މަސްޖިދުލް ޙަރާމް ޤަސްދުކޮށްގެން އަންނަ މީހާ ސަމާލުވާންޖެހޭ ބައެއް ކަންކަން މިސްކިތަށް ވަންނަމުން ފުރަތަމަ ކަނާތު ފައި އިސްކުރުމަކީ ސުންނަތެކެވެ. އަދި ނުކުންނަމުން ވާތުފައި އިސްކުރުމަކީ ސުންނަތެކެވެ.1 ރަސޫލާ (ޞައްލަﷲ ޢަލައިހި ވަސައްލަމް) ހަދީސްކުރައްވައިފައިވެއެވެ.
އަލްމުލްތަޒަމް ޙަޖަރުލް އަސްވަދާއި ގެފުޅުގެ ދޮރުކޮޅާއި ދެމެދުވާ ހިސާބަކީ އަލްމުލްތަޒަމްއެވެ. އެހިސާބުގައި ދުޢާކުރުމާއިމެދު ބައެއް އަޘަރުތައް އައިސްފައިއެބަހުއްޓެވެ. އެހިސާބުގައި ހިފެހެއްޓުމާއި ބެހޭ ގޮތުންވެސް ބައެއް ސަލަފުންގެ ބަސްފުޅުތައްއައިސްފައި އެބަހުއްޓެވެ. ބައެއް ސަލަފުން އެކަން އެގޮތަށް
ތަވާފްކުރާމީހާ އިސްލާމީ ރިވެތި އަޙްލާޤްގެ ސިފަތަކުން ޒީނަތްތެރިވުން މިސާލަކަށް ކެތްތެރިކަން، ޢަފޫކުރުން، އޯގާވަންތަކަން، އެހީއަށް ބޭނުންވެފައިވާ މީހުންނަށް އަޅާލުން، ނޭނގޭމީހުންނަށް ކިޔައިދިނުން، ޢިލްމާއި އޯގާތެރިކަމާއެކު ހެޔޮކަންކަމަށް އަމުރުކޮށް ނުބައިކަންކަން ނަޙީކުރުން ފަދަސިފަތަކެވެ. އެއްފަހަރަކު ނަބިއްޔާ
ތަވާފުކުރުމުގައި ސަމާލުވާންޖެހޭ ކަންތައްތައް
ތަވާފުކުރުން ޝަރުޢީގޮތުން ތަވާފުކުރުން ހުއްދަވަނީ ހަމައެކަނި ކަޢުބާ ވަށައިގެންނެވެ. ﷲ ތަޢާލާ ވަޙީކުރައްވައިފައިވެއެވެ. ”އަދި ޤަދީމީ މާތް ގެފުޅުގައި އެއުރެން ތަވާފްކުރާ ހުށިކަމެވެ.” (ސޫރަތުލް ޙައްޖު 29) އަދިވެސް ﷲ ތަޢާލާ ވަޙީކުރައްވައިފައިވެއެވެ. ”އަދި
އަޅުކަމުގެ ގޮތުން މަސްޖިދުލް ޙަރާމްއަށް ޒިޔާރަތްކުރުން
ގެފުޅު ތާހިރުކުރުމަށް އަމުރުކުރެވިގެންވުން
މައްކާގައި ކުރާ ނަމާދަށް ލިބޭ ސަވާބު އެއް ލައްކަ ގުނަ އިތުރުވެގެންވުން
ޢުމްރާ ޝަރުޢުކުރެވިގެންވުން ޙަދީޘް ޖިބްރީލުގައި އައިސްފައިވެއެވެ. އިބްނު ޢުމަރު ރިވާކުރައްވާފައިވެއެވެ. ރަސޫލާ ޞައްލަﷲ ޢަލައިހި ވަސައްލަމް ހަދީޘްކުރެއްވިއެވެ. ”އިސްލާމްކަމަކީ މާތް ﷲ ފިޔަވައި ޙައްޤުވެގެން އަޅުކަމެއްވެވޭ އިލާހަކު ނުވާކަމަށް ހެކިވުމާއި، އަދި މުޙައްމަދުގެފާނީ އެކަލާނގެ
އިސްލާމްކަމުގެ ރުކުނެއްކަމުގައިވާ ޙައްޖު ޙައްޖަކީ އިސްލާމަކަމުގެ ރުކުން ތަކުގެ ތެރެއިން ރުކުނެކެވެ. ”..އެކަމަށް މަގެއް ފެނި ކުޅަދާނަވެއްޖެމީހާ، އެ ގެފުޅަށް ޤަޞްދުކޮށްގެންދިޔުމަކީ(އެބަހީ: ޙައްޖުވުމަކީ) ﷲއަށް ޓަކައި މީސްތަކުންގެ މައްޗަށް އޮތް ވާޖިބެކެވެ..” (އާލް ޢިމްރާން
