ނަމަވެސް އެކަލޭގެފާނާއި މުޚާޠަބުކުރާއިރު، ‘އޭ މުޙައްމަދު ޞައްލަﷲ ޢަލައިހިވަސައްލަމަ’ މިފަދައިން ކިޔުން ހުއްދަވެގެން ނުވެއެވެ. އޭގެބަދަލުގައި، ‘ﷲގެ ނަބިއްޔާ، ނުވަތަ ﷲގެ ރަސޫލާ’ ފަދަ ކަލިމަތަކެއް ބޭނުންކުރުން ލާޒިމްވެގެންވެއެވެ.
ނަމަވެސް އެކަންތައް ލަސްތަކެއްނުވެ ހައްލުވެއެވެ. އެއީ ކީއްވެތޯއެވެ؟ އެބޭކަލުން ﷲތަޢާލާގެ ފޮތާއި ރަސޫލާ ޞައްލަﷲ ޢަލައިހިވަސައްލަމަގެ ސުންނަތުން އެކަމުގެ ޙައްލުހޯއްދަވާތީއެވެ. އެ 2މަޞްދަރުން ހައްލުހޯދަން މަސައްކަތް ނުކުރާނާމަ ކަންތައް ވެގެންދާނޭގޮތް، ދުނިޔޭގެ އެކިކަންކޮޅުތަކަށް ނަޒަރުހިންގާލި ކޮންމެ މީހަކަށް މިއަދު ފެނިގެންދާނެއެވެ.
ދަންނާށެވެ! ﷲ ތިބާއަށް ރަޙުމަތް ލައްވާށި! ހަމަކަށަވަރުން ކޮންމެ މުސްލިމު ފިރިހެނަކާއި އަންހެނެއްގެ މައްޗަށް މި ތިންކަންތައް އުނގެނި އެކަންކަމަށް ޢަމަލުކުރުން ވާޖިބުވެގެންވެއެވެ. ފުރަތަމައީ: ހަމަކަށަވަރުން ﷲ ސުބްޙާނަހޫ ވަތަޢާލާ އަހަރެމެން އުފައްދަވައި، ރިޒުޤު
އެހެންކަމުން، ﷲތަޢާލާގެ އަހުދުތަކުގެ އިތުރުން އެހެނިހެން މުސްލިމުންނާއެކު ވެފައިވާ އަހުދުތައްވެސް ފުއްދަންޖެހެއެވެ. އަދިކިއެއްތޯއެވެ! ކާފަރުންނަށް ކޮށްފައިވާ އަހުދުތަކަށްވެސް ވަފާތެރިވާންޖެހެއެވެ.
ދަންނާށެވެ. ﷲ ތިބާއަށް ރަޙްމަތް ލައްވާށި! ހަމަކަށަވަރުންވެސް އަހަރެމެންގެ މައްޗަށް ހަތަރު ކަމެއް އުނގެނުން ވާޖިބުވެގެންވެއެވެ. ފުރަތަމައީ: ޢިލްމެވެ. އެއީ ﷲ މަޢުރިފާކޮށް ދެނެގަތުމާއި، އެއިލާހުގެ ނަބިއްޔާ މަޢުރިފާކޮށް ދެނެގަތުން އަދި ދަލީލާ އެކުގައި
ޝިރުކަކީ ﷲ ގެ ރައްބުވަންތަކަން ނުވަތަ އެއިލާހުގެ އުލޫހިއްޔަތުގައި އެހެން ފަރާތެއް އެއިލާހާ ބައިވެރިކުރުމެވެ. މީސްތަކުން އެންމެ ގިނައިން ކުރަނީ ﷲގެ އިލާހުވަންތަކަމުގައި ކުރާ ޝިރުކެވެ. މިސާލަކަށް ﷲ ފިޔަވައި އެހެނިހެން ފަރާތްތަކަށް ދުޢާ
ހަމަކަށަވަރުން ﷲއަށް ނުވަދިހަނުވަ އިސްމުފުޅުވެއެވެ. ސަތޭކަނުވެ އެންމެ އިސްމުފުޅެކެވެ. އެ އިސްމުފުޅުތައް ދަސްކޮށް، އެ އިސްމުފުޅުތަކަށް ދޭންޖެހޭ ޙައްޤުތައް ދީފިމީހަކު ސުވަރުގެ ވަދެއްޖެއެވެ.
