الحمد لله والصلاة والسلام على رسول الله وعلى آله وصحبه أجمعين. ނަޖިހާއި، ނަޖިހުން ޠާހިރުވުމުގެ ވާހަކަ ނަންގަނެވުނު ބާބު: ނަޖިސްކަމުގައި ބަޔާންވެ ދަލީލު އައިސްފައިވާ ތަކެތި: އާދަމުގެ ދަރިޔާގެ
ބަންގިއާއި ޤަމަތުގެ ޙުކުމު ބަންގި ދިނުމާއި ޤަމަތް ދިނުމަކީވެސް ދެ ފަރުޟު ކިފާޔަތެކެވެ. ފަރްޟު ކިފާޔަތަކީ، އެކަމަށް ފުދޭ އަދަދެއްގެ ބަޔަކު، އެ ފަރުޟެއް އަދާކުރުމުން ބާކީ ތިބި މީސްތަކުންގެ މަތިން، އެކަން ކެނޑިގެންދާ
ހިނައިގަތުމަކީ ޚާއްޞަ ސިފައަކާއި، ޚާއްޞަ ނިޔަތަކާއި އެކު މުޅިހަށިގަނޑުގައި ފެން ޖެއްސުމެވެ.
ވުޟޫއަކީ ޚާއްސަ ނިޔަތަކާއެކު ވަކި ޚާއްޞަ ގުނަވަންތަކެއް ވަކިގޮތަކަށް ދޮވުމެވެ.
ފިޠުރަތުގެ ސުންނަތްތައް (خصال الفطرة):
ދަތް އުނގުޅުމަކީ ނުވަތަ ސިވާކު ކުރުމަކީ ދަނޑިކޮޅެއް ނުވަތަ އެމާނައިގައިވާ އެއްޗެއް ބޭނުން ކޮއްގެން ދަތްތަކުގައި ނުވަތަ ހިރުގަނޑުގައި ހަރުލާފައި ހުންނަ ކާއެއްޗިއްސާއި އޭގެވަސް ފިލުވާލުމެވެ
ޠަހާރާ ބެހިގެންވާ ބައިތައް:
الحمد لله ސުވާލަކީ ރޯދަވިއްލުމަކީ ފަރުޟެއްތޯ ނުވަތަ ނޫންތޯ؟ އަދި ރޯދަ ވިއްލާ ގަޑީގައި މީހަކު މިސްކިތާ ހަމައަށް ފޯރިއިރު، މިސްކިތުގައި ޖަމާޢަތުގައި ނަމާދުކުރަނީއެވެ. އެހެން ވެއްޖެނަމަ އޭނާއަށް އެންމެ އެދެވިގެންވާ ގޮތަކީ، ނަމާދު
އިސްލާމްދީނުގެ ޙުކުމްތަކުގެ އަސްލުތަކަކީ އެޙުކުމްތައް އިސްތިންބާތު ކުރުމުގައި ބޭނުންކުރެވޭ ޝަރުޢީ ދަލީލުތަކެވެ.
ބަންގި އާއި ޤަމަތް ބަންގި : ބަހުގެ ގޮތުން الأذان (ބަންގި) ގެ މާނައަކީ ކަމަކާއި ބެހޭގޮތުން އަންގައިދިނުމެވެ. ޝަރުޢީ އިޞްތިލާޙުގައި الأذان އަކީ ﷲ ތަޢާލާއަށް އަޅުކަމެއް ކުރުމުގެ ނިޔަތުގައި، ނަމާދުގެ ވަޤުތު
ފިޤްހުގެ އިޞްޠިލާޙީ މާނައަކީ: ކީރިތި ޤުރުއާނާއި ސުންނަތާއި ޢިލްމުވެރިންގެ އިޖްމާޢުއާއި އެބޭކަލުންގެ އިޖްތިހާދުން ނެރުއްވާފައިވާ ޝަރުޢީ މައްސަލަތަކާއި ޙުކުމްތައް ދެނެގަތުމެވެ.