ކަޢްބަތުﷲ ގެފުޅު އަދި މަސްޖިދުލް ޙަރާމް
މައްކާގައި ޒިޔާރަތްކުރެވޭ ތަންތަން
،ދައްޖާލުގެ ކިބައިން މައްކާ ރައްކާތެރިވެފައިވުން
މައްކާގައި ކުރާ ނަމާދަށް ލިބޭ ސަވާބު އެއް ލައްކަ ގުނަ އިތުރުވެގެންވުން
6. ﷲ ތަޢާލާގެ ހަޟްރަތުގައި އެންމެ ލޮބުވެތިކަން ބޮޑުވެގެންވާ ބިމަކީ މައްކާކަމުގައިވުން
މައްކާގައި ކުރާ ފާފައިގެ ޢަޒާބުބޮޑުވެގެންވުން އަދި އުރެދުމަކަށް އަރައިގަތުމަށް ހަމައެކަނި ނިޔަތް ގަނެފިމީހާއަށްވެސް ބޮޑު ވަޢީދު އައިސްފައިވުން
މީސްތަކުންގެ ހިތްތައް މައްކާއަށް ޝައުޤުވެރިވެ ލެނބިފައިވުން
ރިޒުޤްގައި ބަރަކާތްލެއްވިގެންވުން
ޝައިޚް އިބްނު ޢުޘައިމީންއާ ސުވާލު ކުރެވުނެވެ. އެކި ޤައުމުތަކުގައި ހަނދުއެރުމުގައި ތަފާތުވުމުން ޢަރަފާތް ދުވަސް ތަފާތުވެއްޖެނަމަ އެދުވަހުގެ ރޯދަ ހިފާނީ ކިހިނެތް ހެއްޔެވެ؟ އަހަރެމެންގެ ޤައުމާއި އެއްގޮތަށް ހެއްޔެވެ؟ ނުވަތަ ދެޙަރަމަށް (އެބަހީ: މައްކާއާއި މަދީނާއަށް) ތަބާވާނީ ހެއްޔެވެ؟
މަސްޖިދުލް ޙަރާމް ޤަސްދުކޮށްގެން އަންނަ މީހާ ސަމާލުވާންޖެހޭ ބައެއް ކަންކަން މިސްކިތަށް ވަންނަމުން ފުރަތަމަ ކަނާތު ފައި އިސްކުރުމަކީ ސުންނަތެކެވެ. އަދި ނުކުންނަމުން ވާތުފައި އިސްކުރުމަކީ ސުންނަތެކެވެ.1 ރަސޫލާ (ޞައްލަﷲ ޢަލައިހި ވަސައްލަމް) ހަދީސްކުރައްވައިފައިވެއެވެ.
އަލްމުލްތަޒަމް ޙަޖަރުލް އަސްވަދާއި ގެފުޅުގެ ދޮރުކޮޅާއި ދެމެދުވާ ހިސާބަކީ އަލްމުލްތަޒަމްއެވެ. އެހިސާބުގައި ދުޢާކުރުމާއިމެދު ބައެއް އަޘަރުތައް އައިސްފައިއެބަހުއްޓެވެ. އެހިސާބުގައި ހިފެހެއްޓުމާއި ބެހޭ ގޮތުންވެސް ބައެއް ސަލަފުންގެ ބަސްފުޅުތައްއައިސްފައި އެބަހުއްޓެވެ. ބައެއް ސަލަފުން އެކަން އެގޮތަށް
ތަވާފްކުރާމީހާ އިސްލާމީ ރިވެތި އަޙްލާޤްގެ ސިފަތަކުން ޒީނަތްތެރިވުން މިސާލަކަށް ކެތްތެރިކަން، ޢަފޫކުރުން، އޯގާވަންތަކަން، އެހީއަށް ބޭނުންވެފައިވާ މީހުންނަށް އަޅާލުން، ނޭނގޭމީހުންނަށް ކިޔައިދިނުން، ޢިލްމާއި އޯގާތެރިކަމާއެކު ހެޔޮކަންކަމަށް އަމުރުކޮށް ނުބައިކަންކަން ނަޙީކުރުން ފަދަސިފަތަކެވެ. އެއްފަހަރަކު ނަބިއްޔާ
ތަވާފުކުރުމުގައި ސަމާލުވާންޖެހޭ ކަންތައްތައް