ދަންނާށެވެ! އިސްލާމްކަން ގެއްލޭ ދިހަކަމެއް ވެއެވެ. 1- ފުރަތަމަ ކަންތައް: އެއީ ﷲ ސުބްޙާނަހޫ ވަތަޢާލާއަށް އަޅުކަންކުރުމުގައި އެހެން ފަރާތެއް ބައިވެރިކުރުމެވެ. ﷲ ތަޢާލާ ވަޙީކުރައްވާފައިވެއެވެ. إِنَّ اللهَ لاَ يَغْفِرُ أنْ يُشْرَكَ
ނިޔަތްގަނެވޭ ތަނަކީ ހިތެވެ. ދުލުންކިޔާކަށް ނުޖެހޭނެއެވެ. ތިބާ ވުޟޫކުރުމަށް ތެދުވުމަކީ ނިޔަތެކެވެ. ޢަމަލެއްކުރުމަށް މަޖުބޫރުކުރެވިފައިނުވާ، ބުއްދިހުރި އިންސާނަކަށް ނިޔަތް ނުގަނެ އެއްވެސް ކަމެއް ނުކުރެވޭނެއެވެ.
އަހްލުއްސުންނާ ވަލްޖަމާޢަތަކީ ސުންނަތުގައި ބާރަށްހިފަހައްޓައިގެންތިބި މީހުންނެވެ. އަދި އޭގެ މައްޗަށް ޖަމާވީ މީހުންނެވެ.
އެގޮތުން، ޝިރުކާއި ކުފުރުގެ އަހުލުވެރިންނާ ގުޅުންބާއްވައި އުޅޭއިރު ވިސްނާލަންޖެހޭ މުހިއްމުކަންކަމެއްވެއެވެ. ބައެއް ފަހަރަށް އެބައިމީހުންނާ ގުޅުންބޭއްވި، ލޯބިވެވޭގޮތަކުން މީހާ އިސްލާމްދީނުގެ ތެރެއިން ބޭރުވެގެން ހިނގައިދާނެއެވެ.
ޒިޔާރަތްތަކާއި، ޤަބުރުތަކުގައިވާ ޞާލިޙުމީހުންނަށް ޝަފާޢަތަށްއެދި ދެންނެވުމަކީވެސް ހުއްދަވެގެންވާކަމެއްނޫނެވެ. ޝަފާޢަތް ދެއްވާ ފަރާތަކީ ﷲ ސުބުޙާނަހޫ ވަތަޢާލާއެވެ. އެހެން ފަރާތަކަށް ޝަފާޢަތަށްއެދި ދެންނެވުމަކީ ﷲއަށް ކުރަންޖެހޭ އަޅުކަންތައް އެހެން ފަރާތަކަށް ކުރެވޭނެކަމެކެވެ.
ރަސޫލުﷲ ޞައްލަﷲ ޢަލައިހިވަސައްލަމަގެ ޙުކުމަށްވުރެ އެހެން މީހެއްގެ ޙުކުމް މޮޅުވެފައި، ފުރިހަމަކަމުގައި އިޢުތިޤާދުކޮށްފިމީހާ ފަހެ ކުފުރުވެއްޖެއެވެ. އެހެނީ، ރަސޫލުﷲ ޞައްލަﷲ ޢަލައިހިވަސައްލަމައަކީ ﷲގެ ފަރާތްޕުޅުން މީސްތަކުންނަށް ކަންތައްތައް ބަޔާންކޮށްދެއްވާ ކަލޭގެފާނެއެވެ.