އެފަދަ ބޭހެއް ބޭނުންކުރުމުން، ޑޮކްޓަރުންނާއި އަދި އެކަމުގެ ޢިލްމު ލިބިފައިހުރި ކަމުގެ އަހުލުވެރިންގެ ތެރެއިން އިތުބާރުހުރި ފަރާތަކުން، އެ އަންހެން މީހާއަށާއި އޭނާގެ ދަރިމައިވުމުގެ ނިޒާމަށް ގެއްލުމެއް ނުލިބޭނެކަމަށް އިޤުރާރުވާނަމަ، އެފަދަ ބޭހެއް ބޭނުންކުރުމަކީ
ނަމާދު ނުކުރާމީހާ ކާފަރުވާނެ ކަމުގެ ދަލީލު. ނަމާދު ދޫކޮށްލާ މީހާ ކާފިރުވެ މިއްލަތުން ބޭރުވާނެކަމަށް، ކީރިތި ޤުރުއާނާއި ނަބިއްޔާ ޞައްލަﷲ ޢަލައިހި ވަސައްލަމަގެ ޞައްޙަ ޙަދީޘްތަކުންނާ އަޞްޙާބުބޭކަލުންގެ ބަސްފުޅުތަކުން ދަލީލް ލިބެއެވެ. ރަސޫލުﷲ ޞައްލަﷲ
ޤަސްދުގައި ނަމާދު ވަޤުތު ފާއިތުކުރާމީހާގެ ޙުކުމަކީ ކޮބާ؟ މި މައްސަލާގައި ޢިލްމުވެރިންގެ ރައުޔު ތަފާތުވެފައި ވެއެވެ. ބައެއް ޢިލްމުވެރިން ވިދާޅުވާގޮތުގައި ޤަސްދުގައި އެއްމެ ނަމާދެއްވެސް، ޝަރުޢީ ޢުޒުރަކާއި ނުލައި ވަޤުތު ފާއިތުވަންދެން ލަސްކޮށްފި މީހާ،
ނަމާދު ވަޤުތުން ލަސްކުރުމަކީ ހުއްދަވެގެންވާނެ ކަމެއްނޫނެވެ.
الحمد لله والصلاة والسلام على رسول الله وعلى آله وصحبه أجمعين. ނަޖިހާއި، ނަޖިހުން ޠާހިރުވުމުގެ ވާހަކަ ނަންގަނެވުނު ބާބު: ނަޖިސްކަމުގައި ބަޔާންވެ ދަލީލު އައިސްފައިވާ ތަކެތި: އާދަމުގެ ދަރިޔާގެ
ބަންގިއާއި ޤަމަތުގެ ޙުކުމު ބަންގި ދިނުމާއި ޤަމަތް ދިނުމަކީވެސް ދެ ފަރުޟު ކިފާޔަތެކެވެ. ފަރްޟު ކިފާޔަތަކީ، އެކަމަށް ފުދޭ އަދަދެއްގެ ބަޔަކު، އެ ފަރުޟެއް އަދާކުރުމުން ބާކީ ތިބި މީސްތަކުންގެ މަތިން، އެކަން ކެނޑިގެންދާ
ހިނައިގަތުމަކީ ޚާއްޞަ ސިފައަކާއި، ޚާއްޞަ ނިޔަތަކާއި އެކު މުޅިހަށިގަނޑުގައި ފެން ޖެއްސުމެވެ.
ވުޟޫއަކީ ޚާއްސަ ނިޔަތަކާއެކު ވަކި ޚާއްޞަ ގުނަވަންތަކެއް ވަކިގޮތަކަށް ދޮވުމެވެ.