ތަވާފުކުރުން ޝަރުޢީގޮތުން ތަވާފުކުރުން ހުއްދަވަނީ ހަމައެކަނި ކަޢުބާ ވަށައިގެންނެވެ. ﷲ ތަޢާލާ ވަޙީކުރައްވައިފައިވެއެވެ. ”އަދި ޤަދީމީ މާތް ގެފުޅުގައި އެއުރެން ތަވާފްކުރާ ހުށިކަމެވެ.” (ސޫރަތުލް ޙައްޖު 29) އަދިވެސް ﷲ ތަޢާލާ ވަޙީކުރައްވައިފައިވެއެވެ. ”އަދި
އަޅުކަމުގެ ގޮތުން މަސްޖިދުލް ޙަރާމްއަށް ޒިޔާރަތްކުރުން
ގެފުޅު ތާހިރުކުރުމަށް އަމުރުކުރެވިގެންވުން
މައްކާގައި ކުރާ ނަމާދަށް ލިބޭ ސަވާބު އެއް ލައްކަ ގުނަ އިތުރުވެގެންވުން
ޢުމްރާ ޝަރުޢުކުރެވިގެންވުން ޙަދީޘް ޖިބްރީލުގައި އައިސްފައިވެއެވެ. އިބްނު ޢުމަރު ރިވާކުރައްވާފައިވެއެވެ. ރަސޫލާ ޞައްލަﷲ ޢަލައިހި ވަސައްލަމް ހަދީޘްކުރެއްވިއެވެ. ”އިސްލާމްކަމަކީ މާތް ﷲ ފިޔަވައި ޙައްޤުވެގެން އަޅުކަމެއްވެވޭ އިލާހަކު ނުވާކަމަށް ހެކިވުމާއި، އަދި މުޙައްމަދުގެފާނީ އެކަލާނގެ
އިސްލާމްކަމުގެ ރުކުނެއްކަމުގައިވާ ޙައްޖު ޙައްޖަކީ އިސްލާމަކަމުގެ ރުކުން ތަކުގެ ތެރެއިން ރުކުނެކެވެ. ”..އެކަމަށް މަގެއް ފެނި ކުޅަދާނަވެއްޖެމީހާ، އެ ގެފުޅަށް ޤަޞްދުކޮށްގެންދިޔުމަކީ(އެބަހީ: ޙައްޖުވުމަކީ) ﷲއަށް ޓަކައި މީސްތަކުންގެ މައްޗަށް އޮތް ވާޖިބެކެވެ..” (އާލް ޢިމްރާން
ކަޢްބަތުﷲ ގެފުޅު އަދި މަސްޖިދުލް ޙަރާމް
މައްކާގައި ޒިޔާރަތްކުރެވޭ ތަންތަން
،ދައްޖާލުގެ ކިބައިން މައްކާ ރައްކާތެރިވެފައިވުން
މައްކާގައި ކުރާ ނަމާދަށް ލިބޭ ސަވާބު އެއް ލައްކަ ގުނަ އިތުރުވެގެންވުން
6. ﷲ ތަޢާލާގެ ހަޟްރަތުގައި އެންމެ ލޮބުވެތިކަން ބޮޑުވެގެންވާ ބިމަކީ މައްކާކަމުގައިވުން
މައްކާގައި ކުރާ ފާފައިގެ ޢަޒާބުބޮޑުވެގެންވުން އަދި އުރެދުމަކަށް އަރައިގަތުމަށް ހަމައެކަނި ނިޔަތް ގަނެފިމީހާއަށްވެސް ބޮޑު ވަޢީދު އައިސްފައިވުން
މީސްތަކުންގެ ހިތްތައް މައްކާއަށް ޝައުޤުވެރިވެ ލެނބިފައިވުން
ރިޒުޤްގައި ބަރަކާތްލެއްވިގެންވުން
ޝައިޚް އިބްނު ޢުޘައިމީންއާ ސުވާލު ކުރެވުނެވެ. އެކި ޤައުމުތަކުގައި ހަނދުއެރުމުގައި ތަފާތުވުމުން ޢަރަފާތް ދުވަސް ތަފާތުވެއްޖެނަމަ އެދުވަހުގެ ރޯދަ ހިފާނީ ކިހިނެތް ހެއްޔެވެ؟ އަހަރެމެންގެ ޤައުމާއި އެއްގޮތަށް ހެއްޔެވެ؟ ނުވަތަ ދެޙަރަމަށް (އެބަހީ: މައްކާއާއި މަދީނާއަށް) ތަބާވާނީ ހެއްޔެވެ؟