އެއީ ޞަޙާބީންނާއި ތާބިޢީންނާއި އަތުބާޢުއްތާބިއީން އެންމެހާ ޝަރުޢީ ނައްޞުތަކުގެ ނުވަތަ އެއިގެ ބައެއް ނައްޞުތަކުގެ ޢިލްމު ލިބިވަޑައިގެންނެވިގޮތާއި، ފިޤްހުވެރިވެވަޑައިގެންނެވިގޮތާއި، އެ ނައްޞުތަކުން ޙުކުމްތައް ނެންގެވިގޮތެވެ.
އާދަމުގެ ދަރީންގެ އަޞްލަކީ ތައުޙީދެވެ. ޝިރުކެއް ނޫނެވެ. ﷲ އަށް ޙަމްދު ހުއްޓެވެ. ﷲ ސުބްޙާނަހޫ ވަތަޢާލާ އެއިލާހުގެ އަޅުން ހައްދަވާފައިވަނީ އެއިލާހު އެއްކައުވަންތަކުރާ ބައެއްގެ ގޮތުގައެވެ. ޤުދުސިއްޔަ ޙަދީޘްގައި އައިސްފައިވާ ފަދައިންނެވެ. إِنِّي
اِعْلَمْ رَحِمَكَ اللهُ أنَّهُ يَجِبُ عَلَيْنَا تَعَلُّمَ أرْبَعِ مَسَائِلَ ދަންނާށެވެ. ﷲ ތިބާއަށް ރަޙްމަތް ލައްވާށި! ހަމަކަށަވަރުންވެސް އަހަރެމެންގެ މައްޗަށް ހަތަރު ކަމެއް އުނގެނުން ވާޖިބުވެގެންވެއެވެ. މުޞައްނިފު ރަޙިމަހުﷲގެ ބަސްފުޅު اِعْلَمْ
ނަމަވެސް އެކަލޭގެފާނާއި މުޚާޠަބުކުރާއިރު، ‘އޭ މުޙައްމަދު ޞައްލަﷲ ޢަލައިހިވަސައްލަމަ’ މިފަދައިން ކިޔުން ހުއްދަވެގެން ނުވެއެވެ. އޭގެބަދަލުގައި، ‘ﷲގެ ނަބިއްޔާ، ނުވަތަ ﷲގެ ރަސޫލާ’ ފަދަ ކަލިމަތަކެއް ބޭނުންކުރުން ލާޒިމްވެގެންވެއެވެ.
ނަމަވެސް އެކަންތައް ލަސްތަކެއްނުވެ ހައްލުވެއެވެ. އެއީ ކީއްވެތޯއެވެ؟ އެބޭކަލުން ﷲތަޢާލާގެ ފޮތާއި ރަސޫލާ ޞައްލަﷲ ޢަލައިހިވަސައްލަމަގެ ސުންނަތުން އެކަމުގެ ޙައްލުހޯއްދަވާތީއެވެ. އެ 2މަޞްދަރުން ހައްލުހޯދަން މަސައްކަތް ނުކުރާނާމަ ކަންތައް ވެގެންދާނޭގޮތް، ދުނިޔޭގެ އެކިކަންކޮޅުތަކަށް ނަޒަރުހިންގާލި ކޮންމެ މީހަކަށް މިއަދު ފެނިގެންދާނެއެވެ.
