[vstrsnln_info]

މި ވެބްސައިޓުގައިވާ ލިޔުންތައް ނަކަލު ކުރާނަމަ މި ވެބްސައިޓަށާއި ލިޔުންތެރިއާއަށް ހަވާލާދެއްވާ!

މި ވެބްސައިޓުގައިވާ ލިޔުންތައް ނަކަލު ކުރާނަމަ މި ވެބްސައިޓަށާއި ލިޔުންތެރިއާއަށް ހަވާލާދެއްވާ!

އުޞޫލުލް ފިޤުހު

ނައްޞުތައް މާނަކުރުމާ ގުޅޭ އުޞޫލީ ޤަވާޢިދުތައް 170

189ވަނަ ޤަވާޢިދު (ޖުމްލަ 189): البَاءُ لِلْإِلْصَاقِ މި ޤަވާޢިދުގެ ތަރުޖަމާ: {البَاءُ ބޭނުންކުރެވެނީ، އިލްޞާޤުގެ މާނައިގައި} މި ޤަވާޢިދުގެ މުރާދު: ޢަރަބިބަހުގައި، އިބިފިލިޖައްސައިދޭ ب ޙަރުފު އެތަކެއް މާނައެއްގައި ބޭނުންކުރެވެއެވެ. އެ ތަނުން

ނައްޞުތައް މާނަކުރުމާ ގުޅޭ އުޞޫލީ ޤަވާޢިދުތައް 169

187ވަނަ ޤަވާޢިދު (ޖުމްލަ 189): (عَنْ) لِلْبُعْدِ وَالـمُجَاوَزَةِ މި ޤަވާޢިދުގެ ތަރުޖަމާ: {عَنْ ބޭނުންކުރެވެނީ ދުރުވުމަށާއި ފަހަނަޅައިދިޔުމަށް} މި ޤަވާޢިދުގެ މުރާދު: ޢަރަބިބަހުގައި ތިން ގޮތަކަށް عَنْ ބޭނުންކުރެވެއެވެ. އޭގެ ތެރެއިން މި

ނައްޞުތައް މާނަކުރުމާ ގުޅޭ އުޞޫލީ ޤަވާޢިދުތައް 168

185ވަނަ ޤަވާޢިދު (ޖުމްލަ 189): (لَكِنْ) لِلْاِسْتِدْرَاكِ މި ޤަވާޢިދުގެ ތަރުޖަމާ: {لَـكِنْ ގެ ބޭނުމަކީ އިސްތިދުރާކު ކުރުން} މި ޤަވާޢިދުގެ މުރާދު: އިސްތިދުރާކު ކުރުމަކީ، ދެކެވުނު ވާހަކައިން އުފެދިދާނޭ ވަހުމެއް ފިލުވައިލުމެވެ. މި

ނައްޞުތައް މާނަކުރުމާ ގުޅޭ އުޞޫލީ ޤަވާޢިދުތައް 167

183ވަނަ ޤަވާޢިދު (ޖުމްލަ 189): (لَوْلَا) تَدُلُّ عَلَى امْتِنَاعِ الشَّيْءِ لِوُقُوعِ غَيْرِهِ މި ޤަވާޢިދުގެ ތަރުޖަމާ: {لَوْلَا އިން ދަލީލުކޮށްދެނީ، އެއްޗެއް، އެހެން އެއްޗެއް މެދުވެރިވުމުން މަނާވެގަތުން} މި ޤަވާޢިދުގެ މުރާދު:

ނައްޞުތައް މާނަކުރުމާ ގުޅޭ އުޞޫލީ ޤަވާޢިދުތައް 166

181ވަނަ ޤަވާޢިދު (ޖުމްލަ 189): (فِي) لِلظَّرْفِيَّةِ الـحَقِيْقِيَّةِ أَوْ الـمَجَازِيَّةِ މި ޤަވާޢިދުގެ ތަރުޖަމާ: {فِي ބޭނުންކުރެވެނީ، ޙަޤީޤީ ގޮތުން ނުވަތަ މަޖާޒީ ގޮތުން ظَرْفُ ގެ މާނައިގައި} މި ޤަވާޢިދުގެ މުރާދު:

ނައްޞުތައް މާނަކުރުމާ ގުޅޭ އުޞޫލީ ޤަވާޢިދުތައް 165

179ވަނަ ޤަވާޢިދު (ޖުމްލަ 189): (بَلْ) مَوْضُوعٌ لِإِثْبَاتِ مَا بَعْدَهُ، وَالإِعْرَاضِ عَمَّا قَبْلَهُ މި ޤަވާޢިދުގެ ތަރުޖަމާ: {بَـلْ ބޭނުންކުރެވެނީ، އޭގެ ފަހުން އޮތް އެތި ސާބިތުކުރުމަށް، އަދި އޭގެ ކުރިން

ނައްޞުތައް މާނަކުރުމާ ގުޅޭ އުޞޫލީ ޤަވާޢިދުތައް 164

178ވަނަ ޤަވާޢިދު (ޖުމްލަ 189): (إِلَى) مَوْضُوعٌ لِانْتِهَاءِ غَايَةِ الشَّيْءِ މި ޤަވާޢިދުގެ ތަރުޖަމާ: {إِلَى ބޭނުންކުރެވެނީ، އެއްޗެއްގެ ޣާޔަތުގެ ނިމުން އަތުވެއްޖެކަން ދޭހަކޮށްދިނުމަށް} މި ޤަވާޢިދުގެ މުރާދު: ބަހަވީ ގޮތުން ބޭނުންކުރާ

ނައްޞުތައް މާނަކުރުމާ ގުޅޭ އުޞޫލީ ޤަވާޢިދުތައް 163

177ވަނަ ޤަވާޢިދު (ޖުމްލަ 189): اللَّامُ لِلْاِخْتِصَاصِ މި ޤަވާޢިދުގެ ތަރުޖަމާ: {ލާމު ބޭނުންކުރެވެނީ، އިޚްތިޞާޞަށް} މި ޤަވާޢިދުގެ މުރާދު: އިބިފިލިޖައްސައިދޭ ލާމަކީ، ޢަރަބިބަހުގެ އަޞްލުގައި، الـمُضَافُ إِلَيْهِ އިން، الـمُضَافُ ޚާއްޞަކުރުމަށް ބޭނުންކުރެވޭ

ނައްޞުތައް މާނަކުރުމާ ގުޅޭ އުޞޫލީ ޤަވާޢިދުތައް 162

175ވަނަ ޤަވާޢިދު (ޖުމްލަ 189): (إِنَّـمَا) تُفِيْدُ الـحَصْرَ މި ޤަވާޢިދުގެ ތަރުޖަމާ: {إِنَّـمَا އިން ހަނިކުރުމުގެ މާނަ ލިއްބައިދޭ} މި ޤަވާޢިދުގެ މުރާދު: ވާހަކައިގައިވާ ފަރާތަށް ޙުކުމް ހަނިކޮށް، އެ ނޫން ފަރާތްތަކަށް

ނައްޞުތައް މާނަކުރުމާ ގުޅޭ އުޞޫލީ ޤަވާޢިދުތައް 161

174ވަނަ ޤަވާޢިދު (ޖުމްލަ 189): الوَاوُ لِمُطْلَقِ الـجَمْعِ لَا لِتَرْتِيْبٍ وَلَا مَعِيَّةٍ މި ޤަވާޢިދުގެ ތަރުޖަމާ: {ވާވު އަކުރު ބޭނުންކުރެވެނީ މުޠުލަޤުކޮށް ޖަމާކުރުމަށް، ތަރުތީބުކުރުމަކަށް އަދި އެކުގައިވާކަން ބަޔާންކުރުމަކަށް ނޫން} މި

