މިލިޔުމަކީ ރާބިޠަތުލް ޢާލަމުލް އިސްލާމީގެ ދަށުން ކުރިއަށް ގެންދާ މަޖްމަޢުލް ފިޤްހީއިން ތައްޔާރުކޮށްފައިވާ “متعة المطلقة” މިބަޙުޘް އަޞްލަކަށް ބަލައިގެން ތައްޔާރުކޮށްފައިވާ ލިޔުމެކެވެ.
ފިރިން އެމީހުންގެ އަނބިންވަރިކުރާއިރުގައި އިޙްސާންތެރިކަމާއެކު އެކަނބަލުން ދޫކޮށްލުމަށް ﷲ ތަޢާލާ އަމުރުކުރައްވާފައިވެއެވެ. އަދި ﷲ ތަޢާލާ ކަނޑައަޅުއްވާފައިވާ ޙުކުންފުޅުތައް، އެދެމީހުން ޤާއިމް ނުކުރާނެކަމާމެދު، އެދެމީހުން ބިރުގަންނަނަމަ މެނުވީ، އެކަނބަލުންނަށް ރަނުގެގޮތުގައި ދިން ތަކެތީގެ ތެރެއިން އެއްޗެއް އަތުލުންވަނީ ނަހީކުރައްވާފައެވެ.
ޢުމްރާގެ ޝަރުޠުތައް، ރުކުންތައް، ވާޖިބުތައް އަދި ސުންނަތްތައް
ޙައްޖާއި ޢުމްރާ ކުރުން ވާޖިބުވެގެންވަނީ ޢުމުރުން އެއްފަހަރުއެވެ.
ޙައްޖާއި ޢުމްރާގެ މާތްކަން ބަޔާންކުރައްވާ ރަސޫލުﷲ صلى الله عليه وسلم ޙަދީޘްކުރައްވާފައިވާ ޙަދީޘްތަކެއްވެއެވެ.
ނަބިއްޔާ صلى الله عليه وسلم ވަނީ ފަރުޟު ނަމާދުތަކާއި ސުންނަތްނަމާދުތައްވެސް ކުރާނެ ގޮތް އަޅުގަނޑުމެންނަށް ދަސްކޮށްދެއްވާފައެވެ.
ރޯދައިގައި ރޯދަވެރިން ބެހިގެންވާ ބައިތަކުގެ ތެރެއިން ދެންހުރި ބައިތައް ޙަމްދުޙުރީ އެއްކައުވަންތަ މަތިވެރިވެ ވޮޑިގެންވާ ޖައްބާރުވަނތަ އިލާހަށެވެ. އެއިލާހީ ޤުދުރަތްވަންތަ ބާރުގަދަ ޤައްހާރު ވަންތަ އިލާހެވެ. އެއިލާހީ އަޅުތަކުންގެ ލޯތަކަށް ފެނުމާއި ޙިއްސުތަކުން
ރޯދައިގައި ރޯދަވެރިން ބެހިގެންވާ ބައިތަކުގެ ތެރެއިން ހުރިހާ ޝަރީކުންގެ ކިބައިން ހުސްޠޯހިރުވެ ވޮޑިގެންވާ ﷲ ތަޢާލާއަށް ޙަމްދު ހުއްޓެވެ. އެއިލާހީ ޢައިބުތަކުންނާއި އުނިކަންތައްތަކުން ހުސްޠާހިރުވެ، މާތްވެ މަތިވެރިވެ ވޮޑިގެންވާ އިލާހެވެ. އަނބެއް އަދި
ރޯދައިގައި ރޯދަވެރިން ބެހިގެންވާ ބައިތައް
ހަތްވަނަ ޙުކުމް
(الطلاق مَرَّتَانِ) [سورة البقرة:229] މާނައީ: “ވަރިކުރުންވަނީ ދެފަހަރުއެވެ” މިއާޔަތުގެ މުރާދަކީ ކޮބާ؟
ސުވާލު: އަންހެނުން އަނގޮޓި އެޅުމާއި ގުޅޭގޮތުން، އެކަނބަލުންގެ ޝަހާދަތް އިނގިލީގައި ނުވަތަ ބޮޑުވައި އިނގިލީގައި އަނގޮޓި އެޅުމަކީ ކާފިރުންނާ ވައްތަރުވުމުގެތެރެއިން ހިމެނޭ ކަމެއް ކަމުގައި ބައެއް ވާހަކަތައް ފެތުރިފައިވެއެވެ. މިކަމުގައި އޮތް ގޮތް އޮޅުންފިލުވައިދެއްވިދާނެތޯއެވެ؟
ޒަކާތުގެ ހުރިހާ މުދަލެއްގައިވެސް ފުރިހަމައަށް މިލްކުވުމަކީ ޝަރުޠުވެގެންވާ ކަމެކެވެ.