ދަންނާށެވެ! ﷲ ތިބާއަށް ރަޙުމަތް ލައްވާށި! ހަމަކަށަވަރުން ކޮންމެ މުސްލިމު ފިރިހެނަކާއި އަންހެނެއްގެ މައްޗަށް މި ތިންކަންތައް އުނގެނި އެކަންކަމަށް ޢަމަލުކުރުން ވާޖިބުވެގެންވެއެވެ. ފުރަތަމައީ: ހަމަކަށަވަރުން ﷲ ސުބްޙާނަހޫ ވަތަޢާލާ އަހަރެމެން އުފައްދަވައި، ރިޒުޤު
އެހެންކަމުން، ﷲތަޢާލާގެ އަހުދުތަކުގެ އިތުރުން އެހެނިހެން މުސްލިމުންނާއެކު ވެފައިވާ އަހުދުތައްވެސް ފުއްދަންޖެހެއެވެ. އަދިކިއެއްތޯއެވެ! ކާފަރުންނަށް ކޮށްފައިވާ އަހުދުތަކަށްވެސް ވަފާތެރިވާންޖެހެއެވެ.
ދަންނާށެވެ. ﷲ ތިބާއަށް ރަޙްމަތް ލައްވާށި! ހަމަކަށަވަރުންވެސް އަހަރެމެންގެ މައްޗަށް ހަތަރު ކަމެއް އުނގެނުން ވާޖިބުވެގެންވެއެވެ. ފުރަތަމައީ: ޢިލްމެވެ. އެއީ ﷲ މަޢުރިފާކޮށް ދެނެގަތުމާއި، އެއިލާހުގެ ނަބިއްޔާ މަޢުރިފާކޮށް ދެނެގަތުން އަދި ދަލީލާ އެކުގައި
ޝިރުކަކީ ﷲ ގެ ރައްބުވަންތަކަން ނުވަތަ އެއިލާހުގެ އުލޫހިއްޔަތުގައި އެހެން ފަރާތެއް އެއިލާހާ ބައިވެރިކުރުމެވެ. މީސްތަކުން އެންމެ ގިނައިން ކުރަނީ ﷲގެ އިލާހުވަންތަކަމުގައި ކުރާ ޝިރުކެވެ. މިސާލަކަށް ﷲ ފިޔަވައި އެހެނިހެން ފަރާތްތަކަށް ދުޢާ
ހަމަކަށަވަރުން ﷲއަށް ނުވަދިހަނުވަ އިސްމުފުޅުވެއެވެ. ސަތޭކަނުވެ އެންމެ އިސްމުފުޅެކެވެ. އެ އިސްމުފުޅުތައް ދަސްކޮށް، އެ އިސްމުފުޅުތަކަށް ދޭންޖެހޭ ޙައްޤުތައް ދީފިމީހަކު ސުވަރުގެ ވަދެއްޖެއެވެ.
ދަންނާށެވެ! އިސްލާމްކަން ގެއްލޭ ދިހަކަމެއް ވެއެވެ. 1- ފުރަތަމަ ކަންތައް: އެއީ ﷲ ސުބްޙާނަހޫ ވަތަޢާލާއަށް އަޅުކަންކުރުމުގައި އެހެން ފަރާތެއް ބައިވެރިކުރުމެވެ. ﷲ ތަޢާލާ ވަޙީކުރައްވާފައިވެއެވެ. إِنَّ اللهَ لاَ يَغْفِرُ أنْ يُشْرَكَ
ނިޔަތްގަނެވޭ ތަނަކީ ހިތެވެ. ދުލުންކިޔާކަށް ނުޖެހޭނެއެވެ. ތިބާ ވުޟޫކުރުމަށް ތެދުވުމަކީ ނިޔަތެކެވެ. ޢަމަލެއްކުރުމަށް މަޖުބޫރުކުރެވިފައިނުވާ، ބުއްދިހުރި އިންސާނަކަށް ނިޔަތް ނުގަނެ އެއްވެސް ކަމެއް ނުކުރެވޭނެއެވެ.
އަހްލުއްސުންނާ ވަލްޖަމާޢަތަކީ ސުންނަތުގައި ބާރަށްހިފަހައްޓައިގެންތިބި މީހުންނެވެ. އަދި އޭގެ މައްޗަށް ޖަމާވީ މީހުންނެވެ.