ނައްޞުތައް މާނަކުރުމާ ގުޅޭ އުޞޫލީ ޤަވާޢިދުތައް 160

173ވަނަ ޤަވާޢިދު (ޖުމްލަ 189): الفَاءُ لِلتَّـرْتِيْبِ وَالتَّعْقِيْبِ މި ޤަވާޢިދުގެ ތަރުޖަމާ: {الفَاءُ ބޭނުންކުރެވެނީ ތަރުތީބާއި ތަޢުޤީބުގެ މާނައިގައި} މި ޤަވާޢިދުގެ މުރާދު: ޢަރަބިބަހުގައި الفَاءُ العَاطِفَة (ވާހަކަ ގުޅުވައިލުމުގެ ގޮތުން ބޭނުންކުރެވޭ

ނައްޞުތައް މާނަކުރުމާ ގުޅޭ އުޞޫލީ ޤަވާޢިދުތައް 159

172ވަނަ ޤަވާޢިދު (ޖުމްލަ 189): اللَّفْظُ إِذَا احْتَمَلَ مَعْنَيَيْنِ وَبَطَلَ بِدَلِيْلِ العَقْلِ أَحَدُهُمَا، وَجَبَ الـمَصِيْرُ إِلَى الآخَرِ މި ޤަވާޢިދުގެ ތަރުޖަމާ: {ލަފްޒުން ދެ މާނައަކަށް އިޙްތިމާލު އުފެދިފައި، އެ

ނައްޞުތައް މާނަކުރުމާ ގުޅޭ އުޞޫލީ ޤަވާޢިދުތައް 158

171ވަނަ ޤަވާޢިދު (ޖުމްލަ 189): نَفْيُ النَّفْيِ إِثْبَاتٌ މި ޤަވާޢިދުގެ ތަރުޖަމާ: {ނަފީގެ ނަފީއަކީ، ސާބިތުކުރުމެއް} މި ޤަވާޢިދުގެ މުރާދު: ކަމެއް ސާބިތުވާ ބަހަވީ އުސްލޫބުތަކުގެ ތެރޭގައި، ނަފީގެ ނަފީ ހިމެނެއެވެ. ނަފީގެ

ނައްޞުތައް މާނަކުރުމާ ގުޅޭ އުޞޫލީ ޤަވާޢިދުތައް 157

170ވަނަ ޤަވާޢިދު (ޖުމްލަ 189): الاِحْتِمَالُ النَّاشِئُ عَنْ دَلِيْلٍ يُبْطِلُ الاِسْتِدْلَالَ މި ޤަވާޢިދުގެ ތަރުޖަމާ: {ދަލީލަކުން އުފަންވި އިޙްތިމާލު، ދަލީލު ނެގުން ބާޠިލުކޮށްލަދޭ} މި ޤަވާޢިދުގެ މުރާދު: ވަކި ދަލީލަކުން ދަލީލު

ނައްޞުތައް މާނަކުރުމާ ގުޅޭ އުޞޫލީ ޤަވާޢިދުތައް 156

169ވަނަ ޤަވާޢިދު (ޖުމްލަ 189): الاِحْتِمَالُ فِي وَقَائِعِ الأَحْوَالِ يُسْقِطُ الاِسْتِدْلَالَ މި ޤަވާޢިދުގެ ތަރުޖަމާ: {ހާލަތުގެ ކަންކަމާ މެދު އިޙްތިމާލު އުފެދުމުން، ދަލީލު ނެގުން ވެއްޓިގެންދޭ} މި ޤަވާޢިދުގެ މުރާދު: ވަކި

ނައްޞުތައް މާނަކުރުމާ ގުޅޭ އުޞޫލީ ޤަވާޢިދުތައް 155

168ވަނަ ޤަވާޢިދު (ޖުމްލަ 189): الـخِطَابُ يَـمْضِي عَلَى مَا عَمَّ وَغَلَبَ لَا عَلَى مَا شَذَّ وَنَدَرَ މި ޤަވާޢިދުގެ ތަރުޖަމާ: {ޚިޠާބު އޮންނަހުށީ ޢާއްމު އަދި ގަދަވެގަންނަ ގޮތަށް، ޝާއްޛު