ހަވަނަ ޙުކުމް އެއް ލަފުޒުން ނުވަތަ އެއް މަޖުލީހެއްގައި ތިން ވަރިކޮށްފިކަމުގައިވާނަމަ އެވަރިވާނީ ތިންފަށް ވަރިއަކަށް ހެއްޔެވެ؟ ނުވަތަ އެއް ވަރިއަކަށް ހެއްޔެވެ؟ ﷲ ތަޢާލާ ވަޙީކުރައްވާފައިވެއެވެ. ﴿الطلاق مَرَّتَانِ﴾
ފަސްވަނަ ޙުކުމް ރަޖުޢީވަރި ރަޖުޢީ ވަރިއަކީ، ފިރިހެނުން އެބައިމީހުންގެ އަނބިން ވަރިކުރުމަށްފަހު، އާ ޢިއްދައަކާއި، އާރަނަކާ ނުލާ ކައިވެނި އަނބުރާ ގެނައުމުގެ ޙައްޤު ލިބިގެންވާ ވަރިއެވެ. އަދި ކައިވެނި ރުޖޫޢަކުރާކަށް އަނބިމީހާގެ ރުހުމެއް
ހަތަރުވަނަ ޙުކުމް މިއާޔަތުގައިވާ ޙުކުމްތަށް ހުރިހާ ވަރިކުރުމަކަށް އާންމުވެގެން ވޭހެއްޔެވެ؟ ﷲ ތަޢާލާ ވަޙީކުރެއްވިއެވެ. “والمطلقات يَتَرَبَّصْنَ بِأَنْفُسِهِنَّ”(سورة البقرة:228) މާނައީ: “އަދި ވަރިކުރެވިފައިވާ އަންހެނުން އެކަނބަލުންގެ ނަފުސުތަކަށްޓަކައި އިންތިޒާރުކުރާ ހުށިކަމެވެ.” މި
ތިންވަނަ ޙުކުމް ﷲ ތަޢާލާ ވަޙީކުރެއްވިއެވެ. “وَلاَ يَحِلُّ لَهُنَّ أَن يَكْتُمْنَ مَا خَلَقَ الله في أَرْحَامِهِنَّ “ (سورة البقرة:228) މާނައީ: “އަދި، އެކަނބަލުންގެ رَحِم ތަކުގައި اللَّه ޚަލްޤުކުރައްވާފައިވާ
މިލިޔުމަކީ ރާބިޠަތުލް ޢާލަމުލް އިސްލާމީގެ ދަށުން ކުރިއަށް ގެންދާ މަޖްމަޢުލް ފިޤްހީއިން ތައްޔާރުކޮށްފައިވާ “متعة المطلقة” މިބަޙުޘް އަޞްލަކަށް ބަލައިގެން ތައްޔާރުކޮށްފައިވާ ލިޔުމެކެވެ.
ފިރިން އެމީހުންގެ އަނބިންވަރިކުރާއިރުގައި އިޙްސާންތެރިކަމާއެކު އެކަނބަލުން ދޫކޮށްލުމަށް ﷲ ތަޢާލާ އަމުރުކުރައްވާފައިވެއެވެ. އަދި ﷲ ތަޢާލާ ކަނޑައަޅުއްވާފައިވާ ޙުކުންފުޅުތައް، އެދެމީހުން ޤާއިމް ނުކުރާނެކަމާމެދު، އެދެމީހުން ބިރުގަންނަނަމަ މެނުވީ، އެކަނބަލުންނަށް ރަނުގެގޮތުގައި ދިން ތަކެތީގެ ތެރެއިން އެއްޗެއް އަތުލުންވަނީ ނަހީކުރައްވާފައެވެ.
ޢުމްރާގެ ޝަރުޠުތައް، ރުކުންތައް، ވާޖިބުތައް އަދި ސުންނަތްތައް
ޙައްޖާއި ޢުމްރާ ކުރުން ވާޖިބުވެގެންވަނީ ޢުމުރުން އެއްފަހަރުއެވެ.
ޙައްޖާއި ޢުމްރާގެ މާތްކަން ބަޔާންކުރައްވާ ރަސޫލުﷲ صلى الله عليه وسلم ޙަދީޘްކުރައްވާފައިވާ ޙަދީޘްތަކެއްވެއެވެ.
ނަބިއްޔާ صلى الله عليه وسلم ވަނީ ފަރުޟު ނަމާދުތަކާއި ސުންނަތްނަމާދުތައްވެސް ކުރާނެ ގޮތް އަޅުގަނޑުމެންނަށް ދަސްކޮށްދެއްވާފައެވެ.
