ޢުމްރާ ޝަރުޢުކުރެވިގެންވުން ޙަދީޘް ޖިބްރީލުގައި އައިސްފައިވެއެވެ. އިބްނު ޢުމަރު ރިވާކުރައްވާފައިވެއެވެ. ރަސޫލާ ޞައްލަﷲ ޢަލައިހި ވަސައްލަމް ހަދީޘްކުރެއްވިއެވެ. ”އިސްލާމްކަމަކީ މާތް ﷲ ފިޔަވައި ޙައްޤުވެގެން އަޅުކަމެއްވެވޭ އިލާހަކު ނުވާކަމަށް ހެކިވުމާއި، އަދި މުޙައްމަދުގެފާނީ އެކަލާނގެ
އިސްލާމްކަމުގެ ރުކުނެއްކަމުގައިވާ ޙައްޖު ޙައްޖަކީ އިސްލާމަކަމުގެ ރުކުން ތަކުގެ ތެރެއިން ރުކުނެކެވެ. ”..އެކަމަށް މަގެއް ފެނި ކުޅަދާނަވެއްޖެމީހާ، އެ ގެފުޅަށް ޤަޞްދުކޮށްގެންދިޔުމަކީ(އެބަހީ: ޙައްޖުވުމަކީ) ﷲއަށް ޓަކައި މީސްތަކުންގެ މައްޗަށް އޮތް ވާޖިބެކެވެ..” (އާލް ޢިމްރާން
ކަޢްބަތުﷲ ގެފުޅު އަދި މަސްޖިދުލް ޙަރާމް
މައްކާގައި ޒިޔާރަތްކުރެވޭ ތަންތަން
،ދައްޖާލުގެ ކިބައިން މައްކާ ރައްކާތެރިވެފައިވުން
މައްކާގައި ކުރާ ނަމާދަށް ލިބޭ ސަވާބު އެއް ލައްކަ ގުނަ އިތުރުވެގެންވުން
6. ﷲ ތަޢާލާގެ ހަޟްރަތުގައި އެންމެ ލޮބުވެތިކަން ބޮޑުވެގެންވާ ބިމަކީ މައްކާކަމުގައިވުން
މައްކާގައި ކުރާ ފާފައިގެ ޢަޒާބުބޮޑުވެގެންވުން އަދި އުރެދުމަކަށް އަރައިގަތުމަށް ހަމައެކަނި ނިޔަތް ގަނެފިމީހާއަށްވެސް ބޮޑު ވަޢީދު އައިސްފައިވުން
މީސްތަކުންގެ ހިތްތައް މައްކާއަށް ޝައުޤުވެރިވެ ލެނބިފައިވުން
ރިޒުޤްގައި ބަރަކާތްލެއްވިގެންވުން
ޝައިޚް އިބްނު ޢުޘައިމީންއާ ސުވާލު ކުރެވުނެވެ. އެކި ޤައުމުތަކުގައި ހަނދުއެރުމުގައި ތަފާތުވުމުން ޢަރަފާތް ދުވަސް ތަފާތުވެއްޖެނަމަ އެދުވަހުގެ ރޯދަ ހިފާނީ ކިހިނެތް ހެއްޔެވެ؟ އަހަރެމެންގެ ޤައުމާއި އެއްގޮތަށް ހެއްޔެވެ؟ ނުވަތަ ދެޙަރަމަށް (އެބަހީ: މައްކާއާއި މަދީނާއަށް) ތަބާވާނީ ހެއްޔެވެ؟
އަމާންތަނެއްކަމުގައި ލެއްވުން މާތް ﷲ ވަނީ މައްކާއަކީ އަމާންކަން ލިބިގެންވާ ރަށުގެ ގޮތުގައި ސިފަކޮށްފައެވެ. ސޫރަތުއް ތީން ފުރަތަމަ ތިން އާޔަތުގައި މާތް ﷲ ވަހީ ކުރައްވައިފައިވެއެވެ. ”ވައްތީންޏާއި ޒައިތޫނި ގަންދެއްވަމެވެ. އަދި ތޫރުސީނާ
ސުވާލު: މާތްﷲ ގެ މި ވަޙީބަސްފުޅާ ގުޅިގެން “أُحِلَّ لَكُمْ صَيْدُ الْبَحْرِ وَطَعَامُهُ” “ކަނޑުގެ ކެޔޮޅުކަން ކުރުމާއި، އެކަމުންލިބޭ ކާތަކެތި ތިޔަބައިމީހުންނަށް حلال ކުރައްވާފައިވެއެވެ.” [އަލްމާއިދާ:96] ކޮށްލަން ބޭނުންވާ ސުވާލަކީ، މީގެ ތެރޭގައި
ސިނގެރޭޓަކީ ޙަރާމް އެއްޗެކެވެ. ހަމަ އެފަދައިން އޭތި ބުއިމާއި، ވިއްކުމާއި، އެއާ ބެހޭ އެނޫންވެސް މުއާމަލާތެއް ކުރުމަކީ ޙަރާމް ކަމެކެވެ.