ނައްޞުތައް މާނަކުރުމާ ގުޅޭ އުޞޫލީ ޤަވާޢިދުތައް 170

189ވަނަ ޤަވާޢިދު (ޖުމްލަ 189): البَاءُ لِلْإِلْصَاقِ މި ޤަވާޢިދުގެ ތަރުޖަމާ: {البَاءُ ބޭނުންކުރެވެނީ، އިލްޞާޤުގެ މާނައިގައި} މި ޤަވާޢިދުގެ މުރާދު: ޢަރަބިބަހުގައި، އިބިފިލިޖައްސައިދޭ ب ޙަރުފު އެތަކެއް މާނައެއްގައި ބޭނުންކުރެވެއެވެ. އެ ތަނުން

ނައްޞުތައް މާނަކުރުމާ ގުޅޭ އުޞޫލީ ޤަވާޢިދުތައް 169

187ވަނަ ޤަވާޢިދު (ޖުމްލަ 189): (عَنْ) لِلْبُعْدِ وَالـمُجَاوَزَةِ މި ޤަވާޢިދުގެ ތަރުޖަމާ: {عَنْ ބޭނުންކުރެވެނީ ދުރުވުމަށާއި ފަހަނަޅައިދިޔުމަށް} މި ޤަވާޢިދުގެ މުރާދު: ޢަރަބިބަހުގައި ތިން ގޮތަކަށް عَنْ ބޭނުންކުރެވެއެވެ. އޭގެ ތެރެއިން މި

ނައްޞުތައް މާނަކުރުމާ ގުޅޭ އުޞޫލީ ޤަވާޢިދުތައް 168

185ވަނަ ޤަވާޢިދު (ޖުމްލަ 189): (لَكِنْ) لِلْاِسْتِدْرَاكِ މި ޤަވާޢިދުގެ ތަރުޖަމާ: {لَـكِنْ ގެ ބޭނުމަކީ އިސްތިދުރާކު ކުރުން} މި ޤަވާޢިދުގެ މުރާދު: އިސްތިދުރާކު ކުރުމަކީ، ދެކެވުނު ވާހަކައިން އުފެދިދާނޭ ވަހުމެއް ފިލުވައިލުމެވެ. މި

ނައްޞުތައް މާނަކުރުމާ ގުޅޭ އުޞޫލީ ޤަވާޢިދުތައް 167

183ވަނަ ޤަވާޢިދު (ޖުމްލަ 189): (لَوْلَا) تَدُلُّ عَلَى امْتِنَاعِ الشَّيْءِ لِوُقُوعِ غَيْرِهِ މި ޤަވާޢިދުގެ ތަރުޖަމާ: {لَوْلَا އިން ދަލީލުކޮށްދެނީ، އެއްޗެއް، އެހެން އެއްޗެއް މެދުވެރިވުމުން މަނާވެގަތުން} މި ޤަވާޢިދުގެ މުރާދު:

ނައްޞުތައް މާނަކުރުމާ ގުޅޭ އުޞޫލީ ޤަވާޢިދުތައް 166

181ވަނަ ޤަވާޢިދު (ޖުމްލަ 189): (فِي) لِلظَّرْفِيَّةِ الـحَقِيْقِيَّةِ أَوْ الـمَجَازِيَّةِ މި ޤަވާޢިދުގެ ތަރުޖަމާ: {فِي ބޭނުންކުރެވެނީ، ޙަޤީޤީ ގޮތުން ނުވަތަ މަޖާޒީ ގޮތުން ظَرْفُ ގެ މާނައިގައި} މި ޤަވާޢިދުގެ މުރާދު:

ނައްޞުތައް މާނަކުރުމާ ގުޅޭ އުޞޫލީ ޤަވާޢިދުތައް 165

179ވަނަ ޤަވާޢިދު (ޖުމްލަ 189): (بَلْ) مَوْضُوعٌ لِإِثْبَاتِ مَا بَعْدَهُ، وَالإِعْرَاضِ عَمَّا قَبْلَهُ މި ޤަވާޢިދުގެ ތަރުޖަމާ: {بَـلْ ބޭނުންކުރެވެނީ، އޭގެ ފަހުން އޮތް އެތި ސާބިތުކުރުމަށް، އަދި އޭގެ ކުރިން

ނައްޞުތައް މާނަކުރުމާ ގުޅޭ އުޞޫލީ ޤަވާޢިދުތައް 164

178ވަނަ ޤަވާޢިދު (ޖުމްލަ 189): (إِلَى) مَوْضُوعٌ لِانْتِهَاءِ غَايَةِ الشَّيْءِ މި ޤަވާޢިދުގެ ތަރުޖަމާ: {إِلَى ބޭނުންކުރެވެނީ، އެއްޗެއްގެ ޣާޔަތުގެ ނިމުން އަތުވެއްޖެކަން ދޭހަކޮށްދިނުމަށް} މި ޤަވާޢިދުގެ މުރާދު: ބަހަވީ ގޮތުން ބޭނުންކުރާ

ނައްޞުތައް މާނަކުރުމާ ގުޅޭ އުޞޫލީ ޤަވާޢިދުތައް 163

177ވަނަ ޤަވާޢިދު (ޖުމްލަ 189): اللَّامُ لِلْاِخْتِصَاصِ މި ޤަވާޢިދުގެ ތަރުޖަމާ: {ލާމު ބޭނުންކުރެވެނީ، އިޚްތިޞާޞަށް} މި ޤަވާޢިދުގެ މުރާދު: އިބިފިލިޖައްސައިދޭ ލާމަކީ، ޢަރަބިބަހުގެ އަޞްލުގައި، الـمُضَافُ إِلَيْهِ އިން، الـمُضَافُ ޚާއްޞަކުރުމަށް ބޭނުންކުރެވޭ

ނައްޞުތައް މާނަކުރުމާ ގުޅޭ އުޞޫލީ ޤަވާޢިދުތައް 162

175ވަނަ ޤަވާޢިދު (ޖުމްލަ 189): (إِنَّـمَا) تُفِيْدُ الـحَصْرَ މި ޤަވާޢިދުގެ ތަރުޖަމާ: {إِنَّـمَا އިން ހަނިކުރުމުގެ މާނަ ލިއްބައިދޭ} މި ޤަވާޢިދުގެ މުރާދު: ވާހަކައިގައިވާ ފަރާތަށް ޙުކުމް ހަނިކޮށް، އެ ނޫން ފަރާތްތަކަށް

ނައްޞުތައް މާނަކުރުމާ ގުޅޭ އުޞޫލީ ޤަވާޢިދުތައް 161

174ވަނަ ޤަވާޢިދު (ޖުމްލަ 189): الوَاوُ لِمُطْلَقِ الـجَمْعِ لَا لِتَرْتِيْبٍ وَلَا مَعِيَّةٍ މި ޤަވާޢިދުގެ ތަރުޖަމާ: {ވާވު އަކުރު ބޭނުންކުރެވެނީ މުޠުލަޤުކޮށް ޖަމާކުރުމަށް، ތަރުތީބުކުރުމަކަށް އަދި އެކުގައިވާކަން ބަޔާންކުރުމަކަށް ނޫން} މި