އެގޮތުން، ޝިރުކާއި ކުފުރުގެ އަހުލުވެރިންނާ ގުޅުންބާއްވައި އުޅޭއިރު ވިސްނާލަންޖެހޭ މުހިއްމުކަންކަމެއްވެއެވެ. ބައެއް ފަހަރަށް އެބައިމީހުންނާ ގުޅުންބޭއްވި، ލޯބިވެވޭގޮތަކުން މީހާ އިސްލާމްދީނުގެ ތެރެއިން ބޭރުވެގެން ހިނގައިދާނެއެވެ.
ޒިޔާރަތްތަކާއި، ޤަބުރުތަކުގައިވާ ޞާލިޙުމީހުންނަށް ޝަފާޢަތަށްއެދި ދެންނެވުމަކީވެސް ހުއްދަވެގެންވާކަމެއްނޫނެވެ. ޝަފާޢަތް ދެއްވާ ފަރާތަކީ ﷲ ސުބުޙާނަހޫ ވަތަޢާލާއެވެ. އެހެން ފަރާތަކަށް ޝަފާޢަތަށްއެދި ދެންނެވުމަކީ ﷲއަށް ކުރަންޖެހޭ އަޅުކަންތައް އެހެން ފަރާތަކަށް ކުރެވޭނެކަމެކެވެ.
ރަސޫލުﷲ ޞައްލަﷲ ޢަލައިހިވަސައްލަމަގެ ޙުކުމަށްވުރެ އެހެން މީހެއްގެ ޙުކުމް މޮޅުވެފައި، ފުރިހަމަކަމުގައި އިޢުތިޤާދުކޮށްފިމީހާ ފަހެ ކުފުރުވެއްޖެއެވެ. އެހެނީ، ރަސޫލުﷲ ޞައްލަﷲ ޢަލައިހިވަސައްލަމައަކީ ﷲގެ ފަރާތްޕުޅުން މީސްތަކުންނަށް ކަންތައްތައް ބަޔާންކޮށްދެއްވާ ކަލޭގެފާނެއެވެ.
އެއީ ޞަޙާބީންނާއި ތާބިޢީންނާއި އަތުބާޢުއްތާބިއީން އެންމެހާ ޝަރުޢީ ނައްޞުތަކުގެ ނުވަތަ އެއިގެ ބައެއް ނައްޞުތަކުގެ ޢިލްމު ލިބިވަޑައިގެންނެވިގޮތާއި، ފިޤްހުވެރިވެވަޑައިގެންނެވިގޮތާއި، އެ ނައްޞުތަކުން ޙުކުމްތައް ނެންގެވިގޮތެވެ.
އާދަމުގެ ދަރީންގެ އަޞްލަކީ ތައުޙީދެވެ. ޝިރުކެއް ނޫނެވެ. ﷲ އަށް ޙަމްދު ހުއްޓެވެ. ﷲ ސުބްޙާނަހޫ ވަތަޢާލާ އެއިލާހުގެ އަޅުން ހައްދަވާފައިވަނީ އެއިލާހު އެއްކައުވަންތަކުރާ ބައެއްގެ ގޮތުގައެވެ. ޤުދުސިއްޔަ ޙަދީޘްގައި އައިސްފައިވާ ފަދައިންނެވެ. إِنِّي
اِعْلَمْ رَحِمَكَ اللهُ أنَّهُ يَجِبُ عَلَيْنَا تَعَلُّمَ أرْبَعِ مَسَائِلَ ދަންނާށެވެ. ﷲ ތިބާއަށް ރަޙްމަތް ލައްވާށި! ހަމަކަށަވަރުންވެސް އަހަރެމެންގެ މައްޗަށް ހަތަރު ކަމެއް އުނގެނުން ވާޖިބުވެގެންވެއެވެ. މުޞައްނިފު ރަޙިމަހުﷲގެ ބަސްފުޅު اِعْلَمْ