ދުންފަތުގެ އިސްތިޢުމާލު ކުރުމަކީ ޙަރާމް ކަމެކެވެ. ހަމަ އެފަދައިން ދުންފަތް ހެއްދުމާއި، ދުންފަތުގެ ވިޔަފާރި ކުރުމަކީވެސް ޙަރާމް ކަމެކެވެ. އެއީ އެއިން ލިއްބައިދޭ ގެއްލުމުގެ ބޮޑުކަމުންނެވެ.
ހަދްޔުގެ ގޮތުގައި ކަތިލާ ޖަނަވާރަކީ ވަކި ޢުމުރެއްގެ އެއްޗަކަށް ވާންޖެހޭ ހެއްޔެވެ؟ އަދި ކީރިތި ޤުރުއާނުގެ (فَمَا اسْتَيْسَرَ مِنَ الْهَدْيِ) [البقرة 196] މިއާޔަތުގެ މާނައަކީ ކޮބާ ހެއްޔެވެ؟ الحمد لله ޝަރުޢީ
މިލްކުވެރިކަމުގައިވާ މަންފާ ޙާޞިލުނުކުރެވޭ މުދަލުގެ މިސާލުތަކުގެ ތެރޭގައި؛ ގެއްލިފައިވާ މުދާ، ކަނޑަށް ވެއްޓިފައިވާ މުދާ، ފޭރިގެންފައިވާ މުދާ، ވެރިކަމުގެ ފަރާތުން ނަގާފައިވާ މުދާ ހިމެނެއެވެ.
ޢުމްރާ ޝަރުޢުކުރެވިގެންވުން ޙަދީޘް ޖިބްރީލުގައި އައިސްފައިވެއެވެ. އިބްނު ޢުމަރު ރިވާކުރައްވާފައިވެއެވެ. ރަސޫލާ ޞައްލަﷲ ޢަލައިހި ވަސައްލަމް ހަދީޘްކުރެއްވިއެވެ. ”އިސްލާމްކަމަކީ މާތް ﷲ ފިޔަވައި ޙައްޤުވެގެން އަޅުކަމެއްވެވޭ އިލާހަކު ނުވާކަމަށް ހެކިވުމާއި، އަދި މުޙައްމަދުގެފާނީ އެކަލާނގެ
އިސްލާމްކަމުގެ ރުކުނެއްކަމުގައިވާ ޙައްޖު ޙައްޖަކީ އިސްލާމަކަމުގެ ރުކުން ތަކުގެ ތެރެއިން ރުކުނެކެވެ. ”..އެކަމަށް މަގެއް ފެނި ކުޅަދާނަވެއްޖެމީހާ، އެ ގެފުޅަށް ޤަޞްދުކޮށްގެންދިޔުމަކީ(އެބަހީ: ޙައްޖުވުމަކީ) ﷲއަށް ޓަކައި މީސްތަކުންގެ މައްޗަށް އޮތް ވާޖިބެކެވެ..” (އާލް ޢިމްރާން
ކަޢްބަތުﷲ ގެފުޅު އަދި މަސްޖިދުލް ޙަރާމް
މައްކާގައި ޒިޔާރަތްކުރެވޭ ތަންތަން
،ދައްޖާލުގެ ކިބައިން މައްކާ ރައްކާތެރިވެފައިވުން
މައްކާގައި ކުރާ ނަމާދަށް ލިބޭ ސަވާބު އެއް ލައްކަ ގުނަ އިތުރުވެގެންވުން
6. ﷲ ތަޢާލާގެ ހަޟްރަތުގައި އެންމެ ލޮބުވެތިކަން ބޮޑުވެގެންވާ ބިމަކީ މައްކާކަމުގައިވުން
މައްކާގައި ކުރާ ފާފައިގެ ޢަޒާބުބޮޑުވެގެންވުން އަދި އުރެދުމަކަށް އަރައިގަތުމަށް ހަމައެކަނި ނިޔަތް ގަނެފިމީހާއަށްވެސް ބޮޑު ވަޢީދު އައިސްފައިވުން