ނައްޞުތައް މާނަކުރުމާ ގުޅޭ އުޞޫލީ ޤަވާޢިދުތައް 160

173ވަނަ ޤަވާޢިދު (ޖުމްލަ 189): الفَاءُ لِلتَّـرْتِيْبِ وَالتَّعْقِيْبِ މި ޤަވާޢިދުގެ ތަރުޖަމާ: {الفَاءُ ބޭނުންކުރެވެނީ ތަރުތީބާއި ތަޢުޤީބުގެ މާނައިގައި} މި ޤަވާޢިދުގެ މުރާދު: ޢަރަބިބަހުގައި الفَاءُ العَاطِفَة (ވާހަކަ ގުޅުވައިލުމުގެ ގޮތުން ބޭނުންކުރެވޭ

ނައްޞުތައް މާނަކުރުމާ ގުޅޭ އުޞޫލީ ޤަވާޢިދުތައް 159

172ވަނަ ޤަވާޢިދު (ޖުމްލަ 189): اللَّفْظُ إِذَا احْتَمَلَ مَعْنَيَيْنِ وَبَطَلَ بِدَلِيْلِ العَقْلِ أَحَدُهُمَا، وَجَبَ الـمَصِيْرُ إِلَى الآخَرِ މި ޤަވާޢިދުގެ ތަރުޖަމާ: {ލަފްޒުން ދެ މާނައަކަށް އިޙްތިމާލު އުފެދިފައި، އެ

ނައްޞުތައް މާނަކުރުމާ ގުޅޭ އުޞޫލީ ޤަވާޢިދުތައް 158

171ވަނަ ޤަވާޢިދު (ޖުމްލަ 189): نَفْيُ النَّفْيِ إِثْبَاتٌ މި ޤަވާޢިދުގެ ތަރުޖަމާ: {ނަފީގެ ނަފީއަކީ، ސާބިތުކުރުމެއް} މި ޤަވާޢިދުގެ މުރާދު: ކަމެއް ސާބިތުވާ ބަހަވީ އުސްލޫބުތަކުގެ ތެރޭގައި، ނަފީގެ ނަފީ ހިމެނެއެވެ. ނަފީގެ

ނައްޞުތައް މާނަކުރުމާ ގުޅޭ އުޞޫލީ ޤަވާޢިދުތައް 157

170ވަނަ ޤަވާޢިދު (ޖުމްލަ 189): الاِحْتِمَالُ النَّاشِئُ عَنْ دَلِيْلٍ يُبْطِلُ الاِسْتِدْلَالَ މި ޤަވާޢިދުގެ ތަރުޖަމާ: {ދަލީލަކުން އުފަންވި އިޙްތިމާލު، ދަލީލު ނެގުން ބާޠިލުކޮށްލަދޭ} މި ޤަވާޢިދުގެ މުރާދު: ވަކި ދަލީލަކުން ދަލީލު

ނައްޞުތައް މާނަކުރުމާ ގުޅޭ އުޞޫލީ ޤަވާޢިދުތައް 156

169ވަނަ ޤަވާޢިދު (ޖުމްލަ 189): الاِحْتِمَالُ فِي وَقَائِعِ الأَحْوَالِ يُسْقِطُ الاِسْتِدْلَالَ މި ޤަވާޢިދުގެ ތަރުޖަމާ: {ހާލަތުގެ ކަންކަމާ މެދު އިޙްތިމާލު އުފެދުމުން، ދަލީލު ނެގުން ވެއްޓިގެންދޭ} މި ޤަވާޢިދުގެ މުރާދު: ވަކި

ނައްޞުތައް މާނަކުރުމާ ގުޅޭ އުޞޫލީ ޤަވާޢިދުތައް 155

168ވަނަ ޤަވާޢިދު (ޖުމްލަ 189): الـخِطَابُ يَـمْضِي عَلَى مَا عَمَّ وَغَلَبَ لَا عَلَى مَا شَذَّ وَنَدَرَ މި ޤަވާޢިދުގެ ތަރުޖަމާ: {ޚިޠާބު އޮންނަހުށީ ޢާއްމު އަދި ގަދަވެގަންނަ ގޮތަށް، ޝާއްޛު