ރޯދައިގައި ރޯދަވެރިން ބެހިގެންވާ ބައިތަކުގެ ތެރެއިން ދެންހުރި ބައިތައް ޙަމްދުޙުރީ އެއްކައުވަންތަ މަތިވެރިވެ ވޮޑިގެންވާ ޖައްބާރުވަނތަ އިލާހަށެވެ. އެއިލާހީ ޤުދުރަތްވަންތަ ބާރުގަދަ ޤައްހާރު ވަންތަ އިލާހެވެ. އެއިލާހީ އަޅުތަކުންގެ ލޯތަކަށް ފެނުމާއި ޙިއްސުތަކުން
ރޯދައިގައި ރޯދަވެރިން ބެހިގެންވާ ބައިތަކުގެ ތެރެއިން ހުރިހާ ޝަރީކުންގެ ކިބައިން ހުސްޠޯހިރުވެ ވޮޑިގެންވާ ﷲ ތަޢާލާއަށް ޙަމްދު ހުއްޓެވެ. އެއިލާހީ ޢައިބުތަކުންނާއި އުނިކަންތައްތަކުން ހުސްޠާހިރުވެ، މާތްވެ މަތިވެރިވެ ވޮޑިގެންވާ އިލާހެވެ. އަނބެއް އަދި
ރޯދައިގައި ރޯދަވެރިން ބެހިގެންވާ ބައިތައް
ހަތްވަނަ ޙުކުމް
(الطلاق مَرَّتَانِ) [سورة البقرة:229] މާނައީ: “ވަރިކުރުންވަނީ ދެފަހަރުއެވެ” މިއާޔަތުގެ މުރާދަކީ ކޮބާ؟
ސުވާލު: އަންހެނުން އަނގޮޓި އެޅުމާއި ގުޅޭގޮތުން، އެކަނބަލުންގެ ޝަހާދަތް އިނގިލީގައި ނުވަތަ ބޮޑުވައި އިނގިލީގައި އަނގޮޓި އެޅުމަކީ ކާފިރުންނާ ވައްތަރުވުމުގެތެރެއިން ހިމެނޭ ކަމެއް ކަމުގައި ބައެއް ވާހަކަތައް ފެތުރިފައިވެއެވެ. މިކަމުގައި އޮތް ގޮތް އޮޅުންފިލުވައިދެއްވިދާނެތޯއެވެ؟
ޒަކާތުގެ ހުރިހާ މުދަލެއްގައިވެސް ފުރިހަމައަށް މިލްކުވުމަކީ ޝަރުޠުވެގެންވާ ކަމެކެވެ.
ހަވަނަ ޙުކުމް އެއް ލަފުޒުން ނުވަތަ އެއް މަޖުލީހެއްގައި ތިން ވަރިކޮށްފިކަމުގައިވާނަމަ އެވަރިވާނީ ތިންފަށް ވަރިއަކަށް ހެއްޔެވެ؟ ނުވަތަ އެއް ވަރިއަކަށް ހެއްޔެވެ؟ ﷲ ތަޢާލާ ވަޙީކުރައްވާފައިވެއެވެ. ﴿الطلاق مَرَّتَانِ﴾
ފަސްވަނަ ޙުކުމް ރަޖުޢީވަރި ރަޖުޢީ ވަރިއަކީ، ފިރިހެނުން އެބައިމީހުންގެ އަނބިން ވަރިކުރުމަށްފަހު، އާ ޢިއްދައަކާއި، އާރަނަކާ ނުލާ ކައިވެނި އަނބުރާ ގެނައުމުގެ ޙައްޤު ލިބިގެންވާ ވަރިއެވެ. އަދި ކައިވެނި ރުޖޫޢަކުރާކަށް އަނބިމީހާގެ ރުހުމެއް
ހަތަރުވަނަ ޙުކުމް މިއާޔަތުގައިވާ ޙުކުމްތަށް ހުރިހާ ވަރިކުރުމަކަށް އާންމުވެގެން ވޭހެއްޔެވެ؟ ﷲ ތަޢާލާ ވަޙީކުރެއްވިއެވެ. “والمطلقات يَتَرَبَّصْنَ بِأَنْفُسِهِنَّ”(سورة البقرة:228) މާނައީ: “އަދި ވަރިކުރެވިފައިވާ އަންހެނުން އެކަނބަލުންގެ ނަފުސުތަކަށްޓަކައި އިންތިޒާރުކުރާ ހުށިކަމެވެ.” މި
ތިންވަނަ ޙުކުމް ﷲ ތަޢާލާ ވަޙީކުރެއްވިއެވެ. “وَلاَ يَحِلُّ لَهُنَّ أَن يَكْتُمْنَ مَا خَلَقَ الله في أَرْحَامِهِنَّ “ (سورة البقرة:228) މާނައީ: “އަދި، އެކަނބަލުންގެ رَحِم ތަކުގައި اللَّه ޚަލްޤުކުރައްވާފައިވާ