ފިޠުރަތުގެ ސުންނަތްތައް (خصال الفطرة):
ދަތް އުނގުޅުމަކީ ނުވަތަ ސިވާކު ކުރުމަކީ ދަނޑިކޮޅެއް ނުވަތަ އެމާނައިގައިވާ އެއްޗެއް ބޭނުން ކޮއްގެން ދަތްތަކުގައި ނުވަތަ ހިރުގަނޑުގައި ހަރުލާފައި ހުންނަ ކާއެއްޗިއްސާއި އޭގެވަސް ފިލުވާލުމެވެ
ޠަހާރާ ބެހިގެންވާ ބައިތައް:
الحمد لله ސުވާލަކީ ރޯދަވިއްލުމަކީ ފަރުޟެއްތޯ ނުވަތަ ނޫންތޯ؟ އަދި ރޯދަ ވިއްލާ ގަޑީގައި މީހަކު މިސްކިތާ ހަމައަށް ފޯރިއިރު، މިސްކިތުގައި ޖަމާޢަތުގައި ނަމާދުކުރަނީއެވެ. އެހެން ވެއްޖެނަމަ އޭނާއަށް އެންމެ އެދެވިގެންވާ ގޮތަކީ، ނަމާދު
އިސްލާމްދީނުގެ ޙުކުމްތަކުގެ އަސްލުތަކަކީ އެޙުކުމްތައް އިސްތިންބާތު ކުރުމުގައި ބޭނުންކުރެވޭ ޝަރުޢީ ދަލީލުތަކެވެ.
ބަންގި އާއި ޤަމަތް ބަންގި : ބަހުގެ ގޮތުން الأذان (ބަންގި) ގެ މާނައަކީ ކަމަކާއި ބެހޭގޮތުން އަންގައިދިނުމެވެ. ޝަރުޢީ އިޞްތިލާޙުގައި الأذان އަކީ ﷲ ތަޢާލާއަށް އަޅުކަމެއް ކުރުމުގެ ނިޔަތުގައި، ނަމާދުގެ ވަޤުތު
ފިޤްހުގެ އިޞްޠިލާޙީ މާނައަކީ: ކީރިތި ޤުރުއާނާއި ސުންނަތާއި ޢިލްމުވެރިންގެ އިޖްމާޢުއާއި އެބޭކަލުންގެ އިޖްތިހާދުން ނެރުއްވާފައިވާ ޝަރުޢީ މައްސަލަތަކާއި ޙުކުމްތައް ދެނެގަތުމެވެ.
އެފަދަ ބޭހެއް ބޭނުންކުރުމުން، ޑޮކްޓަރުންނާއި އަދި އެކަމުގެ ޢިލްމު ލިބިފައިހުރި ކަމުގެ އަހުލުވެރިންގެ ތެރެއިން އިތުބާރުހުރި ފަރާތަކުން، އެ އަންހެން މީހާއަށާއި އޭނާގެ ދަރިމައިވުމުގެ ނިޒާމަށް ގެއްލުމެއް ނުލިބޭނެކަމަށް އިޤުރާރުވާނަމަ، އެފަދަ ބޭހެއް ބޭނުންކުރުމަކީ
ނަމާދު ނުކުރާމީހާ ކާފަރުވާނެ ކަމުގެ ދަލީލު. ނަމާދު ދޫކޮށްލާ މީހާ ކާފިރުވެ މިއްލަތުން ބޭރުވާނެކަމަށް، ކީރިތި ޤުރުއާނާއި ނަބިއްޔާ ޞައްލަﷲ ޢަލައިހި ވަސައްލަމަގެ ޞައްޙަ ޙަދީޘްތަކުންނާ އަޞްޙާބުބޭކަލުންގެ ބަސްފުޅުތަކުން ދަލީލް ލިބެއެވެ. ރަސޫލުﷲ ޞައްލަﷲ
ޤަސްދުގައި ނަމާދު ވަޤުތު ފާއިތުކުރާމީހާގެ ޙުކުމަކީ ކޮބާ؟ މި މައްސަލާގައި ޢިލްމުވެރިންގެ ރައުޔު ތަފާތުވެފައި ވެއެވެ. ބައެއް ޢިލްމުވެރިން ވިދާޅުވާގޮތުގައި ޤަސްދުގައި އެއްމެ ނަމާދެއްވެސް، ޝަރުޢީ ޢުޒުރަކާއި ނުލައި ވަޤުތު ފާއިތުވަންދެން ލަސްކޮށްފި މީހާ،
ނަމާދު ވަޤުތުން ލަސްކުރުމަކީ ހުއްދަވެގެންވާނެ ކަމެއްނޫނެވެ.
