠުބާގެ ޚުލާޞާއެކެވެ.
މިއީ ﷲ ގެ ޙަޟްރަތުން މަތިވެރި އަޖުރު ލިބޭނެކަން ޤުރުއާނާ ސުންނަތުން ޘާބިތުވާ ޢަމަލުތަކެކެވެ.
މިއީ ދަރިންވެސް އެމީހުންގެ މައިންބަފައިންނާ ދެކޮޅުވެރިވުމަށްޓަކައި ދައްކާ ބަހަނާއެވެ. މައިންބަފައިން މިވަނީ މިކަން ގަބޫލުކޮށް، ދަރިންގެ ކުރިމަތީގައި ބަސްހުއްޓި އަދި އެދަރިންގެ ކުރިމަތީގައި މައިންބަފައިންނަކީ ބަސްވިކޭ ބަޔަކަށްވުމުން މަހުރޫމުވެގެންނެވެ.
މިސާލަކަށް: މަޖުލީހެއްގައި އިން މީހަކަށް އެ މަޖުލީހުގައި މީހަކާ ބެހޭ ގޮތުން ނޭދެވޭ ވާހަކައެއް ދައްކާ އަޑު އިވުމުން، އެވާހަކައާއިގެން އެމީހެއްގެ ގާތަށް ގޮސް، އެފަދަ ވާހަކައެއް އޭނާއާ ބެހޭގޮތުން ދެކެވުނުކަމަށް ބުނުމެވެ. މިފަދަ ކަންކަމަށް ދިވެހި ބަހުގައި “ދޭތެރެ ޖެއްސުން” ނުވަތަ “ދެބައޮޑުވުން” ކިޔާ އުޅެއެވެ.
ބައެއް ބޭކަލުން ވިދާޅުވެއެވެ.
“މީހަކަށް ހެޔޮކޮށް ހިތި މީހާއަށް ހިތުގެ އަޑިން ލޯބިވެވޭއިރު، އޭނާއަށް އެންމެ ހެޔޮ އެދޭ ފަރާތްކަމުގައިވާ ﷲ ތަޢާލާއަށް، އޭނާގެ ހިތް އެއްކޮށް ނުލެނބުން އެއީ ކޮންފަދަ ޢަޖައިބެއް ހެއްޔެވެ؟”
ބައެއް މައިންބަފައިން، އެމީހުންގެ ދަރިންގެ އުޅުން އިޞްލާޙުކުރުން ދޫކޮށް، އެކުދިންގެ އަމިއްލަ ޚިޔާލަށް އަދި ބޭނުންގޮތަކަށް ނިންމުންތައް ނިންމަން ދޫކޮށްލައެވެ. މިގޮތަށް އެބައިމީހުން ކަންކުރަން މެދުވެރިވާ ސަބަބުތަކަށް އަލިއަޅުވާލާނަމެވެ. 2- ކުޑަކުދިންގެ ބުއްދީގެ ވިސްނުމަށް