މީސްތަކުންގެ ހިތްތައް މައްކާއަށް ޝައުޤުވެރިވެ ލެނބިފައިވުން
ރިޒުޤްގައި ބަރަކާތްލެއްވިގެންވުން
ޝައިޚް އިބްނު ޢުޘައިމީންއާ ސުވާލު ކުރެވުނެވެ. އެކި ޤައުމުތަކުގައި ހަނދުއެރުމުގައި ތަފާތުވުމުން ޢަރަފާތް ދުވަސް ތަފާތުވެއްޖެނަމަ އެދުވަހުގެ ރޯދަ ހިފާނީ ކިހިނެތް ހެއްޔެވެ؟ އަހަރެމެންގެ ޤައުމާއި އެއްގޮތަށް ހެއްޔެވެ؟ ނުވަތަ ދެޙަރަމަށް (އެބަހީ: މައްކާއާއި މަދީނާއަށް) ތަބާވާނީ ހެއްޔެވެ؟
އަމާންތަނެއްކަމުގައި ލެއްވުން މާތް ﷲ ވަނީ މައްކާއަކީ އަމާންކަން ލިބިގެންވާ ރަށުގެ ގޮތުގައި ސިފަކޮށްފައެވެ. ސޫރަތުއް ތީން ފުރަތަމަ ތިން އާޔަތުގައި މާތް ﷲ ވަހީ ކުރައްވައިފައިވެއެވެ. ”ވައްތީންޏާއި ޒައިތޫނި ގަންދެއްވަމެވެ. އަދި ތޫރުސީނާ
ސުވާލު: މާތްﷲ ގެ މި ވަޙީބަސްފުޅާ ގުޅިގެން “أُحِلَّ لَكُمْ صَيْدُ الْبَحْرِ وَطَعَامُهُ” “ކަނޑުގެ ކެޔޮޅުކަން ކުރުމާއި، އެކަމުންލިބޭ ކާތަކެތި ތިޔަބައިމީހުންނަށް حلال ކުރައްވާފައިވެއެވެ.” [އަލްމާއިދާ:96] ކޮށްލަން ބޭނުންވާ ސުވާލަކީ، މީގެ ތެރޭގައި
ސިނގެރޭޓަކީ ޙަރާމް އެއްޗެކެވެ. ހަމަ އެފަދައިން އޭތި ބުއިމާއި، ވިއްކުމާއި، އެއާ ބެހޭ އެނޫންވެސް މުއާމަލާތެއް ކުރުމަކީ ޙަރާމް ކަމެކެވެ.
ދުންފަތުގެ އިސްތިޢުމާލު ކުރުމަކީ ޙަރާމް ކަމެކެވެ. ހަމަ އެފަދައިން ދުންފަތް ހެއްދުމާއި، ދުންފަތުގެ ވިޔަފާރި ކުރުމަކީވެސް ޙަރާމް ކަމެކެވެ. އެއީ އެއިން ލިއްބައިދޭ ގެއްލުމުގެ ބޮޑުކަމުންނެވެ.
ހަދްޔުގެ ގޮތުގައި ކަތިލާ ޖަނަވާރަކީ ވަކި ޢުމުރެއްގެ އެއްޗަކަށް ވާންޖެހޭ ހެއްޔެވެ؟ އަދި ކީރިތި ޤުރުއާނުގެ (فَمَا اسْتَيْسَرَ مِنَ الْهَدْيِ) [البقرة 196] މިއާޔަތުގެ މާނައަކީ ކޮބާ ހެއްޔެވެ؟ الحمد لله ޝަރުޢީ
މިލްކުވެރިކަމުގައިވާ މަންފާ ޙާޞިލުނުކުރެވޭ މުދަލުގެ މިސާލުތަކުގެ ތެރޭގައި؛ ގެއްލިފައިވާ މުދާ، ކަނޑަށް ވެއްޓިފައިވާ މުދާ، ފޭރިގެންފައިވާ މުދާ، ވެރިކަމުގެ ފަރާތުން ނަގާފައިވާ މުދާ ހިމެނެއެވެ.
